Файл: Химия пнінен жиынты баалауа арналан дістемелік сыныстар 11сынып.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.12.2023

Просмотров: 398

Скачиваний: 4

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

тотықсыздану реакция теңдеуін жазыңыз. Тотықсыздандырғыш ______________________________________________

Реакция теңдеуі___________________________________________________


(a)Кестеде берілген тұжырымдардың «шын» немесе «жалған» екенін көрсетіңіз. Егер тұжырым дұрыс болса, ( ) егер бұрыс болған жағдайда ( ) белгісін қойыңыз.

(b)Шойынды балқытудан бұрын неге шихтаға флюс (әктас немесе доломит)

қосатынын түсіндіріңіз.

(a)Төменде берілген сөйлемді аяқтаңыз:

55
2.



Тұжырым

Шын ( )/

Жалған

( )

1

Болат конвертор, мартен, электр пештерінде өндіреді.




2

Шойын қаттылығымен ерекшеленеді, бірақ ол морт.




3

Болат жұмсақ, әрі морт сынғыш құйма.




4


темірдің
Трансформаторларда, электромоторларда көбіне

құймалары шойын мен болат пайдаланылады.




5

Марганец- болаттың беріктігін арттырады, ал кремний- темірді тотықсыздандыратын тотықсыздандырғыш ретінде қолданады.




6

Шойын темір кендерін домна пештерінде балқыту арқылы алынатын өндеудің бастапқы өнімі.




7

Темір қорытпасында көміртектің мөлшері 2 %- дан аспайтын болса, оны шойын деп атайды, ал 2 %- дан 6 %- ға дейін болса, ондай қорытпаны болат деп атайды.




8

Болатқа күкірт пен фосфорды қосады,күкірт болаттың, қажауға және коррозияға төзімділігін кемітеді, ал фосфор- суықтай морт сыну қасиеттерін береді.





3.

Теріс зарядталған электрод .................... деп аталады.

Электролиз кезінде аниондар ...........................тартылады.

Электролиз кезінде катод пен анодта қандай процестер жүзеге асады?


(b)Алюминийді криолитте ерітілген алюминий оксидінен электролиз әдісі арқылы алады.Төменде берілген диаграмма алюминийді электролиз жолымен өндіруді көрсетеді.

(i) Диаграммада анод қандай әріппен белгіленген?

(ii) Неліктен алюминийді алу үшін көміртекпен тотықсыздандыруды емес,

электролизді қолданады?

(iii) еліктен алюминийді электролиз арқылы алу процесінде графит анодтарын үнемі

(iv) ауыстыру қажеттілігін түсіндіріңіз.

(v) Алюминийді қайта өңдеудің экономикалық тұрғыдан маңызды екендігінің

себебін түсіндіріңіз.

(a)Гальваностегия ол гальваникалық жабындар алу. Гальваникалық жабындар алу техникада түрлі мақсаттар үшін кең түрде қолданылады. Қандай да бір бұйымдардың бетін металдармен қаптаудың электролиздік әдісі гальваникалық жабын деп аталады. Сіз зергерлік шерберханада жұмыс жасайтыныңызды елестетіңіз. Сіздің негізгі жұмысыңыз шағын темірден жасалған шәйнекті никельмен қаптау делік.

(i) Шағын темір шәйнекті никельмен қаптау үшін шағын шәйнекті қай электродқа (анодқа әлде катодқа) жалғайсыз?

(b)Белгілі бір уақыттан соң никель пластинкасында қандай өзгеріс байқалуы

мүмкін?

(i) Темір шегені мыспен қаптау процесінің диаграммасын салыңыз.

Электрондардың қозғалу бағытын және иондардың түзілуін көрсетіңіз.

(c)Гальванопластика процесін түсіндіріңіз, гальваностегия мен ұқсастығы мен

айырмашылығын көрсетіңіз.

(a) Ескі көліктерді қайта өңдеудің қажеттілігінің екі себебін жазыңыз:

(b) Металлургия өнеркәсібінен туындайтын экологиялық проблемаларын көрсетіп және шешу жолдарын ұсыныңыз.


56
4.

5.


Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Білімалушы




Металдарды

алудың

маңызды әдістеріне талдау

жасап

және

олардың мен

артықшылықтары

кемшіліктерін сипаттайды

1


асатын

реакция
әрбір әдісте жүзеге

теңдеуін жазады;

1


жасап

бір

–бірінен
әдістерге талдау

ажыратады;

1


тұрғысынан қызметін
электрон ұғымы тотықсыздандырғыштың түсіндіреді;

1

Шойын және болат алу

әдістері мен қасиеттерін

сипаттайды

2

шойын және болат өндірісі бойынша шын ұғымды көрсетеді;

1

шойын және болат өндірісі бойынша

жалған ұғымды көрсетеді;

1


әдістерін
шойын мен болат өндіру

салыстырып бағалайды;

1

Электролиз әдісі арқылы

металдарды түсіндіреді

алу

әдісін




3

электролиз кезінде катод пен анодта

жүзеге асатын процесті көрсетеді;

1

диаграммадан қондырғының бөліктерін

дұрыс атайды;

1

электролиз арқылы алюминий оксидінен алюминийдің алыну әдісін сипаттайды;

1

Галваностегия мен гальванопластика әдістерін бір-бірінен ажыратады

4


никельмен
суреттен темір шәйнекті

қаптау әдісін сипаттайды;

1


әдісін
темір шегені мыспен қаптау

диаграмма түрінде көрсетеді;

1


мен галваностегия

айырмашылығын
гальванопластика процестерінің көрсетеді;

1

Металлургия өнеркәсібінен туындайтын экологиялық проблемаларды айқындайды

5

ескі көліктерді қайта өңдеудің

қажеттілік себептерін көрсетеді;

1


өнеркәсібінен экологиялық шешу жолдарын
металлургия туындайтын проблемалардың ұсынады.

1






Барлығы

салыстырыңыз.

(іі) Ауыспалы металдармен сілтілік металдардың химиялық қасиетіндегі

айырмашылықтарын атап көрсетіңіз.

(b) Аналитикалық талдау қорытындысы бойынша ауыспалы металдардың қандай

иондарына төмендегі мәліметтер сәйкес келетіндігін көрсетіңіз: Cr3+, Cu2+, Ni2+

(i) Ерітіндісінің түсі жасыл. Аммиак ерітіндісін қосқанда жасыл тұнба түзеді,

артық мөлшердегі аммиакта тұнба еріп, қанық көк түсті ерітінді түзеді.

(ii) Ерітіндісінің түсі көгілдір. Аммиак ерітіндісін қосқанда көк тұнба түзеді, артық мөлшердегі аммиакта тұнба еріп, қанық көк түсті ерітінді түзеді.

(iii)Қанық көк түсті ерітіндісін натрий гидроксиді ерітіндісімен өңдегенде сұр- жасыл тұнба түзеді, натрий гидроксидінің артық мөлшерін қосқанда тұнба еріп, қанық жасыл ерітінді түзеді.

(a) Лигандалардың орынбасу реакциялары бойынша жүретін химиялық реакция теңдеулерін аяқтаңыз:

[Co(H2O)6]2+ + 4Cl- ………… + ………….

[Cr(H2O)6]2+ +3OH- ………… + ………….

[Cu(H2O)6]2+ + 4NH3⇌ ………… + …………. + …….

(b) Массасы 3,92 г хромның (ІІІ) сульфатына 2 г калий гидроксиді қосылды. Жүзеге асатын өзгерістің қысқартылған иондық теңдеуі берілген:

[Cr(H2O)6]2+ + 3 ОН- [Cr(H2O)6]3+ + 3Н2О

Реакция нәтижесінде түзілген тұнба толығымен еріп кетуі үшін, қанша грамм калий гидроксидін қосу қажет екенін есептеңіз.

(a) Диаграммада берілген комплексті қосылыстың құрылысын сипаттаңыз. Көп

нүктенің орнына тиісті терминдерді жазыңыз.