Файл: Химия пнінен жиынты баалауа арналан.docx

11.4D «Жаңа заттарды және материалдарды өндіру және «Жасыл химия»» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаты		11.4.2.30 11.4.2.37 11.4.1.1 11.4.1.3 11.4.1.5	Аспиринді, таксолды физиологиялық белсендігі жоғары табиғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдері ретінде атау Наноматериалдардың ерекшеліктерін сипаттау «Жасыл химияның» 12 принципін атау және оны түсіндіру Озон қабатының бұзылу себептерін зерделеу «Парникті эффектінің» және озон қабатының бұзылу мәселелерін ажырату
Бағалау критерийі		Білімалушы Физиологиялық белсендігі жоғары табиғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдерін сипаттайды Наноматериалдардың ерекшеліктерін көрсетеді Жасыл химияның» 12 принципін атап және оны қолдану аясын түсіндіреді Озон қабатының бұзылу себептерін көрсетеді Парникті эффекті мен озон қабатының бұзылу мәселелерін бағалап, ажыратады
Ойлау дағдыларының деңгейі		Білу және түсіну Қолдану
Орындалу уақыты		20 минут
Тапсырмалар
1.	Ежелгі гректер талдың қабығын ауырсынуды басатын және дене қызуын түсіретін дәрілерді жасауға пайдаланған. 1988 жылы Берлиндегі Императорлық патенттік ведомство тіркегеннен кейін жаңа дәрі «Аспирин» деген сауда маркасымен сатуға шығарылған. Сізге дәрілік зат аспирин формуласы берілген. Аспириннің құрамында болатын функционалды топтарды көрсетіңіз: Аспириннің ағза әсерін түсіндіріңіз: Дәрілік зат таксолды қай мақсатта қолданады?
2.	Нанотехнология ұғымына анықтама беріңіз. (і) Нанобөлшектердің мөлшерін және ерекше қасиеттерін көрсетіңіз: Болашақта медицина наноботтардың (наноробот) көмегімен жасуша ішінде молекулярлық деңгейде операция өткізетін болады. Наноботтардың көлемі шамамен 0,56нм. Осы өлшемді метрмен өрнектеңіз: Болашақта наноботтардың белгілі бір салада қолданылуын сипаттаңыз және болжаңыз:

---

3.	(GreenChemistry) — химиядағы жаңа ғылыми бағыт, оған қоршаған орта мен адамға еш зиян келмейтін химиялық үдерістерді кез келген жетілдіру жолдары болып табылады 1998 жылы П.Т.Анастас және Дж.С. Уорнер «Жасыл химия: теориясы мен практикасы» кітабында . “Жасыл химияның” 12 принципін көрсеткен болатын. (a)“Жасыл химияның” 12 принципінің кем дегенде үшеуін көрсетіңіз:
4.	Ғаламшарымыз ғаламдық климат өзгерісіне баяғыда-ақ тап болды: озон қабатының тесігі 1985 жылы анықталған. Озон қабатының тесілуі қоршаған ортаға қалай әсер етеді? Озон қабатының қалыңдығы әлем бойынша қалай өзгереді? Не себепті озон тесіктері Антарктика үстінде қалыптасқан? Озон қабатындағы тесіктер неден пайда болған? Озон қабаты қайта қалпына келуі мүмкін бе?
5.	Жердегі тіршілік “парниктік әсер” ретінде танымал табиғи процеске тәуелді. Парниктік әсер дегеніміз не? Парниктік әсерді тудыратын газдарды атаңыз: Жер атмосферасының құрамы қандай? Адамдар парниктік әсердің күшеюіне қалай әсер етуде? Озон қабаты мен парниктік әсердің бір – бірінен қандай айырмашылығы бар? Парниктік әсерден туындайтын экологиялық мәселелер бар ма? Болса, олар қалай шешілуде? Өз пікіріңізді түсіндіріңіз.

Бағалау критерийі	Тапсырма №	Дескриптор	Балл
		Білімалушы
Физиологиялық белсендігі жоғары табиғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдерін сипаттайды	1	суреттен аспириннің құрамында болатын функционалды топтарды көрсетеді;	1
		аспириннің ағза әсерін түсіндіреді;	1
Наноматериалдардың ерекшеліктерін көрсетеді	2	нанотехнология ұғымына анықтама береді;	1
		нанобөлшектердің мөлшерін және ерекше қасиеттерін көрсетеді;	1
		наноботтар өлшемін есептейді;	1
		болашақта наноботтардың қолданылу саласына болжам жасайды;	1
Жасыл химияның» 12 принципін атап және оны қолдану аясын түсіндіреді	3	Жасыл химияның” 12 принціпін атайды;	1
		Жасыл химияның” 12 принціпін қолданылу аясын түсіндіреді;	1
		өз ойын айғақты дәлелдер келтіре отырып жеткізеді;	1
Озон қабатының бұзылу себептерін көрсетеді	4	озон қабаты деген ұғымды түсіндіреді;	1
		озон қабатының бұзылу себептерін көрсетеді;	1
Парникті эффекті мен озон қабатының бұзылу мәселелерін бағалап, ажыратады.	5	парникті эффектінің туындау себептерін көрсетеді;	1
		парникті эффекті мен озон қабатынан туындайтын экологиялық проблемалардың айырмашылығын көрсетеді.	1
	Барлығы		13

---

Жаңа заттарды және материалдарды өндіру және «Жасыл химия» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі	Оқу жетістіктерінің деңгейі
	Төмен	Орта	Жоғары
Физиологиялық белсендігі жоғары табиғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдерін сипаттайды;	Физиологиялық белсендігі жоғары табиғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдерін сипаттауда қиналады	Суреттен аспириннің құрамында болатын функционалды топтарды көрсетуде/ аспириннің ағза әсерін түсіндіруде қателіктер жібереді	Физиологиялық белсендігі жоғары табиғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдерін сипаттайды
Наноматериалдардың ерекшеліктерін көрсетеді	Наноматериалдардың ерекшеліктерін көрсетуде қиналады	Нанотехнология ұғымына анықтама беруде нанобөлшектердің мөлшерін және ерекш қасиеттерін көрсетуде/ наноботтар өлшемі есептеуде/ болашақта наноботтарды қолданылу саласына болжам жасауд қателіктер жібереді	Наноматериалдардың ерекшеліктерін көрсетеді
Жасыл химияның» 12 принципін атап және оны қолдану аясын түсіндіреді	Жасыл химияның» 12 принципін атап және оны қолдану аясын түсіндіруде қиналады	Жасыл химияның” 12 принціпін атауда/ қолданылу аясын түсіндіруде/ өз ойын айғақты дәлелдер келтіре отырып жеткізуде қателіктер жібереді	Жасыл химияның» 12 принципін атап және оны қолдану аясын түсіндіреді
Озон қабатының бұзылу себептерін көрсетеді	Озон қабатының бұзылу себептерін көрсетуге қиналад	Озон қабаты деген ұғымды түсіндіруде/озон қабатының бұзылу себептерін көрсетуде қателіктер жібереді	Озон қабатының бұзылу себептерін көрсетеді
Парникті эффекті мен озон қабатының бұзылу мәселелерін бағалап, ажыратады.	Парникті эффекті мен озон қабатының бұзылу мәселелерін бағалап, ажыратуда қиналады.	Парникті эффектінің туындау себептерін көрсетуде/ парникті эффекті мен озон қабатынан туындайтын экологиялық проблемалардың айырмашылығын көрсетуде қателіктер жібереді.	Парникті эффекті мен озон қабатының бұзылу мәселелерін бағалап, ажыратады.

---

---