Файл: аза тілі пнінен (оыту аза тілінде) жиынты баалауа арналан дістемелік сыныстар.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 06.12.2023
Просмотров: 201
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
-
жолайрығының құрылысы басталады екен.
Асқар БЕК
-
Мақала жанрына тән терминдер мен ұғымдарды, тілдік оралымдарды, жаңа қолданыстағы сөздерді теріп жазыңыз.
| терминдер | сәулет өнеріне | тілдік оралымдар | жаңа қолданыстағы |
| | қатысты ұғымдар | | сөздер |
| | | | |
-
Бұл терминдер мен ұғымдарды, тілдік оралымдарды автор не үшін қолданды?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
34
| Бағалау критерийі | | № | | | Дескриптор | | Балл | ||
| | | | тапсырма | Білім алушы | | | | ||
| Арнайы | мәтіндердегі | (дәріс, | 1-2 | терминдерді теріп жазады; | | 1 | |||
| интервью, пікірталас, мақала) | | | | | | | | ||
| мақсатты | аудиторияға | | сәулет өнеріне қатысты ұғымдарды теріп | 1 | |||||
| арналған | терминдер | мен | | жазады; | | | | | |
| ұғымдарды, | тілдік | | тілдік оралымдарды теріп жазады; | | 1 | ||||
| оралымдарды ажыратады | | | | | | ||||
| | жаңа | қолданыстағысөздерді | теріп | 1 | |||||
| | | | | жазады; | | | | | |
| | | | | жаңа | | қолданыстағы | сөздерді | 1 | |
| | | | | ажыратады; | | | | ||
| | | | | автордың | тілдік | оралымдарды | 1 | ||
| | | | | қолданудағы мақсатын айқындайды; | | ||||
| | | | | | | ||||
| | | | | автордың бұл тілдік оралымдарды не | 1 | ||||
| | | | | үшін | қолданғандығын | өз | сөзімен | | |
| | | | | түсіндіреді. | | | | | |
| Барлығы | | | | | | | | 7 | |
35
«Сәулет өнері. Тілдік жүйе және норма» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Білім алушының аты-жөні ________________________________________________
| Бағалау критерийі | | | | | | | Оқу жетістігі деңгейі | | | | | | | ||||||
| | | | Төмен | | | | | Орта | | | | | Жоғары | | | | |||
| Арнайы мәтіндердегі (дәріс, | Терминдер мен | ұғымдарды, | Терминдермен | ұғымдарды, | Терминдер мен | ұғымдарды, | |||||||||||||
| интервью, пікірталас, мақала) | тілдік | оралымдарды | теріп | тілдік | оралымдарды | теріп | тілдік | оралымдарды | теріп | ||||||||||
| мақсатты | аудиторияға арналған | жазуда, | жаңа | қолданыстағы | жазуда, | жаңа | қолданыстағы | жазады, | жаңа | қолданыстағы | |||||||||
| терминдер | менұғымдарды, | сөздерді | ажыратуда, автордың | сөздерді | ажыратуда, | автордың | сөздерді | ажыратады, автордың | |||||||||||
| тілдік оралымдарды ажыратады | тілдік | | оралымдарды | тілдік оралымдарды қолданудағы | тілдік | | оралымдарды | ||||||||||||
| | | қолданудағы | мақсатын | мақсатын айқындауда қателеседі. | қолданудағы | мақсатын | |||||||||||||
| | | айқындауда қиналады. | | | | | | | | | | айқындайды. | | | | | |||
| | | | | | | | | | | | | | | | |||||
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
36
«Сәулет өнері. Тілдік жүйе және норма» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
| Оқу мақсаты | 10.2.3.1 Көпшілікке арналған дәріс, интервью, мақала, | |
| | очерктің құрылымы мен рәсімделуін білу, жанрлық | |
| | ерекшеліктерін талдау | |
| | 10.3.4.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша | |
| | түртіп жазудың (конспектілеудің) әртүрлі жолдарын | |
| | меңгеру арқылы негізгі ақпаратты іріктеу | |
| Бағалау критерийі | Білім алушы | |
| | | Көпшілікке арналған дәріс, интервью, мақала, |
| | | очерктің құрылымы мен рәсімделуі мен жанрлық |
| | | ерекшеліктерін анықтайды |
| | | Оқылым материалы бойынша негізгі ақпаратты |
| | | іріктеп, конспект жазады |
| Ойлау дағдыларының | Қолдану | |
| деңгейі | Жоғары деңгей дағдылары | |
| Орындау уақыты | 15-20 минут | |
| Тапсырма | | |
| Мәтінді түсініп оқыңыз. | | |
Астана – сәулет өнерінің жаңа тынысы
1997 жылдың желтоқсанында астанасы көшіру тәуелсіз Қазақстанның жай ғана саяси
акті емес, сонымен қатар қала сәулетінің дамуындағы кезекті айналым болды.
2018 жыл – астананың 20 жылдық мерейтойымен барлық қазақстандықтар үшін айтулы. NDH интернет-порталы қаламыздың қалай өскенін, сәулетінің қалай өзгергендігін, тұрғындарының қалай өзгергендігін көрсетуді шешті.
Шынына келгенде, 90 жылдардың ортасында Ақмола шағын ғана, тыныш провинциалды қала болғанын мойындау керек. Монументалды құрылыстардың қатарына қаланың Орталық алаңын көріктендіріп тұрған Ленин ескерткішін, оның жанындағы саябақта Кеңес үкіметін құру жолында қаза болған большевиктерге арналған стеланы және қаланың кіре берісінде қонақтарды қарсы алып тұрған «К-700» айтуға болады. Бұл Ақмола үшін жеткілікті болғанымен, сұлулықты талап ететін болашақ астана үшін жеткіліксіз еді.
20 жыл бұрын әлемнің үздік сәулетшілері өздерінің шығармашылық қиялдарын іске асыруға мүмкіндік алу үшін тартысқа түсті. Отандық сәулетшілердің қолынан бірқатар бірегей туындылар шықты. Солардың бірі – Владимир Александрович Лаптев.
Владимир Лаптев – Целиноград ауылшаруашылық институтының түлегі, Целиноград қаласының бас сәулетшісі, 1995-2000 жылдары Астананың бас сәулетшісі лауазымын атқарды. Ол Астанадағы Қаржы министрлігі, қалалық әкімдік, «Қазақстан» спорт сарайы, «Солтүстік тәжі» ТК, «Арман» ТК, коньки тебу стадионы және тағы басқа белгілі ғимарат жобаларының авторы. Әңгімелегеннен сурет салуды оңай көретін адамдар бар. Бұлар – сәулетшілер, олар туралы дәл осылай айтады. Белгілі сәулетші В.Лаптев солардың қатарынан. Астана туралы Владимир Лаптев былайша еске алады:
– Біздің буынның Астана салу сияқты ауқымды жобаға қатысу жағынан жолы болды. Бұл үшін мен тағдырыма, мамандығыма, ең бастысы бәріміз үшін маңызды шешім қабылдаған Мемлекет басшысына ризамын. Астананы көшіргеннен кейін 20 жыл өткен соң, біз, сәулетшілер, мақтан тұтуға лайықты осы жылдары салынған ғимараттар емес, қала тұрғындарының, ел халқының көңіл-күйі қаламыздың негізгі жетістігі деп санаймын. Бұл барлық азаматтар қатысатын үдеріске деген мақтаныш. Бұл тіпті мақтаныштан да артық деп айтуға болады. Бұл: «Біздің қолымыздан келеді!» - деген ішкі қуаныш. Демек біздің
37
қолымыздан бұдан да артық істер келеді.
Бұл қалада біздің буын сәулетшілеріне де, келесі буын сәулетшілеріне жұмыс жеткілікті. Егер астана туралы айтар болсақ, алғашқы жылдары тілшілер: «Астананы қашан саласыздар?» деген сұрақты жиі қоятын. Бұл ретте бәрі де екі жылдан соң, әрі кетсе бес жылдан соң деген сияқты нақты жауап болу керек деп ұғынатын. Сол кезде мен: «Біздің астанамызды Париж, Лондон, басқа да қала-астаналармен салыстыру үшін 100, 200 немесе тіпті 300 жыл өтуі керек», - дедім.
100 немесе 200 жылдан соң, Парижде қаланың бас сәулетшісіне журналистер: «Сіздер қашан Астананың деңгейіне жетесіздер?», - деп сұрауы мүмкін деп санайды Владимир Лаптев.
Арман СҮЛЕЙМЕНОВ
-
Мақаланың құрылымы мен рәсімделуін анықтаңыз.
Кіріспе (негізгі ойға
қысқаша тоқталу)
Негізгі бөлім
Қорытынды (негізгі
ойды қорытындылау)
-
Мақаланың түрлеріне анықтама беріңіз.
-
Бас мақала
Проблемалық
мақала
Насихаттық
мақала
Публицистика-
лық мақала
-
«Астана – сәулет өнерінің жаңа тынысы» мәтіні қандай жанрда жазылған? Дәлелдеңіз.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
38
-
«Астана – сәулет өнерінің жаңа тынысы» мәтінінің негізгі ойын сақтай отырып, ықшамдап жазыңыз.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
39
| Бағалау критерийі | № | Дескриптор | Балл | |
| | | тапсырма | Білім алушы | |
| Көпшілікке | арналған | 1 | мәтіннің кіріспесін анықтайды; | 1 |
| дәріс, интервью, мақала, | | негізгі бөлімін ажыратады; | 1 | |
| очерктің құрылымы мен | | қорытынды бөлімін табады; | 1 | |
| рәсімделуі | мен жанрлық | 2-3 | мақаланың жанрлық түрлеріне анықтама | 1 |
| ерекшеліктерін | | береді; | | |
| анықтайды | | | | |
| | | мақаланың жанрын ажыратады; | 1 | |
| Оқылым | материалы | 4 | негізгі ойды сақтайды; | 1 |
| бойынша | негізгі | | мәтін көлемін қысқартады; | 1 |
| ақпаратты | іріктеп, | | ықшамдау тәсілдерін қолданады. | 1 |
| конспект жазады | | | | |
| | | | | |
| Барлығы | | | | 8 |