МАТЕМАТИКА БОЙЫНША ОҚУШЫЛАРДЫҢ БІЛІМІН ТЕКСЕРУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ ФОРМАЛАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ

1. 
   Математикадан оқушылардың білімі мен дағдыларын бақылау мен бағалаудың мақсаты қандай? Білімді бақылау және оның түрлері.
   

Математиканы оқытуда критериалды бағалаудың мақсаты:

1.Математиканы оқыту сапасын жоғарылату

2. Оқушылардың білімін міндетті деңгейден мүмкін деңгейге жетелеу.

Критериалды бағалаудың міндеттері:

1.Сабақтың әр бөліктеріндегі әр оқушының дайындық деңгейін анықтау;

2.Бағдарламаға сәйкес оқу мақсаттарын орындау қабілеті;

3.Жеке оқушының даму жетістігін бақылау;әділ бағалау;

4. Білімнің меңгерілуі туралы оқушы мен мұғалім және ата – ана арасындағы кері байланысты қамтамасыз ету

Критерийдің мазмұны:

Бағалау критерийлері - оқытудың мақсатын және ара-қатысының белгісі. Дескриптор - жетістік деңгейінің сипаттамасы.

Білім сапасын бағалау жүйесінде жаңарту мәселесі:

1. Оқушы танымындағы өзгерістер мен білім саласындағы қайшылықтар

2.Әлеуметтік сұраныстардың өзгеруі

Ұстанымдар негіздері:

1.Дескрипторлар оқушыға алдын-ала белгілі болуы шарт.

2.Оқушы өз білім деңгейін анықтай алуы қажет.

3.Нақты білімділік мақсатты бағалауы қажет.

Қалыптастырушы бағалау - күнделікті алған білімінің меңгеру деңгейін анықтайды; негізгі бақылау жұмысына дейін білімін жүйелейді;

Кездескен қиыншылықтарын қалыпқа келтіруге оқушыға мүмкіндік береді.

Негізгі бағалау белгілі бір тақырыпты қорытындылау мақсатында орындалады; негізгі бағалаудағы оқушының алған бағасы тоқсандық баға болып табылады. Негізгі бағалауда барлық критерийлер барынша қолданылуы керек. Критерий оқушының жас ерекшелігіне, бағдарламаға сай алынады.Критериалды бағалау технологиясы (1-кесте) оқушы бойындағы үрейленуді басады , жауапкершілік қабілетінің дамуына ықпал етеді.
Критериалды бағалаудың пайдасы:

-Жеке тұлға

-Бағалаудың демократиялығы

-Сын тұрғысынан ойлау қабілетінің дамуы

-Кері байланыстың жиілігі, рефлексия

-Қиындықты жеңуге деген құштарлық

-Оқушының бағалаудан алған негативінің болмауы, психологиялық жайлы ортаның қалыптасуы .
Критериалды бағалаудың оқушы үшін тиімділігі

- Танымдық қабілеті мен ойлау деңгейін арттыратын оқытудың әртүрлі әдістерін пайдалануға

- Табысқа жетелейтін бағалау критерийлерін түсінуге

- Өзін және өзгелерді бағалау арқылы өз біліміне рефлексия жасауға

---

- Сыни ойлауына,еркін ойын айтуына , өзінің білімін көтеруге
Критериалды бағалаудың ата - ана үшін тиімділігі

- Баласының білім сапасының дәлелдемелерімен танысуға

- Оның оқуындағы табыстылықты бақылауға

- Оқуына қолдау көрсету үшін бағыт алуына мүмкіндік туғызады

2. 
   Білімді басқарудың негізгі функцияларын сипаттаңыз:
   

А) бақылау және диагностикалық - функция: оқыту нәтижелерін анықтау және диагностикалау.
Б) Тәрбиелік (оқыту) қызметі: білім сапасын арттыру, оларды жүйелеу, тәрбие жұмысының әдістерін қалыптастыру.
В) Ынталандырушы (дамытушы) қызметі: мектеп оқушыларының танымдық белсенділігін дамытуға қажетті негіз жасау.
Г) Тәрбиелік қызметі: әрбір оқушының оқу нәтижесіне жауапкершілік сезімін ояту, оқуға деген танымдық мотивациясын қалыптастыру.
Д) Болжау қызметі: білімді, дағдыны меңгеру және оны түзету процесін басқару.

3. 
   Бақылау түрлері, нысандары және құралдары
   
4. 
   Тексерудің әртүрлі мақсаттары мен түрлері үшін бұл функциялар әртүрлі жолдармен көрінуі мүмкін. Мысалы, математикадан оқу материалын меңгеруді ағымдағы тексеру кезінде оқыту функциясы, ал қорытынды бақылау кезінде бақылау функциясы басым болуы керек.
   Студенттердің білімін бақылауға мынадай педагогикалық талаптар қойылады. Оқушылардың білімін бақылау:
   ынталандыру;
   жүйелі және жүйелі;
   жұмыстағы барлық студенттерді қоса алғанда, нысандары әртүрлі;
   оқушыларға сараланған көзқарасқа негізделген жан-жақты және объективті;
   оқушылардың оқу-тәрбие жұмысын бақылауды жүзеге асыратын мұғалімдердің талаптарының бірлігіне негізделуі.
   Бақылау әдістері – мұғалім мен оқушылардың оқу-танымдық іс-әрекетінің тиімділігі анықталатын әдістер.
   Оқушылардың математикадан білімін бақылау әдістері мен тәсілдерінің әртүрлі классификациялары бар. Олардың біріне сәйкес келесі бақылау әдістері бөлінеді:
   ауызша (сауалнама, ауызша тест);
   жазбаша (математикалық диктант, тест, тақырыптық эссе);
   практикалық (тәжірибе, тәжірибелік жұмыс, зертханалық жұмыс, эксперименттік тапсырма);
   ығысулар;
   емтихандар.
   Басқа классификация бойынша оқушылардың математикадан білімін бақылау әдістері топтарға бөлінеді:
   ағымдық бақылау (ауызша сұраудың әртүрлі формалары, үй тапсырмасын тексеру, дәптерді тексеру, перфокартамен тексеру, компьютермен тексеру, компьютердегі ағымдық тесттер);
   тақырыптық бақылау (тақырыптық тест, білімді тақырыптық шолу);
   мерзімді бақылау (қорытынды сынақ, емтихандар, сынақтар).
   Тәрбие формаларына сәйкес – бұқаралық және жеке – бақылаудың: фронтальды, топтық, жеке, аралас, өзін-өзі бақылау түрлері бар.
   Бақылау формалары оқушылардың репродуктивті, репродуктивті әрекеттерімен шектелмеуі керек. Бақылау нысандарын таңдау кезінде математика пәні бойынша оқушылардың жеке ерекшеліктерін және олардың математикалық қабілеттерін ескеру қажет.
   Оқушылардың білімі мен дағдыларын бақылау құралдары туралы айтатын болсақ, олар көбінесе оқу нәтижелерін анықтау мақсатында оқушыларға ұсынылатын тапсырмаларды білдіреді.
   Мұндай құралдардың классификациясы бақылау тапсырмасына жауаптың шығу формасына негізделуі мүмкін. Бұл жағдайда жауапты еркін таңдау бойынша екі тапсырма және тапсырма-тесттер бөлінеді.
   Студенттердің білімін тексеру мен бағалаудың тесттік түрі соңғы кезде кеңінен тарады. Оның тиімділігі мен түсініктілігі білім берудің көлемді мазмұны бойынша оқушылардың білімін тексеруге мүмкіндік береді.
   Тесттер екі түрге бөлінеді: еске түсіруге және толықтыруға арналған тесттер; селективті сынақтар.
   Еске түсіру және толықтыру тесті – бұл оқушылар ұсынған байланысты мәтіндегі бос орындарды толтыруға арналған тапсырмалар. Тесттерді қосу үшін жіберудің екі жолы бар:
   портативті тақтаға немесе кәдімгі картаға бос орындармен мәтін жазу;
   арнайы перфокарталарды қолдану.
   Бірінші жағдайда барлық бос орындар нөмірленеді, ал студенттер жауаптарды сәйкес сандар астына жазады.
   Екінші жағдайда, сынақ картаға жазылады және әр өту орнында «терезелер» кесіледі, нәтижесінде перфокарта пайда болады. Оның астына қағаз қойылады, жауаптар ұяшықтарға жазылады.
   Селективті тесттер альтернативті, кросс таңдаулы және көп таңдаулы болып бөлінеді. Таңдау тесті, мысалы, тапсырмадан және бірнеше жауап нұсқаларынан тұрады, олардың арасында дұрыс және толық жауаптардан басқа, дұрыс, бірақ толық емес, сондай-ақ қате жауаптар бар.
   Тексеру дешифратор арқылы жүзеге асырылады - мөлдір материалдан жасалған сынақ картасының нақты көшірмесі. Онда дұрыс жауаптары бар ұяшықтар алдын ала белгіленеді.
   Альтернативті тест – студент өзіне ұсынылған екі жауаптың бірін таңдауы керек тапсырма (оның пікірінше, дұрыс).
   Оқушылардың білімі мен іскерлігін бақылау құралдарын таңдап, құрастыру кезінде мұғалім ең алдымен тапсырманың мазмұны бақылау мақсатына сәйкес болуы керектігін есте ұстауы керек.
   Математика сабақтарында бақылаудың тесттік түрімен қатар әртүрлі ойын түрлерін, атап айтқанда, чейнвордтарды, кроссвордтарды, криптограммаларды қолдануға болады. Олар оқыту тәжірибесіне салыстырмалы түрде жақында кірді, оларды қолдану тәжірибесі жан-жақты зерттелмеген және жалпыланған жоқ, бірақ олардың әкелетін пайдасы, оқу материалын меңгеруге әсері айтарлықтай айқын және шын мәнінде сезіледі. Ойындарға енгізілген мазмұн әртүрлі болуы мүмкін. Негізінен, бұл математикалық терминология және жеке цифрлық деректер жоққа шығарылмайды.
   Оқушылардың білім, білік дағдыларын бақылау процесі бағалау және бағалаумен байланысты. Бағалау – бұл адам жүзеге асыратын үдеріс, бағалау әрекеті (әрекеті). Баға бағалаудың сыртқы көрінісі ретінде әрекет етеді.
   Бағалау мен бағалау студенттің бақылау барысында көрсеткен білімі мен дағдысымен анықталады. Мұғалімнің оқушының білімі мен дағдысын бағалауға мүмкіндік беретін көрсеткіштердің бірі – мұғалім ұсынған бақылау құралдарымен жұмыс істегенде жіберген қателері. Қателер қателер мен кемшіліктерге бөлінеді.
   Кез келген бағалау екі фактордың әсерінен қалыптасады: объективті және субъективті. Объективті фактор – оқушының оқу іс-әрекетін бақылаудың (тексерудің) нақты нәтижесі, ал субъективті фактор – бағаланатын субъектінің (мұғалімнің, оқушының) бағаланатын пәнге (оқушыға) қатынасы, сондай-ақ оның мақсаты. бағалау әрекетінің өзі. Оқушының оқу әрекетін бағалау кезінде бұл әрекеттер келесі әрекеттердің бірімен салыстырылады:
   сол оқушының бұрынғы әрекеттерімен;
   басқа студенттердің ұқсас әрекеттерімен;
   осы әрекеттердің белгіленген нормасымен.
   Осыған сәйкес бағалау әдістерін ажыратуға болады: жеке, салыстырмалы, нормативтік.
   Математикадан білім деңгейі мен сипатына баға беру керек. Білімді бағалауда неғұрлым объективтілік болса, ол студенттерді соғұрлым ынталандырады және пән бойынша одан әрі оқу әрекетіне белсендіреді. Мұғалімнің жекелеген оқушыларға деген тұлғалық-теріс қатынасын бағалауға әсер етуге мүлдем жол берілмейді.
   Оқу-тәрбие үдерісі барысында білім деңгейін жүйелі түрде бақылау үшін мұғалімнің бақылау жүйесін тест ретінде таңдағаны дұрыс. Тест жүйесі бақылаудың стандартты нысандарынан мінез-құлық сипатында, бағалау жүйесінде ерекшеленеді. Тест – бақылаудың ерекше кезеңі, оның мақсаты – студенттердің міндетті дайындық деңгейіне жеткенін тексеру. Тестілеуден өту нәтижелерін бағалау екі балдық шкала бойынша беріледі: «өтті» - «өтпеді».
   Мектептегі математика курсының әрбір тақырыбы бойынша бақылау жұмыстары жүргізілуі тиіс. Әрбір студент бағдарламада қарастырылған барлық сынақтарды тапсырады. Студент міндетті деңгейге сәйкес барлық тапсырмалар мен жаттығуларды орындаған жағдайда тест тапсырылды деп есептеледі. Тест қайта тапсырылады, егер «өту» бағасы қойылмаса және бүкіл тест қайта тапсырылмаса, тек студент орындай алмаған тапсырмалар түрі ғана орындалады.
   Студент білімін қорытынды бағалау тестілерді тапсыру нәтижесіне тікелей байланысты. Осы кезеңдегі барлық сынақтарды студент тапсырған жағдайда бағалау оң болып табылады.
   Тесттерді ұйымдастыру шарттары қорытынды бағалаудың мазмұны мен объективтілігін арттырады. Мұғалім кредиттік жүйені әртүрлі тәсілдермен құрастыра алады. Бақылау түрлеріне ұқсас ығысуларды тақырыптық және ағымдағы деп бөлуге болады.
   Тақырыптық тесттер тақырыпты меңгерудің соңында өткізіледі және материалды тұтастай меңгеруін тексеруге бағытталған.
   Ағымдағы сынақтар оқу материалының шағын, толық бөліктерінде тақырыпты оқу барысында жүйелі түрде жүргізіледі.
   Тесттің кез келген түрінде, мұндай ұйымдастыру студент тестілеу кезінде өз іс-әрекетінің нәтижелерін: ол жұмысты сәтті жеңе алды ма, қандай қателіктер жіберді және оқу материалының қандай бөлімдері әлі бар екенін анықтаған кезде тиімдірек болады.
   Бақылау. Оқушылардың оқу жұмысын күнде бақылап отыру. Бұл әдіс арқылы мұғалім оқушылардың төртібін, білімді қалай қабылдайтынын және түсінетінін, тәжірибелік іскерлік және дағдыларға машықтандыру кезінде өз бетімен атқара алатын жұмыстарын, оқуға икемділігін, қызығушылығын, қабілетін, білімді жүйелі алуын қадағалайды. Бақылау мәліметтеріне сүйеніп, мұғалім оқушылардың жеке ерекшіліктерін анықтап, оларды өз жұмысында қолданып, оқушылардың білімдерін дұрыс тексеруге және бағалауға мүмкіндік алады.
   
5. 
   Ауызша жауаптар алу үшін мұғалім сұрақтарды тұжырымдап, кеңестер береді, міндеттер қояды.
   

---

Практикалық тапсырмалар

1. 
   Жаттығулар жүйесін жасаңыз, оның негізінде оқушылардың қарапайым бөлшектерді қосу ережесін толық меңгергендігін тексеруге болады.
   

1. Бөлшектерді ортақ бөлімге келтіріңдер:

және  ;            және  ;             және  ; 

2. Бөлшектерді координаталық сәуледе кескіндеңдер: бірлік кесінді ретінде дәптердің 10 тор көзін алыңдар.

,     

3.  . Бір оқушыға дөңгелектің  бөлігін көк түспен,  бөлігін

қызыл түспен бояту керек. Барлық боялған бөлігін табу керек.

4. Өзіндік жұмыста орында

2. 
    Квадрат теңдеулерді таныс жағдайда қолдану деңгейінде және білімді жаңа жағдайға көшіру деңгейінде шешу жолдарын зерттеуді тексеру үшін тапсырмалар жасаңыз
   

---

Берілген коэффициенттер бойынша квадрат теңдеу құрып,  түбірлерін табыңыз: 

1.      а=1, в=–4, с=35

2.      а=–15, в=4, с=–2

3.      а=3, в=4, с=4

Квадрат теңдеудің коэффициенттерін анықта  (жеке жұмыс)

Теңдеулер	Коэффициенттері
	a	b	c
3x2 + x + 1 = 0
x2 – 5 = 0
- 7x2 + 3x = 0
12x2 = 0
- x2 + 6x – 7 = 0

Берілген теңдеулердің ішінен толымды,толымсыз квадрат теңдеулерді табыңдар:

2,5х²-3х+7=0

16х-0,25=0

1,3х²-4х=0

8х²+5х+10=0

Квадрат теңдеудің түбірлерін табыңдар

 х²-14х+49=0
3. Мектептегі математика курсының кез-келген тақырыбы бойынша (өз қалауыңыз бойынша) іріктелген жауап тесттерін жасаңыз.

Арифметикалық  прогрессияға берілген тест тапсырмалары

 

 

1. 
   Арифметикалық прогрессияның бірінші мүшесі 7, он алтыншы мүшесі 67 болса айырмасын табыңдар.
   

                    А) 4                  В) 7                 С) 2,5                  D) 5                  Е) 2

2.  Арифметикалық прогрессияның он бірінші мүшесі 23, жиырма бірінші мүшесі 43 екендігі белгілі. Осы прогрессияның алғашқы он мүшесінің қосындысын табыңдар.

                 А) 120              В) 130             С) 100                  D) 140             Е) 150

3. Егер  төртінші мүшесі 9, тоғызыншы мүшесі -6 болса, қосындысы 54-ке тең болуы үшін арифметикалық прогрессияның неше мүшесін алу керек?

---

               А) 9 немесе 4    В) 8; 3             С) 7;5                  D) 7; 1          Е) 9; 2

4. Арифметикалық прогрессияның бірінші мен үшінші мүшелерінің қосындысы 12, ал төртінші мүшесі 12. Алғашқы он бес мүшесінің қосындысын табыңдар.

                  А) 405                В) 360            С) 375                D) 420            Е) 390

5. Бесінші мүшесі 25, жетінші мүшесі 35 болатын арифметикалық прогрессияның бірінші, үшінші, тоғызыншы мүшелерінің қосындысын табыңдар.

                 А) 60                   В) 85              С) 50                    D) 65          Е) 55

6. Арифметикалық прогрессияның жетінші мүшесі -6, он бірінші мүшесі -12. Алғашқы мүшесі мен айырмасын табыңдар.

А)     В)   С)  D)   Е) 

7. Арифметикалық прогрессияның алғашқы мүшесі -7,3 және екінші мүшесі -6,4-ке тең. 26 саны осы прогрессияның қандай нөмерлі мүшесі болады?

                 А)  39                  В) 27              С) 38                    D) 37              Е) 28

8. Айырмасы 12-ге тең болатын арифметикалық прогрессияның сегізінші мүшесі 54-ке тең. Алғашқы он мүшесінің қосындысын табыңдар.

                 А) 560                  В) 310             С) 240          D)  480         Е) 720      

9. Арифметикалық прогрессияның бірінші мүшесі 7 - ге, айырмасы 4 - ке тең.  -тің қандай мәнінде   саны осы прогрессияның төртінші мүшесі болады?

                А) 14           В) 13              С) 11                    D) 12                 Е) 10

10. Егер   болса, арифметикалық прогрессияның алғашқы 12 мүшесінің қосындысын табыңдар.

---

Смотрите также файлы

• Оперативно и профессионально проведем комплекс мероприятий при списании и утилизации ооо Золотой Клондайк 78.docx

• Программа среднего профессионального образования 40. 02. 01. Право и организация социального обеспечения соо дисциплина информатика Практическое задание 4.doc

• Русская литература xviii века.docx

• Массивные звезды.pdf

• Конспект лекций для студентов специальности i 53 01 07 Информационные технологии и управление в технических системах.pdf