Добавлен: 23.11.2023
Просмотров: 20
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Реферат
Пән:Қауіпсіздік және сапа.
Тақырыбы:Дезинфекциялық заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
Орындаған: БС-201 Кабыл-Кайырова Г.Ж.
Тексерген:Ислямова А.Е.
Жоспар
-
Кіріспе -
Негізгі бөлім
-
Дезинфекциялық заттармен жұмыс -
Дезинфекциялық заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Залалсыздандыру, дезинфекция – адам мен жануарларда, өсімдіктерде ауру қоздыратын микроорганизмдерді жоюға бағытталған шаралар жүйесі. Залалсыздандыру – жұқпалы аурулардың кең таралып кетуін болдырмау шараларының бірі. Қазақ халқы залалсыздандыру тәсілдерін ерте заманнан бері қолданып келген. Мысалы, ауырған адамның ыдыс-аяғын бөлек ұстап қайнату, науқастан түскен шашты, тырнақты көміп тастау немесе өртеп жіберу; мал шарушылығында – қораларды, көң-қоқысты тазалап отыру, дәнді дақылдарды күнге кептіріп алу, т.б. Дезқұралдармен алдын ала медициналық тексеру нәтижелері бойынша осы жұмысты орындауға қарсы көрсетілімдері болмаған жағдайда, тек кәмелетке толған қызметкерлер ғана жұмыс істеуге құқылы. Кейіннен қызметкерлер жыл сайын кәсіби тексеруден өтуге міндетті. Дезинфектанттармен жұмыс істеуге кәмелетке толмағандар, аллергиясы бар адамдар, жүкті әйелдер жіберілмейді.
Дезинфекция микроорганизмдердің санын қолайлы деңгейге дейін азайтады, бірақ оларды толығымен жоймауы мүмкін. Сыртқы ортада инфекциялық принциптің бұзылуы әлі де инфекцияның негізгі көздерін жоймайды (танылмаған микротасымалдаушылар). Сондықтан дезинфекция эпидемияға және эпизоотияға қарсы шаралардың жалпы кешенінде ғана маңызды рөл атқарады. Дезинфекциялайтын заттар, аз ерітіндіде кең көлемді бактерицидтік әсер беретін химиялық заттар. Заттық мүлікті, бөлмелерді, техниканы және т.б. дезинфекциялау үшін қолданылады. Д.з-дың негізгі топтары: ақуызды ұйытқыш (фенолдар және олардың өнімдері, спирттер, ауыр металл тұздары және т.б.); ақуыздың ісінуіне және еріп кетуіне алып келетіндер (сілтілер, ширек аммоний негіздері және т.б.); тотықтырғыштар (галоидтер,тотықтар және т.б.), сондай-ақ альдегидтер, силикаттар және т.б
Залалсыздандыру, дезинфекция – адам мен жануарларда, өсімдіктерде ауру қоздыратын микроорганизмдерді жоюға бағытталған шаралар жүйесі. Залалсыздандыру – жұқпалы аурулардың кең таралып кетуін болдырмау шараларының бірі. Қазақ халқы залалсыздандыру тәсілдерін ерте заманнан бері қолданып келген. Мысалы, ауырған адамның ыдыс-аяғын бөлек ұстап қайнату, науқастан түскен шашты, тырнақты көміп тастау немесе өртеп жіберу; мал шарушылығында – қораларды, көң-қоқысты тазалап отыру, дәнді дақылдарды күнге кептіріп алу, т.б.
Қолдану мақсатына қарай залалсыздандыру екі түрге ажыратылады: сақтық (профилактикалық) залалсыздандыру және ошақтық залалсыздандыру (күнделікті немесе ағымдық және қорытынды).
-
Сақтық залалсыздандыру – алдын-ала тағамдық өнімдерді дайындайтын және сақтайтын жерлерді, малдан алынатын шикізат немесе тағамдық заттар сақтайтын мекемелерді, мал қораларын, астық қоймаларын, емхана және ауруханаларды, әжетханалар мен қоқыс жинайтын орындарды арнайы тәсілдер қолданып өңдеу. -
Ошақтық залалсыздандыру – ауырған адам мен малдың қасында болып, олар сауығып кеткенге дейін күнделікті бақылау жүргізіп отыру, ауруды емдеуге алып кете салысымен және аурудан жазылып кеткеннен кейін немесе ауру (адам не мал) өліп қалғаннан кейін бірден (көп кешікпей) ауру орнын толық өңдеуден өткізу.
Ошақты дезинфекцияның үш түрге бөлінеді: күнделікті, қорытынды,
соңғы.
Күнделікті –үйде немесе емдеу сауықтыру мекемелерінде бірнеше рет
ылғалды зарарсыздандыру ерітіндісімен жууды айтамыз. Эпидемиялық
ошақта күніне бір рет жасалынып отырады. Мысалы: палатада күніне 2 рет,
процедуралық бөлмеде 3 рет, асханада әр тамақтан кейін, әжетханада
ластанған сайын, манипуляциялық бөлмеде әр бір манипуляциядан кейін
зарарсыздандыру жүргізіліп отырады.
Қорытынды – науқас емделіп жақсы болып ауруханадан шыққан соң,
науқасты бір бөлімшеден екінші бөлімшеге ауыстырғаннан кейін немесе
қайтыс болғаннан соң бір рет өткізілетін шара. Зарарсыздандыру мақсаты
эпидемиялық ошақты инфекциядан толық бір жолата тазарту. Ол 1 рет
жасалынады, қалалық жерде 5-6 сағат ішінде, ауылдық жерде 12 сағат ішінде
келесі жағдайларда жүргізілу керек.
науқасты ауруханаға жатқызғанда үйінде жасау керек;
науқас жазылып шыққаннан кейін аурухана палатасына жасау керек;
науқас басқа бөлімшеге ауыстырылғанда палатаға жасалуы керек;
науқас қайтыс болғанда үйінде немесе палатада жасалуы керек.
Соңғы – терапия бағыттағы бөлімшелерде айына бір рет, ал
хирургиялық бағыттағы бөлімдерде және байлап таңу бөлмесінде, босану
залдарында, жаңа туылған балалар, шала туылған балалар, операция
бөлімшесінде аптасына бір рет жалпы жинастыру жүргізіледі. Мейірбике
орамалды байлап, халат немесе алжапқышты кию керек. Бөлмеде барлық
заттарды ортаға жинап, есік, терезелерді, қабырғаларды 2% сабын ұнтағы,
содалы ерітіндімен жуу қажет. Ол үшін 200гр сабын, 200гр кальциленген
сода, 9 л 600мл су. Таза сумен шаямыз 1% гипохлорид ерітіндісіне шүберекті
малып алып, әрбір затты сүртеміз, заттарды орнына қоямыз. Ультракүлгін
сәулесін 2 сағат қоямыз. 2 сағаттан соң сөндіріп 30 минуттан соң жұмысқа кірісеміз
Зарарсыздандырудың әдістері: механикалық, физикалық, химиялық, аралас.
Механикалық – жуу, шансорғышпен өңдеу, желдету, кір жуу, ылғалды жинау, қолды жуу.
Физикалық - қайнату, ыстық құрғақ ауа, сулы бумен әсер, ультракүлгін сәулемен әсер ету т.б.
Химиялық әдіс - химиялық заттарды қолдану (сутегінің асқын тотығы, формалин, септокол, лизоформин, эрасан, гипохлорид кальций. ЕПҰ-да зарарсыздаудың химиялық түрінің толық батыру әдісі жиі қолданылады.
Дезинфекцияның комбинацияланған (аралас) әдістері
Аралас әдіс - бірнеше тәсілдерді қосып пайдалану арқылы жүзеге
асырылады және арнайы зарарсыздаушы камераларда жүргізіледі.
1. Булы-ауалы 110 ̊С температурада ылғалды ауамен, 0,5 атм
қысым, экспозиция – 20 минут.
2. Параформалинді – 0,5 атм режимі, температура 90 ̊С, экспозия -
30 минут
3. Камералы дезинфекцияда заттар ыстық ауамен белгілі
температурада жоғары қысыммен, кейде будың әсерін күшейту
үшін қосымша формальдегидті (формалин) камераға жіберу
арқылы зарарсызданады.
"
Қауіпсіздік техникасы
Дезқұралдармен алдын ала медициналық тексеру нәтижелері бойынша осы жұмысты орындауға қарсы көрсетілімдері болмаған жағдайда, тек кәмелетке толған қызметкерлер ғана жұмыс істеуге құқылы. Кейіннен қызметкерлер жыл сайын кәсіби тексеруден өтуге міндетті. Дезинфектанттармен жұмыс істеуге кәмелетке толмағандар, аллергиясы бар адамдар, жүкті әйелдер жіберілмейді. Жұмысқа орналаса отырып, қызметкер дезинфектанттармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасы бойынша егжей-тегжейлі нұсқаулықтан өтеді. Басшы қызметкерлердің арнайы журналға нұсқаулықтардан уақтылы өтуі туралы ақпаратты енгізу үшін жауапты адамды тағайындайды. Дезқұралдармен жанасатын қызметкерлердің жұмыс орындарында химиялық заттармен улану жағдайында қауіпсіздік техникасы және алғашқы көмек көрсету қағидаттары туралы жадынамалар орналастыру қажет Дезинфекциялау құралдарын сақтау және дайындау жеке, жақсы желдетілетін үй-жайда жүргізіледі. Дезқұралдар құрғақ және қараңғы жерде заттаңбасы бар түпнұсқалық орамдарда сақталады. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау үшін эмальданған, шыны, пластикалық сұйылту ыдыстары қолданылады. Жұмыс ерітінділері бар ыдысты дез атауы мен концентрациясы анық көрсетілген қақпақтары тығыз жабылған күйінде сақтайды. құралдар, ерітіндіні дайындау күні, дайындаған қызметкердің Т.А. Ә. Дезқұралдармен жұмыс істеу үшін қорғаныш халат киіп, шашты қалпақтың астына алу қажет. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау кезінде қызметкер жеке қорғаныс құралдарын қолдануға міндетті, атап айтқанда:
Резеңке қолғап;
Маска немесе респиратор;
Қауіпсіздік көзілдірігі.
Қолғаппен қолды тігу дезқұралдармен кез келген байланыста болу үшін қажет. Ал тыныс алу органдарын қорғау құралдары міндетті түрде уыттылығы жоғары қосылыстармен жұмыс істеу кезінде және суару әдісімен дезинфекцияны жүзеге асыру кезінде пайдаланылады. Дезинфектанттармен жұмыс кезінде олардың ішке және денеге кіруіне жол бермеу керек. Осы себепті химиялық заттармен жұмыс істеу кезінде ішуге, жеуге және темекі шегуге тыйым салынады. Сондай-ақ, жылыту құрылғыларын қосуға болмайды, өйткені олар өнімнің булануын арттыруы мүмкін.Дезқұралдармен жұмыс аяқталғаннан кейін қызметкер арнайы киімді шешіп, оны арнайы бөлінген орынға қояды, арнайы киімді үй жағдайында сақтауға және жууға жол берілмейді. Содан кейін дененің ашық жерлерін сабынмен жуып, қажет болған жағдайда ылғалдандырғышты қолданыңыз. Дезқұралдармен уланудың алдын алу
Барлық дезсредства кезінде неаккуратном жүгінген, олармен тигізуі местнораздражающее және жалпы уытты әсері. Теріге жергілікті аллергиялық реакция терінің қызаруымен, бөртпелердің пайда болуымен, қышуымен көрінуі мүмкін. Жұппен улану кезінде жалпы әлсіздік, тұншығу, жөтел, жүрек айну, құсу, бас айналу сияқты белгілер пайда болады. Жоғарыда аталған белгілер пайда болған жағдайда алғашқы көмек көрсету керек, қажет болған жағдайда жедел жәрдем шақыру керек. Ұйым басшысы жұмыс орнында құрамына кіретін дәрі қобдишасы болуын қадағалауы тиіс:
Лейкопластырь, мақта, бинт;
Медициналық қолғаптар;
70 пайыздық алкоголь;
5 пайыздық йод ерітіндісі;
Көз тамшылары Альбуцид;
Белсендірілген көмір;
Калий перманганатының ілмектері;
Суды сұйылтуға арналған ыдысДезқұралдармен улану кезіндегі алғашқы көмек шаралары
Жоғарыда айтылғандай, химиямен жұмыс кезінде қызметкерлер арнайы киім кию керек. Егер дезқұрал дененің жабылмаған жерлеріне түссе, оларды дереу ағынды сумен және сабынмен жуу қажет.Көзге тиген кезде-бес-он минут бойы ағынды сумен шайыңыз. Егер оқиғадан кейін көздің тітіркенуі және қысылуы байқалса — альбуцид ерітіндісін енгізу керек.Егер дезинфекциялық зат ішке кірсе, калий перманганатының әлсіз ашық қызғылт ерітіндісін ішіп, құсу керек, мұндай манипуляцияны екі рет қайталаңыз. Осыдан кейін 10 кг салмаққа 1 таблетка мөлшерінде белсендірілген көмірді қабылдау қажет.Егер қызметкер химиялық заттардың буымен уланған болса, оны таза ауаға шығарып, ластанған киімді шешіп алу керек. Сондай-ақ, оған ауызды және жұлдыруды шаю үшін су беру керек. Алғашқы көмек көрсетілгеннен кейін қызметкерді медициналық мекемеге жеткізу керек
Қолданылған әдебиет
-
https://septolit.ru/blogs/novosti/mery-predostorozhnosti-pri-rabote-s-dezsredstvami-i-pervaya-pomoshch -
https://adilet.zan.kz/ -
https://egemen.kz/ -
translate.yandex.kz