ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 12.12.2023
Просмотров: 325
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Сабақтың мақсатына қарай түрлеріжаңа материалды үйренубілім, іскерлік, дағдыны жетілдіруаралас сабақ
Сабақтың мақсатына сәйкес міндеттері –білімдіктәрбиелікдамытушылық
Сабақтың өткізілу техникасына қойылатын талапСабақтың оқушылардың жұмыс істеуіне жағдай жасауСабақтың қарқыны әр дәңгейде болуысабаққа қатысты техникалық құралдарды пайдалану
Сабақтың түріБілім беруДамытуБілімді тексеріп, бағалау
Сабақтың түріДамыту Қайталау Қорытынды
Сабақтың түрлері –жаттығу сабағықорытынды сабақбақылау сабағы
Сабақтың түрлері –жаңа материалды хабарлаубілім, іскерлік, дағдыны бекіту сабағықатемен жұмыс сабағы
Сабақтың ұйымдастыру кезінде
саналылық, белсенділік,теорияны практикамен байланыстыру
Саралап оқытудың мақсатыбаланың жеке қабілетін тексероқушының психикалық дара ерекшелігін ескероқушы білімінің жеке траекториясын қалыптастыру
Сауаттылық, сөйлеу тілінің даму деңгейі көрсеткішіОрфоэпиялық сауаттылықТеориялық білім сауаттылығ Орфографиялық сауаттылық
Синтаксисті құрайтын мазмұнСинтаксистік ұғымдар мен ережелерСөз тіркесСөйлем мүшелері
Синтаксисті құрайтын мазмұнСинтаксистік ұғымдар мен ережелеСөз тіркесі Үйірлі мүшелер
Синтаксисті меңгеруде қалыптасатын білік-дағдысөйлемді айтылу мақсатына сай топтастыра білусөздердің байланысу тәсілдерін, түрлерін ажырата білухабарлы, сұраулы сөйлемдердің тыныс белгісін қоя білу
Синтаксисті оқыту әдістемесінің негізгі нысандарының біріқұрмалассөйлемжай сөйлемсөз тіркес
Синтаксисті оқытуда оқушыға қойылатын талаптарсөйлемді құрылысына қарай талдай білуқұрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білутұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерін ажырата білу
Синтаксисті оқытуда пайдаланылатын мысалдарменің университетімжазғы дала көздің жауын аладыоқушымен сөйлесу
Синтаксисті оқытудағы дағды мен іскерлікті қалыптастырудың негізгі әдісісинтаксистік байланысыТүсіндіруЖаттығуКөрнекілік
Синтаксисті оқытудағы негізгі әдіс Синтаксистік ережелер жаттауСинтаксистік талдауCөйлем мүшелерін ажырату
Синтаксисті оқыту әдістемесінде жиі қолданылатын терминқабысутолымсыз сөйлем предикаттық қатынас
Синтаксистік материалдарды берудегі негізгі принцип
мағыналық-құрылымдық принципғылыми принциптарихи принцип
Синтаксистік материалдарды берудегі негізгі ұстаным:сөйлем мүшесі.сөз тіркес жай сөйлем.
Синтетикалық тәсіл арқылы жасалған сөз тіркесін меңгертуде қолданылатын мысалМаратпен жолдас іске пысық адамның өмірі
Сөз жасау тәсілін зерттейтін салаСөзжасамТарихи сөзжаса Тіл білімі
Сөз мағыналары тіл теориясының қай саласында оқытыладылексикологи семантика стилистика
Сөз мағынасын, байлығын, шығу төркінін, үйрететін сөздікэтимологиялық сөздіксинонимдер сөздігітүсіндірме сөздік
Сөз тіркесін меңгертуде оқушыға қойылатын талап:матаса байланысатын сөз таптарын анықтай алу тіркес түрлерін ажырата білу қабысабайланысатын сөз таптарын анықтай алу
Сөз тіркесін оқытуда нені меңгерту қажетЕсімді сөз тіркесіОртақ байланысСинтаксистік қатынас түрі
Сөз тіркестерін зерттеген ғалымдарМ.БалақаевР.Әміров Т.Сайрамбаев
сөздердің жазылуын есте сақтайдысөздердің айтылуы мен жазылуы арасындағы өзгерісті меңгереді
Сөздердің синоним ретінде танылуына, топтастырылуына ұйытқы болаалатын негізгі белгілерін оқытумағынасы жуық блуға тиістұлғалық жағынан өзгешелігі болуы шартбір ғана сөз табынан болуы тиіс
Сөздердің тура және ауыспалы мағынасын өткенде тиімді саналатын әдісЭкспериментТүсіндіруСалыстыру
Сөздік жұмысы –жаңа сөздер мен мағңыналарының реңктерін түсінужаңа сөздерді белсенді сөздік қорына енгізудиалект, жаргон және т.б. сөздерді сөздік қорынан шығару
Сөздік құрам –тілдегі лексикалық сөздердің тұтас жиынтығы;тілде қанша сөз болса, сол сөздердің тұтас жиынтығы;сөздік құрамның сан мөлшері шағын;
Сөздің анықтамасы –форма мен мазмұн бірлігінен тұратын тілдік единицзаттың, құбылыстың атауын білдіредісөздердің барлығы бірдей қалыптасқан логикалық ұғымдарды білдіре бермейді
Сөздің лексикалық мағынасын оқытузат, қасиет, процесс, құбылыс, тағы сол сияқты түсінікті ой-санада бейнелепзат, қасиет, процесс, құбылыс туралы бір тілде сөйлейтін қауымға түсінікті,жалпыға ортақ тұрақтанған сөз мазмұнықауым таныған, жалпыға түсінікті сөздің меншікті мағынасы
Сөзжасамды меңгеруде қалыптасатын білік-дағдыбірігу жолымен жасалған сөздердің мағыналық тұтастығын, қолдану сипатынтанидықсарлану жолымен жасалған сөздердің мағыналық тұтастығын, қолдану сипаттайтын танидытіркесу жолымен жасалған сөздердің мағыналық тұтастығын, қолдану сипатын таниды
Сөзжасамды оқыту әдістемесінде жиі қолданылатын терминтуынды сөзжаңа мағыналы сөзсөз тудырушы жұрнақ
Сөзжасамды оқыту әдістемесінде пайдаланылатын тілдік бірліктертүбірсөз туынды сөз
Сөзжасамды оқыту әдістемесіндегі қалыптыстырылатын дағды мен іскерліктің біріТүбір, туынды түбір, туынды сөз ұғымдарын бір-бірінен ажырата білуСөзжасамдық тәсілдерді меңгерутуынды сөз ұғымдарын бір-бірінен ажырата білу
Сөзжасамды оқытуда пайдаланылатын мысалдарбаспахана, дәрігербасшы, айтыскер, тәлімгер қолжетімді, айтылым
Сөзжасамды оқытудағы өздік жұмыстарға қолданылатын әді КөрнекілікТалдаусөздікпен жұмыс
Сөзжасамды оқытудың жалпы әдістемелік ұстанымЭкстралинвистикалық, функционалдық, жүйелілік, синхрониялы Құрылымдық-мағыналық Туынды сөз бен негізді ажырату
Сөзжасамды оқытумотивациялықғылымилықтуынды түбірлерді ажырату
Сөйлем ішінде келуіне қарай паузаның түрлеріДауыс кідірісідауыс үзілісіпауза
Сөйлемді және мәтінді мағыналық бөлшектерге бөлудің құралыИнтонацияПунктуацияСөздердің байланысы
Стилистиканы оқытудың мақсатытіл байлығын меңгертушешен сөйле тіл заңдылықтарын меңгерту
Стильдік қатенің түрлерілексико-стилистикалықморфологиялық-стилистикалықсинтаксистік-стилистикалық
Сын есімнің сөзжасамын оқытуда қолданылатын мысалдар & өзімшіл & әдеби, мәдени & ашушаң, сөзшең
Сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстың түрлеріқазақ тілінің үйірмесітілші ғалымдармен кездесуқазақ тілінен олимпиадалар
сыныптық сабақ жоспарыкүнтізбелік жоспары
Табыс септігін оқытуда қолданылатын мысалдар Асан малды бері қайырды Ертең көршім қала барады Көш-керуен бетін шығысқа түзеді
Талдау-байымдаудың методика теориясында мынадай құрылымдық-элементтерсубьект предикат байланыс
Теориялық білім меңгерту сабағының түрлеріжаңа сабаққайталау сабағытәжірибелік сабақ
Теориялық материалды бекіту кезеңі Сабақтыың аяқталар кезі Жаңа сабақтан кейінгі кезЖаңа тақырыпты түсіндіру кезі
Теориялық материалды бекіту кезеңіЖаңа сабақтан кейінгі кезБаға қою кез Сабақтың аяқталар кезі
Тәсіл дегеніміз не әдістерминсабақ өткізудің жолы
Тіл дамыту әдісінің мақсаты – сөздік қорын молайтсөздік қорын молайту
Тіл дамыту жұмыстарын жүргізудің негізгі бағыттар Тілді байыту,білімді жүйелеу, мақсатқа жетуСөздік қорды байыту, ойды байланыстыра мазмұндаутілдік норманы игеру
Тіл дамыту жұмыстарын жүргізудің негізгі бағыттарыСөздік қорды байыту, тілдік норманы игеру, ойды байланыстыра мазмұндауОй қорытындысын шығару, пікірталасқа түсуӘдеби тілді, тіл мәдениетін меңгерту
Тіл дамыту жұмыстарының бөлімдері –сөздік жұмысының әдістемесішығарма әдісі, сөйлеуді дамытусөйлем мен сөз тіркесімен жұмыс әдістері
Тіл дамыту компонентіСөздердің дұрыс айтылуын қадағалауЖаңа сөздермен жұмысСөз мағынасын түсіне білу
Тіл дамыту компонентісөздердің дұрыс айтылуын қадағалаужаңа сөздердің мағынасын түсіндіруқатысымдық құзыреттілік қалыптастыру
Тіл дамыту компонентіСөздердің дұрыс айтылуын қадағалауҚайталау сабақтар жаңа сөзбен жұмыс
Тіл дамыту компонентісөздердің дұрыс айтылуын қадағалауқатысымдық құзыреттілік қалыптастыружаңа сөздердің мағынасын түсіндіру
Тіл дамыту сабағының мақсаты –өз бетінше мәтін құрубайланыстырып сөйлеуге жаттығушығарма, мазмұндама жазу
Тіл дамыту ұстанымы Теорияның практикамен байланысы ҒылымилықЖаңа сөздерді меңгерту
Тіл дамыту ұстанымыТеорияның практикамен байланысыСөздікпен жұмысмәтінмен жұмыс
Тіл дамытудың негізгі компоненттеріДыбыс, сөз, буынСөз, буын, екпінжаңа сөздерді түсіндіру
тіл мәдениетін жетілдіруоқушы сөйлеуінің грамматикалық құрылымын қалыптастыру
Тіл мәдениетін оқытудың мақсатыауызша, жазбаша әдеби тілдің нормаларынмеңгертедісөйлеудің әдеби тіл нормасына сәйкестігін қарастырадысөйлеу шеберлігін қалыптастырады
Тіл мәдениетінің саласыстилистикасөйлеу этикетішешендік өнер
Тілді үйрету мен оқытуда жан-жақты пайдаланылатын қатысымдық әдістің өзіндік белгілерҚатысымдық әдіс кем дегенде екі адамның немесе бір адам мен топтың арасындағы қарым-қатынастың немесе іс-әрекеттің жүзеге асуы нәтижесінде болады, Қатысымдық әдіс оқушы немесе оқытушының әрқайсысының өзіне тән міндетері бөлек болып, мақсаттары ортақ болуын талап етеді, Қатысымдық әдістің басты белгісінің бірі – тілді үйретуді күнделікті өмірде жүзеге асыру
Орфографияны оқытудың ғылыми- пратикалық маңызы, міндеттері мен ұстанымдары. Орфографиялық іскерлік пен дағдыларды қалыптастырудың психологиялық негіздері. Орфографиялық дағдыларды қалыптастыруда орфографиялық сөздіктерді қолдану әдістемесі. Орфографиялық ережелерді оқыту әдістемесі. Орфографиялық талдау жасаудың түрлері. Орфография мен орфоэпияның бір – бірінен байланыстылығымен бірге олардың өзара айырмашылығын жете түсіну үшін оқушы фонетиканы жетік білудің маңызы зор.
Тілдегі сөздердің жазылу нормалары үш түрлі принципке негізделіп жазылатынын оқушыларға кестені пайдалана отырып түсіндірген жақсы нәтиже береді. Көптеген тілдердің емле заңдарына көбінесе үш-төрт түрлі принцип негіз болады. Олар : фонематикалық, фонетикалық, морфологиялық, тарихи-дәстүрлік т.б. принциптер.
Морфологиялық принцип бойынша сөз бөлшектерінің түбір тұлғалары сақталып жазылады. Фонематикалық принципке дыбыстардың бір сөз ішіндегі немесе сөз аралықтарындағы бір-біріне тигізген әсерлері ескерілмей, негізгі фонемалық түрі (мәні) сақталып жазылуы жатады. Фонетикалық принцип бойынша сөз бөлшектерінің дыбыстық өзгеріске ұшырауы есепке алынып, олар айтылуынша (естілуінше) жазылады. Тарихи – дәстүрлік принцип бойынша жазу сөз бөлшектерінің түбір тұлғасын сақтау ережесіне де, естілуінше жазу ережесіне де сай келмейді, мұнда сөздердің бір кездегі қалыптасып, үйреншікті болып кеткен жазылу түрі сақталады.
Белгілі бір тілдердің орфографиясында бұлардың біреуі не екеуі негізгі, басым принцип болады. Сонымен қатар осы тілде емле принциптерінің қалған түрлері де орын алады.
Орфографиялық ережелер мынадай мәселелерді қамтиды:
-
Кейбір дыбыстардың жазылуы; -
Түбір сөздердің және қосымшалардың жазылуы; -
Сөздердің бірге, бөлек және дефис арқылы жазылуы; -
Шылаулар мен одағайлардың жазылуы; -
Бас әріптердің қолданылуы; -
Сөздерді тасымалдау;
Қазақ тілі орфографиясында дауысты, дауыссыз дыбыстардың жазылуының барлығы бірдей қиындық туғызбайды. Олардың көпшілігі сөздің кез келген жерінде қолданылып, өз әрпімен жазыла береді. Тәжірибеде бірсыпыра қиындық келтіріп жүрген тұстар – дауысты ә, ы, і, и дыбыстарын таңбалайтын әріптердің емлесі.
Орфографиялық дағды – күрделі процесс. Ол – жазу, сөздің дыбыстық құрамын дағдылай білу, грамматикалық білімге сүйене отырып орфограмманы тану, оған лайық ережені пайдалана білу дағдыларын қамтиды. Орфограмманың сипатына қарай бұлардан басқа көптеген жеке операциялар жүргізілуі мүмкін. Ондай жекелеген операциялар түгелдей есепке алынып отырылады. Бірақ үнемі олай бола бермейді. Егер оқыту барысында күрделі әрекеттер дағдыға айналдырылуы қажет болса, онда олармен өздерінің ойын жазбаша беруіне және орфографиялық норманы сақтауына көмектесетін жеке-жеке жаттығулар жүргізілуі тиімді.
Дағдының берік қалыптасуы қайталау және жаттығу жұмыстарына тығыз байланысты. Орфографияны оқытудағы қайталау теориялық (грамматикалық, орфографиялық) білімді жазу практикасына пайдалану болып табылады. Қайталау арқылы оқушылардың ойлау әрекеті жетіледі, орфографиялық мақсатты қандай амалдармен, тәсілдермен шешу керектігі анықталады. Орфографияны оқытудың амалдары мен тәсілдеріне орфографиялық іс-әрекеттерге анализ жасау, абстракция, сөз контексінен тілдің морфологиялық элементтерін бөліп алу, ол элементтерді белгілі бір грамматикалық категорияларға жатқызу, орфографиялық ережені айқындау т.б. жұмыстар жатады.