ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 04.02.2024
Просмотров: 38
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
.Енді келесі маңызды сұраққа көшейік - импульстің сақталу заңы. Бұл заң жабық оқшауланған жүйе үшін жарамды.
Тұйық оқшауланған жүйе деп денелер бір-бірімен ғана әрекеттесіп, сыртқы денелермен әрекеттеспейтін жүйені айтады.
Ньютонның екінші заңының туындысы
Импульстің сақталу заңын және күш импульсі мен дене импульсінің арасындағы байланысты пайдаланып, Ньютонның екінші және үшінші заңдарын алуға болады.
Ньютонның үшінші заңының туындысы
Импульстің сақталу заңын жазайық: . m 1-мен байланысты барлық шамаларды теңдеудің сол жағына, ал m 2-мен - оң жағына көшірейік: .
Жақшадағы массаны алайық: . Денелердің өзара әрекеттесуі бірден емес, белгілі бір уақыт аралығында болған. Ал бұл уақыт периоды тұйық жүйедегі бірінші және екінші денелер үшін бірдей шама болды:
.Оң және сол бөліктерді t уақытына бөлсек, жылдамдықтың уақытқа өзгеруінің қатынасын аламыз - бұл сәйкесінше бірінші және екінші денелердің үдеуі болады. Осыған сүйене отырып, теңдеуді келесі түрде қайта жазамыз:
емтихан билеті № 6
1. Сақталу заңдарын қолдану әдістемесіне (Энергия) түсінік беріңіз.
Механикалық энергияның сақталу заңы: тұйық жүйені құрайтын денелер арасында тек қана ауырлық күші мен серпімділік күші әрекет ететін болса, онда тұйық жүйенің механикалық энергиясы өзгеріссіз сақталады.
W= Еk+Еп= const (тұрақты)
Механикалық энергияның 2 түрі бар: кинетикалық энергия және потенциалдық энергия
Механикалық энергия деп дененің потенциалдық энергиясы мен кинетикалық энергияларының қосындысын айтады:
W= Ek+Eп
Кинетикалық (грекше “кинетикос”- қозғалыс) энергия деп денелердің қозғалу салдарынан туындайтын энергияны айтады.
Дененің кинетикалық энергиясы дененің массасы мен жылдамдығының квадратына тура пропорционал болады: Ек=
Мұндағы: m- дене массасы, υ- дене жылдамдығы.
Потенциалдық (латынша “потенция”- мүмкіншілік) энергия деп әр түрлі денелердің (немесе бір дене бөліктерінің) өзара орналасуы бойынша анықталатын энергияны айтады.
Ауырлық күші әрекет ететін жоғары көтерілген дененің потенциалдық энергиясы сол дененің массасына және көтерілу биіктігіне тәуелді:
Еn= mgh
Мұндағы: m- дене массасы(кг), g- еркін түсу үдеуі(9.8 H/кг), h- биіктік(м)
Энергия ешқашан жоғалмайды және «жоқтан» пайда болмайды, ол бір түрден екінші түрге түрленеді және бір денеден екінші денеге беріледі.
беттен бет