ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 01.09.2021

Просмотров: 126

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

А) меншікті табиғи орта

Б) зақымданған агротехникалық орта

В) жасанды орта

Г) әлеуметтік орта

Д) барлығы дұрыс

2. Адамды қоршаған табиғи орта факторларына жатады:

А) қоршаған ортаның энергетикалық жағдайы

Б) атмосфераның химиялық жөне динамикалық сипаттамасы

В) сулы компонент

Г) жер бетінің физикалық, химиялық және механикалық сипаттамасы

Д) барлығы дүрыс

3. Орта жағдайына ағзаның бейімделуінің қандай түрлері бар:

А) жеке

Б) типтік

В) жанұялық

Г) жалпы

Д) барлығы дұрыс

4. Төменде көрсетілгендердің қайсысы табиғаттың «екінші» ортасына жатады:

А) жүретін жерлер

Б) мәдени ландшафтар

В) грунт жолдары

Г) жасыл желектер

Д) барлығы дұрыс

5. Орта жағдайына ағзаның бейімделуінің қандай түрлері бар:

А)топтық

Б) типтік

В) жанұялық

Г) жалпы

Д) барлығы дұрыс

6. Пайда болу сипаты және табиғаты бойынша адамның жеке қажеттілігі бөлінеді:

А) материалдық

Б) өлеуметтік

В)рухани

Г) психикалық

Д) барлығы дұрыс

7. Пайда болу сипаты және табиғаты бойынша адамның жеке қажеттілігі бөлінеді:

А) материалдық

Б) рухани

В) физикалық

Г)психикалық

Д) барлығы дұрыс

8. Пайда болу сипаты және табиғаты бойынша адамның жеке қажеттілігі бөлінеді:

А) рухани

Б) материалдық

В) интеллектуалдық

Г) психикалық

Д) барлығы дұрыс

9. Топтық беиімделу - бұл:

А) қолайсыз экологиялық фактордың ұзақ әсер етуі кезінде бейімделу

Б) функционалдық табиғатта қысқа уақыт аралығында бейімделу

В)жер бедерінің орналасуына байланысты бейімделу

Г)ауа - райының жағдайына байланысты бейімделу

Д) барлығы дұрыс

10. морфологиялық белгілердің өзгеруі қандай бейімделуге жатады:

А) жеке

Б) топтық

В) жанұялық

Г) жалпы

Д) барлығы дұрыс



Қосымша 2.

Қорытынды білім деңгейін бағалау


1. Табиғи ресурстар - бұл:

А) өндірісте қолданылатын шынайы табиғи ресурстар

Б) техника мен ғылымның даму барысында келешекте табиғи ресурстарды қолдану

В) физикалық

Г) әлеуметтік

Д) интеллектуалдық

2. Келешекте табиғи ресуртардың техниканың және ғылымның даму барысы бойынша, аталады:

А) шынайы ресурстар

Б) потенциалды ресурстар

В) физикалық

Г) әлеуметтік

Д) интеллектуалдық

3. Төменде көрсетілгендердің қайсысы потенциалды ресурсқа жатады:

А) жер магнетизмі

Б) метеоритті заттар

В) атмосфералық электр

Г) космостық сәулелену

Д) барлығы дүрыс

4. Сөзсіз (безусловно) табиғи ресуртарға жатады:

А) жел энергиясы

Б) гравитациялық энергия

В) жер қойнауының жылуы

Г) космостық сәулелену

Д) барлығы дұрыс

5. Сөзсіз (безусловно) таусылмайтын табиғи ресуртарға жатады:

А) табиғи сулар

Б) ауа

В) топырақ

Г) шөп

Д) барлығы дүрыс

6. Қаита қалпына келмейтін таусылатын табиғи ресурстар тобына жатады:

А) ауа

Б) табиғи сулар

В) мүнай

Г) жануарлар

Д) жел

7. Қайта қалпына келмейтін таусылатын табиғи ресурстар тобына жатады:

А) мүнай

Б) көмір

В) торф

Г) табиғи ландшафттар

Д) барлығы дұрыс

8. Жеке бейімделу - бұл:


А) қолайсыз экологиялық фактордың үзақ әсер етуі кезінде бейімделу

Б) функционалдық табиғатта қысқа уақыт аралығында бейімделу

В) жер бедерінің орналасуына байланысты бейімделу

Г) ауа - райының жағдайына байланысты бейімделу

Д) барлығы дұрыс

9. Келешекте, бұрын және қазіргі кезде тікелей және жанама тұтынуы үшін

пайдаланылатын барлық табиғи нысандар мен құбылыстардың жиынтығы, аталады:

А) табиғи ресурстар

Б) әлеуметтік ресурстар

В) шикізат ресурстары

Г) азық - түліктік ресурстар

Д) биологиялық ресурстар

10 . Популяцияда дарақтардың бөліну типтері қандай?

А) біркелкі

Б) жүйелік

В) жастық

Г) жыныстық

Д) барлығы дұрыс

8.Сабақ бойынша үсынылатын әдебиеттер:

Негізгі:

1. Закон РК «06 охране окружающей природной среды» (1997)

2. СанПиН 3.03.015-97 «Санитарные правила охраны атмосферного воздуха» (1997)

3. СанПиН «Правила охраны поверхностных вод» (1991)

4. Ме годические рекомендации по оценке гигиенической эффективности мероприятий по охране атмосферного воздуха и водных объектов с

учетом комбинированного действия загрязняющих компонентов. - М.,1987

5. «Инструкция по нормированию выбросов (сборов) загрязняющих веществ в атмосферу и водные объекты» - Харьков, 1990

Қосымша:

1.Сидоренко Г.И., Можаев Е.А. «Санитарное состояние окружающей среды и здоровье населения»

2. Гигиснические аспекты охраны окружающей среды (сборник методических материалов) - М., 1987

3. Методические указания по гигиенической оценке малых рек и санитарному контролю за мероприятиями по охране в местах водопользования. - М., 1985

Информационный листок. Интегральные показатели загрязнения окружающей среды для оцски ее качества и состояния здоровья. - Алматы, 1994


1. Тақырып: Адамның биосфералық үрдістерінде алатын орны. Адамды қоршаған ортасы және өзіне тән ерекшеліктері. Адам популяциясының өсу және даму проблемалары.

2. Оқу сағатының саны: 90 минут.

3. Тақырыптың белсенділігі (мотивациялық оқу): адам мен оны қоршаған ортасының қарым қатынасын , экожүйеге антропогендік әсерді анықтау, адам мен экология арасындағы дұрыс қарым-қатынасты қамтамасыздандырады. Осымен пәндер арасындағы байланыс түзіледі, осы уақытқа дейін бірде бір пән адам қоғамы мен экология байланысын анықтаусыз болған емес.

4. Сабақтың мақсаты: экологиялық білімнің негізін қалау , ол барлық кезеңдерде жүргізілетін экологиялық шаралар кезінде пайдалануға және адам өміріне экологиялық қауіпсіздік шараларын ұйымдастыруда және денсаулығын сақтауда.

5. Сабақтың өтетін орны: кафедра

6. Сабақтағы тәжірибелік сабақ сағаттарының бөліну жоспары және ұйымдастыру құрылымы:


Сабақ кезеңдері

Уақыты

1.

Ұйымдастыру бөлімі.

2 мин

2.

Бастапқы білім деңгейін бағалау:

- тест сұрақтары бойынша Қосымша 1.

8 мин

8 мин

3.

Студенттердің өз бетімен атқаратын жұмысы:

-жағдайлық есептерді шешу (Қосымша 2)

49 мин

49 мин

4.

Оқытушымен бірге атқаратын жүмыс:

-СӨЖ қорытындысын талқылау

-Сабақтың тақырыптарын талдау:

1. Биосфералық процестегі адамның орны.

2. Адамды қоршаған орта және оның спецификасы.

3. Адам популяциясының өсуімен даму мәселелері.

4. Биосфера глобальді экожүйе түрінде

5. Биосфераның негізгі қасиеттері

18 мин

1 мин 17 мин

2 мин

3 мин

4 мин 4 мин 4 мин

5.

Қорытынды білім деңгейін бағалау :

-бақылау сұрақтары бойынша Қосымша 3

-тест сұрақтары бойынша Қосымша 4

10 мин

6 мин 4 мин

6.

Студенттердің жалпы білімін бағалау мен сабақты қорытындылау.

2 мин

7.

Келесі сабақтың әдістемелік нұсқауымен, көмекші құралдарымен таныстыру.

1 мин



Қосымша 1.

Негізгі білім деңгейін бақылау.

1. Адамды қоршаған орта қандай жүйе асты компоненттерден тұрады:

А) меншікті табиғи орта

Б) зақымданған агротехникалық орта

В) жасанды орта

Г) әлеуметтік орта

Д) барлығы дұрыс

2. Адамды қоршаған табиғи орта факторларына жатады:

А) қоршаған ортаның энергетикалық жағдайы

Б) атмосфераның химиялық жөне динамикалық сипаттамасы

В) сулы компонент

Г) жер бетінің физикалық, химиялық жоне механикалық сипаттамасы

Д) барлығы дұрыс

3. Орта жағдайына ағзаның бейімделуінің қандай түрлері бар:

А) жеке

Б) типтік

В) жанұялық

Г) жалпы

Д) барлығы дұрыс

4. Төменде көрсетілгендердің қайсысы табиғаттың «екінші» ортасына жатады:

А) жүретін жерлер

Б) мәдени ландшафтар

В) грунт жолдары

Г) жасыл желектер

Д) барлығы дұрыс

5. Орта жағдайына ағзаның бейімделуінің қандай түрлері бар:

А)топтық

Б) типтік

В) жанұялық

Г) жалпы

Д) барлығы дұрыс

6. Паида болу сипаты және табиғаты бойынша адамның жеке қажеттілігі бөлінеді:

А) материалдық

Б) әлеуметтік

В) рухани

Г)психикалық

Д) барлығы дұрыс

7. Пайда болу сипаты және табиғаты бойынша адамның жеке қажеттілігі бөлінеді:

А) материалдық

Б) рухани

В) физикалық

Г) психикалық

Д) барлығы дұрыс

8. Паида болу сипаты және табиғаты бойынша адамның жеке қажеттілігі бөлінеді:

А) рухани

Б) материалдық

В) интеллектуалдық

Г) психикалық

Д) барлығы дұрыс

9. Келешекте, бұрын және қазіргі кезде тікелей және жанама тұтынуы үшін пайдаланылатын барлық табиғи нысандар мен қүбылыстардың жиынтығы, аталады:

А) табиғи ресурстар

Б) әлеуметтік ресурстар

В) шикізат ресурстары

Г) азық - түліктік ресурстар

Д) биологиялық ресурстар

10 . Популяцияда дарақтардың бөліну типтері қандай?

А) біркелкі

Б) жүйелік

В) жастық

Г) жыныстық

Д) барлығы дұрыс


Қосымша 2.

Қорытынды білім деңгейін бағалау.

1. Табиғи ресурстар - бұл:

А) өндірісте қолданылатын шынайы табиғи ресурстар

Б) техника мен ғылымның даму барысында келешекте табиғи ресурстарды қолдану

В) физикалық

Г) әлеуметтік

Д) интеллектуалдық

2. Келешекте табиғи ресуртардың техниканың және ғылымның даму барысы бойынша, аталады:

А) шынайы ресурстар

Б) потенциалды ресурстар

В) физикалық

Г) әлеуметтік

Д) интеллектуалдық

3. Төменде көрсетілгендердің қайсысы потенциалды ресурсқа жатады:

А) жер магнетизмі

Б) метеоритті заттар

В) атмосфералық электр

Г) космостық сәулелену

Д) барлығы дүрыс

4. Сөзсіз (безусловно) табиғи ресуртарға жатады:

А) жел энергиясы

Б) гравитациялық энергия

В) жер қойнауының жылуы

Г) космостық сәулелену

Д) барлығы дүрыс

5. Сөзсіз (безусловно) таусылмайтын табиғи ресуртарға жатады:

А) табиғи сулар

Б) ауа

В) топырақ

Г) шөп

Д) барлығы дұрыс

6. Қайта қалпына келмейтін таусылатын табиғи ресурстар тобына жатады:

А) ауа

Б) табиғи сулар

В) мұнай

Г) жануарлар

Д) жел

7. Қайта қалпына келмейтін таусылатын табиғи ресурстар тобына жатады:


А) мұнай

Б) көмір

В) торф

Г) табиғи ландшафттар

Д) барлығы дұрыс

8. Жеке бейімделу - бұл:

А) қолайсыз экологиялық фактордың үзақ әсер етуі кезінде бейімделу

Б) функционалдық табиғатта қысқа уақыт аралығында бейімделу

В) жер бедерінің орналасуына байланысты бейімделу

Г) ауа - райының жағдайына байланысты бейімделу

Д) барлығы дұрыс

9. Топтық беиімделу - бұл:

А) қолайсыз экологиялық фактордың ұзақ әсер етуі кезінде бейімделу

Б) функционалдық табиғатта қысқа уақыт аралығында бейімделу

В) жер бедерінің орналасуына байланысты бейімделу

Г) ауа - райының жағдайына байланысты бейімделу

Д) барлығы дұрыс

10. морфологиялық белгілердің өзгеруі қандай бейімделуге жатады:

А) жеке

Б) топтық

В) жанұялық

Г) жалпы

Д) барлығы дұрыс


7.Сабақ бойынша ұсынылатын әдебиеггер:

Негізгі:

1. Закон РК «06 охране окружающей природной среды» (1997)

2. СанПиН 3.03.015-97 «Санитарные правила охраны атмосферного воздуха» (1997)

3. СанПиН «Правила охраны поверхностных вод» (1991)

4. Методические рекомендации по оценке гигиенической эффективности мероприятий по охране атмосферного воздуха и водных объектов с

5.учетом комбинированного действия загрязняющих компонентов.- М.,1987

6. «Инструкция по нормированию выбросов (сборов) загрязняющих веществ в атмосферу и водные объекты» - Харьков, 1990

Қосымша:

2. Сидоренко Г.И., Можаев Е.А. «Санитарное состояние окружающей среды и здоровье населения»

3. Гигиенические аспекты охраны окружающей среды (сборник методических материалов) - М., 1987

4. Методические указания по гигиенической оценке малых рек и санитарному контролю за мероприятиями по охране в местах водопользования. - М., 1985

Информационный листок.Интегратьные показатели загрязнения окружающей среды для оцеки ее качества и состояния здоровья-Алматы, 1994.