?

Топырақтың жақсы өзіндік тазалануының не әсер етеді?

1. топырақтың ылғалдылығы

2. топырақтың дисперстілігі

3. топырақтың температурасы

4. топырақтың ауа өткізгіштігі

5. нитрификациялайтын бактериялардың болуы

?

Табиғи ресурстарды пайдаланатын өндірістер үшін белгілі бір мерзімге белгіленген табиғи ресурстардың ластаушы заттардың шектелген көлемінің атауы.

1. Келісім

2. Лицензия

3. Норматив

4. Лимит

5. сирек

?

«Рұқсат етілген деңгей» түсінігінің физиологиялық негізі:

1. ШРЕД - ағзаға зиянсыз фактор көрінісі

2. ШРЕД – ағзаға оның зияндық дәрежесін көрсететін факторлардың сандық көрінісі

3. ШРЕД – бұл ағзаға әсер еткенде функционалды жүйелерге аз ғана ауыртпашылық тудыратын факторлардың сандық көрінісі

4. ШРЕД – бұл ағзаға әсер еткенде функционалды жүйелердің қайтымды физиологиялық өзгерістерін тудыратын факторлардың көрінісі сандық көрінісі

5. ШРЕД - бұл ағзаға әсер еткенде функционалды жүйенің ауыртпашылығына әкелетін физиологиялық жарылысқа дейін баратын факторлардың сандық көрінісі

?

Жұқпалы аурулардың топырақ қоздырғыштары адамға қалайша беріледі?

1. тұрмыс заттары

2. трансмиссиялық жолмен

3. лас қолдар мен көкөністер арқылы

4. ауыз суы арқылы через питьевую воду

5. шаң жұту арқылы

?

Артезианды сулар дегеніміз:

1. гидростатикалық қысымның астында орналасқан бірінші сулы горизонт сулары

2. жоғары емес гидростатикалық қысымдағы пластаралық сулар

3. жоғары гидростатикалық қысымның астындағы пластаралық сулар

4. жерасты су қоймалардан скважиналар арқылы берілетін сулар

5. даладағы колонкалардан жергілікті халыққа берілетін сулар

?

Парник эффектісінің себебі не болып табылады?

1. Атмосферада көмір қышқыл газы мен метанның жиналуы

2. Атмосферада фреонның жиналуы

3. Атмосферада азот қышқылдарының жиналуы

4. Суда азот жжәне фосфор тұзарының жиналуы

5. Атмосферада күкірттің жиналуы

?

Урбанизация бұл:

1. Қалалардың өсуі мен дамуы, қала қалқанының көбеюі

2. Халық санының өсуі

3. Жаңа елді мекендердің пайда болуы

4. Қалаларда өндірістің өсуі мен дамуы

5. Қала қалқанының санының азаюуы

?

Қауіпті биологиялық факторларға жатады

1. органикалық қалдықтар

2. жылулық қалдықтар

3. қатты қалдықтар

4. конфессии

5. экологиялық зияндылықтардың биоиндикациясы

?

Топырақтың эпидемиологиялық маңызы:

1. патогенді микроорганизмдердің тіршілігіне жағдай жасау

2. сұйық және қатты шығарыстарды залалсыздау қабілеті

3. табиғаттағы азот айналысын тудыру

4. патогенді емес микроорганизмдердің тіршілік етуіне жағдай жасауда

5. жұқпалы аурулардың пайда болуында маңызды роль атқарады

?

Топырақта гельминт жұмыртқаларының болуы нені көрсетеді?

1. өндірістік орындардағы іркінді сулардың ластануын

2. таза фекальды ластануды

3. топырақта улы заттадың болуы

4. топырақтың өзіндік тазаруының басталуы

5. органикалық ластанудың болмауы

?

Автотрофтар – бұл:

---

1. өзінің өмір сүруі үшін қажетті химиялық элементтерді қоршаған өлі материядан алатын

және басқа тірі ағзаларды пайдаланбайтын ағзалар

2. өзіне тағам ретінде басқа ағзалармен түзілген органикалық заттарды пайдаланатын ағзалар

3. қарапайым бейорганикалық заттардан тағамды өндіретін автотрофты ағзалар (жасыл

өсімдіктер)

4. кеңістікте оңашаланған және өзіндік өндіру ерекшеліктері бар бір түрдің дарақтары

5. микроағзалардың, өсімдіктер мен жануарлардың әр түрлі популяциясының жиынтығы

?

Шынайы табиғи ресурстарға жатады:

1. метеориттік заттар

2. атмосфера электрлігі

3. жер магнетизмі

4. пайдалы қазбалар

5. космостық сәуле

?

Фауна ресурсы деген не?

1. экологиялық тепе-теңдікті бұзбай адам қолдана алатын су, орман және құрлықтың тіршілік организмдерінің саны

2. өзен беретін ресурстар, мұхиттың тасу-қайту қабілеттілігі

3. литосфераның пайдалануға болатын заттары

4. тіршілік әрекеті өнімдерінің табиғи жиынтығы

5. су ортасындағы минералдардың табиғи жиынтығы

?

Қызыл кітап қандай мақсатпен құрастырылған

1. тек қана өсімдіктер әлемін сақтау үшін

2. тек қана жануарлар әлемін сақтау үшін

3. өсімдіктердің жануарларды және басқа да организмдерді аса қорғау мен толықтыру

мақсатымен

4. өсімдіктердің жаңа түрлерін толықтыру үшін

5. адамдарға азық болып табылатын жануарларды қорғау үшін

?

Өндірістік шаруашылықтық сапа нормативтеріне және қоршаған ортаға әсер етуіне жатады:

1. зиянды заттардың ШРЕК- сы

2. физикалық әсерлердің рұқсат етілген деңгейі

3. табиғи орта компоненттерін алудың рұқсат етілген деңгейі

4. қоршаған табиғи ортаға рұқсат етілген антропогендік ауыртпашылық

5. зиянды заттардың ШРЕШ-ы

?

Халық саны бойынша әлемдегі ең үлкен қала:

1. Болетей

2. Мехико

3. Пекин

4. Сан-Паулу

5. Москва

?

Атмосферада көмір қышқыл газының жинақталуы қарқындауда. Бұл планетада қандай өзгеріске әкеп соқтыруы мүмкін және қандай механизм арқылы? Кезекті реакциялар тізбегін көрсетіңіз?

1. парник эффекті түзіледі, орташа жылдық температура жоғарылайды, мұздықтар ериді

2. Озон тесіктері түзіледі орташа жылдық температура жоғарылайды, мұздықтар ериді

3. Фотохимиялық тұман түзіледі, температуралық инверсия, мұздықтар ериді

4. көмір қышқылы түзіледі, озон тесіктері пайда болады, УК-сәуленің қысқа толқындарының ену деңгейі жоғарылайды

5. парник эффекті түзіледі, озон тесіктері пайда болады, Қышқылды жауын жауады

?

Арал теңізінің экологиялық мәселелері - бұл:

1. әуесқой балықшылықтың төмендеуі

2. балық өнеркәсібінің құлдырауы

3. су экожүйесі жағдайының нашарлауы

4. тіршілік жаңдайының төмендеуі

5. мәдениеттің құлдырауы

?

Қоршаған ортаның антропогенді ластануының түсінігі неде?

1. табиғи процестермен туатын ластанулар

2. жылу энергетика мекемелерінде және өндірістік кәсіпорындарда болатын авариялардың есебінен туатын ластанулар

3. адамның іс - әрекетінен туатын ластанулар

4. 1 – ші кезекте адамның денсаулығына әсер ететін ластанулар

5. 1 – ші кезекте адамның бақылауына алынатын ластанулар

---

?

Экологияның басты зерттеу нысанасы:

1. биотикалық қауымдастық

2. популяция

3. экожүйе

4. ағзалардың жеке түрлері

5. биосфера деңгейлері

?

Қандай патогенді микроорганизмдер топырақта тұрақты өмір сүреді:

1. іш сүзегі және бөртпе сүзегі қоздырғыштары

2. туляремия қоздырғышы

3. туберкулез

4. тырысқақ вибрионы

5. сіреспе және газды гангрена қоздырғыштары

?

Тайга ормандарын жаппай қырқу неге әкеп соқтырады?

1. ормандардың , әсіресе қылқан жапырақтылардың жаппай өртенуі қауіптілігінің өсуіне

2. орман зиянкестерінің көбеюі үшін мүмкіндікттің пайда боуына

3. эрозиялық процесстер мен қырқылған жерлердің батпақтануын

4. орман суларының химиялық ластануын

5. буланудың азаюы

?

Табиғат пайдаланудың нақты сұрақтарын шешетін, қоршаған ортаға рұқсат етілген ауырпашылықты анықтайтын, табиғат жүйесін басқару әдістерін және әртүрлі адам іс -әрекетінің түрлерін экологизациялау тәсілдерін өңдейтін ғылым:

1. жалпы экология

2. әлеуметтік экология

3. адам экологиясы

4. қолданбалы экология

5. санитарлық экология

?

Атмосфера ластануының қайсысы табиғи болып есептелінеді?

1. табиғи жағдайларда кездесетін заттармен ластануы

2. синтезделген заттармен ластану

3. орташа көпжылдық деңгейден аспайтын ластану

4. табиғи процестермен туатын ластану

5. ұқсас климато – географиялық аймақтардағы орта деңгейден аспайтын ластану

?

Қоршаған ортаны қорғау немен тығыз байланысты

1. Урбанизациямен

2. Демографиялық жарылыспен

3. табиғатты пайдаланумен

4. Метеоорталықпен

5. Салауатты өмір салтымен

?

Қоршаған ортаны қорғау обьектілері қалай бөлінеді

1. Қалааралық

2. ұлттық (мемлекет ішілік)

3. аймақтық

4. ведомствалық

5. Селолық

?

Урбанизацияның теріс белгілеріне жатады:

1. қалалық ортаның ластануы, эпидемиологиялық қауіптіліктің жоғарлығы

2. комуналды қызмет көрсетуде көптеген мәселелер туғызатын көп қабатты құрылыс

3. қолайсыз «жарық тәртібі»

4. халықтың ақпараттармен нашар қамтамасыз етілуі, комунальды қызметтің болмауы

5. сәулеттің ғимараттардың көп болуы

?

Арал теңізінің құрғауынан тұздардың аэрогенді алмасуының нәтижесінде жер игеруде пайда болған мәселелер:

1. жануарлар мен құстарды өсірудің азаюы

2. кейбір дәнді дақылдарды өсіру мүмкіндігінің азаюы

3. топырақтың тұздануы

4. топырақ эрозиясының түзілуі

5. арам шөптердің пайда болуы

?

Қандай жұқпалы аурулар су жолы арқылы беріледі:

1. паротит

2. оба

3. квашиоркор

4. Ку-қызбасы

5. холера

?

Парник эффектісінің себебі не болып табылады?

1. Атмосферада көмір қышқыл газы мен метанның жиналуы

2. Атмосферада фреонның жиналуы

3. Атмосферада азот қышқылдарының жиналуы

4. Суда азот жжәне фосфор тұзарының жиналуы

5. Атмосферада күкірттің жиналуы

?

Төменде көрсетілген өндірістің қай саласы қала атмосфералық ауасының ластануына негізгі зиян келтіреді:

1. машина жасау құрылысы

2. автокөлік

3. құрылыс материалдарын өңдіру

4. агрономиялық жұмыстар

5. малшаруашылығы өнімдері

---

?

Қалдықсыз технология-бұл:

1. шикізаттан қалған қалдықтарды мол ағынына пайдалану

2. өнделетін шикізатты және оның қалдықтарын барынша толық пайдалану

3. қалдықтарды құрылыс материалдарына пайдалану

4. шикізат қалдықтарын суға ағызу немесе көму

5. өнделетін шикізатты аз қалдықпен алу

?

Улы тұманның (смогтың) қандай типін білесіз:

1. лос-анджелестік улы тұман (смог)

2. азиялық улы тұман

3. париждік улы тұман

4. нью-йорктік улы тұман

5. ресейлік улы тұман

?

Табиғи жүйелер мен қойнаулардан табиғи ресурстарды алудың қауіпсіз нормалары арасындағы сәйкессіздік деген не?

1. жер ресурстарының азаюы

2. су ресурстарының сарқылуы

3. табиғи ресурстар мөлшерінің көбеюі

4. табиғи пайдалы қазбалардың сарқылуы

5. табиғи ресурстардың сарқылуы

?

Биологиялық жүйе биологиялық белсенді ірі молекулалардың қызмет етуі түрінде көрінетін ең төменгі деңгей, аталады:

1. молекулалық

2. клеткалық

3. тіндік

4. мүшелік

5. ағзалық

?

Жердің қазіргі кездегі жаһандық мәселелерінің бірі:

1. озон қабатының жұқаруы

2. қалалардың атмосфералық ауасының ластануы

3. ауылдардың атмосфералық ауасының ластануы

4. топырақ деградациясы

5. топырақтың жел және су эроозиясы

?

Қоршаған ортаны қорғаудың негізгі қағидалары:

1. Халық санын көбейту

2. Радиация денгейін төмендету

3. Табиғатқа байланысты халықтың сауаттылығын көтеру

4. Адамның қолайлы қоршаған ортаға құқығын сақтау

5. Жер асты суларының қоршаған қорларын қалпына келтіру

?

Биологиялық объектілерге әсер етуші микроэлементтер мөлшері топырақ құрамында жоғары немесе төмен болатын географиялық аудандар қалай аталады?

1. Геологиялық аудандар

2. Биогеохимиялық аймақтар

3. Гидрогеологиялық аудандар

4. Эндемиялық аудандар

5. Эпизодия аудандары

?

Атмосфералық ластанулардың жіктелуіне сәйкес заттардың үшінші зияндылық класы қалай сипатталынады:

1. өте қауіпті

2. жоғары қауіпті

3. орташа қауіпті

4. аз қауіпті

5. зиянсыз

?

Атмосфералық ауаның фонды ластануын қалай түсінесіз?

1. берілген территориядағы салынып жатқан өндірістік ұйымның іске асуына дейінгі ластану деңгейі

2. белгілі уақыт бөлігіндегі берілген территориядағы нақты ластану деңгейі

3. жаңа өндірістік объектіні салуға жоспарлаған белгілі ауданның жинақталған көздерімен ластануы

4. өндірістік ұйымның эксплуатация жылдарында жинақталған мөлщерінен асатын ластану деңгейі

5. жылдар динамикасында бақылағанда атмосфералық ауаның ластануының орташа жылдық ластану деңгейі

?

Қышқылды жауындар неден түзіледі?

1. атмосфераға өнеркәсіп орындарының күкірттің қос тотығы мен азоттың қос тотығын шығаруы нәтижесінде олардың ылғалмен әрекеттесчуінен

2. топырақта құрамында азот бар заттардың көп мөлшерде жинақталуынан

3. су қоймаларына іркінді сулармен күкірт қос тотығының түсуінен

4. су қоймаларына іркінді сулармен азот қос тотығының түсуінен

5. улы заттардан құралған тұмандардан

---

?

Көмір, мұнай, торф қандай табиғи ресурстарға жатады?

1. потенциалды

2. шартсыз сарқылмайтын

3. шартты түрде сарқылатын

4. сарқылатын қалпына келмейтін

5. сарқылатын қалпына келетін

?

Түсті металдарға не жататынын көрсетіңіз

1. темір

2. мыс

3. хром

4. марганец

5. титан

?

Қолданбалы экология нені игереді:

1. биосфераның бұзылу механизмдерін, бұл процестің алдын алу әдістерін

2. тірі ағзалар мен олардың тіршілік ортасы арасындағы қарым-қатынасты

3. популяцияның қоршаған ортамен қарым-қатынасын

4. адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасын

5. тірі ағзалардың табиғи ортаның құрылуында, сақталуы мен реттелуіндегі ролін

?

Озон қабатының бұзылу қаупін негізгі жою жолдары:

1. озонбұзушы заттардың концентрациясын үнемі мониторингілеу

2. экологиялық таза технология құру

3. қалдықсыз және аз қалдықты технология енгізу

4. табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану

5. экологиялық ойлау үйлесімділігі

?

Әртүрлі жолмен түсу кезінде ағзаға бірнеше химиялық заттардың бір -уақытта әсер етуі аталады:

1. оқшауланған

2. комбинирленген

3. топтық

4. кешенді

5. бірлескен

• Блок 2. Бұл блокта 1 теориялық сұраққа жауап беру керек, әр дұрыс жауап – 30% /В данном блоке необходимо ответить на 1 теоретический вопрос, за правильный ответ 30%

Қарағанды қаласының № 5 жылу электроорталығынан (ЖЭО) 7 км қашықтықта ауадан алынған сынамаларды зерттеу нәтижесінде анықталады: ауадағы сынаптың концентрациясы ШРЕК-дан 2 есе жоғары (2-ші класс қауіптілігі); ал азоттың қос тотығының концентрациясы 3 есе (2-ші класс қауіптілігі); күкірттің қос тотығының концентрациясы 2,5есе (2-ші класс қауіптілігі), көміртегі тотығы 3,5 есе (4-ші класс қауіптілігі) жоғары.

Тапсырма: Атмосфералық ауаның ластануының шартты көрсеткішін анықтаңыз

Сұрақ: Қауіптілік кластары бойынша атмосфералық ауаның ластану деңгейін бағалаңыз

Интегралды көрсеткіштер бойынша қоршаған ортаның химиялық ластану қауіптілігінің деңгейін анықтау критерилері.			«Келтіру» коэффициенттері:
Қауіптілік деңгейі		Интегралды көрсеткіштер (шарт бірлігі)	1-ші кл. қаупітілігі – 3,3
Рұқсат	14-тен төмен		2-ші кл. қаупітілігі – 1,7
орташа қауіпті	14 –4 9		3-ші кл. қаупітілігі – 1,0
қауіпті	50 - 100		4-ші кл. қаупітілігі – 0,8
Төтенше қауіпті	100-ден жоғары

• Блок 2. Бұл блокта 1 теориялық сұраққа жауап беру керек, әр дұрыс жауап – 50% /В данном блоке необходимо ответить на 1 теоретический вопрос, за правильный ответ 50%

Совет ауданына қарайтын «Қарағай» елді мекенінің топырағының химиялық ластану деңгейін зерттеу кезінде төменде көрсетілген химиялық заттардың концентрациясы анықталды:

Фталофос – 3 мг/кг (ШРЕК = 0,2мг/кг); линурон-9,4 мг/кг (ШРЕК = 1.0мг/кг); Гептахлор – 0,51 мг/кг (ШРЕК = 0,06 мг/кг).

Тапсырма: Топырақтың ластануы бойынша интегралды көрсеткішті есептеңіз.

---

Смотрите также файлы

• Sessia_Molekulyarnaya_biologia.doc

• Gistologia_-_1_Zadachi.doc

• РК-2 БХ.doc

• РК-2 БХ(Липидтер).doc

• РК-2 БХ(Комирсу).doc