Файл: Саба аза дебиеті Блім.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 11.12.2023

Просмотров: 38

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Сабақ: қазақ әдебиеті

Бөлім: Тәуелсіздік – қасиет тұнған ұлы ұғым

Мұғалімнің аты жөні: Айтпенбетова Анар Биділдақызы

Күні:

18.04.2019 жыл

Сынып: 6 «В»

Қатысқаны:

Қатыспағаны:

Сабақ тақырыбы

Асқар Алтай. «Прописка» әңгімесі. Кейіпкерлер бейнесі.

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

6. Т/Ж4 – көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу;

6. А/И4 - әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу.

Сабақ мақсаттары


Барлық оқушылар орындай алады: Әңгіменің мазмұнымен таныс. Кейіпкерлерін атай алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады: әңгіме үзінділерін мәнерлеп оқи алады. Кейіпкерлер бейнесін сипаттай алады.

Кейбір оқушылар орындай алады: әңгімедегі табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазады.

Бағалау критерийі

  • Кейіпкерлер бейнесін сипаттай алады.

  • Әңгімедегі оқиға орнын, табиғат көрінісін табады

Тілдік мақсат



Кілт сөздер мен фразалар: прописка, желтоқсан, запастағы офицер

Пән лексикасы мен терминологиясы: кейіпкер, кейіпкер бейнесі, пейзаж.

Диалог құруға, жазуға арналған пайдалы тіркестер:

көкектің кәрі қыздай қылтың-сылтың басы, сенімсіз адам, бөрідей ышқына ұлыған боран, үзік-үзік ойлар.




Талқылауға арналған сұрақтар:

Не себепті ... деп ойлайсыңдар?

Ишара...

Алдыңғы оқу

Архаттың прописка алу жолындағы сергелдеңі

Бағалау критерийлері

Жетістік критерийі:


Құндылық

Тарихтың,мәдениет пен тілдің біртұтастығы

Пән аралық байланыс

Тарих, география

Жоспар:







Жоспарланған уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Ресурстар

Сабақтың басы

3 минут


2 минут
7 минут


Болжау.

  • Сабақта оқушыларға болжам жасау ұсынылады. (Бүгін сабақта не істейміз? Қандай бағалау критерийлері болады деп ойлайсыңдар?)

  • Оқу мақсаттарымен таныстырылып, бағалау критерийлері оқушылармен бірге жасалынады.

Мұғалім жауабы:

  • Кейіпкерлер бейнесін ашу;

  • Әңгімедегі табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу.

Топқа бөліну.

«Табиғат», «Өлке», «Кейіпкер»

Қалыптастырушы бағалау. Мадақтау

Қысқа-нұсқа

Оқиғаның басталуы




Архаттың жолға шығуы

Оқиғаның байланысы

Боранның басталуы

Оқиғаның дамуы

Жаяу кеткен екі жолаушы

Шарықтау шегі

Ертістен өте алмаған автобус

Шешімі

Кері қайтқан Архат

Қалыптастырушы бағалау. Смайликтер арқылы


Доп

Сабақтың ортасы

15 минут

7 минут


3 минут

Мағынаны тану кезеңі

1-тапсырма

«Пирамидалық талқылау» әдісі

Табиғат

Өлке

Кейіпкер

1.Негізгі кейіпкер,тақырып. 1 сөз не сөз тіркесі

2.Тақырыпты ашу (жасы,мінезі,сапасы,сырт тұлғасы) 2 сөз не сөз тіркесі

3.Оқиға орны (қоғамдық ортасы,оқиғалар қайда өтеді?)

4.Мәселе тарихы (мысалы: қаржы, жоқшылық, кездейсоқтық)

5.Бірінші оқиға.(көтерілген мәселелер)

6.Екінші оқиға (кейіпкерге не болды? Қоршаған орта ықпалы)

7.Үшінші оқиға (мәселені шешу үшін жасалған әрекеттер туралы)

8.Шешімі. 8 сөз не сөз тіркесі

9. Әңгімеден шағын үзінді оқу




1.Асхат

2.Бірбеткей, ұлтжанды

3.Алматыда, желтоқсан оқиғасы, Алтайдың ауа райы

4. Қала тәртібі, пропискаға тұра алмау, құқықтың бұзылуы, билік басындағылар

5.Әскерден келуі, декабрь оқиғасының әсері, жұмысқа тұра алмауы, Николай бригадирдің жаласы, жазылған донос

6. Күршімге сапар, туған жерге оралу, боранды күнгі сапар, жамалған жол, ауыр ойлар, өзектегі өкініш

7. Жолда тоқтап қалған автобус, балалы келіншек, қардан жолды аршу, боранның артын күту, сынған автобусты күтпей кеткен екеу, жолдағы ойлар, алдағы белгісіз тағдыр.

8. Асхаттың ойлары, белгісіз тағдыр, кетіп қалған екі жолаушының белгісіз тағдыры, жөнделмеген жолдар, аяқсыз қалған прописка мәселесі, Көздеген жеріне жетпей қалуы, Алматыға оралмау туралы шешім

9. Үзінді.

Қалыптастырушы бағалау. «Басбармақ» әдісі

2-тапсырма.

Шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу.

Табиғат

Өлке

Кейіпкер

Табиғат көрінісін сипаттап жаз

Оқиға орнын сипаттап жаз

Кейіпкер бейнесін сипаттап жаз

Дескриптор Білім алушы

-шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазады;

- кестені толтырады.
Қалыптастырушы бағалау. «Бағдаршам» әдісі

«DEAL» әдсі арқылы шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасайды

D – Describe –Шығарма бойынша белгілі бір эпизодты сынайды;

E – Explain –оқиға бойынша не білетіндерін түсіндіреді;

A – Anallуse – ақпараттты талдайды

L – Links – өзінде бар біліммен байланыстырып, қорытынды жасайды.




Сабақтың соңы

3 минут

Рефлексия

















Сабақтың ортасы

15 минут
2-тапсырма

15 минут

Қабілеті жоғары оқушыға қосымша оқуға төмендегі мәтін беріледі:

А.Алтайдың «Прописка» [16, 299 б] атты әңгімесінің тақырыбы да желтоқсан. Урбанизация қалаға қуған қазақ ұлтының наласы мен шері, пропискаға отырудың соры. Қала қазақты қабылдағысы жоқ. Әңгіме жолға шыққан Арқат есімді жігіттің бір сәт басынан кешкен драмасына құрылған. Алайда бұл жеке бастың қайғысы емес, бүкіл қазақ қоғамының басына түскен ауырпалықты таңбалайды. Алтайда көктем келсе де, бораны басылмай тұрғаны – ол да – тұспал. «Бұландай жігіттер» деп автор тегін айтып отырған жоқ. Махамбетте «Бұландай ерді кескен күн» деген өлең жолдары бар. Үшжігіт – желтоқсанқұрбандары. Сол боздақтарды тұспалдайды. Архат қалаға пропискаға отыру үшін төрт ай қаңғиды.Қала қазақ баласына өгей шешеден бетер. Абайша айтқанда, бір қайғымың қайғыны қозғайды. Ол – қазақ қоғамындағы шындық.

М
Көтерілген мәселені ашық айтудан қорқақтау

Билікке деген қарсылық
әтін бойынша негізгі мәселені автор тұспалдап беру себебін анықтайды. Төменде берілген тұжырымдарды таңдау, таңдау себебіңді түсіндір.



Оқырманды осы мәселеге тұспалдау арқылы қызықтыру



Оқырманға көтерілген мәселе бойынша өзіндік қорытынды жасату




Сабақтың соңы

5 минут



Рефлексия

«Жетістік баспалдағы»
«Жетістік баспалдағы» әдісі оқушылардың қандай білім баспалдағында тұрғандарын және өткен материалды меңгеруге қай баспалдақта тұрғандығын анықтайды. Баспалдақ тақтаға ілінеді (ватманда, қағаз парағында), балалар өздері орындаған жұмысты магниттермен немесе стикерлермен өздері қалаған баспалдаққа орналастырады. Не үшін ондай баға қойғандарын түсіндіреді.
Өте жақсы түсіндім

Жақсы түсіндім

Түсіндім

Аздап түсіндім

Түсінбедім


Жаңа әдіс-тәсілдер 36-бет

Үй тапсырмасы

Шығармадағы басты кейіпкерге мінездеме жазып келу






Сере-алақанның кеңдігіне тең өлшем. Соғым биенің қзысы сере екен.

Сергелдең – әурешілік, әбігерлік. Соғыстың сергелдеңі.

Донос –Биліктің өкіліне құпия хат, заңсыз әрекеттер.

Ошарылу – көп адамның бір жерге жиналып бөгелуғ. Өзеннен өте алмай ошарылды.

Өлкек – баяу, екпінді жел; майда жел.

Бұрқақ, бұрқасын – қиыршықтап жауған қар.

Қалжуыр –

Қаңқай –

Табиғат

Өлке

Кейіпкер

Табиғат көрінісін сипаттап жаз

Оқиға орнын сипаттап жаз

Кейіпкер бейнесін сипаттап жаз


Көкек келсе де, наурыз жылымығының қайырма қызыл шұнағы қала ішін дірдек қақтырып, Ұлан асуына қарай созылған ұзақ жол беті сиыр жалағандай.

Кәрі өзен үстінде аяз күшті болуыш еді, бүгін бірақ қалың қар мен көк мұзды астынан солқылдата ерітетін өлкек соғып тұр екен.

Тыста суырып соққан жел қаңтардығ аяғында қағынған бурадай бұрқырап, көлікті жүргізбейге айналған.

Өскемен,

Ұлан – жып-жылмағай көк мұз, сары автобус бір жағына қиқаң ете лықси беріп, бір жамбасына қарай ошарыла құлады. Асуда үш сағаттан аса алысты.

Самар – сағат жетіден аса жетті.

Ертіс – түн түнегі қымтап, ай туған. Өлі мұз жібіп, жетер жеріне жеткізбеді. Самарға қайта қайтты.

Күршім

Шірікаяқ – Архаттың үлкен ағасының тұратын жері

Қаскелеңде – Архатты тергеп-тексеріп, 3 сағат ұстайды.

Алматы – желтоқсан көтерілісі өткен жер

Архат – туған жеріне 7 жылдан кейін оралуы;

  • «Сергелдең Сері» атануы;

  • Намысшыл; сенімсіз адам, запастағы офицер

Үлкен ағасы: науқас.

Жеңгесі: орысша өскен, шайпау мінезді.

Николай бригадир: Архатты тексеруге донос жазған.

Дәурен:коммунистік партия мүшелігіне кандидат

Дәрігер жездесі: желтоқсан көтерілісіне бірге еріп қатысушы.

Базиев капитан- балқар, Архатқа қол ұшын берген.

Шофер: сабырлы, жол тапқыш, жауапты, уайымшыл

Жігіттер: автобус жолын тазалауда көмектерін берді. Жолдан түсіп қалды.

Жас балалы келіншек: баласын жұбатқан, сабырлы

Қартаң әйелдер: жол амандығын тілегендер.

Қақатаев: өкімет тапсырмасын орындаушы, көмек беруден жалтаратын, менмендік мінезді жан.

Егде ер кісі: шыдамсыз, сырттан келген, өкінген