Мұғалімнің аты-жөні:
|
Байдрахманова Сәуле Жұмабекқызы, Дюсенова Сәуле Зәріпқызы Әлкей Марғұлан атындағы №40 мектеп-лицейінің Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдері
|
Пән/Сынып:
|
Қазақ әдебиеті, 8-сынып
|
Қай аптаның нешінші сабағы
|
4-тоқсан, № 14- сабақ
|
Тарау немесе бөлім атауы:
|
Қиял мен шындық
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Жүсіп Сахиев "Айдағы жасырынбақ" әңгімесінің тақырыбы мен идеясы
|
Оқу мақсаттары:
|
Т/Ж 1 Әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау.
|
Сабақ мақсаты:
| -
Әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін талдайды;
-
Шығарманың эпилог, прологтарын анықтайды.
|
Бағалау критериі:
| -
Әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтайды.
|
Саралап оқыту тапсырмалары
|
Ұжымдық жұмыс
Жаңа тақырыптың түсіндірілуі
|
Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)
Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету
|
Уақыты
|
Кезеңдері
|
Сабақтың мазмұны
|
Мұғалімнің бақылауы мен зерттеуі не?
|
Ресурстар
|
1 минут
|
Ұйымдастыру
|
Сәлеметсіздер ме, оқушылар?
8-сыныптың қазақ әдебиеті пәніне қош келдіңіздер!
Сабағымыздың тақырыбы: Жүсіп Сахиев "Айдағы жасырынбақ" әңгімесінің тақырыбы мен идеясы.
Бүгінгі сабақта:
Сенің меңгеретінің:
-
Негізгі идеясын білесіңдер
-
"Айдағы жасырынбақ" әңгімесіндегі әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашасыздар.
|
|
Презентация
|
3-5 минут
|
Жаңа сабақ
| -
Автор шығарманың идеясы арқылы қандай ой айтқысы келді?
-
Әңгіменің негізгі идеясы қандай?
-
Не себепті автор әңгімені "Айдағы жасырынбақ" деп атаған?
|
|
|
5-15минут
|
Сабақ ортасы
|
1-тапсырма.Үзіндідегі сюжет желісі бойынша тақырыптарды сәйкестендір
Шығармадан үзінді
|
Сюжет тақырыбы
|
Жаңа оқу жылының алғашқы қоңырауы... Айнадай таза, кең де жарық класс бөлмесі көңілімізді сергітіп жіберді. Жазғы ұзақ каникулдан кейін бір-бірімізді кәдімгідей-ақ сағынып қалыппыз.
|
Мергеннің айға барған сапарын әңгімелеуі
|
Ай бетіне табан тіреуге жақын қалғанымызда қараңғы дүниеден денеміз түршікті.
Көп кешікпей кемеміз Ай бетімен жанасты. Біраз жылжып барып, ғарышайлағының алдына тоқтадық.
|
Елге оралу және әкенің ақылы
|
Жер қараңғылығы жай екен, Ай аспанындағы жұлдыздар да жымыңдайды. Айналаның бәрі бейне бір күл шаңының астында қалғандай көңіо құлазытады. Тіршіліксіздіктің нағыз көрмесі де сонда екен.
|
Сартайдың қорқынышы және жасырынбақ
|
Мен көлеңкеден шықтым. Сартай мені жоғалтып тапқандай қатты қуанды. Шұңқыр ернеуіне шыға бергенімде қолымнан тартып алып, құшақтай алды.
|
Жаңа оқу жылындағы алғашқы сабағы
|
- Табиғаттың болашақ тазалығы сендердің қолдарыңда, - деді сол кезде көкем Сартай екеуміздің сөзімізді тыңдап болып, - достарыңа да түсіндіріңдер мұны ...
|
Айдағы тіршіліктің суреттелуі
|
Дескриптор:
-
Оқушылар оқулықтағы "Айдағы жасырынбақ" әңгімесін оқып танысады.
-
Сюжеттік желісіне талдау жасайды.
-
Шығармадағы үзіндіні сюжеттік тақырыппен сәйкестендіреді.
Өзіңді тексер. Ықтимал жауап
Шығармадан үзінді
|
Сюжет тақырыбы
|
Жаңа оқу жылының алғашқы қоңырауы... Айнадай таза, кең де жарық класс бөлмесі көңілімізді сергітіп жіберді. Жазғы ұзақ каникулдан кейін бір-бірімізді кәдімгідей-ақ сағынып қалыппыз.
|
Жаңа оқу жылындағы алғашқы сабақ
|
Ай бетіне табан тіреуге жақын қалғанымызда қараңғы дүниеден денеміз түршікті.
Көп кешікпей кемеміз Ай бетімен жанасты. Біраз жылжып барып, ғарышайлағының алдына тоқтадық.
|
Мергеннің айға барған сапарын әңгімелеуі
|
Жер қараңғылығы жай екен, Ай аспанындағы жұлдыздар да жымыңдайды. Айналаның бәрі бейне бір күл шаңының астында қалғандай көңіл құлазытады. Тіршіліксіздіктің нағыз көрмесі де сонда екен.
|
Айдағы тіршіліктің суреттелуі
|
Мен көлеңкеден шықтым. Сартай мені жоғалтып тапқандай қатты қуанды. Шұңқыр ернеуіне шыға бергенімде қолымнан тартып алып, құшақтай алды.
|
Сартайдың қорқынышы және жасырынбақ
|
Табиғаттың болашақ тазалығы сендердің қолдарыңда, - деді сол кезде көкем Сартай екеуміздің сөзімізді тыңдап болып, - достарыңа да түсіндіріңдер мұны ...
|
Елге оралу және әкенің ақылы
|
|
|
|
|
|
Пролог пен эпилогтың анықтамасын есімізге түсірейік.
Пролог (гр. prologos - кірісі көркем шығарманың оқиға мазмұнымен мәнін оқырманға таныстыратын кіріспе бөлімі. Шығарма идеясын дұрыс түсіндіру.
Эпилог – көркем шығарманы қорытындылайтын компонент. Эпилог негізгі оқиға желісінен бөлек тұрса да авторлық идеяны толықтыра түсіп, шығарманың басты кейіпкерлері жайында қысқаша мәлімет береді, олардың кейінгі іс-әрекеттерінің жалғасын көрсетеді.
2-тапсырма. Шығарма прологінде айтылған ойды өз
көзқарасыңыңызбен жазыңыз.
Шығармадан үзінді
|
Прологтағы ойды түсіндір
|
Жаңа оқу жылының алғашқы қоңырауы... Айнадай таза, кең де жарық класс бөлмесі көңілімізді сергітіп жіберді. Жазғы ұзақ каникулдан кейін бір-бірімізді кәдімгідей-ақ сағынып қалыппыз. Бір кезде есік ашылып, Гүләйім апай кіріп келді.
|
|
Дескриптор:
-
Прологтің анықтамасын біледі
-
Көркем шығармада ажыратып анықтайды
-
Өзіндік сыни көзқарасын білдіреді
Ықтимал жауап:
Шығармадан үзінді
|
Прологтағы ойды түсіндір
|
Жаңа оқу жылының алғашқы қоңырауы... Айнадай таза, кең де жарық класс бөлмесі көңілімізді сергітіп жіберді. Жазғы ұзақ каникулдан кейін бір-бірімізді кәдімгідей-ақ сағынып қалыппыз. Бір кезде есік ашылып, Гүләйім апай кіріп келді.
|
Бұл үзіндінің пролог болу себебі, шығармағармадағы басты ойдың енді басталатынын аңғаруға болады.Жазғы демалыста қызықты оқиға болғанын және баяндалатынын түсіндіріп тұрғандай.
|
3- тапсырма .Шығарма эпилогі екенін дәлелдеп жазыңыз. Мына сұрақтарға жауап беріңіз.
-
Әңгіменің соңы немен бітті?
-
Планетолог Ертілестің әңгімесі оқырманына нендей ой салды?
Шығармадан үзінді
|
Сіздің пікіріңіз
|
Табиғаттың болашақ тазалығы сендердің қолдарыңда, - деді сол кезде көкем Сартай екеуміздің сөзімізді тыңдап болып, - достарыңа да түсіндіріңдер мұны ...
|
|
Дескриптор:
-
Эпилогтің теориялық анықтамасын біледі;
-
Көркем шығармадан эпилогті тауып ажыратады;
-
Өзіндік сыни көзқарасын білдіреді.
Ықтимал жауап
Шығармадан үзінді
|
Сіздің пікіріңіз
|
Табиғаттың болашақ тазалығы сендердің қолдарыңда, - деді сол кезде көкем Сартай екеуміздің сөзімізді тыңдап болып, - достарыңа да түсіндіріңдер мұны ...
|
Эпилог екенін бірден байқадым, себебі «Айдағы жасырынбақ» әңгімесінің шешімін беріп тұр. Әке әңгімесі қоршаған ортаға деген көзқарасының өзгеруі арқылы табиғатты қорғауға үндеу тастайды.
|
|
|
|
2 минут
|
Бекіту
|
Сабақты қорытындылау.
Кері байланыс:
Оқушылар төмендегі сұрақтарға жауап береді:
-
Мен нені үйрендім?
-
Маған не жеңіл болды?
-
Маған не қиын болып көрінді?
-
келесі сабақта нені білгім келеді?
Қосымша тапсырма:
"Айдағы жасырынбақ" әңгімесінің кейіпкерлеріне сипаттама беріп, өздерің қалаған кейіпкерлерге класстер құрастырыңыз
|
|
|