Файл: 7. 4 кинетикалы энергияны екі трлерін атау кинетикалы, потенциалды.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.12.2023

Просмотров: 85

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Құрметті әріптес!

   Қазақстан Республикасының «Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы» заңына сәйкес авторлық құқық заңмен қорғаланатынын ескертеміз. Сатып алған ҚМЖ – ны тарату туралы факт анықталған жағдайда әкімшілік  айыппұл салынады.

«USTAZ tilegi» ғылыми әдістемелік орталығының әкімшілігі





 

472 бұйрығы бойынша жасалған ҚМЖ келесі бетте

Бұл ҚМЖ ust.kz сайтында жасалынған.  «USTAZ tilegi» ғылыми-әдістемелік орталығының сайтынының ҚМЖ бөлімінде кез-келген пән, кез-келген сынып бойынша ҚМЖ және презентацияны жүктеп ала аласыз. Ол үшін сілтеме арқылы өтіңіз.

https://ust.kz/qmg

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Энергия


Бөлімі:




Мұғалімнің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Энергия. Кинетикалық және потенциалдық энергия

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7. 2.3.4 кинетикалық энергияның екі түрлерін атау: кинетикалық, потенциалдық;

7. 2.3.5. кинетикалық энергияның E k =mv2 /2 формуласын қолдану;

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар істей алады: - энергия дененің немесе денелер жүйесінің күйіне тәуелді екенін түсінеді

Көптеген оқушылар істей алады: - энергия бір күйден екінші күйге ауысқанда өзгеруі жасалған жұмыстың шамасымен анықтайды

Кейбір оқушылар істей алады: - есеп шығару кезінде кинетикалық энергия формуласын қолданады;

Бағалау критерийлері


- механикалық жұмыстың физикалық мағынасын түсіндіреді;

- дененің энергиясы қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін түсінеді;

- кинетикалық энергия формуласын қолданып есептер шығарады;

Құндылықтарға баулу


Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету.



Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут



Оқушыларды тақырыппен, мақсаттарымен және сабақ мақсатымен таныстыру

Өтілген тақырыптарды қайталау:

1. Механикалық жұмыс дегеніміз не?

2. Механикалық жұмыстың өлшем бірлігі қандай?

3. Жұмыс қалай анықталады?

4. Қай жағдайда механикалық жұмыс 0-ге тең болуы мүмкін?

5. Жұмысты графикалық түрде қалай анықтауға болады?

6. Қуат дегеніміз не?

7. Қуаттың өлшем бірілігі қандай?

8. Егер күш пен жылдамдықтың бағыттары сәйкес келетін болса, қуат қалай анықталады?

9. Автомобиль жолда бірқалыпты қозғалып келеді. Автомобильге әрекет ететін теңәсерлі күштің жұмысы қандай?

10. Автомобильдың тарту күшінің жұмысы неге тең?

Оқушылар өткен сабақтар бойынша сұрақтарға жауап береді, және бүгінгі тақырыптың мақсатымен танысып, мұғаліммен бірге сабақ соңында күтілетін нәтижелерді талдайды.

Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.

Презентация немесе таратпа материал

Сабақтың ортасы
15 минут

10 минут

5 минут

Энергия түрлері

  1. Механикалық

  2. Жылулық

  3. Электрлік

  4. Жарық

Механикалық энергия - дененің жұмыс істеу қабілеттілігін сипаттайтын  физикалық шама.

Механикалық энергия екі топқа бөлінеді : кинетикалық және потенциалдық.

Оқушылар энергия түрлерімен танысады.

Дескриптор:

-Кинетикалық энергияны ажырата алады

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі


Сабаққа дидактикалық материалдар

Есеп шығару мысалы:

1. Есептеңіз

a) 25 м/с жылдамдықпен қозғалып келе жатқан массасы 600 кг көліктің кинетикалық энергиясын

b) егер (а) бөлігінде автомобиль жылдамдығы 12 м/с кемітетін болса, кинетикалық энергия қаншалықты азаяды?

2. Массасы 10 г оқ винтовкадан 800 м/с жылдамдықпен ұшып шықты және тақтайды тесіп шыққан мезетте жылдамдығы 400 м/с болды. Тақтайдың бөгетін жеңу үшін атқарылған жұмысты есептеңіз.

(FО)

1. Массасы 4,5т Африкалық піл 40 км/сағ жылдамдықпен жүгіретін болса, оның энергиясын анықтаңыз.

Кері байланыс

Тапсырма 3

Суретте кескінделген денелердің қайсысы кинетикалық энергияға, қайсысы потенциалдық энергияға ие болады?



Дескриптор

- кинетикалық және потенциалдық энергияларды анықтайды.

Кері байланыс

Презентация

Сабақтың соңы.

5 мин


Рефлекция

Бағалау

Үй тапсырмасы

Рeфлексия пирамидаcы: Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр:




Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау

-Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу.

Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады.

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Үлестірме стикерлер

Дескриптор


Оқулық


Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз?

Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып,

Мотивациясы жоғары оқушылар:

Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады.

Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін.

«Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді

Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін.

Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады


Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?

1:

2:


Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Энергияның сақталуы және айналуы


Бөлімі:




Мұғалімнің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Энергияның сақталуы және айналуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.2.3.5 – энергияның түрленуіне мысалдар келтіру;

7.2.3.6 – механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар істей алады: - энергия дененің немесе денелер жүйесінің күйіне тәуелді екенін түсінеді

Көптеген оқушылар істей алады: - энергия бір күйден екінші күйге ауысқанда өзгеруі жасалған жұмыстың шамасымен анықтайды

Кейбір оқушылар істей алады: - есеп шығару кезінде кинетикалық энергия формуласын қолданады;

Бағалау критерийлері


- механикалық жұмыстың физикалық мағынасын түсіндіреді;

- дененің энергиясы қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін түсінеді;

- кинетикалық энергия формуласын қолданып есептер шығарады;

Құндылықтарға баулу


Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету.


Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут



Оқушыларды тақырыппен, мақсаттарымен және сабақ мақсатымен таныстыру

Т апсырма 1. Массалары m1=40г, m2=60г және m3=80г үш қорапша суреттегідей орналасқан. Бірінші қорапша үстелден 0,5м биіктікте орнласқан сөреде тұр. Екінші қораша еденнен биіктігі 1м үстелде тұр. Үшінші қорапша еденде жатыр. Әр қорапшаның еденге, үстелге және сөреге қатысты потенциалдық энергиялары қандай? g=9,8Н/кг)
Кері байланыс

Оқу мақсатымен танысады


Қорапшалардың потенциалдық энергияларын анықтайды және салыстырады

Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.

Формулаларды дұрыс жазады және потенциалдық энергияларын дұрыс есептей алады

Дескриптор бойынша бағаланады

Презентация немесе таратпа материал

Сабақтың ортасы
15 минут

10 минут

5 минут

Тапсырма 2. Массасы 10 г оқ қалың қабырғалы тақтайды тесіп өтіп өзінің жылдамдығын 900 м/с тан 500 м/с шамасына дейін кемітеді. Оқтың тақтайға соғыларға дейінгі және соғылғаннан кейінгі кинетикалық энергиясын есептеңдер.

Кері байланыс

Кинетикалық энергияларды есептеп олардың айырмашалығын түсінеді


Дескриптор:

-Кинетикалық энергияны ажырата алады

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі


Сабаққа дидактикалық материалдар

Тапсырма 3. (жұптық жұмыс) Суретте әткеншектегі бала көрсетілген. Оның массасы 35 кг. Бала А нүктесіне дейі көтеріліп, кейін төмен түседі. Ол төмен қарай В нүктесі арқылы тербеледі.

і) А және В нүктелерінің қайсысында баланың кинетикалық энергиясы көп ?

і і) А және В нүктелерінің арасындағы баланың потенциалдық энерергияларының өзгерісін табыңыз. А нүктесінің жерден биіктігі 1,5 м, ал В нүктесінің жерден биіктігі 0,8 м.

iii) Ауаның кедергісін ескермейтін жағдай үшін баланың В тепе-теңдік жағдайдан өткен кездегі жылдамдығын есептеп табыңыз.

Кері байланыс

Тапсырма 4. «Джигсо әдісі» Суретте баланың көлбеу жазықтықпен скейтбордтың көмегі арқылы жоғары көтерілгені көрсетілген. Баланың массасы 60 кг және бастапқы жылдамдығы 8 м/с. Баланың жоғары көтерілу мезетіндегі үш жағдайы көрсетілген.



  1. Бірінші жағдайдағы баланың кинетикалық және потенциалдық энергияларын табыңдар.

  2. Екінші жағдайдағы баланың жылдамдығын, потенциалдық және кинетикалық энергиясын анықтаңдар.

  3. Үшінші жағдайда бала қандай биіктікте тұр.

  4. Үшінші жағдайдағы баланың жылдамдығын анықтаңыз.

  5. Үшінші жағдайдағы баланың потенциалдық және кинетикалық энергиясын анықтаңдар.

Бағалау: Әр пунктті дұрыс орындағаны үшін 1 балл қойылады

Кері байланыс


Презентация

Сабақтың соңы.

5 мин


Рефлекция

Бағалау

Үй тапсырмасы

Рeфлексия пирамидаcы: Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр:

/

Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау

-Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу.

Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады.

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Үлестірме стикерлер

Дескриптор


Оқулық


Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз?

Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып,

Мотивациясы жоғары оқушылар:

Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады.

Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін.

«Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді

Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін.

Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады


Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?

1:

2:



Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Жай механизмдер


Бөлімі:




Мұғалімнің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Жай механизмдер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.2.4.1 – «Механиканың алтын ережесін» тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру;

7.2.4.2 – күш моменті ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар істей алады: - Механиканың алтын ережесін тұжырымдайды

Көптеген оқушылар істей алады: - Күш моменті ұғымын түсінеді

Кейбір оқушылар істей алады: - есеп шығару кезінде тепе-теңдік шартын қолданады;

Бағалау критерийлері


Оқушы

  • Қарапайым механизм дегеннің не екенін және оның қандай түрлерінің болатынын біледі;

  • күш моменттерін дұрыс түсіндіреді.

  • Күнделікті өмірдегі механизмдерден бес мысал келтіріп, олардың әрқайсысында күш моменті ұстанымының қалай пайдаланылатынын түсіндіреді.

  • Моменттер ережесін дұрыс түсіндіреді және күнделікті өмірден мысалдар келтіреді;

  • Тепе-теңдік шартын түсіндіруде сызбалық суретті қолданады

Құндылықтарға баулу


Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету.



Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут



Сабақтың басында мынаған тоқталу керек:

- оқушылардың назарын сабаққа аудару;

- оқушылармен бірлесіп сабақ пен оқытудың мақсатын анықтау;

- бағалау критерийімен таныстыру.

«Миға шабуыл» . Осы жұмыстың орындалуы кезінде:

  1. Минерал суының бутылкасын ашу,

  2. тақтадан шегені суырып алу,

  3. бір кесек қантты шағу,

  4. сыныптың бір шетінен екінші шетіне ауыр портфельді апарып келу үшін қандай күшті қандай денеге түсіруіміз қажет?

Кері байланс

Оқу мақсатымен танысады

Оқушылар қойылған сұрақтарға жауап береді


Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.


Презентация немесе таратпа материал

Сабақтың ортасы
15 минут

15 мин

) Жаңа сабақты түсіндіру



Иіндік – жай механизм, жылжымайтын тіреуден айнала қозғала алатын қатты дене

Күш иіні – тіреу нүктесі мен күштің иіндікке әсер ету бағытын көрсететін түзудің ең қысқа ара қашықтығы ( күштің иінін табу үшін тіреу нүктесінен күштің әсер ету сызығына перпендикуляр жүргізу керек).

Блок — жай механикалық құрылғы, күштің бағытын өзгертуге мүмкіндік береді. Айнала шетінде науасы бар, өзі құрсауға орнатылған тегершік.науасы арқылы трос,шынжыр тасталады.

Көлбеу жазықтық — жұмыс істегенде жұмсалатын күштен ұтыс алу үшін қолданылатын жай механизм.

Механиканың алтын ережесі: күштен қанша есе ұтсақ, орын ауыстырудан сонша есе ұтыламыз.


Сабаққа дидактикалық материалдар

W) Есептер шығару

Есептер шығару

1. Иіндіктің кіші иініне 300Н, ал үлкен иініне 20Н күш әсер етеді. Кіші иінің ұзындығы 6 см. Егер иіндік тепе-теңдікте болса, онда үлкен иіннің ұзындығын қандай болады?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Тепе теңдік шартын жазады

  3. Үлкен иіннің ұзындығын анықтайды


2. Массасы 40 кг қыз бала, иіндіктің көмегімен пілді қалай тепе-теңдікте ұстап тұруға болатынын ойластырды. Иіндіктің бір ұшында 10 м қашықтықта массасы 4 т піл тұрса қыз бала тіреу нүктесінен қандай қашықтықта тұруы керек болар еді?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Үлкен иіннің ұзындығын анықтайды

  3. Тепе теңдік шартын жазады

  4. Кіші иіннің ұзындығын анықтайды

3. Иіндіктің ұштарына 4Н және 36Н күш әсер етеді. Иіндіктің ұзындығы 2 м. Егер иіндік тепе-теңдік қалыпта болса, оның тіреу нүктесі қай жерде болғаны?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Тепе теңдік шартын жазады

  3. Тіреу нүктесін дұрыс анықтайды

4. Ұзындығы 1 м иіндіктің ұштарына салмақтары 2 Н және 18 Н жүктер ілінген. Иіндік тепе-теңдікте болу үшін тіреу нүктесі қай жерде болу керек?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Тепе теңдік шартын жазады

  3. Тіреу нүктесін дұрыс анықтайды

Кері байланыс

Презентация

Сабақтың соңы.

5 мин


Рефлекция

Бағалау

Үй тапсырмасы

Рeфлексия пирамидаcы: Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр:




Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау

-Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу.

Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады.

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Үлестірме стикерлер

Дескриптор


Оқулық


Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз?

Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып,

Мотивациясы жоғары оқушылар:

Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады.

Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін.

«Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді

Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін.

Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады


Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?

1:

2: