ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.01.2024
Просмотров: 55
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ТАРИХИ ТҰЛҒАЛАР ТІЗІМІ
| КӨНЕ ДӘУІРЛЕРДЕН – XIV ҒАСЫРҒА ДЕЙІН ӨМІР СҮРГЕН ТАРИХИ ТҰЛҒАЛАР | |||
| | Алып Ер Тоңға | – | (б.з.д. VII) Тұран елінің әйгілі билеушісі. |
| | Анахарсис | – | (б.з.б. 605-545 ж.ш.) Сақтардың Гнур патшасының ұлы. АфинығаСолонның кезінде барып қызмет жасаған. Б.з.д. VII-VI ғғ. Ежелгі Грекиядағы «Жеті данышпанның» қатарына кіргізілген. |
| | Томирис | – | (б.з.д. 570-520) Сақ халықтарының ел билеген атақты патшайымы. |
| | Мөде қаған | – | (б.з.д. IІ-І ғғ.) Ғұн империясының негізін қалаушы. |
| | Еділ қаған | – | (400-453 жж. өмір сүрген) Батыс ғұн тайпалар одағының аты аңызға айналған көсемі. Адамзат тарихында өзіндік орны бар тарихи тұлға. |
| | Алпамыс батыр | – | Мөлшермен ерте ғұн дәуірі және түркі дәуірінде есімімен басқыншы жауға қарсы ерлігі халық арасына кеңінен тараған батыр. |
| | Бумын қаған | – | (545-552) Алғашқы Түрік қағандығын құрушы, қаған. |
| | Бәйдібек би | – | (VI-VII ғғ. өмір сүрген) Қазақ елі мен жерінің тұтастығын қалыптастыру жолындағы аты аңызға айналған тұлға. |
| | Арыстан баб | – | (VIІ ғ.) Әулие. |
| | Тоныкөк | – | (шамамен 646-731 жж. өмір сүрген) шығыс Түркі Қағанаты заманындағы абыз, қаған кеңесшісі. |
| | Білге қаған | – | (681-734 жж. өмір сүрген) Шығыс Түркі Қағанатының қағаны. |
| | Күлтегін | – | (684-731 жж. өмір сүрген) Шығыс Түркі Қағанатының қолбасшысы. |
| | Йоллығ-тегін | – | (VIІ ғ. аяғы-VIIІ басы) Жазушы, тарихшы. Екі бірдей орхон жазбаларының авторы. Шығыс Түркі Қағанатының қағаны. |
| | Қорқыт ата | – | (IXғ.) Түркі дәуіріндегі ұлы жырау. |
| | Әл-Фараби | – | (870-950 жж.) Орта ғасырдағы түркі әлемінің данышпан ойшылы, энциклопедист ғалым. |
| | Бұғра хан | – | (915-955жж.) Қарахан мемлекетінің негізін қалаушы. |
| | Жүсіп Баласағұн | – | (1017-1075жж.) Түркі дәуіріндегі «Құтты Білік» дастанының авторы. |
| | Махмұд Қашқари | – | (1029-1101жж.) Түркі дәуіріндегі ғұлама-ғалым, түркітілдерінің сөздігін жасаушы. |
| | Қожа Ахмет Йассауи | – | (1093-1166 жж.) Түркі дәуіріндегі діндар-философ, сопылық ілімнің негізін қалаушы. |
| | Майқы би | – | (1105-1225 жж. өмір сүрген) Қазақ халқының төбе биі. |
| | Тұғырыл хан | - | (1130-1203 жж.) Шыңғыс хан дәуіріндегі Керей, Найман, Қыпшақ, Қоңырат, Жалайыр т.б. ежелгі мемлекеттердің тұсындағы әйгілі хандардың бірі. |
| | Кетбұға | – | (шамамен 1150-1225 жж. өмір сүрген.) Жырау, күйші, аңыз кейіпкер, қазақтың ұлы жыршысы. |
| | Ахмет Йүгінеки | – | (XII ғасырдың соңы – XIII ғасырдың басы) Ортағасырлық ақын, хакім, ойшыл. |
| | Мұқали батыр | – | (1169-1223) Мұқали батыр Шыңғыс хан әскерінің сол жақ қанатының бас қолбасшысы болған, 95 мың әскерді басқарған. |
| | Жошы хан | – | (1187-1227 жж.) Алтын Орданың негізін қалаған хан. |
| | Тайбұға хан | – | (1201 - 1290 жылдар) хан, Батыс Сібірді басқарған, керей ханы Тұғырыл ханның ұрпағы. Хандық құрған мерзімі 1220-1290 жылдар. |
| | Берке хан | – | (1209-1266 жж.) Алтын Орданың алғашқы мұсылман дінін қабылдаған ханы. |
| | Бейбарыс сұлтан | – | (1223-1277 жж.) Мамлюктердің төртінші сұлтаны, Мысыр елін 17 жыл билеген, аса көрнекті әскербасы. |
| | Жамал Қарши | – | (1230-1315 жж.) жазушы, тарихшы. Ол Орта Азия мен Қазақстан қалаларының саяси өмірі мен мәдени, шаруашылық құрылысының тарихын суреттеген. |
| | Едіге | – | (XIII-XIVғғ.) Түркі халықтарына ортақ батыр. |
| XIV-XVIII ҒАСЫРЛАРДА ӨМІР СҮРГЕН ТАРИХИ ТҰЛҒАЛАР | |||
| | Ұрыс хан | – | (т.ж.б – 1377 ж.) Ұрыс ханныңбилігі тұсында Ақ ОрдаАлтын Ордаданбөлініп шыққан соң, тәуелсіз хандық болып жарияланды. |
| | Сыпыра жырау | – | (шамамен XIV ғ.ө.с.) Жыршы, суырып салма ақын. |
| | Асанқайғы жырау | – | (XIV-XV ғғ.) Көшпелілер философы, данышпан. |
| | Қазтуған жырау | – | (XIV-XV ғғ.) Жырау. |
| | Тоқтамыс хан | – | (шамамен 1350-1406 жж.) Алтын Орда ханы. |
| | Домалақ ана | – | (1378-1456 жж.) Есімі ел ұранына айналған абыз аналардың бірі. |
| | Ұлықбек | – | (1394-1449 жж.) белгілі түркі ғалымы, астроном, математик. Орта ғасырлардағы басты обсерваториялардың бірінің негізін қалаған. |
| | Алаша хан | – | (XIV-XV ғғ.) Батыр, би, ұлыс билеушісі. |
| | Қобыланды батыр | – | (шамамен XV ғ.) Қазақ хандығының қалыптасуының бастапқы кезеңіндегі атақты батыр. |
| | Орақты батыр | – | (1420-1501 жж.)Батыр. Керей мен көкжал хандардың тұстасы. |
| | Әлішер Науаи | – | (1441-1501 жж.) Түркі халықтарына ортақ ұлы ақын, ойшыл, мемлекеттік қайраткер. |
| | Керей хан | – | (1465-1478 жж.) билік құрған, Қазақ хандығын негіздеуші. |
| | Шора батыр | – | (туған жылы белгісіз – 1546 ж.) Батыр. |
| | Шалкиіз жырау | – | (шамамен 1465-1560 жж өмір сүрген) Жырау, орта ғасырлардағы қазақ поэзиясының көрнекті өкілі. |
| | Жәнібек хан | – | (1478-1480 жж.) билік құрған, Қазақ хандығын негіздеуші. |
| | Доспамбет жырау | – | (1490-1523 жж.) Жырау, қолбасшы батыр. |
| | Мұхаммед Хайдар Дулати | – | (1499-1551 жж.) Ортағасырлық тарихшы, «Тарих-и Рашиди» кітабының авторы. |
| | Ер Қосай батыр | - | (1507 -1594 жж.) Қазақ ұлты мен мемлекеттігін нығайтуға үлес қосқан ірі тарихи тұлғалардың бірі. |
XIX-XXІ ҒАСЫРЛАРДА ӨМІР СҮРГЕН ТАРИХИ ТҰЛҒАЛАР
–