«Қазақ тілі» пәнінен «Аспан әлемінің құпиялары»,«Саяхат және демалыс» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
5 «Б» сынып оқушысы _____________________________________________________

1-тапсырма. Мәтінді мұқият оқы.

А мәтіні

Өткен жұмада Аян деген досым екеуміз хайуанаттар бағына саяхатқа барғанбыз. Ол жерде ине шаншар орын жоқ екен. Досым екеуміз бір шетінен бастап аңдарды қарай бастадық. Алдымен бірінші торда қолдарына білезік таққан қос маймыл отыр екен. Жанымыздағы адамдардың айтуынша Африкадан әкелінсе керек. География сабағында мұғалім Африканы мекендейтін хайуанаттар туралы қызықты мәліметтер айтқан болатын. Аян екеуміз соны қасымыздағы балаларға айттық.

Әрі қарай жүре бергенімізде сусар мен тасбақаларды көрдік. Бұл тасбақалар әлдеқайда үлкендеу екен. Бүркіт,сұңқар,бірқазандар да темір тордың ішінен орын алыпты.

бұлбұлша сайрағанына қайран қалдым. Иелерінің					айтуынша алдағы				уақытта піл
мен көкқұтан әкелінбекші екен. Міне, біздің қызықты саяхатымыз осылай аяқталды.
1-тапсырма
		Тұжырым				Дұрыс		Бұрыс
1	Хайуанаттар бағындағы тасбақалар біршама үлкен
	екен.
2	Сұңқар	мен бірқазандар	тордың	сыртына
	жайғасыпты.
3	Екі дос қарапайым қарлығаштың әнші құстарша
	сайрағанын естіп, таңғалады.

---

Сөйтіп келе жатқан екеуміз бір қызыққа ұшырастық. Әдетте ерсілі-қарсылы ұшып жүретін қарлығашты бір жігіт бұлбұлдай сайратып қойыпты. Қазақ киелі санаған
Оқылым

Тапсырма

Мәтіндерді оқып, олардың жалпы қысқаша мазмұны мен нақты ақпараттарды ажыратып көрсет.

А мәтін Жұлдыздар адам өміріне әсер ете ме?
Соңғы жылдары жұлдыздар мен аспан денелерінің Жерге және адам өміріне тікелей әсер етуі туралы жиі айтылып жүр. Бұл жайында фильмдер түсіріліп, жазылып та жүр. «Планеталар шеруі» немесе «Метеориттік соқтығысу» сияқты ақпараттармен қоғамда қорқынышты тудырып та жүргендер бар. Бүгінде адам санасын қорқынышпен ұстағысы келетіндердің қатары көбеюде.

Бұл тақырыпта зерттеу жұмыстарымен айналысып жүрген ғалымдарымыздың еңбектері де жетерлік. Алайда, өздерінің ғылыми жұмыстарына қоғамды баса назар аударту мақсатында еңбегінің маңыздылығына тым әсер беруі жиі кездесетін құбылысқа айналғаны әлдеқашан. Нәтижесінде адамзатқа төніп келе жатқан астероид, озондық тесіктерден өткен күн сәулесі, геомагнитті борандар, күн сәулесінің белсенділігі сияқты ғаламдық ауытқулар жер тұрғындарын қорқыныштың уысында ұстауы әсте мүмкін. Шын мәнінде осы табиғи ауытқулардың кесірі жаһанда болып жатқан жамандық пен ауру атаулының бәріне себепші деуіміз артық емес пе екен? Әрине, жер өзімен-өзі ғаламнан бөлек өмір сүріп жатпағаны мәлім. Жұлдыздар, ғаламшарлар, күн, басқа да аспан денелерінің жерге әсерін ғалымдар зерттеу барысында. (141 сөз)
Ә мәтіні

Адамның тұлғалық қалыптасуына саяхаттың пайдасы зор
Ең бастысы, жиі саяхаттайтын адам жолсапар барысында әртүрлі жағдайларға тап болады, өзі үшін жаңалық ашады. Соның нәтижесінде оның тез шешім қыбылдап, әрекет ету қабілеті арта бастайды.

Шетелде жүріп, сол елдің тілін білсеңіз жақсы, білмеген жағдайда іздеген жеріңізді табу үшін жол сұрағанда ымдап болса да түсіндіру керек болады. Бұл

да сіздің коммуникациялық, адаммен қарым-қатынас орнату, тез тілтабысу қасиетіңізді дамытады.

Жаңа ортаға оңай бейімделу әр саяхатшыға тән. Сонымен қатар, дүниетанымы, жалпы таным көкжиегі үнемі дамып отырады. Бұрын біржақты ойлап келген адам әртүрлі ортаны, мәдениетті, тәрбиені, өмірге көзқарасты көріп, өзгеріп, қай мәселеге болмасын жан-жақты қарап үйренеді.

---

Саяхат кезінде табиғаттың түрлі ғажайыптары кездеседі: биік таулар, терең мұхиттар, ұшы-қиыры жоқ дала. Осының бәрі адамзаттың табиғаттың бір бөлігі ғана екендігін еріксіз еске салып, Тәңірдің құдіреттілігін сездіреді, тәубаңа түсіреді.

Қозғалу, тыныс алу, қалықтау, жүзу, сыйлық беру-алу, зерттеу, саяхаттау – міне, өмірдің мәні осы. (135 сөз)

	А мәтіні	Ә мәтіні
Қысқаша мазмұны
Нақты ақпараттар

Жазылым

Тапсырма

Аспан әлеміндегі қай жұлдыз саған ұнады? Өзіңе ұнаған жұлдызды сипаттап жаз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

---

Смотрите также файлы

• Физическая культура.docx

• Iot в медицине.docx

• Обозначения и сокращения.docx

• Задача Главный специалист отдела землепользования и охраны земель муниципального образования города Энск.docx

• Апаратты Жйені пайдаланушылар топтарыны леуметтік инженерлік шабуылдардан ОРалуын талдау.docx