Файл: Дєлелді медицина деген не.docx

?

Дєлелді медицина деген не?

+ бұл медициналыќ тєжірибеде ќолданылатын єдіс т‰рі, онда дєрігер тиімділігі жоѓары методикалыќ дењгейде ж‰ргізілген зерттеулерде дєлелденген ем-шараларды єр бір науќасќа ќолданады

- жалпы статистикалыќ (сандыќ жєне сапалыќ) мєліметтерді жинаќтау, μлшеу мен талдауѓа ќатысты жалпы с±раќтарды ќарастыратын білімніњ бμлімі.

- б±л єр т‰рлі аурулардыњ пайда болу себебі мен таралу зањдылыќтарын зерттеу арќылы алдын-алу шараларын ќ±растыратын жалпымедициналыќ ѓылым.

- б±л ауру еміне кеткен шыѓын мен емніњ тиімділігі, ќауіпсіздігі, μмір сапасын жаќсартудыњ альтернативті емдеу схемаларын салыстырмалы т‰рде зерттейтін жања, μз бетінше дамыѓан ѓылым саласы.

- б±л ауруды емдеу мен диагностикасына кеткен шыѓындарды ќысќартуѓа арналѓан механизм.

?

Орташа жєне жењіл дєрежелі депрессияны емдеуде ќолданылатын аз мμлшерлі ‰шциклды антидепресанттарды салыстырмалы т‰рде Зверобой шμбініњ экстрактымен емдеудіњ ќаншалыќты тиімді болатынын аныќтау ‰шін ќандай зерттеу ж‰ргізу ќажет?.

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

+ рандомизирленген КЗ

- жаѓдайды суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Рандомизирленген клиникалыќ зерттеулердегі плацебо-баќылау деген не?

+ ем ќабылдайтын бір немесе бірнеше науќастар тобын ќ±рамынды активті єсер етуші заты жоќ дєрілік т‰рді ќабылдайтын науќастар тобымен салыстыру

- єр т‰рлі препараттармен ем ќабылдайтын екі немесе одан кμп науќастар тобын салыстыру

- аѓымдаѓы зерттеу ќорытындыларын осыѓан ±ќсас б±рын μткізілген зерттеу ќорытындыларымен салыстыру

- екі топ пациенттерін салыстыру тек, оныњ бір тобы ѓана ем ќабылдайды

- екі топ пациенттерін салыстыру олардыњ екеуі де бір препарат ќабылдайды тек, єр т‰рлі дозада

?

Рандомизирленген клиникалыќ зерттеулердегі тарихи баќылау деген не?

- ем ќабылдайтын бір немесе бірнеше науќастар тобын ќ±рамынды активті єсер етуші заты жоќ дєрілік т‰рді ќабылдайтын науќастар тобымен салыстыру

- єр т‰рлі препараттармен ем ќабылдайтын екі немесе одан кμп науќастар тобын салыстыру

+ аѓымдаѓы зерттеу ќорытындыларын осыѓан ±ќсас б±рын μткізілген зерттеу ќорытындыларымен салыстыру

- екі топ пациенттерін салыстыру тек, оныњ бір тобы ѓана ем ќабылдайды

- екі топ пациенттерін салыстыру олардыњ екеуі де бір препарат ќабылдайды тек, єр т‰рлі дозада

?

Ќ±рамына Ресейдіњ 16 ѓылыми-тєжірибелік ќауымдастыѓы кіретін, клиникалыќ ±сыныстар, медициналыќ кμмек индикаторларын, денсаулыќсаќтауды басќару, медициналыќ білім беру, ќоѓамдыќ денсаулыќ саќтау саласындаѓы аналитикалыќ есептер ќ±растыратын, 2005 жылы ќ±рылѓан ассоциация ќалай аталады?

+ сапа бойынша медициналыќ ќауымдастыќ ассоциациясы (АСМОК)

- жалпы тєжірибелік дєрігерлердіњ ассоциациясы

- дєлелді медицина маманедарыныњ регион аралыќ ќауымдастыѓы

- ±лттыќ денсаулыќ лигасы

?

¤њеш рагын цисплатинмен химиотерапиялыќ емге арналѓан тарихи баќылауы бар 26 рандомизирленген клиникалыќ зерттеуге сапалыќ талдау ж‰ргізілген. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- мета-анализ

+ ж‰йелік баѓдар

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жадайды баяндау

?

Фармакоэпидемиология деген не?

- тєжірибелік жануарларда дєрілік заттардыњ єсерін зерттейтін ѓылым

- адамдардыњ шектелген контингентінде дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне олардыњ єсерін зерттейтін ѓылым

+ сау адамдардыњ ‰лкен популяциясында немесе ‰лкен топтарында дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне олардыњ єсерін зерттейтін ѓылым

- адамдардыњ ‰лкен популяциясында немесе ‰лкен топтарында дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне олардыњ єсерін зерттейтін ѓылым

- дєрілік заттарды ќолданудыњ фармакоэкономикалыќ аспектілерін ѓана зерттейтін ѓылым

?

Фармакоэпидемиология ќандай ѓылымдар арасындаѓы байланысты т‰зетін ќолданбалы сала болып табылады?

- фармакология мен клиникалыќ фармакология

- фармакология мен эпидемиология

+ клиникалыќ фармакология мен эпидемиология

- фармакология мен фармакогенетика

- клиникалыќ фармакология мен фармакогенетика

?

Ќандай науќастарда дєрілік заттардыњ ќолайсыз єсерлерініњ пайда болу ќаупі ‰лкен емес?

- дєрілік заттарды ±заќ ќабылдайтын науќастарда

- биотрансформация аѓзалары заќымдалѓан науќастарда

- егде жастаѓы адамдарда

+ бір уаќытта 4 дєрмектен аз ќабылдайтын науќастарда

- біркелкі кері єсерлерін туѓызатын дєрілік заттарды ќабылдайтын науќастарда

?

Ќандай сипаттмалар А типті ќолайсыз кері єсерлерді аныќтайды?

+ дєрілік заттардыњ фармакологиялыќ белсенділігімен байланысты жиі, болжам жасауѓа келмейтін реакциялар, кез келген индивидуумда байќалуы м‰мкін

- тек сезімтал адамдарда кездесетін жиі емес, болжам жасауѓа келмейтін реакциялар

- ±заќ уаќытты терапиямен (дєрілік тєуелділік) байланысты реакциялар

- дєрілік заттардыњ канцерогендік, мутагендік жєне тератогендік єсерлері

- дєрмектегі т‰рлі фармацевтикалыќ ќосындылармен байланысты реакциялар

?

Ќандай сипаттамалар В типті ќолайсыз кері єсерлерді аныќтайды?

- дєрілік заттардыњ фармакологиялыќ белсенділігімен байланысты жиі, болжам жасауѓа келмейтін реакциялар, кез келген индивидуумда байќалуы м‰мкін

+ тек сезімтал адамдарда кездесетін жиі емес, болжам жасауѓа келмейтін реакциялар

- ±заќ уаќытты терапиямен (дєрілік тєуелділік) байланысты реакциялар

- дєрілік заттардыњ канцерогендік, мутагендік жєне тератогендік єсерлері

- дєрмектегі т‰рлі фармацевтикалыќ ќосындылармен байланысты реакциялар

?

Когорталыќ зерттеуге не тєн?

- науќастардыњ унифицирленген іріктеуі (с±рыптаудыњ ќатањ критерийлері)

- рандомизациясыз баќыланатын зерттеу

+ белгілі бір уаќыт аралыѓында науќастардыњ белгілі бір когортасы кμрініс беретін зерттеу

- єдіс науќастыњ жаѓдайын кері баѓытта баќылайды – зерттеулердіњ соњѓы н‰ктесінен басталу кезіне ќарай

- белгілі бір уаќыт кезінде тесттілетін агенттіњ ќандай да бір жаѓдайдыњ таралуын жєне єсерін зерттейді

?

«Оќиѓа-баќылау» типті зерттеге не тєн?

- науќастардыњ унифицирленген іріктеуі (с±рыптаудыњ ќатањ критерийлері)

- рандомизациясыз баќыланатын зерттеу

- белгілі бір уаќыт аралыѓында науќастардыњ белгілі бір когортасы кμрініс беретін зерттеу

+ єдіс науќастыњ жаѓдайын кері баѓытта баќылайды – зерттеулердіњ соњѓы н‰ктесінен басталу кезіне ќарай

- белгілі бір уаќыт кезінде тесттілетін агенттіњ ќандай да бір жаѓдайдыњ таралуын жєне єсерін зерттейді

?

Жеке оќиѓаларды баяндауѓа не тєн?

- науќастардыњ унифицирленген іріктеуі (с±рыптаудыњ ќатањ критерийлері)

- рандомизациясыз баќыланатын зерттеу

- белгілі бір уаќыт аралыѓында науќастардыњ белгілі бір

когортасы кμрініс беретін зерттеу

+ єдіс науќастыњ жаѓдайын кері баѓытта баќылайды - зерттеулердіњ соњѓы н‰ктесінен басталу кезіне ќарай

?

Зерттеулердіњ ќандай дизайндары ќазіргі кездегі клиникалыќ зерттеулерді ќарастырады:

+ салыстырмалы, рандомизацияланѓан, екіжаќтыќ соќыр жєне проспективті

- салыстырылмайтын, рандомизацияланѓан, екіжаќтыќ соќыр жєне проспективті

- салыстырмалы, рандомизацияланбаѓан, екіжаќтыќ соќыр жєне проспективті

- салыстырмалы, рандомизацияланѓан, ретророспективті

- салыстырмалы, рандомизацияланбаѓан, проспективті

?

Ашыќ клиникалыќ зерттеуге не тєн?

+ дєрігер мен науќас ќандай терапия таѓайындалѓанын біледі

- науќас зерттеушіге ќараѓанда оѓан ќандай ем таѓайындалѓанын білмейді

- дєрігер мен науќас таѓайындалѓан терапияны білмейді

- дєрігер, науќас пен зерттеуші таѓайындалѓан терапияны білмейді

- дєрігер, науќас пен зерттеуші таѓайындалѓан терапияны біледі

?

Ќарапайым соќыр клиникалыќ зерттеуге не тєн?

- дєрігер мен науќас ќандай терапия таѓайындалѓанын біледі

+ науќас зерттеушіге ќараѓанда оѓан ќандай ем таѓайындалѓанын білмейді

- дєрігер мен науќас таѓайындалѓан терапияны білмейді

- дєрігер, науќас пен зерттеуші таѓайындалѓан терапияны білмейді

- дєрігер, науќас пен зерттеуші таѓайындалѓан терапияны біледі

?

Екіжаќтыќ соќыр клиникалыќ зерттеуге не тєн?

- дєрігер мен науќас ќандай терапия таѓайындалѓанын біледі

- науќас зерттеушіге ќараѓанда оѓан ќандай ем таѓайындалѓанын білмейді

+ дєрігер мен науќас таѓайындалѓан терапияны білмейді

- дєрігер, науќас пен зерттеуші таѓайындалѓан терапияны білмейді

- дєрігер, науќас пен зерттеуші таѓайындалѓан терапияны біледі

?

Медицинадаѓы зерттеулердіњ «алтын стандарты» болып табылады:

+ рандомизацияланѓан баќыланатын сынаулар

- рандомизациясыз баќыланатын сынаулар

- когорталыќ, айќас-секционалдыќ, оќиѓа-баќылау

- баќыланбайтын сынаулар

- баяндамалыќ сынаулар

?

Рандомизацияланѓан баќыланатын сынауларѓа не тєн?

+ науќастардыњ унифицирленген іріктеуі (с±рыптаудыњ ќатањ критерийлері)

- рандомизациясыз баќыланатын зерттеу

- белгілі бір уаќыт аралыѓында науќастардыњ белгілі бір когортасы кμрініс беретін зерттеу

- єдіс науќастыњ жаѓдайын кері баѓытта баќылайды – зерттеулердіњ соњѓы н‰ктесінен басталу кезіне ќарай

- белгілі бір уаќыт кезінде тесттілетін агенттіњ ќандай да бір жаѓдайдыњ таралуын жєне єсерін зерттейді

?

Бір уаќытта ж‰ргізілетін баќылауы бар рандомизацияланбаѓан сынауларѓа не тєн?

- науќастардыњ унифицирленген іріктеуі (с±рыптаудыњ ќатањ критерийлері)

+ рандомизациясыз баќыланатын зерттеу

- белгілі бір уаќыт аралыѓында науќастардыњ белгілі бір когортасы кμрініс беретін зерттеу

- єдіс науќастыњ жаѓдайын кері баѓытта баќылайды – зерттеулердіњ соњѓы н‰ктесінен басталу кезіне ќарай

- белгілі бір уаќыт кезінде тесттілетін агенттіњ ќандай да бір жаѓдайдыњ таралуын жєне єсерін зерттейді

?

Мета-анализ деген не?

- бір ѓылыми зерттеудіњ статистикалыќ μњделуі

+ т‰рлі араласулардыњ бірнеше клиникалыќ зерттеулердіњ бірлескен нєтижелердіњ сандыќ анализі

- дєрілік терапияныњ нєтижелілігі мен ќауіпсіздігін баѓалау

- бір араласудыњ бірнеше клиникалыќ зерттеулердіњ

бірлескен нєтижелердіњ сандыќ анализі

- алынѓан нєтижелердіњ кейінгі сандыќ μњделуі бар клиникалыќ зерттеулерді μткізу

?

Дєлелдемеліліктіњ к‰ші бойынша клиникалыќ зерттеулердіњ типтері ќалай бμлінеді?

- баяндамалыќ зерттеулер; РБЗ; рандомизациясыз баќыланатын зерттеулер; когорталыќ зерттеулер; баќыланбайтын зерттеулер

- рандомизациясыз баќыланатын зерттеулер; РБЗ; баяндамалыќ зерттеулер; когорталыќ зерттеулер; баќыланбайтын зерттеулер

+ РБЗ рандомизациясыз баќыланатын зерттеулер; когорталыќ зерттеулер; баќыланбайтын зерттеулер; баяндамалыќ зерттеулер

- баќыланбайтын зерттеулер; баяндамалыќ зерттеулер; РБЗ; рандомизациясыз баќыланатын зерттеулер; когорталыќ зерттеулер

- когорталыќ зерттеулер; РБЗ; рандомизациясыз баќыланатын зерттеулер; баќыланбайтын зерттеулер; баяндамалыќ зерттеулер

?

Фармакоэкономика деген не?

- тєжірибелік жануарлардаѓы дєрілік заттардыњ нєтижелері

- адамдардыњ шектелген контингентінде дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне олардыњ єсерін зерттейтін ѓылым

- сау адамдардыњ ‰лкен популяциясында немесе ‰лкен топтарында дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне олардыњ

єсерін зерттейтін ѓылым

- адамдардыњ ‰лкен популяциясында немесе ‰лкен топтарында дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне олардыњ єсерін зерттейтін ѓылым

+ зерттелетін ем єдістерініњ (фармакотерапия) нєтижелерін (салдарын) жєне ќ±нын (шыѓындарын) баѓалаумен айналысатын денсаулыќсаќтаудыњ экономикасыныњ саласы

?

Шыѓындар нєтижелілігін молайту есебі фармакоэкономикалыќ анализдіњ ќай т‰ріне жатады?

- «аурудыњ ќ±ныныњ» анализі (COI – cost of illness)

- «тμлемдерді минимизациялаудыњ» анализі (CMA – cost-minimization analysis)

+ «тμлемдер-нєтижелілік» анализі (CEA – cost-effectiveness analysis)

- «тμлемдер-пайда» анализі (CBA–cost-benefit analysis)

- «тμлемдер – пайдалылыќ (утилитарлыќ) » анализі (CUA – cost-utility analysis)

?

Осы анализдіњ нєтижесі дєрілік заттарды ќолдану немесе емдік технологияларды ќолданудан болатын тікелей пайданы аныќтау болып табылады. Фармакоэкономикалыќ анализдіњ ќай т‰рі баяндалѓан?

- «аурудыњ ќ±ныныњ» анализі (COI – cost of illness)

- «тμлемдерді минимизациялаудыњ» анализі (CMA – cost-minimization analysis)

- «тμлемдер-нєтижелілік» анализі (CEA – cost-effectiveness analysis)

+ «тμлемдер-пайда» анализі (CBA–cost-benefit analysis)

-«тμлемдер – пайдалылыќ (утилитарлыќ) » анализі (CUA – cost-utility analysis)

?

Фармакоэкономикалыќ анализдіњ ќай т‰ріне μмірдіњ саќталѓан жылдарыныњ саны бойынша емніњ клиникалыќ нєтижелілігініњ есебі жатады?

- «аурудыњ ќ±ныныњ» анализі (COI – cost of illness)

- «тμлемдерді минимизациялаудыњ» анализі (CMA – cost-minimization analysis)

- «тμлемдер-нєтижелілік» анализі (CEA – cost-effectiveness analysis)

- «тμлемдер-пайда» анализі (CBA–cost-benefit analysis)

+ «тμлемдер – пайдалылыќ (утилитарлыќ) » анализі (CUA – cost-utility analysis)

?

Фармакоэкономикалыќ анализдіњ ќай т‰рі белгілі бір аурудыњ диагностикасы мен емін μткізу кезінде медициналыќ мекеменіњ тμлемдерін есептеуінде негізделеді?

+ «аурудыњ ќ±ныныњ» анализі (COI – cost of illness)

- «тμлемдерді минимизациялаудыњ» анализі (CMA – cost-minimization analysis)

- «тμлемдер-нєтижелілік» анализі (CEA – cost-effectiveness analysis)

- «тμлемдер-пайда» анализі (CBA–cost-benefit analysis)

- «тμлемдер – пайдалылыќ (утилитарлыќ) » анализі (CUA – cost-utility analysis)

?

Науќастар μмірініњ сапасына ќандай критерийлер жатады?

- оњ эмоциялар, ойлау, оќып білу, концентрация, μзін-μзін баѓалау, сыртќы кейпі, ќобалжулар

- жеке μзара ќарым-ќатынастар, субъекттіњ ќоѓамдыќ ќ±ндылыѓы, сексуалдыќ белсенділік)

+ физикалыќ, психологиялыќ, тєуелділік дењгейі, ќоѓамдыќ μмір, айналадаѓы орта, руханилыќ

- дін, жеке кμзќарастар

- к‰ш, энергия, шаршаѓыштыќ, ауырсыну, дискомфорт, т‰с, демалыс

?

Медицинада μмір сапасын зерттеуді оќып білу неге р±ќсат етеді?

+ науќастыњ патологиялыќ процеске деген реакцияныњ жалпы зањдылыќтары туралы т‰сінікті алу, белгілі бір науќаста емніњ нєтижелілігін баѓалау

- адамдардыњ ‰лкен популяциясында дєрілік заттардыњ нєтижелерін оќып білу

- дєрілік заттарды ќолданудан тікелей пайданы аныќтау

- медициналыќ мекеме белгілі бір аурудыњ диагностикасы мен емін μткізу кезінде тμлемдер есебін ж‰ргізу

- адамдардыњ шектелген контингентінде дєрілік заттардыњ ќолдануын жєне нєтижелерін оќып білу

?

Науќастардыњ μмір сапасын баѓалау ќандай арнайы єдістемелер кμмегімен ж‰зеге асады?

- интервью ж‰ргізу

- анкета ж‰ргізу

- єлеуметтанулыќ с±рау

- телефондыќ кењес беру

+ арнайыланѓан с±раушылар арќылы

?

Фармакологиялыќ ќадаѓалау ќызметтерініњ талаптарына сєйкес дєрілік заттардыњ ќандай ќолайсыз нєтижелері туралы хабарлау керек:

- тек ќана жања дєрілік заттардыњ барлыќ ќолайсыз нєтижелері туралы

- дєрілік заттардыњ барлыќ ќолайсыз нєтижелері туралы

- кез келген дєрілік заттардыњ тек ќана едєуір ќолайсыз нєтижелері туралы

- «ескі» дєрілік заттардыњ танымал емес жєне к‰тпеген єсерлері туралы

+ тек ќана жања дєрілік заттардыњ барлыќ ќолайсыз нєтижелері туралы, «ескі» дєрілік заттардыњ танымал емес жєне к‰тпеген єсерлері туралы, кез келген дєрілік заттардыњ тек ќана едєуір ќолайсыз нєтижелері туралы

?

Дєрілік заттардыњ клиникалыќ тєжірибелерініњ бірінші фазасына ќандай міндеттер тєн?

+ дєрініњ т‰рлі дозаларымен ж‰зеге асатын фармакологиялыќ єсерлердіњ спектрін жєне осы дєрініњ фармакокинетикалыќ сипаттамаларын аныќтау

- терапевттік нєтижелерді бекіту, дєрініњ нєтижелік дозасын жєне оны ќабылдау санын іріктеу, ќауіпсіздігі мен тμзімділігін оќып білу

- ќауіпсіздігі мен тμзімділігін баѓалау, терапевттік артыќшылыќтарды, фармакоэкономиканы жєне науќастардыњ ‰лкен тобыныњ 1% -дан жоѓары жиілікпен пайда болатын ќолайсыз реакцияларды тіркей отырып, дєрілік μзара єсерлесулерді, зерттелетін заттыњ μмір сапасына деген єсерін оќып білу

- адамдардыњ едєуір саны арасында ќауіпсіздігі мен тμзімділігін ќосымша баѓалау. Баяндалмаѓан ќолайсыз кері реакцияларды табу.

- дєрініњ нєтижелілігініњ ретроспективті анализін μткізу

?

Дєрілік заттардыњ клиникалыќ тєжірибелерініњ екінші фазасына ќандай міндеттер жатады?

- дєрініњ т‰рлі дозаларымен ж‰зеге асатын фармакологиялыќ єсерлердіњ спектрін жєне осы дєрініњ фармакокинетикалыќ сипаттамаларын аныќтау

+ терапевттік нєтижелерді бекіту, дєрініњ нєтижелік дозасын жєне оны ќабылдау санын іріктеу, ќауіпсіздігі мен тμзімділігін оќып білу

- ќауіпсіздігі мен тμзімділігін баѓалау, терапевттік артыќшылыќтарды, фармакоэкономиканы жєне науќастардыњ ‰лкен тобыныњ 1% -дан жоѓары жиілікпен пайда болатын ќолайсыз реакцияларды тіркей отырып, дєрілік μзара єсерлесулерді, зерттелетін заттыњ μмір сапасына деген єсерін оќып білу

- адамдардыњ едєуір саны арасында ќауіпсіздігі мен тμзімділігін ќосымша баѓалау. Баяндалмаѓан ќолайсыз кері реакцияларды табу.

- дєрініњ нєтижелілігініњ ретроспективті анализін μткізу

?

Дєрілік заттардыњ клиникалыќ тєжірибелерініњ ‰шінші фазасына ќандай міндеттер тєн?

- дєрініњ т‰рлі дозаларымен ж‰зеге асатын фармакологиялыќ єсерлердіњ спектрін жєне осы дєрініњ фармакокинетикалыќ сипаттамаларын аныќтау

- терапевттік нєтижелерді бекіту, дєрініњ нєтижелік дозасын жєне оны ќабылдау санын іріктеу, ќауіпсіздігі мен тμзімділігін оќып білу

+ ќауіпсіздігі мен тμзімділігін баѓалау, терапевттік артыќшылыќтарды, фармакоэкономиканы жєне науќастардыњ ‰лкен тобыныњ 1% -дан жоѓары жиілікпен пайда болатын ќолайсыз реакцияларды тіркей отырып, дєрілік μзара єсерлесулерді, зерттелетін заттыњ μмір сапасына деген єсерін оќып білу

- адамдардыњ едєуір саны арасында ќауіпсіздігі мен тμзімділігін ќосымша баѓалау. Баяндалмаѓан ќолайсыз кері реакцияларды табу.

- дєрініњ нєтижелілігініњ ретроспективті анализін μткізу

?

Дєрілік заттардыњ клиникалыќ тєжірибелерініњ тμртінші фазасына ќандай міндеттер жатады?

- дєрініњ т‰рлі дозаларымен ж‰зеге асатын фармакологиялыќ єсерлердіњ спектрін жєне осы дєрініњ фармакокинетикалыќ сипаттамаларын аныќтау

- терапевттік нєтижелерді бекіту, дєрініњ нєтижелік дозасын жєне оны ќабылдау санын іріктеу, ќауіпсіздігі мен тμзімділігін оќып білу

- ќауіпсіздігі мен тμзімділігін баѓалау, терапевттік артыќшылыќтарды, фармакоэкономиканы жєне науќастардыњ ‰лкен тобыныњ 1% -дан жоѓары жиілікпен пайда болатын ќолайсыз реакцияларды тіркей отырып, дєрілік μзара єсерлесулерді, зерттелетін заттыњ μмір сапасына деген єсерін оќып білу

+ адамдардыњ едєуір саны арасында ќауіпсіздігі мен тμзімділігін ќосымша баѓалау. Баяндалмаѓан ќолайсыз кері реакцияларды табу.

- дєрініњ нєтижелілігініњ ретроспективті анализін μткізу

?

Жаѓдай-баќылау зерттеулерге ќараѓанда классикалыќ когорталыќ эпидемиологиялыќ зерттеулердіњ ќандай артыќшылыѓы бар?

+ шынайы нєтижелерді алудыњ жоѓары ыќтималдыѓы

- аралас (ретроспективті — проспективті) зерттеуді μткізудіњ м‰мкіндігі

- салыстырмалы ‰лкен емес тμлемдер

- зерттеудіњ салыстырмалы ‰лкен емес уаќыты

- ‰лкен емес тањдама

?

РБЗ ќандай клиникалыќ с±раќтарды шеші ‰шін арналѓан?

+ дєрілік заттардыњ жєне иммунобиологиялыќ дєрілердіњ нєтижелілігі мен ќауіпсіздігін баѓалау ‰шін

- емдік-алдын-алу мекемелердіњ ж±мысын баѓалау ‰шін

- дєрілік заттардыњ жєне иммунобиологиялыќ дєрілердіњ фармакокинетикасын баѓалау ‰шін

- диагностикалыќ жєне скринингтік тесттердіњ валидтілігін

баѓалау ‰шін

- дєрілік заттардыњ жєне иммунобиологиялыќ дєрілердіњ фармакодинамикасын баѓалау ‰шін

?

Дєрілік заттардыњ клиникалыќ тєжірибелердіњ бірінші фазасына кімдер ќатысады?

+ сау μз еркімен келгендер

- зертханалыќ жануарлар

- белгілі бір ауруы бар науќастар

- дєрігерлер

- орташа медициналыќ персонал

?

Клиникалыќ зертеулерініњ ќай фазасынан кейін дєрілік затты клиникалыќ тєжірибеге енгізілуіне р±ќсат етіледі?

- БЗ бірінші фазасына

- БЗ екінші фазасына

+ БЗ ‰шінші фазасына

- БЗ тμртінші фазасына

- БЗ нμлінші фазасы

?

Клиникалыќ зерттеулерді μткізу ‰шін тањдаманы ќ±ру ќандай критерийлерге негізделген?

+ енгізу, шыѓару

- негіздеу, ќ±рылымдау

- шыѓару, ќалыптастыру

- ќ±ру, негіздеу

- енгізу, ќ±рылымдау

?

Клиникалыќ зерттеулер ќандай халыќаралыќ стандарттыњ негізінде ±йымдастырылады?

- Food and Drug Administration (FDA)

- Good Manufacturing Practice (GMP)

+ Good Clinical Practice (GCP)

- Good Laboratory Practice (GLP)

- Ќазаќстан Республикасыныњ сапаны баќылау бойынша комитет стандарттары

?

Рандомизацияныњ аталѓан мысалдарыныњ ќайсысы д±рыс болып табылады?

- науќастарды туѓан жылыныњ ж±птылыѓына ќарай тањдау.

+ кездейсоќ сандардыњ кестелерін ќолдану

- палатаныњ нμмірі бойынша

- туѓан к‰ні бойынша

- зерттеушініњ ќалауы бойынша

?

Плацебо ќандай ќасиеттеріне ие болуы ќажет?

- ал ќызыл т‰с

+ зерттелетін дєрілік заттыњ сыртќы кейпі бойынша толыќ копиясы

- «плацебо» маркировкасы

- зерттелетін дєрілік заттыњ дєміне сєйкестілік

- зерттелетін дєрілік заттыњ дємі мен т‰сіне сєйкестілік

?

¦заќ (1 айдан кем емес) антиагреганттыќ терапияныњ єсерін аныќтау маќсатымен ж‰рек-тамырлыќ асќынулардыњ ќаупі ±заќ антиагреганттыќ терапия мен плацебоныњ нєтижелерін салыстырылѓан 145 рандомизацияланѓан тєжірибелердіњ нєтижелері жєне антиагрегантты терапияныњ т‰рлі схемалары салыстырылѓан 29 рандомизацияланѓан тєжірибелердіњ нєтижелері талќыланѓан. Ќандай зерттеу дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан клиникалыќ тєжірибе

+ РБЗ-ны ж‰йелік шолу

?

Жања туѓан нєрестеніњ дене массасыныњ оныњ болашаќтаѓы бойыныњ μсу ырѓаѓына єсерін баѓалау ‰шін, туу сєтінде дене массасы 2-2,5кг болып туѓан 300 нєрестеге баќылау ж‰ргізілген. Таѓамдыќ статусты баѓалау ‰шін антропометриялыќ μлшемдер жасалѓан. Дене массасы ќалыпты (2,5 кг-нан аса) сол кезењде туѓан балалардыњ аналогтыќ санын (300 адам) баќылаѓан болатын. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

+ когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан клиникалыќ тєжірибе

- РБЗ-ны ж‰йелік шолу

?

Антибиотикті ќолданумен ж‰ретін клиникалыќ зерттеулерде пневмониямен ауыратын науќастарда емніњ нєтижесі рентгенологиялыќ суреттіњ μзгерісі бойынша баѓаланѓан. Науќастар μздерініњ топќа ќатысты екендігін білмеген. Тєжірибені ж‰ргізген дєрігер науќастардыњ баќылау немесе негізгі топќа жататынын білген. Дєрігер тєжірибелік топ науќастарында рентгенологиялыќ суреттіњ жаќсаруын аз уаќыт аралыѓында аныќтаѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

+ ќарапайым соќыр клиникалыќ тєжірибе

- екіншілік соќыр клиникалыќ тєжірибе

- ‰шіншілік соќыр клиникалыќ тєжірибе

?

Ќанда триглицеридтердіњ дењгейін тμмендетуге арналѓан жања дєрініњ клиникалыќ тєжірибелерінде науќастар кездейсоќ т‰рде екі топќа бμлінген болатын. Бірінші топтаѓы науќастар дєріні, ал екінші топ плацебоны ќабылдаѓан. Науќастар μздерініњ топќа ќатысты екендігін білген. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

+ ашыќ РБЗ

- ќарапайым соќыр РБЗ

- екіншілік соќыр РБЗ

- ‰шіншілік соќыр РБЗ

?

АЌШ-та біріншілік зерттеудіњ мєліметтері бойынша ПКАБС-ы бар немесе жоќ жєне жатыр миомасы жоќ репродуктивті жастаѓы 23 571 афроамерикандыќ т±рѓындарды зерттегенде, поликистоздыќ аналыќ бездерініњ синдромыныњ (ПКАБС) бары жєне жатыр миомасыныњ пайда болу ќаупі арасында μзара байланыс баѓаланѓан. Он жыл бойѓы баќылауда УДЗ мєліметтері бойынша 2926 єйелде, гистероэктомия мєліметтері бойынша – жатыр миомасы аныќталѓан. ПКАБС бар єйелдерде жатыр миомасыныњ жиілігі осы синдром жоќ єйелдерге ќараѓанда 65%-ѓа жоѓары. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

+ когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан клиникалыќ тєжірибе

- РБЗ-ны ж‰йелік шолу

?

Систолалыќ артериалдыќ гипертензия кезінде инсульттіњ ќаупіне гипотензиялыќ терапияныњ єсерін баѓалау маќсатымен 60 жастаѓы жєне одан асќан 447 921 адам ішінен 4736 науќастарды кездейсоќ т‰рде 2 топќа; оныњ біреуі (2365 адам) гипотензиялыќ препараттарды, ал екіншісі (2371 адам) плацебоны ќабылдаѓан. Зерттеуніњ орташа ±заќтыѓы 4,5 жылды ќ±раѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- кμдленењ зерттеу

+ РБЗ

Аспиринды ќабылдау ќайталамалы миокард инфарктісін алдын-алатынын аныќтау ‰шін ќандай зерттеуді ж‰ргізу ќажет? Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

+ рандомизацияланѓан клиникалыќ тєжірибе

- РБЗ-ны ж‰йелік шолу

?

«Цизаприд» дєрісін ќабылдау фонында ауыр ќарыншалыќ аритмиялардыњ пайда болу оќиѓалары дєрігерлермен тіркелген. ¤ткен жылдыњ ортасына ќарай єлем бойынша 386 ±ќсас оќиѓалар тіркелген, олардыњ 125-і науќастардыњ μліміне єкелді. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

+ жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан клиникалыќ тєжірибе

- РБЗ-ны ж‰йелік шолу

?

Зерттеушілер жасμспірімдер арасында гиподинамия жаѓдайында жоѓарыкалориялыќ таѓамныњ семіздіктіњ даму динамикасына єсерін баѓалау бойынша зерттеу ж‰ргізуге жоспарлайды. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

+ когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «оќиѓа-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан баќыланатын зерттеу

- мета-анализ

?

Туѓан кездегі (архивтік мєліметтер бойынша аныќтайды) балалардыњ кейінгі интеллектуалдыќ дамуымен (IQ баѓалау) дене массасын баѓалауѓа арналѓан зерттеу. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ проспективтік

- когорталыќ ретроспективтік

+ «оќиѓа-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан баќыланатын зерттеу

- мета-анализ

?

Зерттеу бойынша 2 топ ќ±рылѓан: аденокарциномасы бар науќастар (n=8) жєне аденокарциномасы жоќ жас єйелдер (n=32). Содан кейін екі топта ретроспективтік т‰рде ќолайсыз фактордыњ єсер ету жиілігі баѓаланды – ж‰ктілік кезінде ќатысушы єйел анасыныњ синтетикалыќ эстрогенды ќабылдауы. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

+ «оќиѓа-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан баќыланатын зерттеу

- мета-анализ

?

Техас штатындаѓы Сент-Луис ауруханасында (АЌШ) туа біткен патологиясы бар балалардыњ туу жаѓдайлары тіркелген. Дєрігерлер аналардыњ ж‰ктілік кезінде бендектин дєрмегін ќабылдаѓаны жєне тератогендік єсердіњ дамуы арасындаѓы байланыс туралы гипотезасын ілгері шыѓарды. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

+жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «оќиѓа-баќылау» зерттеуі

- рандомизацияланѓан баќыланатын зерттеу

- мета-анализ

?

Зерттеу бойынша 65 жастан асќан гиперлипидемиясы бар ер адамдардыњ популяциясынан (n=132) 2 топ ќ±рылды: бірінші топтаѓы ќатысушылар (n=56) симвастатин дєрмегін 20 мг тєулігіне 1 рет ќабылдаѓан, екінші топтаѓы ќатысушылар (n=56) плацебо ќабылдаѓан. Ќандаѓы липидтер дењгейініњ тμмендеу динамикасы 1, 3, 6 айдан кейін баѓаланѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- соњѓы ќорытындысы баѓаланѓан когорталыќ зерттеу

- соњѓы ќорытындысы баѓаланѓан РБЗ

- суррогаттыќ ќорытындысы баѓаланѓан РБЗ

-соњѓы ќорытындысы баѓаланѓан рандомизациясыз БЗ

+ суррогаттыќ ќорытындысы баѓаланѓан рандомизациясыз БЗ

?

1940 мен 1975 жылдар арасындаѓы асбестттік текстиль μндірісінде ќызмет ететін европеоидтік нєсілдіњ 1261 ер адамыныњ 1235-ініњ (98%) денсаулыќ жаѓдайын баѓалау μткізілген. Арнайы дайындалѓан с±раќќойѓыш бойынша ќызметкерлердіњ μмір сапасы єр 6 ай сайын баѓаланѓан, баќылаудыњ б‰кіл кезењі бойы бронх-μкпе ж‰йесініњ ауруларыныњ аныќталу оќиѓалары тіркелген. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

+ когорталыќ зерттеу

-жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «оќиѓа-баќылау» зерттеуі

- рандомизациясыз баѓаланатын баќыланатын зерттеу

- РБЗ

?

Зерттеу бойынша артериалдыќ гипертензиясы бар науќастардыњ популяциясы кездейсоќ сандардыњ баѓдарлама-генераторды ќолдану арќылы 2 топќа бμлінген. Бірінші топта ќатысушылар эналаприлді 20мг\тєул., ал екінші топта 50 мг/тєул. ќабылдаѓан. Жасыру ќолданылѓан. Екі топта миокард инфарктісініњ даму жиілігі баѓаланѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

-жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

- «оќиѓа-баќылау» зерттеуі

- рандомизациясыз баѓаланатын баќыланатын зерттеу

+ РБЗ

?

Зерттеудіњ барысында архивтік мєліметтер бойынша фенфлурамин дєрмегін ќабылдау жєне ж‰рек ќаќпаќшаларыныњ заќымдалуыныњ дамуы арасындаѓы байланыс баѓаланѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

-жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

+«оќиѓа-баќылау» зерттеуі»

- кμлденењ зерттеу

- РБЗ

?

Дєрігер «Эспераль» дєрмегін ќабылдау фонында глаукома ±стамасыныњ оќиѓасын тіркеді. Осы оќиѓа наркологтар ќоѓамыныњ отырысында талќылану керек, «Офтальмология хабаршысы» жєне «Наркологияныњ с±раќтары» атты журналдарда маќалалар т‰рінде жариялану керек. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

-жаѓдайлардыњ сериясын баяндау

-«оќиѓа-баќылау» зерттеуі»

+оќиѓаны баяндау

- РБЗ

?

Электрондыќ жарияланымдар медициналыќ журналдарда рецензияланатын дєст‰рлік жарияланымдарѓа ќараѓанда бірќатар кемшіліктерге ие. Тμменде аталѓан жауап н±сќаларыныњ ішінен интернеттегі кμптеген электрондыќ жарияланымдардыњ негізгі ќандай кемшілігі бар (ѓылыми журналдардыњ сайттарымен шатастырмањыз)?

- интербелсенді немесе мультимедиялыќ болуы м‰мкін

- кμлем ќызметтілігі мен жеткіліктігініњ жоѓарылауы

+ маќаланы рецензиялаудыњ т±раќты жєне ќатал ж‰йесініњ жоќтыѓы

- саќтау мен ќолданудаѓы ыњѓайлылыќ

- электрондыќ журналдардаѓы жєне интернеттегі іздестірудіњ жеделдігі мен ыњѓайлылыѓы

?

Ѓылыми маќаланыњ ќандай бμлімі зерттеуге енгізілу мен одан шыѓарылу критерийлерін еске ала отырып, ќатысушыларды іріктеудіњ егжей-тегжей баяндалуын, сонымен ќатар зерттелетін популяцияныњ баяндалуын ќамтиды?

- ќолданылѓан єдебиеттіњ тізімі

- кіріспе

- мєліметтердіњ статистикалыќ анализі

+ материалдар мен єдістер

- нєтижелерді талќылау

?

Ѓылыми маќаланыњ ќандай бμлімі оќырманды зерттелетін мєселемен таныстыру жєне зерттеудіњ ќажеттілігін негіздеу ‰шін ќажет?

- авторлардыњ тізімі

+ кіріспе

- мєліметтердіњ статистикалыќ анализі

- нєтижелері мен талќылау

- материалдар мен єдістер

?

Ѓылыми маќаланыњ нєтижелерін ќандай дєрежеде белгілі бір клиникалыќ жаѓдайда ќолдануѓа болатынын аныќтау осы маќаланы (μткізілген зерттеу нєтижелерініњ жарияланымдарын) сынама баѓалауында мањызды міндеттердіњ бірі болып табылады. Осы ќызмет ќандай терминмен белгіленеді?

- μнімділік

- шынайылыќ

+ жинаќтау

- ж±мсалым

- кμкейтестік

?

Клиникалыќ зерттеулерді μткізудіњ негізгі этикалыќ ќаѓидасы неге негізделеді?

- зерттеудіњ маќсаттары мен міндеттерін ќанаѓаттандыратын зерттеудіњ жоспары мен дизайны

ќ±растырылуы керек

- клиникалыќ зерттеудіњ методологиясын ќанаѓаттандыратын клиникалыќ базалар тањдалуы ќажет

+ клиникалыќ зерттеуге енгізілу тек зерттеудіњ потенциалдыќ ќатысушысыныњ ќолжазбалыќ аќпаратталѓан келісімін алѓан соњ ѓана μткізілуі керек

- клиникалыќ зерттеудіњ ќатысушылары тєжірибелік немесе баќылау топтарына кездейсоќ т‰рде бμлінуі ќажет (рандомизация)

- клиникалыќ зерттеу ќатысушыларыныњ саны статистикалыќ шынайы нєтижелерді алуѓа жеткілікті болуы керек.

?

Тμменде кμрсетілген клиникалыќ зерттеу ќатысушыларыныњ негізгі ќ±ќыќтарыныњ ќайсысы клиникалыќ зерттеулер μткізуді регламентациялайтын нормативтік ќ±жаттарда кμрсетілмеген?

- клиникалыќ зерттеуге ќатысушы осы зерттеудіњ кез келген кезењінде бас тартуѓа жєне одан шыѓуѓа ќ±ќыѓы бар

- клиникалыќ зерттеуге ќатысушы онда саќтандыру тμлемаќысына жєне кез келген компенсацияларѓа, егер олар зерттеушімен талданылса, ќ±ќыѓы бар

- зерттеуші аќпараттыќ келісімін алѓан соњ ѓана клиникалыќ зерттеуге ќатысушы зерттеуге енгізіледі

+ клиникалыќ зерттеуге ќатысушы зерттеуден тєжірибелік бμлім аяќталмастан, зерттеуден шыѓуѓа ќ±ќыѓы жоќ

- клиникалыќ зерттеуге ќатысушы μзініњ персоналдыќ мєліметтердіњ конфиденциалдыѓы мен ќауіпсіздігіне ќ±ќыѓы бар

?

Тєжірибеде сыналатын адамдардыњ ќатысуымен μтетін кез келген биомедициналыќ зерттеуді ќандай мекеме маќ±лдайды?

- зерттеудіњ жетекшілері

- зерттеу μткізілетін клиникалыќ орталыќтыњ н±сќауы

- юстицияныњ жергілікті мекемесі

- минздравтыњ фармацевтік комитеті

+ этика бойынша комитет/комиссия

?

Ќандай єдіс клиникалыќ зерттеулердегі ж‰йеленген ќателердіњ пайда болуын тμмендетеді?

- рандомизация

+ маскалау

- шыѓып ќалу

- баќылау

- оптимизация

?

Клиникалыќ зерттеулерде кездейсоќ ќателерді тμмендететін ќандай єдіс бар?

+ рандомизация

- маскалау

- енгізілу критерийлері

- шыѓып ќалу критерийлері

- унификация

?

Ќандай электрондыќ адрес Кокрандыќ кітапхананыњ сайтына сєйкес келеді?

+ www.thecochranelibary.com

- www.cocranbase.com

- www.cocranstudies.com

- www.thelibary.com

- www.thecocranbiblioteka.com

?

PudMed деген не?

+ АЌШ-тыњ ¦лттыќ кітапханасы μњдеген MEDLINE жєне PreMEDLINE мєліметтер базасымен ж±мыс істеуге арналѓан электрондыќ-іздестірулік ж‰йе

- кμркем єдебиеттіњ мєліметтер базасы

- мамандар жєне барша ќауымѓа Интернет арќылы ќолжетерлік медициналыќ аќпараттыњ мєліметтер базасы

- Кокрандыќ кітапхананыњ сайты

- жања медициналыќ аќпараттыњ мєліметтер базасы

?

MEDLINE деген не?

+д‰ние ж‰зі бойынша 4800 медицинмлыќ кезењдік басылымнан кμп библиографиялыќ баяндалулардан т±ратын мамандар жєне барша ќауымѓа Интернет арќылы тегін т‰рде ќолжетерлік медициналыќ аќпараттыњ мєліметтер базасы

-АЌШ-тыњ ¦лттыќ кітапханасы μњдеген MEDLINE жєне PreMEDLINE мєліметтер базасымен ж±мыс істеуге арналѓан электрондыќ-іздестірулік ж‰йе

- Кокрандыќ кітапхананыњ сайты

- соњѓы жыл ‰шін ѓылыми зерттеулердіњ мєліметтері бар диск

- Кокрандыќ кітапханада ж±мыс істеуге арналѓан кілті бар диск

?

MEDLINE-ѓа єр апта сайын ќанша зерттеу енгізіледі?

+ клиникалыќ зерттеулердіњ 9000 баяндалуы

- клиникалыќ зерттеулердіњ 2-3 баяндалуы

- клиникалыќ зерттеулердіњ 100 баяндалуы

- клиникалыќ зерттеулердіњ 1000 баяндалуы

- клиникалыќ зерттеулердіњ 10 баяндалуы

?

PreMEDLINE деген не?

- соњѓы апта бойынша мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы

+ салыстырмалы т‰рде таќауда жєне индекстеу шарасынан μтпеген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы

- соњѓы ай бойынша мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы

- μткізілетін зерттеудіњ сапасын тексеру ‰шін мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы

- соњѓы жыл бойынша мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы

?

PudMed-тегі MeSH рубрикасы не болып табылады?

- PreMEDLINE ќ±жаттарына арналѓан арнайы тањбалау

- мєтінніњ сμзі бойынша іздестірудегі ыќшамдау ќызметі

-ќандай да бір параметрлер бойынша іздестіруді шектеу ќызметі (мысалы, автордыњ аты бойынша, науќастыњ жынысы немесе жасы бойынша)

- іздестірудіњ бастырмасы

+ ќ±жаттыњ маѓыналыќ мазм±нын кμрсететін пєндік рубрикалардыњ тізімі

?

Ќ±рамында екі термині бар ќ±жаттарды табуѓа р±ќсат ететін PudMed-тегі логикалыќ оператор.

+ AND

- OR

- NOT

- CAN

- IF

?

Ќ±рамында екі термині бар ќ±жаттарды табуѓа р±ќсат ететін PudMed-тегі логикалыќ оператор.

- AND

+ OR

- NOT

- CAN

- IF

?

Сізге ер адамдарда ЕМЕС с‰т безі рагініњ баяндалуын табу ќажет, PudMed-тегі ќандай логикалыќ операторларды ќолданасыз?

- breast cancer AND male

- breast cancer OR male

+ breast cancer NOT male

- breast cancer CAN male

- breast cancer IF male

?

Сізге PudMed –те с‰т безі обырын емдеу єдістері туралы маќалаларды табу керек. Ќандай подрубриканы тањдайсыз?

+ therapy

- prognosis

- etiology

- mortality

- literature

?

PudMed-те MeSH Randomized Controlled Trials терминін ќолданѓанда, сіз нені табасыз?

+ РБЗ

- когорталыќ зерттеулер туралы есептерді

- библиографиялыќ кμздерді

- ж‰йеленген шолуларды

- мета-анализді

?

Сізге аспиринді ќолданумен миокард инфарктісін емдеу єдістерін баяндауды табу керек, PudMed-тегі ќандай логикалыќ операторды ќолданасыз?

- myocardial infarction OR aspirin

+ myocardial infarction AND aspirin

- myocardial infarction NOT aspirin

- myocardial infarction CAN aspirin

- myocardial infarction IF aspirin

?

Емдеуге ќатысты едєуір дєлелді зерттеулерді табу ‰шін PudMed базасында ќандай типті жарияланымдарды іздеу ќажет?

+ РБЗ

- когорталыќ зерттеулер

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

- оќиѓаларды баяндауды

- жануарларда жасалатын зерттеулер

?

PudMed-те мета-анализдерді іздестіру ‰шін ќандай опцияны ќолдану керек?

+ Limits бастырмасы жєне Meta-analysis ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Review ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Randomized Controlled Trials ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Prognosis ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Cohort Studies ќ±жат типі

?

PudMed базасында ж‰йеленген шолуларды іздестіру ‰шін ќандай опциялар ќолданылады?

-Limits бастырмасы жєне Randomized Controlled Trials ќ±жат типі

-Limits бастырмасы жєне Prognosis ќ±жат типі

+ Limits бастырмасы жєне Review ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Cohort Studies ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Meta-analysis ќ±жат типі

?

PudMed-тегі когорталыќ зерттеулерді іздестіру ‰шін ќандай опцияны ќолдану керек?

+ Limits бастырмасы жєне Cohort Studies ќ±жат типі.

- Limits бастырмасы жєне Meta-analysis ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Review ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Randomized Controlled Trials ќ±жат типі

- Limits бастырмасы жєне Prognosis ќ±жат типі

?

MEDLINE базасында ќанша тілдегі маќалалардыњ баяндалулары бар?

- єлемніњ барлыќ тілдерінде

- 5 тілінде

- тек аѓылшын тілінде

- 7 тілінде

+ 30 тілінде

?

Кальций антагонисттерімен емдегенде инсульттер жиілігініњ тμмендеуін кμрсететін алѓашќы зерттеу. Ќытайдыњ 9 клиникалыќ орталыќтарында μткізілген зерттеуге САЌ>160мм.сын.баѓ. немесе ДАЌ>96мм.сын.баѓ. болатын 60-79 жас аралыѓындаѓы 1632 науќас ењгізілген. Зерттеудіњ ќатысушылары кездейсоќ т‰рде тєжірибелік жєне баќылау топтарына бμлінді. Тєжірибелік топтыњ ќатысушылары нифедипин 10-60 мг/тєул дозасында ќабылдады, ал баќылау тобы плацебо ќабылдады. Баќылау мерзімі орташа есептегенде 30 ай ќ±рады. 10-60мг/тєул дозасында нифедипинмен емдеу фонында инсульт жєне ауыр ырѓаќ б±зылыстарыныњ даму ќаупініњ шынайы тμмендеуі байќалѓан.Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- ашыќ ќарапайым баќыланбайтын зерттеу

- кμпорталыќтыќ рандомизацияланбаѓан баќыламалы клиникалыќ зерттеу

- халыќаралыќ рандомизацияланѓан баќыланбайтын клиникалыќ зерттеу

+ кμпорталыќтыќ рандомизацияланѓан плацебо-баќыламалы клиникалыќ зерттеу

?

Клиникалыќ ±сыныстар — б±л белгілі бір клиникалыќ жаѓдайларда дєрігерлік тактикаѓа ќатысты шешімдерді ќабылдауда дєрігерге кμмектесу ‰шін тудырылѓан ж‰йелік т‰рде μњделген ережелер. Олар диагностикалыќ жєне скринингтік тесттерді μткізу бойынша, медициналыќ жєне хирургиялыќ кμмектіњ кμлемі бойынша, стационарда болу ±заќтыѓы жєне клиникалыќ тєжірибеніњ басќа аспектілері бойынша айќын орнатуларды ±сынады. Тμменде аталѓан маќсаттардыњ ќайсысы клиникалыќ ±сыныстардыњ маќсаты болып табылмайды?

- дєлелді стандарттарды айќын жєне ќолжетерлік ету

- белгілі бір науќастарда клиникалыќ шешімдерді ќабылдаудыњ процестерін объективтірек ету жєне ыќшамдау

- кєсіби ќызметті баѓалау ‰шін критерий ретінде ќызмет ету жєне сыртќы баќылаудыњ ќ±ралы ретінде ќызмет ету

+ медициналыќ ќызмет етулердіњ экономикалыќ нєтижелілігін жоѓарылату

- б±рыс шешідерді ќабылдаѓаны ‰шін дєрігерлердіњ жауапкершілігін тμмендету

?

Дєлелді медицинаныњ едєуір аќпаратты тегін электрондыќ базалардыњ арасында бірінші кезекте MEDLINE базасына сілтеу жасау керек. Тμменде кμрсетілген Интернеттегі сайттардыњ ішінде ќандай сайт MEDLINE электрондыќ базасыныњ сайты болып табылады?

- http://www.medbase.com

- http://www.medline.com

- http://www.clinicalevidence.com

+ http:// www.pubmed.com

- http://www.clinicaltrials.com

?

Хельсинкилік Декларацияныњ жєне GCP (Ќажетті клиникалыќ тєжірибеніњ) стандартыныњ негізгі этикалыќ ќаѓидаларѓа сєйкес клиникалыќ зерттеулерді μткізу керек. Адамдардыњ ќай категориялары зерттеуге енгізілуі м‰мкін?

- ж‰ктілер

- балалар

- т‰рмеге т±тќындалѓандар

- жедел єскери ќызметке шаќырылѓандар

+ ауыр сырќаттары бар науќастар (ісіктер, ЖИТС, туберкулез жєне т.б.)

?

Мета-анализ бірнеше кезењдерді ќамтиды. Мета-анализ ‰рдісіне ќандай кезењ кірмейді?

- сандыќ аќпараттыњ анализі жєне нєтижелерініњ интерпретациясы

- нєтижелерді баѓалаудыњ тєсілдерін тањдау

- анализдіњ (мєселеніњ) негізгі маќсатын аныќтау

+ зерттеулер нєтижелерініњ клиникалыќ аудиті

- аќпаратты ж‰йеленген іздестіру

?

¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес популяцияѓа сєйкес келеді?

+ ¤СОА-мен науќастар

- ИГК ќолдану

- μршу жиілігініњ тμмендеуі

- емніњ жоќтыѓы

- емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда

?

¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес араласуѓа сєйкес келеді?

- ¤СОА-мен науќастар

+ ИГК ќолдану

- μршу жиілігініњ тμмендеуі

- емніњ жоќтыѓы

- емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда

?

¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес соњына сєйкес келеді?

- ¤СОА-мен науќастар

- ИГК ќолдану

+ μршу жиілігініњ тμмендеуі

- емніњ жоќтыѓы

- емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда

?

¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес салыстыруѓа сєйкес келеді?

- ¤СОА-мен науќастар

- ИГК ќолдану

- μршу жиілігініњ тμмендеуі

+ емніњ жоќтыѓы

- емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда

?

Ишемиялыќ тип (population) бойынша ќанайналымныњ жедел б±зылысымен науќастарѓа ацетилсалицил ќышќылыныњ (intervention) таѓайындалуы емніњ жоќтыѓына ќараѓанда (comparison) ќайталамалы инсульт ќаупініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Клиникалыќ с±раќтыњ ќай типі ±сынылѓан?

- с±раќ аурудыњ этиологиясы мен себептеріне ќатысты

- с±раќ терапияѓа ќатысты

- с±раќ диагностикаѓа ќатысты

- с±раќ экономикалыќ нєтижелілікке ќатысты

+ с±раќ ќауіпке ќатысты

?

Кімніњ эпидемиологиялыќ баѓдары клиникалыќ тєжірибеге клиникалыќ зерттеулер ќорытындыларын баѓалауѓа жєне енгізуге негіз болады.

- Дж. Глэнвилл баѓдары

- К. Лефебр баѓдары

+А. Кокран баѓдары

- С. Малроу баѓдары

- Д.Саккет баѓдары

?

Дєлелді медицина (ДМ) жаќтастары ќандай аргументті ќолданады?

- ДМ жањалыќ емес, тек атауы ѓана жања

- ДМ тек дєлелдерге ѓана негізделген жєне клиницистіњ μз пікірініњ мєнін тμмендетеді

- ДМ – б±л жеке адамды емдеудегі популяционды зерттеу мєліметтерініњ ойсыз ќосымшасы

- жиі єдебиетте рандомизирленген клиникалыќ зерттеулер ќорытындылары жμнінде мєліметтер кездеспейді

+ ДМ жања ќатынас б±л ‰рдісті «формаѓа» келтіреді жєне єдебиеттегі мєліметтерді с‰згіден μткізеді де шешімніњ «салмаќты» дєлелдер негізінде ќабылдануына жаѓдай жасайды

?

Дєлелді медицина (ДМ) жаќтастары ќандай аргументті ќолданады?

- ДМ жањалыќ емес, тек атауы ѓана жања

- ДМ тек дєлелдерге ѓана негізделген жєне клиницистіњ μз пікірініњ мєнін тμмендетеді

+ ДМ б±л ‰рдістіњ тек бμлігі болу керек: ќабылданатын шешімдер жеке тєжірибе мен науќас ќалауы жєне ќол жетерлік дєлелдерді ескеруі керек

- жиі єдебиетте рандомизирленген клиникалыќ зерттеулер ќорытындылары жμнінде мєліметтер кездеспейді

- жиі ќажетті дєлелдерге ќол жеткізу μте ќиын болады жєне ењ жаќсысын тањдауѓа м‰мкіндік бола бермейді

?

Дєлелді медицина (ДМ) жаќтастары ќандай аргументті ќолданады?

+ ДМ соњѓы этапы мына с±раќтардыњ шеімін іздейді, популяционды зерттеу барысында алынѓан аќпарат ќорытындыларын пациенпен талдай отырып, сол науќасќа ќолдануѓа бола ма

- ДМ тек дєлелдерге ѓана негізделген жєне клиницистіњ μз пікірініњ мєнін тμмендетеді

- ДМ – б±л жеке адамды емдеудегі популяционды зерттеу мєліметтерініњ ойсыз ќосымшасы

- жиі єдебиетте рандомизирленген клиникалыќ зерттеулер ќорытындылары жμнінде мєліметтер кездеспейді

- жиі ќажетті дєлелдерге ќол жеткізу μте ќиын болады жєне ењ жаќсысын тањдауѓа м‰мкіндік бола бермейді

?

Дєлелді медицинаныњ (ДМ) ќандай артыќшылыѓы бар?

- уаќытша ќор жетіспеушілігіне байланысты шыѓындар

- компьютерлік техниканы алуѓа кететін шыѓындар жєне д‰ниеж‰зілік аќпарат ќорына ќол жеткізу м‰мкіндігі

- ДМ ќолда бар куєлардыњ кемшіліктерін аныќтайды

- жоѓары жастаѓы дєрігерлерде компьютерлік сауаттылыќ пен даѓдыныњ болмауынан

+ ДМ медициналыќ білім мен клиникалыќ тєжірибені

біріктіреді

?

Дєлелдеме зерттеулерініњ ќай т‰рін μткізгенде дєлелділіктіњ А дењгейіне ие?

- когортты немесе жаѓдай-баќылау зерттеулерініњ жоѓары сапалы ж‰йелі шолуы

- жоѓары сапалы когортты зерттеу

- тμмен ќателікпен ж‰йелі жоѓары сапалы жаѓдай-баќылау

+ жоѓары сапалы мета-анализ

- когортты немесе жаѓдай–баќылау зерттеуі немесе рандомизациясыз баќыланатын зерттеу

?

Берілген т±жырымдардыњ ќайсысы дєлелді медицина т‰сінігіне сєйкес?

- жеке ѓылым

- ерекше статистика

- шыѓындарды азайту механизмі

+ медициналыќ тєжірибе амалы

- экономикалыќ талдау т‰рі

?

Ќазаќстанныњ бір ќаласындаѓы клиникада ќатысќан орта жастаѓы 60 єйелдердіњ арасында с‰т безі обыры даму факторларын зерттеу бойынша проспективті когортты зерттеу ж‰ргізілді. Зерттеу 2 жыл ж‰ргізілді. Алѓашќы нєтижелер бар. Кохран кітапханасыныњ мєліметтері базасына осы зерттеулерді енгізуге бола ма?

- иє, себебі б±л база ж‰ргізілген барлыќ зерттеулер туралы аќпаратты жинайды

- иє, себебі б±л база осындай зерттеулерді жинайды

- жоќ, б±л база тек АЌШ-та ж‰ргізілген зерттеулерді жинайды

- жоќ, б±л база тек аѓылшын тіліндегі зерттеулерді жинайды

+ жоќ, б±л база м±ќият тањдалѓан жєне жоѓары єдістемелік дењгейдегі зерттеулерді жинайды

?

Медициналыќ-биологиялыќ зерттеулер ‰шін ќандай пайыз мμлшерінде сенімді аралыќ дєлелді болып саналады?

- 30%

- 55%

- 68%

- 80%

+ 95%

?

Журналда жања дєрілік препаратты ќабылдаѓанда науќастардыњ 80%-да 6 к‰ннен кейін бар симптомдардыњ жойылуы туралы жарнама бар. М±ндай т±жырым д±рыс па жєне неге?

- иє, себебі науќастардыњ пайызы кμрсетіледі

- жоќ, нєтижелілікті сипаттау ‰шін салыстырмалы жиілікті ќолдану керек

- жоќ, емдеудіњ ±заќ мерзімді нєтижелерін ќолдану керек

+ жоќ, баќылау тобымен салыстыру ж‰ргізу керек

- жоќ, себебі статистикалыќ мањыздылыѓын зерттеу керек

?

Зерттеу ж‰ргізу ‰шін тањдаудыњ репрезентативтілігіне ќалай жетуге болады?

- зерттеуге ќатысатын єр науќасты м±ќият тексеру

- санын кμбейту арќылы

+ популяциядан кездейсоќ тањдау арќылы

- ер жєне єйел адамдар санынан жоспарлы тањдау арќылы

- єрт‰рлі кєсіппен айналысатын адамдар тобынан жоспарлы тањдау арќылы

?

Баќылау тобын жєне араласу тобын бμлгенде рандомизация нені кепіл етеді?

+ топќа бμлу кездейсоќ

- араласудан басќа топтар барлыќ белгі бойынша бірдей болады

- нєтижелерді баѓалауда ыѓысу алынып тасталады

- плацебо нєтижесі алынып тасталады

- науќастарды бμлу оптималды

?

Ќазіргі кезде ќолданылатын єдіске ќараѓанда жања хирургиялыќ тєсіл ќаншалыќты жаќсы екені зерттелуде. Ќай зерттеу осы с±раќќа жаќсы келеді?

- жаѓдайлар сериясы

- кμлденењ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- когортты зерттеу

+ рандомизирленген баќыланатын зерттеу

?

12-13 жастаѓы сау оќушыларда антропометриялыќ кμрсеткіштерді зерттеу керек. Осы с±раќќа ќай зерттеу д±рыс жауап береді?

- жаѓдайлар сериясы

+ кμлденењ зерттеу

- жаѓдай баќылау

- когортты зерттеу

- рандомизирленген баќыланатын зерттеу

?

Араласуларды зерттегенде екі еселенген соќыр єдіс не ±шін ќолданылады?

- сауыќќан жєне баќыланатын адамдарды салыстыру ‰шін

- тањдау жасаѓанда кездейсоќ ќателікті азайту

+ диагностикалыќ тесттер мен нєтижелерді баѓалайтын баќылаушылардыњ ќателігін азайту

- диагностикалыќ тесттерді баѓалайтын баќылаушылардыњ плацебо нєтижелерін азайту

- зерттеуге кіргізілген субьектілер санын азайту

?

Д±рыс ќ±растырылѓан клиникалыќ с±раќта PICO-ныњ ќандай компоненті болмауы керек?

- науќас немесе мєселе

- араласу

- салыстыру

- нєтиже

+ зерттеушілердіњ саны

?

Басќа дєрілік затпен салыстырѓанда ауруды емдеу ‰шін А дєрілік затыныњ тиімділігін зерттеу ќажет. Ќай зерттеу осы с±раќќа д±рыс жауап береді?

- жаѓдайлар сериясы

- кμлденењ зерттеу

- жаѓдай - баќылау

- когортты зерттеу

+ рандомизирленген баќыланатын зерттеу

?

Емдеу тиімділігін зерттеудегі алтын аралыќ:

+ екі жаќты соќыр рандомизирленген баќыланатын клиникалыќ зерттеу

- нєтижелерді ±заќ баќылайтын проспективті когортты зерттеу

- референтті тестпен тєуелсіз соќыр салыстыру жєне басќа топтыњ науќастарында тексеру

- нєтижелерді обьективті баѓалаумен бірге когортты зерттеу

- нєтижелерді обьективті баѓалаумен бірге «жаѓдай баќылау» т‰рін зерттеу

?

Біздіњ т±тынушылар ‰шін тегін ќосылатын Medline мєліметтер базасымен ж±мыс істеуге ќай негізгі іздеу ж‰йесі жаѓдай жасайды?

- GratefulMed

+ PubMed

- Google

- Yandex

- Medconsult

?

Medline дегеніміз не?

- отандыќ ‰здік зерттеулер мєліметтерініњ базасы

- ж‰йелі шолулар мєліметтерініњ базасы

+ шетелдік реферативті – кітапханалыќ мєліметтер базасы

- ємбебап аѓылшын тілді іздеу машинасы

- клиникалыќ н±сќаулар мєліметтерініњ базасы

?

AGREE с±раќнамасын жасау маќсаттарына ќай т±жырым сєйкес емес?

- КПР сапасын баѓалау ‰шін ж‰йелі єдіс жасау

- ќ±растырушыларѓа н±сќауларды жасауда ќ±рылымды жєне ќатањ єдістемені ±стануѓа кμмектесу

- денсаулыќ саќтау ќызметкерлеріне тєжірибеге КПР енгізу бойынша негізделген шешімдерді ќабылдауѓа кμмектесу

+ КПР ќолдану бойынша бірыњѓай халыќаралыќ єдістерді ќолдану

- КПР сапасыныњ белгілі талаптарын орындау

?

Дєлелді медицинаныњ кμрсетілген т±жырымдарыныњ ќайсысы д±рыс:

- тєжірибе жєне экспериментке негізделген медицина

- философиялыќ т±жырымдарѓа негізделген медицина

- атаќты т±лѓаларѓа негізделген медицина

- єлуметтік белгілерге негізделген медицина

+ жинау технологиясына, сындыќ анализге негізделген медицина

?

Ангиохирург мидыњ ишемиясы бар 100 науќастыњ ±йќы артериясыныњ реваскуляризациясыныњ ќортындысын сипаттаѓан. Зерттеудіњ ќай типі баяндалѓан?

- когортты зерттеу (проспективті)

- жаѓдай - баќылау зерттеулері (ретроспективті)

- кμлденењ зерттеу

+ жаѓдайлар тобын зерттеу немесе суреттеу

- тарихи когортты зерттеу

?

Науќас еміне ќатысты ќойылѓан с±раќтыњ т‰ріне зерттеудіњ ќандай дизайны сєйкес келеді:

+ рандомизирленген баќыламалы зерттеу

- когортты зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» т‰рі бойынша зерттеу

- жаѓдайлар сериясы

- жануарларѓа зерттеу ж‰ргізу

?

Тєжірибеге ѓылыми зерттеулерді енгізудіњ тєсілі не болып табылады?

+ науќастарды ж‰ргізу хаттамаларын ќ±ру

- монография баспаларын шыѓару

- біріншілік ќ±жаттарды дайындау

- кестелер ќ±ру

- клиникалыќ ауру тарихын ќ±ру

?

Денсаулыќ тєжірибесіне дєлелді медицинаны енгізу ќаѓидалары нені алдын-ала ќарастырады?

- медициналыќ кμмектіњ сапасын жаќсарту

+ клиникалыќ зерттеудіњ нєтижелерін дєрігерлерге арналѓан клиникалыќ н±сќауларѓа айналдыру

- ‰здік зерттеулердіњ негізделуі

- ѓылыми зерттеу тєжірибесі

- ѓылыми аќпаратты топтау

?

Науќастар тобы ќай зерттеуде арнайы ќалыптасады жєне белгілі маќсатта тексеріледі?

- ретроспективті

+ проспективті

- бір мезеттік

- вертикальды

- тікелей

?

Аурудыњ себебін жєне таралуын, болжамын жєне ќауіп факторларын зерттеу ‰шін зерттеудіњ ќай типі жаќсы болып табылады?

+ когортты зерттеу (проспективті)

- жаѓдай-баќылау зерттеуі (ретроспективті)

- кμлденењ зерттеу

- бірталай жаѓдайларды зерттеу немесе суреттеу

- тарихи когортты зерттеу

?

Дєлелденген медицина таѓайындамаларыныњ градациясын аныќтањыз, егер кем дегенде, 1 мета –анализ немесе ж‰йелі шолу немесе РКИ, 1++ болып баѓаланѓан жєне тиісті популяцияѓа сєйкес болса:

+ А ±сынысы

- В ±сынысы

- С ±сынысы

- Д ±сынысы

- Е ±сынысы

?

¤њеш рагын цисплатинмен химиотерапиялыќ емге арналѓан тарихи баќылауы бар 26 рандомизирленген клиникалыќ зерттеуге сандыќ талдау ж‰ргізілген. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

+ мета-анализ

- ж‰йелік баѓдар

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жадайды баяндау

?

Жоѓары сапалы ж‰йелік баѓдарлар колллекциясы ќайда бар ?

+ Cochrane Collaboration

- NORD Rare Disease Database

- Biological and Medical Sciences, University of St. Andrews, U.K

- MEDWEB мєліметтер базасы

- DynaMed

?

¤кпеніњ созылмалы обстуктивті ауруын (ХОБЛ) емдеуде сальметерол мен флутиказонды комбинирленген ем ќолдану тиімділігін аныќтау ‰шін ќандай зерттеу ж‰ргізу ќажет?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды баяндау

- кμлденењ зерттеулер

?

Кохрейн кітапханасы деген не?

+ жоѓары сапалы, тєуелсіз Кохрейн ќауымдастыѓы жєне басќа ж‰йелік шолулар маќ±лдаѓан сенімді клиникалыќ зерттеулер мєліметтерініњ жинаќталѓан базасы. Б‰кіл Єлем бойынша денсаулыќсаќтауда тимді ем мен кірісулерге ќатысты зерттеулерді біріктіреді.

- бір немесе бірнеше (бірімен-бірі байланысты) таќырыпты терењдетіп зерттейтін, кітап т‰рінде жазылѓан ѓылыми ењбек. Оныњ авторы кμбінесе бір адам болады.

- шыншылдыѓы дєлелденуі керек жаѓдай; баяндама, дєріс, хабарлама т.б. негізгі жаѓдайлары ќысќаша кμрсетілген.

- аурулар, емдеу єдістері, дєрілік препараттар, μз бетімен емделу жайлы жалпы аќпарат саќталатын кітапхана.

- клиникалыќ ±сыныстар, формулярлар, дєлелді медицина фактлері жєне клиникалыќ шешім ќабылдауѓа кμмектесетін басќа да ќ±жаттары бар, толыќ мєтінді мєліметтер базасынан т±ратын АЌШ-тыњ ¦лттыќ медициналыќ кітапханасы. Онда пациенттерге де арналѓан аќпарат бар.

?

Пакистанныњ 4 стационар базасында μткізілген клиникалыќ зерттеудіњ маќсаты: БД¦(ВОЗ) ±сыныстарына сай аныќталѓан балалардаѓы ауыр емес пневмонияныњ клиникалыќ соњын амоксициллинмен емдеуді плацебомен салыстыра отырып 72 саѓат μткенде зерттеу болды. Жасы 2 ден 59 ай аралыѓындаѓы 900 бала амоксициллин ішке мμлшері 45 мг/кг/к‰ніне 3 к‰н немесе плацебо ќабылдауѓа рандомизирленген; 873 бала зерттеуді аяќтады. Барлыќ балалар ем аяќталѓан соњ 3, 5 жєне 14 баќыланды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- рандомизирленген баќыланбайтын зерттеу

+ рандомизирленген плацебо баќыланатын зерттеу

- екі жаќты соќыр рандомизирленген зерттеу

- ‰ш жаќты соќыр рандомизирленген зерттеу

- рандомизирленбеген клиникалыќ зерттеу

?

РКЗ іздестіру ‰шін Кокрандыќ баќыланатын зерттеулер регистры жєне MEDLINE ќолданылѓан. Талдауѓа рандомизирленген зерттеулер енгізілді, онда 0 мен 18 жас аралыѓындаѓы, зєр шыѓару жолдарыныњ инфекциясы бар, амбулаторлы науќастарѓа ±заќ (7-14 к‰н) жєне ќысќа (≤3 к‰н) антибиотиктер таѓайындау курсыныњ тиімділігі салыстырылды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

+ ж‰йелік баѓдар

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Жања Орлеан клиникасына M. Genitalium тудырѓан клиникалыќ критериялары гонококкты емес уретритке тєн симтомдарымен науќастар ќаралды, осы зерттеуге 398 ер адам ќатысты. 197 пациенттер 1 г азитромицинді бір рет ќабылдауѓа рандомизирленген, 201 пациент 100 мг доксициклинді 2 рет к‰ніне ±заќтыѓы 7 к‰н ќабылдады. M. Genitalium тудырѓан инфекцияны емдеуде азитромицин мен доксициклин тиімділігі салыстырылды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- мета-анализ

- ж‰йелік баѓдар

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Канада ѓылымдары ж‰ргізген зерттеудіњ маќсаты: балаларда коклюшті емдеуде кларитромициннніњ 7 к‰ндік емі мен эритромицинніњ 14 к‰ндік емініњ микробиологиялыќ, клиникалыќ тиімділігі мен клиникалыќ ќауіпсіздігі салыстырылды. Пациенттер 2 топќа 2 рандомизирленген: бірінші (76 бала) кларитромицинді 7,5 мг/кг х 2 рет к‰ніне ±заќтыѓы 7 к‰н, екінші (77 бала) - эритромицин (13,3 мг/кг х 3 рет к‰ніне ±заќтыѓы 14 к‰н). Микробиологиялыќ ќарау зерттеу басталѓанѓа дейін жєне ем аяќталѓан соњ ж‰ргізілді. Б±л кезде науќастар μздерініњ қандай топќа жататындыќтарын білмеді. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- рандомизирленген ‰ш жаќты соќыр зерттеу

+ рандомизирленген жай соќыр зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- екі жаќты соќыр рандомизирленген зерттеу

- жаѓдайларды суреттеу

?

Иран зерттеушілерініњ маќсаты тітіркенген ішек синдромына пробиотиктерді ќолдану ќалай єсер ететіндігін аныќтау болды. Тітіркенген ішек синдромына пробиотиктерді ќолдану жμніндегі РКЗ іздестіру мына электронды медициналыќ мєлімет базаларында: PubMed, Embase, Scopus, Web of Science жєне баќыланатын зерттеулердіњ Кокрандыќ орталыќ регистрінде (Cochrane Central Register of Controlled Trials) мына 1966 ж. сентябрь 2007 ж. аралыѓында ж‰ргізілді. Осы енгізу критерияларына сєйкес келетін 8 рандомизирленген плацебо баќыланатын КЗ аныќталды,. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

+ мета-анализ

- когортты зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

2000 мен 2002 жж., аралыѓында μткен клиникалыќ зерттеуге 407 дені сау, жасы 2 ден 11 жыл аралыѓындаѓы балалар ќатысты. Балалар жоѓарѓы тыныс жолдары инфекциясында эхинацея немесе плацебо 10 к‰н ќабылдады. Рандомизация єдісін ќолданды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- мета-анализ

- когортты зерттеу

+ рандомизирленген плацебо баќыланатын КЗ

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Целью исследования, проведенного проведенного Cochrane Acute Respiratory Infections Group тобы μткізген зерттеудіњ маќсаты жедеел тμменгі тыныс жолдары инфекциясы бар балаларда кеуде клеткасыныњ рентгенографиясын т‰сірудіњ д±рыстыѓын аныќтау болды. Осы таќырыпќа арналѓан зерттеулерді іздестіру Cochrane Acute Respiratory Infections Group арнайы регистрінде, баќыланатын зерттеулердіњ Кокрандыќ регистрінде жєне MEDLINE базасынан ќаралды. М±нымен бірге зерттеушілер осы проблемамен айналысќан ѓылымдармен де хабарласты. Шолу ќ±рамына рандомизирленген жєне квази-рандомизирленген баќыланатын зерттеулер кіргізілді, оларда кірісу ретінде тμменгі тыныс жолдары инфекциясы бар балаларда кеуде клеткасыныњ рентгенографиясын т‰сіру ж‰ргізлген болатын. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

+ ж‰йелік баѓдар

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Зерттеуге ж‰ргізілген когортты жєне жаѓдай-баќылау зерттеу ќорытындысы енгізілді. Кірісу ретінде стоматологиялыќ процедура алдында профилактикалыќ маќсатта антибиотиктер таѓайындау мен инфекционды эндокардит даму ќаупі жоѓары науќастарѓа антибиотикопрофилактиканыњ болмау жаѓдайы салыстырылды. Осыѓан сай зерттеулерді келесі мєліметтер базларында ж‰ргізілді: АЌШ-тыњ ¦лттыќ медициналыќ кітапханасы MEDLINE 1950 ж. июнь 2008 ж., аралыѓында, CENTRAL (Кокрандыќ кітапхана 2008 ж., 2 шыѓарылым); EMBASE (1980 ж. июнь 2008 ж.) жєне баќыланатын зерттеулердіњ мета-регистры (metaRegister of Controlled Trials) (июнь 2008 ж.). Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

+ ж‰йелік баѓдар

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Зерттеу маќсаты: ќ±рамында тірі микроорганизмдер пробиотик штаммы бар биойогуртты ќолдану антибиотик-ассоциирленген диареяны болдырмауѓа ќаншалыќты кμмектесетіндігін аныќтау болды. Зерттеуге жасы 1 жылдан асќан, бір апта антибактериальды емді ќажет ететін пациенттер ќатысты. Барлыќ ќатысушылар (n=369) 3 топќа рандомизирленді: биойогурт ќабылдайтындар (n=131), коммерциялыќ йогурт ќабылдайтындар (n=118) жєне йогурт ќабылдамайтындар (n=120) деп бμлінді. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

+ рандомизирленген плацебо баќыланатын зерттеу

- рандомизирленген баќыланбайтын зерттеу

- ж‰йелік баѓдар

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Зерттеу маќсаты: астма жєне таѓамдыќ аллергия даму ќаупін азайту ‰шін емшек жасындаѓы балалар диетасына ертерек витаминдік ќоспаларды енгізу ќаншалыќы єсері барын аныќтау болды. Зерттеуге 1 жасќа дейінгі 8000 бала ќатысты. Онда баланыњ нєсілі мен тамаќтану т‰рі ескерілді. Негроид нєсілі 51%, европеоидтар - 46% ќ±рады. Зерттеу ќорытындысы мынаны аныќтады: негроид нєсілді балалар рационына ертерек витаминді ќосылыстарды енгізу бронхиальды астма, ал тек жасанды тамаќтанатын балаларда таѓамдыќ аллергия даму ќаупін к‰шейтетіндігі аныќталды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- мета-анализ

+ когортты зерттеу

- рандомизирленген зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- жаѓдайларды суреттеу

?

Рандомизирленген клиникалыќ зерттеу ж‰ргізудіњ ќандай артыќшылыќтары бар?

+ ењ аз ж‰йелік ќателер кететіндігі

- РКЗ ж‰ргізу ‰шін ±заќ уаќыт ќажет

-б±л зерттеу ќорытындыларын ортаќтаќтастыру шектеулі (популяцияѓа кμшіру м‰мкіндігі тμмен)

- РКЗ μткізу μте кμп шыѓынды ќажет етеді

- сирек кездесетін ауруларды зерттеуге жарамайды

?

Рандомизирленген клиникалыќ зерттеу ж‰ргізудіњ ќандай артыќшылыќтары бар?

+ ж‰ргізілген кірісулер мен тиімділікті аныќтау ‰шін неѓ±рлым объективті баѓалайтын РКЗ

- РКЗ ж‰ргізу ‰шін ±заќ уаќыт ќажет

- б±л зерттеу ќорытындыларын ортаќтаќтастыру шектеулі (популяцияѓа кμшіру м‰мкіндігі тμмен)

- РКЗ μткізу μте кμп шыѓынды ќажет етеді

- сирек кездесетін ауруларды зерттеуге жарамайды

?

Ќандай зерттеуде ауру таралуы мен соњыныњ немен аяќталѓанын, ауру аѓымыныњ т‰рін, диагностика немесе кμмек кμрсету єдісін баѓалауды сырттай баќылау, μлшеу, с±растыру арќылы салыстырмалы т‰рде ќысќа уаќыт аралыѓында ж‰ргізеді?

+ кμлденењ зерттеулерде

- когортты зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

?

Ќандай медициналыќ зерттеу єдісінде сирек кездесетін жаѓдайды суреттеп, «классикалыќ» жаѓдай немесе жања феноменді аныќтап кμрсетеді?

- кμлденењ зерттеу

- когортты зерттеу

+ жеке жаѓдайды суреттеу

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

?

Зерттеу гипотезасы жоќ жаѓдайында жалпы белгілерімен біріктірілетін науќастар тобын суреттеу ж‰ргізілетін зерттеуді ата? М±ндай зерттеулерде жања аурулар алѓаш рет суреттеледі.

- кμлденењ зерттеу

- когортты зерттеу

- жеке жаѓдайды суреттеу

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

+ жаѓдайлар серииясын суреттеу

?

Когортты зерттеудіњ ќай т‰рінде когорталар архивті материалдар бойынша ќ±растырылады жєне ары ќарай ќ±жаттары бойынша немесе зерттеледі.

+ ретроспективті когортты зерттеу

- проспективті когортты зерттеу

- продольді когортты зерттеу

- лонгитудинальді когортты зерттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Кењ таралѓан зерттеу ќ±рылымы ќалай аталады, онда белсенді кірісу тобы мен баќылау бір-бірінен тєуелсіз ж‰ргізіледі.

+ параллельді зерттеулер

- ќиылысќан зерттеулер

- парлы зерттеулер

- факториальды зерттеулер

- кμлденењ зерттеулер

?

Мына зерттеу ќалай аталады, онда бір топта ж‰ргізлген ем єдісін екіншісімен алмастырады, осы аралыќ «шайылу» (алдыњѓы кірісу єсері жойылѓанѓа дейін) кезењдермен бμлінген.

- параллельді зерттеулер

+ ќиылысќан зерттеулер

- парлыќ зерттеулер

- факториальды зерттеулер

- кμлденењ зерттеулер

?

Мына клиникалыќ зерттеу ќалай аталады, онда негізгі топтыњ єрбір ќатысушысына баќылау тобында жалпы белгілері ортаќ μзіне сєйкес келетін ќатысушысы болады.

- параллельды зерттеулер

- ќиылысќан зерттеулер

+ парлыќ зерттеулер

- факториальды зерттеулер

- кμлденењ зерттеулер

?

Мына зерттеу дизайны ќалай аталады, онда зерттелетін топќа ќатысушыларѓа осы топтан бас тартып баќылау тобына μтуге м‰мкіндік беріледі.

+ Зелен дизайны

- Кокрейн дизайны

- Саккет дизайны

- Гаяят дизайны

- Флетчер дизайны

?

Артериальды гипертензия емінде ќолданылатын жања препараттыњ клиникалыќ зерттеуінде пациенттер кездейсоќ жаѓдайда 2 топќа бμлінді. Бірінші топ пациенттері препарат ќабылдады, екінші топ – плацебо. Зерттеу ж‰ргізген дєрігер мен пациенттердіњ μздері ќандай топќа жататындыќтарын білмеді. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

- рандомизирленген жай соќыр КЗ

+ рандомизирленген екі жаќты соќыр КЗ

- рандомизирленген ‰ш жаќты соќыр КЗ

- рандомизирленбеген КЗ

?

Зерттеу маќсаты: АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендерде туберкулездіњ превентивті терапиясын ж‰ргізу белсенді туберкулез бен жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуіне єсерін аныќтау болды, осы бойынша 4 зерттеу ќорытындысы талданды, оларда профилактикалыќ ем маќсатында изониазидпен (курс 6-12 ай) жєне плацебо ем салыстырылды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- рандомизирленбеген КЗ

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

- ж‰йелік баѓдар РКЗ

?

Дєрігерлер препарат MER – 29 (ќандаѓы холестерин кμлемін тμмендететтін зат) ќабылдаѓан соњ катаракта (кμз хрусталигініњ т±мандануын) тіркеген. Барлыѓы 47 жаѓдай тіркелген. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- рандомизирленген КЗ

+ жаѓдайлар серииясын суреттеу

- ж‰йелік баѓдар РКЗ

?

Дєрігерлер аритмияѓа ќарсы препарата флекаинид препаратын ќабылдаѓан соњ кенеттен ќайтыс болу жаѓдайларын тіркеген. Барлыѓы 75 жаѓдай тіркелген. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- рандомизирленген КЗ

+ жаѓдайлар серииясын суреттеу

- ж‰йелік баѓдар РКЗ

?

Зерттеушілер мынандай зерттеу μткізуді жоспарлауда, онда терењ жетілмегей туѓан балалардыњ бірнеше жыл μткен соњ не болатынын, олардыњ одан єрі ќарай физикалыќ жетілуі мен оќу ‰лгерімі ќандай болатынын аныќтау. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

+ когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

- ж‰йелік баѓдар РКЗ

?

Дєрігерлер ќ±рамында фенфлюрамин бар «арыќтауѓа» арналѓан препарат атауы ФЕН-ФЕН-ді ±заќ ќабылдаѓандарда ж‰рек клапандарыныњ заќымдану жаѓдайларын тіркеген. Барлыѓы 720 жаѓдай тіркелген. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

+ жаѓдайлар серииясын суреттеу

- ж‰йелік баѓдар РКЗ

?

Мынандай зерттеу ±йымдастырылды, оѓан 58 бен 93 жас аралыѓындаѓы к‰ндізгі стационардыњ 267 пациенті ќатысты. Экспериментальды жєне баќылау топтарына бμлу кездейсоќ тањдау єдісімен ж‰ргізілді. Зерттеуде тμменгі аяќтардыњ венозды ойыќ жарасын емдеуде тμрт ќабатты компрессионды дєке (повязка) мен стандартты бір ќабатты дєкеніњ тиімділігі салыстырылды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Салыстырмалы алѓанда сау науќаста кенеттен спонтанды бактериальды перитонит – сирек кездесетін ауру дамыды, дєрігер б±л аурумен 10 жылда 1 рет кездесуі м‰мкін. Науќасты баќылаѓан мамандар командасы єдебиет мєліметтеріне сай ѓылыми-негізделген науќасты ќарау жоспарын жасады. Ж‰ргізген ем нєтижесінде науќас сауыќты. Дєрігерлер осы жаѓдайды басќа клиницистерге суреттеп беруді ±йѓарды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілген?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

+ жаѓдайды суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Ацетилсалицил ќышќылын ќолдану ќайтадан болатын миокард инфарктын болдырмауѓа кμмектесетіндігін ќандай зерттеу ж‰ргізу арќылы аныќтауѓа болады?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Созылмалы ми ќан айналым б±зылысы бар науќастарда винпоцетинді ќолдану μмір сапасын жаќсартатындыѓын ќандай зерттеу ж‰ргізу арќылы аныќтауѓа болады?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендерде туберкулездіњ превентивті терапиясын ж‰ргізу жєне салыстырмалы т‰рде ем ж‰ргізбеудіњ белсенді туберкулез бен жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «популяцияны» (population) кμрсетіњіз.

+ АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендер

- белсенді туберкулез жиілігініњ тμмендеуі

- туберкулезден жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуі

- превентивті терапиясын ж‰ргізу

- превентивті терапиясын ж‰ргізбеу

?

АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендерде туберкулездіњ превентивті терапиясын ж‰ргізу жєне салыстырмалы т‰рде ем ж‰ргізбеудіњ белсенді туберкулез бен жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «кірісулерді» (intervention) кμрсетіњіз.

- АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендер

- белсенді туберкулез жиілігініњ тμмендеуі

- туберкулезден жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуі

+ превентивті терапиясын ж‰ргізу

- превентивті терапиясын ж‰ргізбеу

?

АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендерде туберкулездіњ превентивті терапиясын ж‰ргізу жєне салыстырмалы т‰рде ем ж‰ргізбеудіњ белсенді туберкулез бен жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «салыстыруды» (comparison) кμрсетіњіз.

- АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендер

- белсенді туберкулез жиілігініњ тμмендеуі

- туберкулезден жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуі

- превентивті терапиясын ж‰ргізу

+ превентивті терапиясын ж‰ргізбеу

?

АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендерде туберкулездіњ превентивті терапиясын ж‰ргізу жєне салыстырмалы т‰рде ем ж‰ргізбеудіњ белсенді туберкулез бен жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «соњы» (outcome) кμрсетіњіз.

- АИТ(ВИЧ) бар ‰лкендер

+ туберкулезден жалпы μлім жиілігініњ тμмендеуі

- превентивті терапиясын ж‰ргізу

- превентивті терапиясын ж‰ргізбеу

- д±рыс жауап жоќ

?

Сау жетіліп туѓан гипербилирубинемиясы бар нєрестелерде, билирубин кμлемін тμмендетуде талшыќты-оптикалыќ фототерапия мен жай фототерапия тиімділігін салыстырѓанда ќандай болады? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «кірісулерді» (intervention) кμрсетіњіз.

- жетіліп туѓан гипербилирубинемиясы бар нєрестелер

+ талшыќты-оптикалыќ фототерапияны ќолдану

- жай фототерапияны ќолдану

- билирубин кμлемініњ тμмендеуі

- жай фототерапиямен салыстырѓанда

?

Сау жетіліп туѓан гипербилирубинемиясы бар нєрестелерде, билирубин кμлемін тμмендетуде талшыќты-оптикалыќ фототерапия мен жай фототерапия тиімділігін салыстырѓанда ќандай болады? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «салыстыруды» (comparison) кμрсетіњіз.

- жетіліп туѓан гипербилирубинемиясы бар нєрестелер

- талшыќты-оптикалыќ фототерапияны ќолдану

- жай фототерапияны ќолдану

- билирубин кμлемініњ тμмендеуі

+ жай фототерапиямен салыстырѓанда

?

Сау жетіліп туѓан гипербилирубинемиясы бар нєрестелерде, билирубин кμлемін тμмендетуде талшыќты-оптикалыќ фототерапия мен жай фототерапия тиімділігін салыстырѓанда ќандай болады? PICO принципіне сай тμменде кμрсетілген жауаптардан «соњын» (outcome) кμрсетіњіз.

- жетіліп туѓан гипербилирубинемиясы бар нєрестелер

- талшыќты-оптикалыќ фототерапияны ќолдану

- жай фототерапияны ќолдану

+ билирубин кμлемініњ тμмендеуі

- жай фототерапиямен салыстырѓанда

?

Ќандай ќ±жат клиникалыќ ±сыныстардыњ сапасын аныќтауѓа арналѓан?

+ AGREE

- PICO

- GMP

- GCP

- GLP

?

Бауырдыњ алкогольдік аурумен сырќат науќастар арасында μткізілген клиникалыќ зерттеу мынаны кμрсетті, ЛИВ-52 ќабылдаѓан науќастар арасында μмірін саќтап ќалѓандар 74%, ал «плацебо» ќабылдаѓан топ - 86% ќ±рады. Осы зерттеу ќорытындысына ќарап АЌШ нарыѓынан ЛИВ-52 препаратын ќайтарып алды. Батыс Европа елдерінде μндірістен алынып канцерогендігіне байланысты ќолдануѓа тиым салынѓан. Жоѓарыда аталѓан аќпарат ќандай зерттеулер ќорытындысынан алынды?

- когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Ќандай зерттеу ЖИА (ИБС) дамуыныњ ќаупін аныќтайтын факторларды айќындауды алдына маќсат етіп ќойды? (ол 1949 жылы басталып 30 жыл кμлемінде жалѓастырылды).

+Фремингемдік когортты зерттеу

- жаѓдай-баќылау

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Ѓалымдар тобы таѓам ќ±рамындаѓы ерекшеліктері мен ±йќы безі рагыныњ арасындаѓы байланысты аныќтау ‰шін зерттеу жоспарлады. Оларѓа м±ны тез орындау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын тањдаулары ќажет?

- жеке жаѓдайларды суреттеу

- жаѓдайлар серииясын суреттеу

+ жаѓдай-баќылау зерттеуі

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

10 жыл кμлемінде ѓылымдар миокард инфарктынан ќайтыс болу мен темекі тарту арасындаѓы байланыс зерттелді. Ќандай зерттеу дизайны ќолданылды?

- жеке жаѓдайларды баяндау

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

+ когортты зерттеу

- РБЗ

?

N ќаласыныњ облыстыќ аурухана дєрігерлері тері ауруыныњ сирек аѓымда кездесетін т‰рін аныќтады. Осы жаѓдай жергілікті медициналыќ журналда таныстырылды. Ќандай зерттеу дизайны ќолданылды?

+ жеке жаѓдайларды баяндау

- мета-анализ

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Заводтыњ μндірістік дєрігері осында істейтін жасы 35-тен жоѓары 100 ж±мыскерін оларда с‰т безі рагы бар-жоѓына ќарады жєне с±растыру ж‰ргізді. Ќандай зерттеу дизайны ќолданылды?

- жеке жаѓдайларды баяндау

+ кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ѓылымдар тобы 2 єр т‰рлі антигипертензивті препараттардыњ тиімділігін зерттеді. Бірінші топќа систолалыќ артериальды ќысымныњ максимальды жоѓарылауы 179 мм.сын.баѓ. дейін кμтерілген науќастар енгізілді, екінші топќа 159 мм.сын.баѓ. дейін кμтерілген науќастар енгізілді. Ж‰йелік ќатеніњ ќандай т‰рі орын алады?

+ тањдау кезіндегі ж‰йелік ќате;

- μлшеу кезіндегі ж‰йелік ќате;

- кірісуші фактор єсерінен болѓан ж‰йелік ќате;

- кμмек жасау салдарынан болѓан ж‰йелік ќате;

- шыѓару салдарынан болѓан ж‰йелік ќате.

?

Зерттеуде мынандай маќсат ќойылды - ‰немі физикалыќ дайындыќ ЖИА (ж‰ректіњ ишемиялыќ ауруы) даму ќаупін тμмендете ме соны аныќтау. Дайындау баѓдарламасы завод ж±мысшылары арасында ж‰ргізіледі. ЖИА клиникалыќ кμріну жиілігі физикалыќ дайындыќтан μткендер мен физикалыќ дайындыќтан бас тартќандар арасында салыстырылды. Дайындалушылар тобындаѓы ж±мысшылар ќаралу мен ЭКГ тіркеуіне жиірек келеді, ал дайындалмайтындар сирек ќаралады. Ж‰йелік ќатеніњ ќандай т‰рі орын алуы м‰мкін?

- тањдау кезіндегі ж‰йелік ќате;

+ μлшеу кезіндегі ж‰йелік ќате;

- кірісуші фактор єсерінен болѓан ж‰йелік ќате;

- кμмек жасау салдарынан болѓан ж‰йелік ќате;

- шыѓару салдарынан болѓан ж‰йелік ќате.

?

Ѓылымдар тобы жењіл тамаќ μндіріснде істейтін ж±мысшылар мен мыс ќорыту комбинатыныњ ж±мысшыларында кењірдек рагыныњ даму ќаупін салыстыра отырып зерттеуде, біраќ мына жаѓдай екі топта б±рыннан ±заќ темекі шегетіндер бары ескерілген жоќ. Ж‰йелік ќатеніњ ќандай т‰рі орын алуы м‰мкін?

- тањдау кезіндегі ж‰йелік ќате;

- μлшеу кезіндегі ж‰йелік ќате;

+ кірісуші фактор єсерінен болѓан ж‰йелік ќате;

- кμмек жасау салдарынан болѓан ж‰йелік ќате;

- шыѓару салдарынан болѓан ж‰йелік ќате.

?

Токсикология бμлімінде 2 жања гепатопротектор зерттелуде. Б±л зерттеуде 35 жасќа дейінгі, темекі тартпайтын, єйелдер мен еркектер ќатысады. Ж±п санды палатаны баќылайтын орташа медициналыќ персоналдыњ біліктілігі жоѓары да, таќ санды палатаны баќылайтын орташа медициналыќ персоналдыњ біліктілігі тμмен. Ж‰йелік ќатеніњ ќандай т‰рі орын алуы м‰мкін?

- тањдау кезіндегі ж‰йелік ќате;

- μлшеу кезіндегі ж‰йелік ќате;

- кірісуші фактор єсерінен болѓан ж‰йелік ќате;

+ кμмек жасау салдарынан болѓан ж‰йелік ќате;

- шыѓару салдарынан болѓан ж‰йелік ќате.

?

Ѓылымдар тобы жања вирусќа ќарсы препараттыњ тиімділігін зерттеуде. Науќастардыњ бір бμлігі осы препаратты ќабылдаѓанда ж‰регі айну, ќ±су, оњ жаќ ќабырѓа астындаѓы ауырлыќ сезімі пайда болуына байланысты зерттеуге ары ќарай ќатысудан бас тартты. Ж‰йелік ќатеніњ ќандай т‰рі орын алуы м‰мкін?

- тањдау кезіндегі ж‰йелік ќате;

- μлшеу кезіндегі ж‰йелік ќате;

- кірісуші фактор єсерінен болѓан ж‰йелік ќате;

- кμмек жасау салдарынан болѓан ж‰йелік ќате;

+ шыѓару салдарынан болѓан ж‰йелік ќате.

?

Ірі μндірістік корпорацияѓа мынандай шешім ќабылдау ќажет – буын аурулары бар науќастарда: буынды протездеу немесе физиотерапевтикалыќ ќалпына келтіру шарасыныњ ќайсысы тимдірек. Фармакоэкономикалыќ талдаудыњ ќандай єдісі ќолданылѓаны жμн?

- шыѓындар минимизациясыныњ талдауы;

+ шыѓындар тиімділігініњ талдауы;

- шыѓындар пайдасыныњ талдауы;

- шыѓындар артыќшылыѓыныњ талдауы;

- шыѓындар минимизациясыныњ талдауы жєне - шыѓындар артыќшылыѓыныњ талдауы;

?

Медициналыќ аќпараттыњ жоѓары шынайылыѓы ќай критерийлерге негізделген?

+ аќпарат ж‰йеленген шолуларда жалпыланѓан нєтижелердіњ сєйкес келуі бар бірнеше тєуелсіз клиникалыќ зерттеулердіњ нєтижелеріне негізделген

- аќпарат клиникалыќ зерттеулердіњ маќсаттарына жаќын, кем дегенде бірнеше тєуелсіз нєтижелерге негізделген

- аќпарат бір клиникалыќ зерттеудіњ нєтижелеріне негізделген

- аќпарат гипотезалыќ т‰рде негізделген

- аќпарат жануарларѓа μткізілген клиникалыќ нєтижелерге негізделген

?

Медициналыќ аќпараттыњ ќанаѓаттанарлыќ шынайылыѓы ќай критерийлерге негізделген?

- аќпарат ж‰йеленген шолуларда жалпыланѓан нєтижелердіњ сєйкес келуі бар бірнеше тєуелсіз клиникалыќ зерттеулердіњ нєтижелеріне негізделген

+ аќпарат клиникалыќ зерттеулердіњ маќсаттарына жаќын, кем дегенде бірнеше тєуелсіз нєтижелерге негізделген

- аќпарат бір клиникалыќ зерттеудіњ нєтижелеріне негізделген

- аќпарат гипотезалыќ т‰рде негізделген

- аќпарат жануарларѓа μткізілген клиникалыќ нєтижелерге негізделген

?

Медициналыќ аќпараттыњ шектелген шынайылыѓы ќай критерийлерге негізделген?

- аќпарат ж‰йеленген шолуларда жалпыланѓан нєтижелердіњ сєйкес келуі бар бірнеше тєуелсіз клиникалыќ зерттеулердіњ нєтижелеріне негізделген

- аќпарат клиникалыќ зерттеулердіњ маќсаттарына жаќын, кем дегенде бірнеше тєуелсіз нєтижелерге негізделген

+ аќпарат бір клиникалыќ зерттеудіњ нєтижелеріне негізделген

- аќпарат гипотезалыќ т‰рде негізделген

- аќпарат жануарларѓа μткізілген клиникалыќ нєтижелерге негізделген

?

Аталѓан критерийлердіњ ќайсысы д±рыс μткізілген зерттеуге ќатысты?

- науќастар зерттеудіњ барысында мойындалмаѓан ќауіпке душар болады

- едєуір мањызды мєселелерді шешуге ќолданыс табуы м‰мкін ресурстардыњ (зерттеушілердіњ уаќыты, ќаражат) нєтижесіз ќолданылуы іске асады

- д±рыс емес нєтижелерді жариялаѓаннан соњ кейінгі зерттеулер б±рыс салаѓа баѓытталады

- медициналыќ тєжірибеде зерттеудіњ д±рыс емес нєтижелерін ќолдану науќастарѓа зиян келтіруге ќабілетті бар

+ д±рыс ±йымдастырылѓан нєтижелерді ќолдану ѓылыми т±рѓыдан негізделген, яѓни дєлелденген деп мойындалады

?

1995-2002 жылдар аралыѓында АИВ-инфицирленген науќастардыњ ауруыныњ динамикасын баќылау ‰шін белсенділігі жоѓары антиретровирустыќ терапияны енгізуді зерттеу маќсатымен зерттеу μткізілген. Зерттеудіњ нєтижелері бойынша АИВ-инфицирленген науќастардыњ пайызы 1995 жылѓы 90%-дан 2002 жылѓы 23%-ѓа тμмендеді. Зерттеудіњ ќай дизайны баяндалѓан?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

1932 жылы году Таскиги ќаласында (Алабама штаты) АЌШ-тыњ денсаулыќ саќтау департаменті 399 афроамерикандыќтар арасында емделмеген мерездіњ табиѓи аѓымын зерттеу бойынша зерттеуді бастаѓан. Науќастарѓа олардыњ мерезбен сырќаттауы туралы жєне зерттеуге ќатысуы туралы хабарланбаѓан. Зерттеу екі кезењде μтетіні болжанылѓан: біріншісінде (±заќтыѓы - 6-9 ай) зерттеушілер аурудыњ аѓымын оѓан араласпай, баќылайтын болады, ал екіншісінде – науќастар емді ќабылдайтын болады. Зерттеудіњ ќай дизайны баяндалѓан?

- екіжаќтыќ соќыр зерттеу

+ ќарапайым соќыр зерттеу

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Зерттеуге 47 науќас енгізілген болатын - 19 науќас флуконазол тобында жєне 28 науќас нистатин тобында. Науќастар нистатинніњ суспензиясын 10 к‰н ішінде немесе флуконазолдыњ суспензиясын (10 мг/мл) 3 мг/кг тєулігіне 1 рет есеппен 7 к‰н бойы ќабылдаѓан. Зерттеудіњ соњында баѓалауды ж‰ргізуде флуконазолдыњ тобында 15 науќас, ал баќылау тобында 21 науќас ќалѓан. Емніњ 10-ыншы к‰нініњ соњында нистатин тобында клиникалыќ нєтижелілік 28,6% ќ±рады, ал флуконазолдыњ тобында терапияныњ 7 к‰нініњ соњында клиникалыќ нєтижелілік 100% (p<0,0001) болѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

+ рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Швейцарлыќ авторлардыњ тобы жалпы анестезиясымен хирургиялыќ араласуѓа душар болѓан науќастарда опиоидтарды интратекалды енгізудіњ аналгезиялыќ єсерін баѓалау ‰шін зерттеулердіњ бірќатарын μткізген. Б±л зерттеулерде науќастардыњ жалпы саны 1205 адамды ќ±раѓан, олардыњ 645-і интратекалды морфинді ќабылдаѓан, препараттыњ дозалары 100-4000 мкг аралыѓында болѓан. 23 зерттеуде опиоидтіњ бірреттік енгізілуі, ал ќалѓан 4 зерттеуде опиоидтар 3 немесе 4 рет енгізілген. Авторлардыњ ќорытындысы бойынша жалпы анестезиямен кењейтілген араласулар ќолданылатын науќастарѓа морфинді операциядан б±рын интратекалды енгізу операциядан кейінгі ауырсынудыњ ќарќындылыѓын тμмендетеді, сонымен ќатар операция кезінде жєне одан кейін опиоидтардыњ шыѓынын тμмендетуге кμмектеседі. Зерттеудіњ ќай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

+ ж‰йеленген шолу жєне мета-анализ

?

Ќандай стероидтыќ емес ќабынуѓа ќарсы зат (СЕЌЌЗ) едєуір жиі жанама єсерлерді туѓызатынын аныќтау ‰шін келесі зерттеу ж‰ргізілген. Рандомизация єдісімен 2900 науќас ацетилсалицил ќышќылын ќабылдаѓан, 2886 — ибупрофенді жєне 2888 — парацетамолды. Олардыњ ішінен 8633 науќас (99,5 %) ќандай да бір тесттелетін препараттардыњ бір дозасын ќабылдаѓан, ал 8233 (95 %) зерттеудіњ хаттамасын берік ±станѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

+ рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Ќ±рамында лактулоза бар жања ДЗ зерттеу маќматында «таза» науќастарѓа μткізілген зерттеуде олардыњ бір бμлігі (n=21) к‰ніне препараттыњ 10 г, ал басќасы (n=20) 15 г ќабылдаѓан. Зерттеудіњ нєтижелері бойынша 4 ападан кейін екі топта, бифидобактериялар саныныњ жоѓарылауына парарллель нєжістегі b-глюкуронидаза белсенділігініњ тμменеуі аныќталѓан. Сонымен бірге нєтиженіњ препараттыњ дозасына тєуелділігі ањѓарылмады. Клиникалыќ зерттеудіњ ќандай фазасы μткізілген болатын?

- фаза I

+ фаза II

- фаза III

- фаза IV

- фаза V

?

Ойыќ жара ауруын емдеуде ќолданылатын гистаминніњ Н2-рецепторлары блокаторларыныњ - ранитидин, фамотидин , пилорид , омепразолдыњ - ќышќылды тежеу белсенділігін зерттеу маќсатымен, μршу кезењіндегі он екі елі ішектіњ ойыќ жара ауруы бар 150 науќастан т±ратын (20-65 жас аралыѓындаѓы 125 ер адам жєне 25 єйел) зерттеу μткізілген болатын. Асќазанныњ тєуліктік рН-метриясын баќылауымен 40 науќасќа ранитидинмен (150мг), 40 науќасќа фамотидинмен (20 мг), 35 науќасќа пилоридпен (400 мг) жєне 35 науќасќа омезбен дєрілік сынама. ¤ткізілген зерттеудіњ нєтижелері бойынша пилоридтіњ антисекреторлыќ нєтижесі ранитидинніњ антисесекреторлыќ нєтижесінен едєуір ерекшеленбейді. Пилорид фамотидин мен омезден латенттік кезењніњ ±заќтыѓы бойынша артыќ, ал єсер етудіњ ±заќтыѓы бойынша олардан кем. Зерттеудіњ ќай дизайны баяндалѓан?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

+ рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Омепразолдыњ ќолданылуы асќазан мен 12-елі ішектіњ ойыќ жарасы μршуініњ алдын-алуы болып табылатынын аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

+ рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Ќ±рамында кофеин бар сусындарды кμп мμлшерде жєне ±заќ уаќыт ќабылдау остеопороздыњ даму динамикасына єсерін аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

1 жасќа дейінгі балаларда μткізілетін вакцинацияларѓа болатын асќынулардыњ ќаншалыќты жиі пайда болатынын аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

- когорталыќ зерттеу

+ кμлденењ баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Емізетін жєне жасанды тамаќтандыратын аналардыњ омырау жасындаѓы балалардыњ иммунитетініњ дењгейін баѓалау маќсатында ±заќтыѓы 6 ай болатын зерттеу ж‰ргізілген. Зерттеудіњ нєтижелері бойынша ана с‰тімен ќоректенбейтін балалар табиѓи тамаќтанатын бааларѓа ќараѓанда ЖРВИ жєне аллергиялыќ ауруларѓа 3 есе жиі шалдыѓады. Зерттеудіњ ќандай дизайны μткізілген?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Статиндердіњ т±раќты т‰рде ќолданылуы миокард инфарктісініњ алдын-алуы болып табылатынын аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

+ рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Генномодифицирленген азыќ-т‰лікті т±раќты т‰рде тамаќќа ќолдану онкологиялыќ аурулардыњ дамуына єкелу м‰мкіндігін аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Операциядан кейінгі ±заќ тμсек тєртібі тромбоздардыњ, соныњ ішінде ¤АТЭ, дамуына єкелу м‰мкіндігін аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Белсендірілген кμмірді ±заќ ќабылдау авитаминоздыњ дамуына єкелетінін аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

+ рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Жасμспірімдік жастаѓы балалар арасында психо-неврологиялыќ аурулармен сырќаттану жиілігін аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

- когорталыќ зерттеу

+ кμлденењ баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Бір американдыќ хирург «Плацебо-эффект» операциясын жасады. Ол тізе буындарыныњ артрозы бар егде жастаѓы науќасќа эндопротездеу операциясын жасауы керек болды. Операциялыќ араласу кезінде ол науќастыњ терісіне тілік жасап, тігіс ќана салѓан. Науќасќа наркоздан кейін операцияныњ сєтті μткенін хабарлады. Операциядан кейін науќаста барлыќ субъективтік жєне объективтік клиникалыќ симптомдары жоѓалды. Зерттеудіњ ќандай дизайны μткізілген?

- когорталыќ зерттеу

+ оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

АЌШ-тыњ бір клиникасында депрессиямен ауыратын науќас єйелге зерттеу μткізілген. Науќасќа тексерістен μткен, ал шындыѓында плацебо болѓан, антидепрессантты ќабылдау ±сынылѓан. Оныњ дєрігері, медќызметкерлер жєне клиниканыњ басќармасы науќасќа плацебоныњ таѓайындалѓанына хабардар болѓан. Зерттеудіњ нєтижелері бойынша науќас депрессиядан жазылып шыќты. Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан?

- екіжаќтыќ соќыр зерттеу

+ ќарапайым соќыр зерттеу

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

С‰згіден μтпеген су ќ±бырындаѓы суды ќабылдау зєр-тас ауруыныњ дамуына єкелу м‰мкіндігін аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Мектеп оќушыларыныњ екі тобын салыстырѓан. Біреуі гигиеналыќ жаѓынан д±рыс, яѓни жарыќ жєне жабдыќталѓан бμлмеде, ал басќа топ осы ережелер саќталмаѓан бμлмеде сабаќќа ќатысќан. Екі топќа да ±ќсас пєндер бойынша сабаќ берілген. Бірінші топтаѓы балалар екінші топтаѓы оќушыларѓа ќараѓанда к‰ні бойы едєуір зерек жєне ќалжырауы аз болѓаны байќалѓан. Зерттеудіњ ќандай дизайны μткізілген?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Балаларда омыртќасы ќисаюыныњ алѓашќы белгілері балалардыњ мектепке барѓаннан бастап аныќталады, б±л гигиеналыќ т±рѓыдан д±рыс емес жабдыќталѓан кабинеттер, ауыр портфелдерді ±стау жєне баланыњ компьютерде ±заќ ж±мыс істеуіне байланысты болуы м‰мкін. Б±л себептердіњ ќолайсыз єсерін дєлелдеу ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Инвазиялыќ зерттеу єдістері ќандай да бір инфекцияны ж±ќтыру ќаупін ќаншалыќты жиі жоѓарлататынын аныќтау ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын жоспарлау керек?

+ когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- мета-анализ

?

Ж‰йелік шолуды μткізудіњ 1-ші этапы болып табылады?

+ шолу ж‰ргізудіњ негізгі маќсатын айќындау

- ќорытындыларды баѓалау єдісін айќындау

- ж‰йелік аќпаратты іздестіру

- аќпарат саныныњ суммациясы

- ќолайлы статистикалыќ єдіс бойынша дєлелдердіњ суммациясы

?

Ѓылымдар єр жастаѓы, єр т‰рлі ќосымша патологиясы бар, бірнеше елдердегі ѓылыми-зерттеу орталыќтарында, кμп топтардаѓы науќастарда (2000 адам) жања ДЗ тєжірибе ж‰ргізуде. Емніњ барлыќ аспектлері зерттелуде, оѓан кіретін кμрсеткіштері «ќауіп/пайда» жєне барлыќ м‰мкін болатын жаѓымсыз єсерлерін де тіркеуде. Б±л зерттеу аяќталѓан соњ фармацевтикалыќ компания реттеуші органдарѓа препаратты тіркеуге μтініш білдірді. Ѓылымдар ДЗ клиникалыќ зерттеуініњ ќай фазасын μткізді?

- 1 фаза

- 2 фаза

+ 3 фаза

- 4 фаза

- клиникаѓа дейінгі зерттеулер

?

ДМ пайда болуыныњ алѓы жаѓдайларыныњ негізгісі не болды?

- ќаржылыќ ресурстардыњ жетіспеушілігі экономикалыќ ќ±лдырауѓа байланысты

- медициналыќ кμмек сапасыныњ тμмендеуі

+ ѓылыми медициналыќ аќпарат кμлемініњ кμбеюі жєне денсаулыќ саќтау саласыныњ шыѓындарыныњ жоѓарылауына байланысты ќаржылыќ ресурстардыњ жетіспеуі

- медициналыќ мамандардыњ жетіспеушілігі

- медициналыќ тєжірибеге емдеу хаттамалары мен клиникалыќ ±сыныстарды енгізілуі

?

‡лкен топтардаѓы адамдарда ауруды ерте кезењінде аныќтау ‰шін клиникалыќ зерттеулердіњ ќандай бμлімінде тестлердіњ ќ±ндылыѓын аныќтайды?

- емдеу

- диагностика

+ скрининг

- болжам

- этиологиясы

?

Ѓылыми танымныњ эмпирикалыќ жолы деген не?

+ білімді эксперимент жасау немесе баќылау жолымен алады

- білімді логикалыќ жолмен ќ±растыру арќылы алады

- білімді гипотезалар ќ±ру жолымен алады

- білімді μткен ±рпаќ тєжірибесі негізінде алады

- білімді кездейсоќ жолымен алады

?

Ѓылыми танымныњ теоретикалыќ жолы деген не?

- білімді эксперимент жасау арќылы алады

+ білімді логикалыќ жолмен (гипотеза) ќ±растыру арќылы алады

- білімді μткен ±рпаќ тєжірибесі негізінде алады

- білімді кездейсоќ жолымен алады

- білімді баќылау жолымен алады

?

Популяцияѓа тањдау ж‰ргізілгендегі негізгі ќасиеті ќандай болу керек?

+ репрезентативтілік

- презентабельділік

- дєлелділік

- динамикалыќ

- идентикалыќ

?

Жаѓдай-баќылау зерттеуін ќортындылаѓанда ќандай статистикалыќ кμрсеткіштерді есептейді?:

- шанстардыњ ќатынасы

- салыстырмалы ќауіп

- атрибутивті ќауіп

+ Пирсон критерийі

- себептердіњ араласуы

?

Жемістерді ќолданудыњ аурудыњ пайда болуына єсерін зерттегенде екінші єр т‰рлі таралѓан ќауіп факторы (мысалы: темекі тарту, салыстырмалы топтардаѓы) ескерілген жоќ. Зерттеушілер ќандай ж‰йелік ќате (ЖЌ) жіберіп алды?

- зерттеу ќорытындысын баѓалау єдісін д±рыс тањдамаудан болѓан ЖЌ

+ араласушы факторлардыњ єсерінен болѓан ЖЌ

- плацебо єсерінен болѓан ЖЌ

- пациенттерді тањдау ережесін б±зѓаннан болѓан ЖЌ

- кездейсоќ ќате

?

Ѓылымдар жања дєрілік заттыњ ќауіпсіздігін баѓалайтын зерттеу ж‰ргізіп жатыр.Оѓан ќатысуѓа 25-30 жас аралыѓындаѓы 50 дені сау еріктілер шаќырылѓан, олар зерттеу аяќталѓан соњ аќыларын алатын болды. Зерттеудіњ маќсаты зерттелуші препараттыњ сорылуы, метаболизмі жєне шыѓарылуы жμнінде аќпарат алу (фармакокинетикалыќ мєліметтер). Ѓылымдар дєрілік заттыњ клиникалыќ зерттеуініњ ќандай фазасын μткізіп жатыр?

+ 1 фаза

- 2 фаза

- 3 фаза

- 4 фаза

- клиникаѓа дейінгі зерттеулер

?

Ж‰йелік шолуды μткізудіњ 2-ші этапы болып табылады?

- шолу ж‰ргізудіњ негізгі маќсатын айќындау

+ ќорытындыларды баѓалау єдісін айќындау

- ж‰йелік аќпаратты іздестіру

- аќпарат саныныњ суммациясы

- ќолайлы статистикалыќ єдіс бойынша дєлелдердіњ суммасы

?

Рандомизация ж‰ргізудіњ єр т‰рлі єдістері бар. Рандомизацияныњ ќандай принципі ењ жаќсысы болып есептеледі?

+ кездейсоќ сандар кестесін ќолдану

- пациенттіњ туѓан к‰нініњ соњѓы санына ќарап рандомизациялау

- кезектестіріп орналастыру (пациент А -1 топќа, пациента В – 2 топќа т.б.)

- клиникаѓа т‰скен к‰ніне ќарап

- медициналыќ карта номеріне ќарап

?

Емшек жасындаѓы балаларда денесініњ ењкейіп ±йыќтап жатуыныњ баланыњ кенеттен ќайтыс болу ќаупіне єкеледі ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

+ жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Темекі тарту μкпе рагыныњ дамуына жаѓдай жасай ма? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

+ когортты зерттеу

- РБЗ

?

2 єр т‰рлі препаратты ќабылдаѓан пациентке (б±рын б±л препараттарды єр бμлек ќабылдаѓанда кері єсерлері байќалмауына байланысты), терфенадин (маусымдыќ ќалтырау бойынша) жєне итраконазол (сањырауќ±лаќтыќ инфекцияѓа байланысты), б±ларды бірге ќабылдаѓанда μмірге ќауіпті аритмия байќалды. Емдеуші дєрігер б±л єсер дєрілік μзара єсерлесуден болѓан деп, оны тез хабарлауѓа асыќты. Дєрігер ќандай зерттеу ж‰ргізуі керек?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

+ жаѓдайды баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Пероральды контрацептивті заттарды ќабылдау с‰т безі рагыныњ дамуына єкеле ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

+ когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ѓылымдар жања препараттыњ тиімділігін баѓалау ‰шін зерттеу ж‰ргізуде. Зерттеу ±заќтыѓы 2 жыл. Зерттеуге 200 пациент ќатысады, олардаѓы ауруды емдеуге арналѓан зерттелуші препарат. Ќатысушылар кездейсоќ тањдаумен 2 топќа бμлінді, бір топ экспериментальді препаратты, ал екінші топ пациенттері «баќылау» тобы плацебо – ќабылдады. Ары ќарай алынѓан аќпаратты зерттеуші фармацевтикалыќ компания мен реттеуші органдарѓа тапсырады. Ѓылымдар дєрілік заттыњ клиникалыќ зерттеуініњ ќай фазасын μткізіп жатыр?

- 1 фаза

+ 2 фаза

- 3 фаза

- 4 фаза

- клиникаѓа дейінгі зерттеулер

?

Реттеуші органдардыњ маќ±лдауымен жања дєрілік затты нарыќќа жіберілген соњ фармацевтикалыќ компания жања ДЗ осы фармакологиялыќ топтаѓы басќа дєрілік заттардан айырмашылыќтарын, нарыќта таралѓан аналогтармен салыстырѓандаѓы оныњ тиімділігін, денсаулыќ саќтаудыњ экономикалыќ артыќшылыѓын кμрсетуде жєне б±рын белгісіз байќалмаѓан немесе д±рыс аныќталмаѓан кері єсерлер мен ќауіп ќатерлерді аныќтау ‰шін зерттеу ж‰ргізді. Зерттеуде аныќталѓан кері єсерлерге байланысты препаратты сатылымнен кері ќайтарып алынды. Фармацевтикалыќ компанияныњ ѓылымдары дєрілік заттыњ клиникалыќ зерттеуініњ ќай фазасын μткізді?

- 1 фаза

- 2 фаза

- 3 фаза

+ 4 фаза

- клиникаѓа дейінгі зерттеулер

?

Шала туѓан балалар туѓан соњ бірнеше жыл μткенде не болатынын, олардыњ физикалыќ жетілуі мен оќудаѓы жетістіктері ќандай болады? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

+ когортты

- РБЗ

?

Жања хирургиялыќ іс-шара б±рын ќабылданѓан, ќазіргі кезде жалпы ќолданыстаѓы іс-шарамен салыстырѓанда артыќшылыѓы бар ма? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

+ РБЗ

?

Ќараѓанды обласындаѓы ќант диабетімен сырќатанушылыќ ќандай? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

+ кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ж‰йелік шолуды μткізудіњ 3-ші этапы болып табылады?

- шолу ж‰ргізудіњ негізгі маќсатын айќындау

- ќорытындыларды баѓалау єдісін айќындау

+ ж‰йелік аќпаратты іздестіру

- аќпарат саныныњ суммациясы

- ќолайлы статистикалыќ єдіс бойынша дєлелдердіњ сумма

?

PICO принципі бойынша диагностикаѓа ќатысты клиникалыќ с±раќты ќ±растыруда ќандай компонент міндетті болады?

- емдеуі

- зерттеу типі

+ кірісулер

- дєлелдер дењгейі

- μлім

?

Ќант диабетіне ќатысты барлыќ жаѓдайдыњ жартысына жуыѓы диагностикаланбаѓан к‰йінеде ќалады деген д±рыс па? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- жаѓдайды баяндау

+ жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ауыр депрессиядаѓы науќастарда электрошокты терапияны ќолдану тиімділігіне медбикелер ќаншалыќты сенеді? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

+ кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ж‰кті єйелдерде гормональды препараттарды ќолдану єйел жынысты ±рыќты ќаншалыќты мускалинизацияѓа єкеледі? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

+ жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Бетта-адреноблокаторларды ќолдану артериальды гипертензиясы бар кєрі адамдардаѓы μлімді тμмендете ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

+ жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Медицинада «когорта» терминініњ ќандай мањызы бар?

- жања ДЗ зерттеуіне ќатысќан адамдар тобы

- біріккен адамдар тобы, соратников

+ тањдаулы адамдар тобы, олар жалпы денсаулыќ кμрсеткіштерініњ жаѓдайына байланысты біріктірілген жєне оларда ауру пайда болу жаѓдайы к‰тіледі

- клиникалыќ зерттеу ж‰ргізуге арнайы тањдап алынѓан адамдар тобы

- ыњѓайсыз экологиялыќ жаѓдайда μмір с‰ретін жергілікті адамдар тобы

?

Коклюшке ќарсы вакцинаны енгізу балаларда ми тінініњ заќымдануына єкеле ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

+ жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

- когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ѓылымдар когортты зерттеу ж‰ргізіп жатыр, оныњ маќсаты — Ќараѓанды ќаласында туѓан єйелдердегі гипертониялыќ ауру мен ж‰ктілік арасындаѓы байланысты аныќтау. Б±л жаѓдайда генеральды жиынтыќты кімдер ќ±райды?

- бала тууѓа ќабілетті Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ т±рѓындары

+ ќазіргі кезде гипертониялыќ аурумен сырќаттанбайтын Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ т±рѓындары

- Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ ж‰кті т±рѓындары

- ќазіргі кезде гипертониялыќ аурумен сырќаттанбайтын Ќараѓанды ќаласыныњ тууѓа ќабілетті барлыќ т±рѓындары

- Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ т±рѓындары

?

Ѓылымдар зерттеу ж‰ргізіп жатыр, оныњ маќсаты — Ќараѓанды ќаласында туѓан єйелдердегі гипертониялыќ ауру мен ж‰ктілік арасындаѓы байланысты аныќтау.

Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайлар серииясын баяндау

+ когортты зерттеу

- РБЗ

?

АЌШ- та Фраменгем ќаласында 1949 ж. ѓылымдар зерттеу ж‰ргізе бастады, оныњ маќсаты ж‰рек-тамыр ауруларыныњ ќауіп-ќатер факторларын аныќтау болды, зерттеу 46 жылѓа созылды. Ѓылымдар ќандай зерттеу ж‰ргізді?

- кμлденењ зерттеулер

- жаѓдай-баќылау зерттеуі

- жаѓдайды баяндау

+ когортты зерттеу

- РБЗ

?

Ќай клиникалыќ зерттеуде араласудыњ нєтижелілігі салыстырылатын (баќылау) араласумен салыстырылады, сонымен ќатар м‰мкін болатын ќателерді баќылауѓа шарттар жасалады?

- клиникалыќ баќыланбайтын зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- кμлденењ зерттеу

+ клиникалыќ баќыламалы зерттеу

- баяндамалыќ клиникалыќ зерттеу

?

Ќай клиникалыќ зерттеуде аурудыњ т±раќты аѓымы бар науќас салыстырылатын араласуларды кездейсоќ реттілікпен кезекті т‰рде ќабылдайды?

- клиникалыќ баќыланбайтын зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

+ кμлденењ зерттеу

- клиникалыќ баќыламалы зерттеу

- клиникалыќ рандомизацияланѓан соќыр зерттеу

?

Ќай клиникалыќ зерттеуде жања араласудыњ белсенділігі параллелдік топтарда немесе айќаспалы зерттеуде плацебомен салыстырылады?

- когорталыќ зерттеу

+ плацебо-баќыламалы зерттеу

- баќыланбайтын

- соќыр зерттеу

- ашыќ зерттеу

?

Науќасќа психологиялыќ т±рѓыдан єсер етумен байланысты плацебо немесе шынайы болуына тєуелсіз араласуѓа жауап ретіндегі ќолайлы нєтиже ќалай аталады?

- кμбелек эффектісі

- Джекобс эффектісі

- оњ мєнді эффект

+ плацебо-эффект

- стандарттыќ эффект

?

Айырмашылыќтарды (біркелкісіздік, гетерогенділік) жалпыламалынѓан баѓалау жєне аныќтау, зерттеу жєне т‰сіндіруді алу маќсатымен бірнеше зерттеулердіњ математикалыќ суммациясы ќай зерттеуге тєн?

- ж‰йеленген шолу

+ мета-анализ

- ќауіптерді талдау

- айырмашылыќтардыњ коэффициенті

- сенімді интервал

?

Б±рында немесе μткен туралы, яѓни соњдар зерттеудіњ басталуына дейін пайда болѓанда, зерттеудіњ сєтінде алынатын мєліметтер бойынша μткізілетін зерттеу ќалай аталады?

- проспективтік зерттеу

- ашыќ ќарапайым зерттеу

+ ретроспективтік зерттеу

- когорталыќ зерттеу

- соќыр зерттеу

?

Топтарды ±ќсас (салыстыруѓа келетін) етуге жєне зерттеу нєтижелерініњ шынайылыѓын жоѓарылату маќсатында клиникалыќ зерттеуде араласудыњ жєне баќылаудыњ топтарына ќатысушыларды кездейсоќ тарату ‰шін ќандай єдіс тањдалады?

- зерттеудіњ ќатысушыларын соќырлату тєсілі

- верификация

- параллелдік топтар єдісі

+ рандомизация

- жыныс-жастыќ дезориентация

?

Науќастар емделу жєне баќылау топтарына кездейсоќ єдіспен бμлінетін клиникалыќ зерттеу ќалай аталады?

+ рандомизацияланѓан клиникалыќ зерттеу

- екі жаќтыќ соќыр клиникалыќ зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- рандомизацияланбаѓан клиникалыќ зерттеу

- ќарапайым клиникалыќ зерттеу

?

Зерттеуге ќатысушылар зерттеудіњ маќ±лданѓан хаттамасыныњ критерийлері бойынша іріктеліп жинаќталатын жєне белгілі бір уаќыт ішінде баќыланатын клиникалыќ зерттеу ќалай аталады?

- мерзімсіз исследование

- ретроспективтік зерттеу

- уаќытша зерттеу

- кешіктірілген зерттеу

+ проспективтік зерттеу

?

Ќай клиникалыќ зерттеуде т‰рлі факторлардыњ єсерін тμмендету жєне нєтижелердіњ шынайылыѓын жоѓарылату маќсатымен ќатысушы жаќтар тєжірибелік топтарда жєне баќылау топтарындаѓы араласудыњ типтері (т‰рлері) туралы білмейді?

- ашыќ

- жабыќ

- когорталыќ

- рандомизацияланѓан

+ соќыр

?

Аќпараттыњ ќай кμзі дєлелдемеліліктіњ едєуір жоѓары сатысына ие?

- когорталыќ зерттеулер

- сарапшылардыњ жєне сараптама комитеттерініњ пікірлері

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- рандомизацияланбаѓан клиникалыќ зерттеу

+ рандомизацияланѓан баќыламалы клиникалыќ зерттеулер

?

Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес А дєрежесіне ќатыстыру болады?

- жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер

+ мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ

- ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер

?

Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес В дєрежесіне ќатыстыру болады?

+ жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер

- мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ

- ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер

?

Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес С дєрежесіне ќатыстыру болады?

- жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер

- мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ

+ ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер

?

Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес D дєрежесіне ќатыстыру болады?

- жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі

+ оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер

- мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ

- ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер

?

Дєлелді медицина жаќтастарымен д±рыс ќ±растырылѓан клиникалыќ с±раќты ќ±ру маќсатында ќандай формула ±сынылѓан?

- SONY

- ARDO

+ PICO

- AUDI

- COLA

?

Аќпаратты д±рыс іздестіру ‰шін PICO с±раѓын ќ±растырудыњ формуласына ќай компонент енгізілмеген?

- Population или patient (Популяция немесе науќас)

+ Interruption (Тоќтау)

- Comparison (Салыстыру)

- Outcomes (Соњы)

- Intervention (Араласу)

?

Тμменде аталѓан клиникалыќ зерттеулердіњ ќайсылары єрќашан ретроспективтік болып табылады?

- РБЗ

- оќиѓаларды баяндау

- когорталыќ зерттеулер

+ «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- кμлденењ зерттеулер

?

Тμменде аталѓан клиникалыќ зерттеулердіњ ќайсылары єрќашан проспективтік болып табылады?

+ РБЗ

- оќиѓаларды баяндау

- когорталыќ зерттеулер

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- ж‰йеленген шолу

?

Тμменде кμрсетілген клиникалыќ зерттеулердіњ ќайсысын клиникалыќ зерттеулердіњ обсервациялыќ типтеріне ќатыстыруѓа болады?

- рандомизацияланѓан баќыламалы клиникалыќ зерттеу

- рандомизацияланбаѓан баќыланбайтын клиникалыќ зерттеу

- екіжаќтыќ соќыр рандомизацияланѓан клиникалыќ зерттеу

+ «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу

- айќаспалы клиникалыќ зерттеу

?

- ж‰йеленген шолу

?

Жања дєрілік затты клиникалыќ зерттеуге ќанша фаза кіреді?

- 2 фаза

- 3 фаза

+ 4 фаза

- 5 фаза

- 6 фаза

?

Єдетте зерттелушілік гипотеза болмаѓан жаѓдайда жалпы белгімен бірлескен науќастардыњ тобын баяндау ќай клиникалыќ зерттеудіњ дизайнына тєн?

- баќыланатын клиникалыќ зерттеу

- кμлденењ зерттеу

+ оќиѓаларды баяндау

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

- айќаспалы зерттеу

?

Баќылауларды, μлшемдерді, с±хбаттасуды (анекталауды) μткізу арќылы ж‰зеге асатын, уаќыттыњ салыстырмалы ќысќа бμлігінде, аурудыњ осы немесе басќа соњыныњ таралуын, аѓымыныњ т‰рін, диагностикалау єдісін ќолдану немесе кμмек кμрсетудіњ тєсілін баѓалау ‰шін ќай зерттеу μткізіледі?

- баќыланатын клиникалыќ зерттеу

+ кμлденењ зерттеу

- когорталыќ зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

- айќаспалы зерттеу

?

Аурудыњ соњына едєуір єсер ететін факторларды, мысалы, науќастыњ жасын, аурудыњ ±заќтыѓын, сырќаттыњ ауырлыѓын жєне т.б., есепке ала отырып, емдеу топтары бойынша зерттеулердіњ ќатысушыларыныњ бірдей таралуын ќамтамасыз ету маќсатында ќай єдіс кењ т‰рде ќолданылуда?

- араласуларды маскалау єдісі

- рандомизация

- статистикалыќ моделдеу

+ стратификация

- Зеленніњ дизайны

?

Белгілі бір клиникалыќ жаѓдайларда дєрігерлер мен науќастарѓа д±рыс клиникалыќ шешімдерді ќабылдауѓа кμмектесетін ж‰йелі т‰рде μњделетін пікірлер ќай терминге сєйкес келеді?

+ клиникалыќ ±сыныстар

- клиникалыќ алгоритмдер

- клиникалыќ баяндамалар

- клиникалыќ зерттеулер

- клиникалыќ маќалалар

?

Тμменде кμрсетілгендердіњ ќайсысы кездейсоќ ќателіктерге ќатысты? - тањдаманыњ ќателіктері

- аќпараттыќ ќателіктер

- араласушы фактор (конфаундинг)

+ есептік ќ±жаттарды жасаудаѓы ќателіктер

- миграция

?

Тμменде кμрсетілгендердіњ ќайсысы ж‰йеленген ќателіктерге ќатысты?

- популяцияны аныќтаудаѓы дєлсіздіктер

- репрезентативтік тањдаманы ќ±рудаѓы дєлсіздіктер

- топтардаѓы ќ±былыстарды μлшеу жєне нєтижелерді бекітудегі дєлсіздіктер

- есептік ќ±жаттарды жасаудаѓы дєлсіздіктер

+ тањдаманыњ ќателіктері

?

Тμменде кμрсетілгендердіњ ќайсысы тањдаманыњ ж‰йелік ќателіктеріне ќатысты?

+ енгізу жєне шыѓарудыњ критерийлерін д±рыс емес ќ±растыру

- алынѓан нєтижелерді статистикалыќ μњдеудіњ ќателіктері

- салыстырылатын топтардан жиналатын фактор жєне соњ туралы мєліметтерді (аќпаратты) жинау єдістеріндегі ауытќулар

- есептік ќ±жаттарды жасаудаѓы дєлсіздіктер

- интервьюердіњ ќателіктері

?

Зерттеудіњ ќандай дизайнына келесі кемшіліктер тєн: ж‰зеге асырылуы ќиынѓа т‰седі, μйткені едєуір уаќыт бойы μткізіледі жєне адамдардыњ кμп саны ќажет, едєуір ќаржылыќ шыѓындарды талап етеді; сирек кездесетін ауруларды зерттеуге ќолдануѓа келмейді?

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

- РБКЗ

- кμлденењ зерттеулер

+ когорталыќ зерттеулер

- мета-анализ, ж‰йеленген шолу

?

Кμлденењ зерттеулердіњ артыќшылыќтарына ќандай пікір жатады?

- хронологиялыќ байланыстыњ жоќтыѓы

- (зерттелетін науќастардыњ популяциясындаѓы типтік жаѓдайды адекватты т‰рде кμрсететін) репрезентативтік тањдаманы ќ±рудыњ ќиындыѓы

+ аурулардыњ жєне жаѓдайлардыњ status quo-сын зерттеуде сєйкес келетін дизайн нєтижелерді алудыњ жылдамдыѓы, ќарапайымдылыѓы, жоѓары емес баѓасы

- терапияныњ жања схемаларыныњмнєтижелілігін проспективтік зерттеуді μткізуге р±ќсат етеді

- аурудыњ себебін аныќтауѓа р±ќсат етеді

?

TORCH зерттеуі 42 елдіњ 444 орталыѓында μткізілген ¤СОА бар 6112 науќас зерттеуге енгізілген болатын. Зерттеуде таѓайындалѓан емге тєуелді аурудыњ соњдарыныњ анализін ж‰ргізу алдын-ала жоспарланѓан. Алатын терапияныњ т‰ріне сєйкес науќастар 4 топќа бμлінген: 1-іншісі - плацебо; 2-ншісі – тек ±заќ єсер ететін бета-адреностимулятор (сальметерол); 3-іншісі – тек ингаляциялыќ глюкокортикостероид (флутиказон); 4-іншісі – сальметеролдыњ флутиказонмен ќосарлануы. Зерттеу аяќталѓанда, ем зерттелетін топтардыњ жалпы μлім-жітіміне єсері шамалы болды. Б±л РБКЗ-діњ зерттеушілерімен ќандай біріншілік суррогаттыќ н‰кте тањдалѓан болатын?

- ¤СОА-мен сырќаттылыќ

- жылдаѓы госпитализациялар саны

- ¤СОА бар науќастардыњ μмірініњ сапасы

+ μлім-жітімділік

- ¤СОА-ныњ μршу саны

?

Ќай аныќтама μзіне зерттеудіњ ќ±рылымын, схемасын, ±йымдастырылуын енгізеді?

- зерттеудіњ хаттамасы

- зерттеудіњ этикалыќ маќ±лдау

- зерттеудіњ методологиясы

+ зерттеудіњ дизайны

- зерттеудіњ мерзімі

?

Клиникалыќ зерттеуге енгізілу ‰шін популяцияныњ репрезентативтік, арнайы іріктелген бμлігі ќалай аталады?

- топ

- депутаттар

+ тањдама

- μкілдер

- тањдалѓандар

?

Егер емдеудіњ бір єдісі басќадан нєтижелірек деп мойындалѓан болса, ал шындыѓында б±л айырмашылыќ жоќ болѓанда, ќатеніњ ќандай типі туралы сμз ќозѓалуда?

+ α - ќателігі (I т‰рдіњ)

- β – ќателігі (II т‰рдіњ)

- γ – ќателігі (III т‰рдіњ)

- δ – ќателігі (IV т‰рдіњ)

- ε – ќателігі (V т‰рдіњ)

?

Егер емніњ екі єдісі де бірдей нєтижелі болып мойындалса, ал шындыѓында бір єдіс екіншісінен артыќ болѓан жаѓдайда ќателіктіњ ќандай типі туралы сμз ќозѓалуда?

- α - ќателігі (I т‰рдіњ)

+ β – ќателігі (II т‰рдіњ)

- γ – ќателігі (III т‰рдіњ)

- δ – ќателігі (IV т‰рдіњ)

- ε – ќателігі (V т‰рдіњ)

?

Зерттеуде алынѓан статистикалыќ кμрсеткіштіњ айырмашылыѓын білдіретін жєне алынѓан нєтиже абсолютті т‰рде кездейсоќ екендігініњ м‰мкіндігіне сілтеме жасайтын ќандай шама бар?

- q шамасы

- s шамасы

- h шамасы

- m шамасы

+ p шамасы

?

Ќай статистикалыќ кμрсеткіш популяциядаѓы параметрдіњ шынайы мєнін – шынайы мєндердіњ ауытќу диапазонын – ќандай шектеулерде бола алатынын баѓалауѓа р±ќсат беретін жєне мєліметтердіњ дєлелдемелілігініњ дєрежесін сипаттайтын ќандай статистикалыќ кμрсеткіш бар?

- Стьюдент коэффициенті

- Фишер коэффициенті

+ сенімді интервал

- Мак-Нимара критериі

- Уилкиксон критериі

?

ЖИА-мен ер адамдар жиі ауыратынын дєлелдеу маќсатында жоспарланѓан зерттеуде ж‰йеленген ќателіктіњ ќай типініњ болу м‰мкіндігі жоѓары?

+ араласатын фактор (конфаундинг-фактор)

- тањдаманы ќ±ру ќателігі

- енгізу\шыѓару ќателігі

- μлшемдердіњ ќателігі

- нєтижелерді статистикалыќ μњдеу ќателігі

?

Зерттеудіњ барлыќ деталдары туралы аќпарат алѓан соњ, адамныњ клиникалыќ зерттеуге ќатысуѓа ќалауын мойындайтын ќандай жазбаша ќ±жат бар?

- зерттеуге ќатысушыныњ анкетасы

- зерттеудіњ хаттамасы

- жеке тіркемелік форма

- зерттеуге ќатысуы бойынша зерттеуге ќатысушы ‰шін барлыќ компенсацияларды баяндау

+ аќпаратталѓан келісім

?

Басталмас б±рын, зерттеуге ќатысушыларыныњ ќ±ќыќтарын саќтау бойынша єрі ќарай мониторинг ж‰ргізу жєне келісім беру туралы сауал бойынша ќай μкілетті μкілден міндетті сараптамасынан μтуі керек?

- б‰кілєлемдік денсаулыќ саќтау ±йымы

- денсаулыќ саќтаудыњ жергілікті департаменті

- зерттеудіњ μткізілуі жоспарланатын клиникалыќ базаныњ єкімшілігі

- медициналыќ кμмекті баќылау жєне фармацевтік баќылау департаменті

+ этика бойынша тєуелсіз комитет

?

STONE зерттеуі (1996 ж.). Шанхайдыњ бірнеше клиникасында μткізілген клиникалыќ зерттеуде егде адамдарда плацебоѓа ќараѓанда АГ емдеу нєтижелілігі зерттелген. Зерттеуге АГ бар 60-79 жас аралыѓындаѓы 1632 науќас енгізілген болатын, олар кездейсоќ т‰рде зерттелуші жєне баќылау топтарына бμлінген, науќастардыњ ешќайсысы оныњ ќай топќа енгізілуін білмеген. Баќылау мерзімі 30 ай болѓан. Тєулігіне 10-60 мг дозада нифедипинмен емделу фонында инсульттіњ жєне ырѓаќтыњ ауыр б±зылыстарыныњ даму ќаупініњ шынайы тμмендеуі аныќталѓан болатын. Клиникалыќ зерттеудіњ келтірілген дизайндарыныњ ќайсысы STONE зерттеуіне сєйкес келеді?

- бірорталыќтыќ рандомизацияланаѓан баќыламалы зерттеу

- кμпорталыќтыќ рандомизацияланбаѓан баќыланбайтын зерттеу

- кμпорталыќтыќ ашыќ рандомизацияланаѓан баќыламалы зерттеу

- кμпорталыќтыќ рандомизацияланаѓан плацебо-баќыламалы зерттеу

+ кμпорталыќтыќ рандомизацияланаѓан соќыр плацебо-баќыламалы зерттеу

?

Ќараѓанды ќаласыныњ ЖОО-ында оќитын студенттер арасында семіздіктіњ таралуын зерттеу ‰шін зерттеудіњ ќай типі тањдалады?

- проспективтік баќыламалы зерттеу

+ кμлденењ бірсєттік зерттеу

- когорталыќ зерттеу

- оќиѓалардыњ сериясын баяндау

- айќаспалы зерттеу

?

Косметикалыќ силикондыќ трансплантаттар с‰т безініњ ќатерлі ісігініњ себебі болудыњ гипотезасын мойындау\жоќќа шыѓару ‰шін зерттеудіњ ќандай дизайнын тањдау керек?

- рандомизацияланаѓан баќыламалы зерттеу

- кμлденењ зерттеу

+ когорталыќ зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

- айќаспалы зерттеу

?

Клиникалыќ зерттеуге ауыр созылмалы ќышынуы бар 48 науќас енгізілген. ‡ш апта бойы барлыќ науќастар кезегімен не ципрогептадинді, не тримепразинді, не плацебоны ќабылдаѓан. Одан басќа, дєрі-дєрмектерді жєне плацебоны ќабылдау графигіне бірапталыќ ‰зіліс ‰зіліс енгізілген болатын. Зерттеушілер зерттеудіњ ќандай дизайнын д±рыс тањдаѓан?

- рандомизацияланѓан баќыламалы зерттеу

- кμлденењ зерттеу

- когорталыќ зерттеу

- «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

+ кμлденењ зерттеу

?

Артериалдыќ гипертониясы бар 23 жастаѓы науќаста эналаприлмен емдеу фонында ќ±рсаѓында ќатты ауырсынулар пайда болды, панкреатиттіњ барын кμрсететін ќандаѓы липазаныњ жоѓары дењгейі аныќталды. Эналаприлді алып тастаѓаннан кейін симптомдар жойылды, липазаныњ дењгейі ќалпына келді. Зерттеушілер жарияланѓан жєне жарияланбаѓан мєліметтерді ќарќынды іздей бастады, нєтижесінде т‰рлі жылдардан таѓы 60 оќиѓа аныќталды, олардыњ кμпшілігі – дєрі-дєрмекті μндіретін фирмалардыњ жарияланбаѓан есептері. Б±л жаѓдай эналаприлді ќабылдау жєне панкреатиттіњ дамуы арасындаѓы себеп-салдарлыќ байланыстыњ барына сенімділікті жоѓарлатты. Б±л оќиѓада зерттеудіњ ќай дизайны баяндалѓан?

- рандомизацияланаѓан баќыламалы зерттеу

- кμлденењ зерттеу

- когорталыќ зерттеу

+ оќиѓаны баяндау

- айќаспалы зерттеу

?

Эстрогендерді ќабылдау жєне эндометрий обырыныњ дамуы арасындаѓы м‰мкін байланысты аныќтау маќсатында ж‰ргізілген зерттеуде негізгі топ бір университеттік клиникасы кμлемінде ќ±рылѓан. Екі баќылау тобы ќ±рылѓан болатын: біреуі – сол клиниканыњ гинекологиялыќ науќастарынан, екіншісі – осы клиника кμмек кμрсететін ауданда т±ратын єйелдердіњ кездейсоќ тањдамасынан. Б±л мысалда зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан ?

- рандомизацияланаѓан баќыламалы зерттеу

- кμлденењ зерттеу

- когорталыќ зерттеу

+ «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер

- айќаспалы зерттеу

?

Аурудыњ соњдарыныњ дєлдігін ќамтамасыз ету ‰шін науќастар топтарын зерттеудіњ ќатал ѓылыми єдістерін ќолдану арќылы аурудыњ клиникалыќ аѓымын ±ќсас жаѓдайларында зерттеу негізінде єрбір жеке науќас ‰шін болжамды ж‰зеге асыруѓа р±ќсат беретін ќандай ѓылым бар?

- клиникалыќ микробиология

- клиникалыќ фармакокинетика

- клиникалыќ фармакодинамика

- клиникалыќ биохимия

+ клиникалыќ эпидемиология

?

Белгілі бір географиялыќ аймаќта т±ратын немесе кейбір жалпы белгіге ие адамдардыњ ‰лкен тобы ќалай аталады?

- ±лт

+ популяция

- тањдама

- халыќ

- халыќтыќ

?

Британиялыќ дєрігерлер келесі танымал ірі зерттеуді ж‰зеге асырѓан: 50 жыл бойы μміршењдікке ±заќ темекі шегудіњ єсері зерттелген. Нєтижесінде темекі шегетін адамдар сау μмірініњ 10 жылын жоѓалтатыны аныќталѓан, ал 70 жасќа келген μміршењдердіњ пайызы едєуір ерекшеленеді. Б±л когорталыќ зерттеудіњ зерттеушілерімен ќандай біріншілік суррогаттыќ н‰кте аныќталѓан болатын?

- μкпеніњ созылмалы аурулармен сырќаттылыќ

- μмірдіњ сапасы

+ μмірдіњ ±заќтыѓы

- μлім-жітім

- ж‰рек-тамыр патологиясымен сырќаттылыќ

?

Созылмалы бас миыныњ ишемиясы (СБМИ) диагнозымен 38-75 жас аралыѓында 600 науќас тексерілді. «Конверттер» әдісімен 2 топ науќас ќ±ралды – цитофлавин(320 адам) ќабылдаѓандар пациенттер тобы жєне негізгі стандартты ем ќ±рамына кіретін плацебо ќабылдаѓан науќастар тобы(280 адам). Зерттеу СБМИмен науќастарда цитофлавинніњ жоѓары клиникалыќ нєтижелілігін (83,5%) кμрсетті. Ќандай зерттеу дизайны μткізілді?

- когортты зерттеу

- мета- анализ

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

50- 75 жас аралыѓында 9795 ќантты диабеті 2 тип бар науќастар жєне зерттеуге ќатысу уаќытында статиндерді ќолданбаѓан пациенттер ќатысуымен зерттеу ж‰ргізілді. Дайындыќ фазасынан кейін іріктелген ќатысушылар микронизирленген фенофибрат 200 мг к‰ніне(n=4895) немесе плацебо (n=4900) ќабылдайтын топтарѓа бμлінді. Олардыњ ішінен 31 пациент зерттеуден уаќытынан б±рын шыѓарылды. Ќандай зерттеу дизайны μткізілді?

- когортты зерттеу

- мета- анализ

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Швецияда μткізілген зерттеуде атенололдыњ инсульттіњ екіншілік алдын – алуына єсер етуі зерттелді. Барлыќ 720 пациент инсультті немесе ТИШ μткергеннен ‰ш апта бойы атенолол(50 мг к‰ніне) жєне плацебо тобына бμлінді. Зерттеуде белсенді ем тобында μлімніњ, инсульт жєне инфаркт жиілігініњ статистикалыќ шынайы тμмендеуі тіркелмеді. Ќандай зерттеу дизайны μткізілді?

- когортты зерттеу

- мета- анализ

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Канадада 12 аурухана базасында 11-12 аптада 2183 ж‰ктілерді 14-15 аптада 2185 ж‰ктілермен амниотикалыќ ќабыќтыњ пункция соњын салыстырѓан. Ж‰ктілікті ‰зу ќаупініњ жоѓарлауы байќалѓан. ¤кінішке орай ерте амниоцентез єдеттегіге ќараѓанда ж‰ктілікті кμтере алмау ќосымша ќаупін - 3% дейін жєне кейбір кемістіктерді(табан деформациясы, гемангиомалар)- 2,3% дейін тудырады. Ќандай зерттеу дизайны μткізілді?

+ кμпорталыќты рандомизирленген зерттеу

- когортты зерттеу

- мета- анализ

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

?

Зерттеуде жедел коронарлы синдром себебінен реваскуляризация маќсатымен коронарлы стенттіњ имплантациясы ж‰ргізілген 3761 пациент 2 топќа рандомизирленген: бірінші топ 75мг клопидогрел жєне 20мг омепразол, екінші- клопидогрелдіњ тура сондай мμлшерін жєне плацебо ќабылдады. Барлыѓы 75- 325мг мμлшерде аспирин ќабылдады. Топтар соњѓы клиникалыќ кμрсеткіштер бойынша салыстырылды. Ќандай зерттеу дизайны μткізілді?

- когортты зерттеу

- мета- анализ

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Зерттеуді Швецияда елдіњ ірі ќалаларында т±ратын туылѓандар арасында ж‰ргізді. Бірінші топта- 50- 81 жас аралыѓындаѓы 1993ж. 1995ж. аралыѓында сан с‰йегініњ проксималды бμлімініњ сыныѓы болѓан єйелдер. Екінші топта- 51- 81 жас арлыѓындаѓы Швецияда туылѓан жєне сол аймаќтарда т±ратын кездейсоќ тањдалѓан єйелдер. Оральды контрацептивтерді ќолдануын аныќтау керек. Ќандай зерттеу дизайны жоспарланѓан?

- когортты зерттеу

+ жаѓдай- баќылау типті зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Тері - былѓары μњдірілетін зауыттарда адам аѓзасына єсер ететін химиялыќ заттардыњ себебінен туатын онкологиялыќ аурулар салдарынан μлім- жітімді аныќтау ‰шін ќандай зерттеу дизайнын жоспарлау керек?

+ когортты зерттеу

- жаѓдай- баќылау типті зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Полидєрумендерді ќабылдау жєне с‰т безініњ инвазивті ісігі ауыршањдыѓыныњ арасындаѓы байланысты аныќтау ‰шін ќандай зерттеу дизайнын жоспарлау керек?

+ когортты зерттеу

- жаѓдай- баќылау типті зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Зерттеуге басынан бастап ж‰ректіњ ишемиялыќ ауруы(ЖИА) жоќ 31- 61 жас аралыѓында 4262 ер адам жєне 1752 єйелдер ќатысты. Орташа баќылау уаќыты 11 жылды ќ±рады. Зерттеудіњ соњѓы н‰ктелері ЖИА себебінен μлім болды. 21 єдетті ж‰рек- тамыр ќауіп факторы мен социодемографиялыќ мєліметтерді кμњілге ала отырѓан талдау к‰нделікті 3-4 саѓат ќосымша ж±мыс басќа факторларѓа тєуелсіз ЖИА ќаупін 1,56 есе жоѓарлататынын кμрсетті. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілді?

+ когортты зерттеу

- жаѓдай- баќылау типті зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайды суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Гонконг ѓалымдары 2003 жылдыњ 22 аќпан жєне 22 наурыз аралыѓында ауыр жедел респираторлы синдромы (АЖРС) диагнозымен тіркелген Ќытайдыњ 10 науќастыњ (38- 72 жас аралыѓындаѓы 5 єйел жєне 5 ер адам) клиникалыќ кμрініс жєне ауру уаќыты мєліметтерін біріктірген. АЖРС инфекционды ауру екені аныќталды. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілді?

+ когортты зерттеу

- жаѓдай- баќылау типті зерттеу

- рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайлар сериясын суреттеу

- ќиылыспалы – секционалды зерттеу

?

Зерттеуге созылмалы бронхит μршуімен 18 жастан жоѓары пациенттер кіргізілді. Зерттеу маќсаты – левофлоксацинніњ (500мг тєулігіне 1 рет) 5 – к‰ндік ем курсын стандартты 7- к‰ндік курспен (мμлшері бірдей) ем нєтижелігін салыстыру. 532 пациент ќатысты: 268 левофлоксацинді 5 к‰н, 264- 7 к‰н бойы ќабылдады. Ем біткеннен кейін 7- 10 к‰ні клиникалыќ нєтижелігін баѓалады. Ќандай зерттеу дизайны ж‰ргізілді?

- когортты зерттеу

- жаѓдай- баќылау типті зерттеу

+ рандомизирленген клиникалыќ зерттеу

- жаѓдайлар сериясын суреттеу

- Қиылыспалы – секционалды зерттеу