Файл: Нрслтан аласы кімідігіні білім беруді.docx

Электр құрылғылардың жұмыс атқарулары үшін энергия қажет. Әр құрылғы әртүрлі шамада энергия тұтынады. Сондықтан, қуат түсінігін қолдануымызға тура келеді.

Кестеде күнделікті тұрмыста қолданылатын электр құралдарының қуаты көрсетілген.

№	Электр құралы	Қуаты, Вт
1	Электр шамы	18
2	Электр шәйнегі	800
3	Желдеткіш	5000
4	Шаңсорғыш	2200
5	Электр үтігі	1600

Күнделікті тұрмыста және жұмыста болсын қолданған электр энергиясының мәнін есептеу үшін 1 кВт•сағ өлшемін қолданамыз.

Электр энергиясының құны: 1 кВт•сағ= 20 тг

3 мин жұмыс барысында энергияны көп жұмсайтын электр құралы

Электр шамы
Электр шәйнегі
Желдеткіш
Шаңсорғыш
Электр үтігі

Электр шәйнегімен 2 мин суды қыздыру үшін жұмсалатын энергия мөлшері

400 Дж
1600 Дж
24 кДж
48 кДж
96 кДж

5 мин жұмыс істеген электр үтігімен бірдей мөлшерде энергия тұтынатын шаңсорғыштың жұмыс істеу уақыты

120 с
218 с
300 с
330 с
412 с

1 тәулік бойы жанып тұрған электр шамының электр энергиясының құны

3,6 тг
8,64 тг
21,6 тг
26,7 тг
36 тг

Xимия

Нұсқаулық:Контексттімұқиятоқып,берілентапсырмалардың дұрыс жауабын беріңіз.

Фосфор – жер қыртысында ең көп тараған элементтердің бірі. Оның мөлшері жер массасының 0,08 – 0,09% құрайды. Азоттан айырмашылығы фосфор табиғатта бос күйінде кездеспейді, себебі, фосфордың химиялық белсенділігі әлдеқайда жоғары. Фосфордың сутекті қосылысы – фосфин РН₃ белгілі. Ол аммиакқа ұқсас, бірақ тұрақсыз зат. Фосфин – түссіз, ауада өздігінен тұтанатын, шіріген балық иісті, улы зат.

Фосфиннің жану теңдеуінде қойылатын барлық коэффициентттер саны.

А) 12

Қызыл фосфор - сіріңке өндірісінің шикізаты. Оны шыны ұнтағы және желіммен араластырып, қорапшаның бүйір бетіне жағады. Құрамында калий хлораты КСІО₃ және күкірті бар сіріңкенің басын фосфорға үйкегенде, сіріңке тұтанады.

6Р + 5КСІО₃ → 5КСІ +3Р₂О₅

3 моль фосфор калий хлоратымен әрекеттескенде түзілетін фосфор (V) оксидінің (қ.ж) көлемі?

А) 11,2л B) 22,4л

C) 33,6л

D) 22,6л

E) 67,6л

Екі валентті металдың 0,72 грамы фосформен әрекеттескенде 1,34 г металл фосфиді түзілді. Қандай металл реакцияға қатысты?

А) Fe

Cu
Zn
Мg
Са

Күміс нитраты РО₄ ^3- ортофосфат-ионына сапалық реактив болады.Түзілген тұнбаның түсі

А) ақ

сары
көк
қара
жасыл

Биология

Нұсқаулық:Контексттімұқиятоқып,берілгентапсырмаларғадұрыс жауап беріңіз.

Жануар жасушасының құрылысы

Жасуша -тіршіліктің негізгі құрылымдық және қызметтік бірлігі. Барлық ағзалар жасушалардан тұрады. Жасушалық құрылымдар- жасушаның ұсақ органоидтерін де, оның едәуір ірі бөліктерін де біріктіретін түсінік. Эукариоттық жасуша бөлімдеріне цитоплазма, қабықша және ядро жатады. Суретте жануар жасушасының негізгі құрам бөліктері көрсетілген. Барлық органоидтер белгілі бір қызмет атқарады. Мысалы, ядро бүкіл химиялық үдерістерді нәруыздар-ферменттер синтезі арқылы бақылап, жасуша тіршілігін басқарады.

Рибосомалары жоқ ЭПТ

бөліктерінде майлар мен көмірсулар биосинтезі жүретін органоид көрсетілген сан :

Олар хромосома ДНҚ-сында жазылған ақпараттар бойынша аминқышқылдарынан өз нәруыздарын синтездейді.Осылай тұқым қуалау ақпараттарын жүзеге асыруға қатысатын органод:
1. ядро
2. лизосома
3. ЭПТ
4. Гольджи аппараты
5. рибосома
13 санымен көрсетілген органоид:
1. жасуша орталығы
2. митохондрия
3. рибосома
4. ядрошық
5. лизосома
Гольджи аппараты-
1. көбеюге қатысады
2. жасуша ішінде заттарды тасымалдап, майлар мен көмірсуларды синтездейді
3. жасушалардың барлық типтеріне тән
4. биохимиялық үдерістерді бақылайды
5. тұқымқуалау ақпаратын жүзеге асырады

Экологиялық пирамида және қоректену тізбегі

Экологиялық пирамиданы құрастырудың үш әдісін ажыратады. Сан мен сандық пирамидасы- әрбір деңгейдегі жеке ағзалардың санын көрсетеді. Мысалы, бір түлкіні қоректендіру үшін кем дегенде бірнеше қоян немесе тышқан керек. Ал кемірушілерді қоректендіруге алуан түрлі өсімдіктердің көп

мөлшері қажет.Бұл қоректік тізбек негізіндегі модельдер, бірақ олардың ерекшелігі- ағзалардың түрлерін ғана емес, мөлшерін де көрсетуге ұмтылу.