электр өрісі кернеулігі.

Сонда

(8.16)

металдың меншікті өткізгіштігі.

Ал Джоуль-Ленц заңы ( дифференциал түрінде )

(8.17)
ЛЕКЦИЯ №9

Магнит өрісі. Заттағы магнит өрісі.

1. 
   Магнит индукциясының векторы.
   
2. 
   Био-Савар-Лаплас заңы.
   
3. 
   Лоренц күші. Ампер күші.
   
4. 
   Магнетиктер. Магнетиктер түрлері.
   

Токтың және тұрақты магнит төңірегінде магнит өрісі болады. Токтың төңірегіндегі магнит өрісінің бағыты суретте бағытымен бірдей.

Магнит өрісінің рамкаға әсер етуші күш моменті

(9.1)

мұндағы рамканың магнит моменті деп аталады. ток күші, рамка ауданы, магнит индукциясы векторы, оның шамасы

(9.2)

Индукция өлшем бірлігі – тесла (Тл)

Магнит өрісін магнит индукция сызықтарымен бейнелейді, ол сызықтарға әрбір нүктеде жүргізілген жанама векторының бағытымен бірдей.

Магнит өрісі кернеулік векторымен де сипатталады.

(9.3)

мұндағы -магнит тұрақтысы, ортаның магнит өтімділігі. Кернеулік өлшем бірлігі-A/м.

Магнит өрісі үшін де электр өрісі сияқты суперпозиция принципі орындалады;

---

(9.4)

Био-Савар-Лаплас заңы бойынша I тогы бар өткізгіштің dl элементі А нүктесінде жасайтын өріс индукциясы

(9.5)

оның модулі

(8.6)

Осы заңға сүйеніп тік токтың төңірегіндегі магнит өрісі индукциясы

(9.7)

( R-ток пен қаралып тұрған нүкте арақашықтығы )

Дөңгелек токтың төңірегіндегі магнит өрісі индукциясы

(9.8)

Индукциясы болған магнит өрісінде жылдамдық қозғалып келе жатқан зарядқа әсер етуші Лоренц күші:

(9.9)

Егер векторы векторына перпендикуляр болса Лоренц күші модулі бойынша тұрақты, сол себепті ол бөлшек радиусы

(9.10)

болған шеңбер бойынша қозғалады. Оның айналу периоды

(9.11)

Период бөлшек жылдамдығына байланыстылығын зарядталған бөлшектердің циклдік үдеткіштерінде пайдаланады.

Индукциясы болған магнит өрісіндегі ток өтіп тұрған металлда (немесе шалаөткізгіште) электр өрісі пайда болуы – Холл эффекті.

Сонда пайда болған потенциалдар айырмасы:

(9.12)

мұндағы зат құрамына байланысты Холл тұрақтысы,

---

металл (шалаөткізгіш) қалыңдығы.

Ампер заңы бойынша: магнит өрісінің токқа әсер етуші күші

(9.13)

өткізгіш элементі ге модулі бойынша тең вектор, ток күші, магнит индукциясы.

Магнит өрісі ағыны деп

(9.14)

шаманы айтады, мұнда векторының ауданшаның нормальға проекциясы.

Магнит өрісінің векторы циркуляциясы нольге тең болмайды, сондықтан оны құйынды өріс дейді.

өрісі үшін Гаусс теоремасы бойынша

(9.15)

Бұл табиғатта магнит зарядтары болмайтындығын дәлелдейді.

Тогы бар өткізгішті магнит өрісінде орын ауыстырғанда істелетін жұмыс

(9.16)

Кез келген дене магнетик болып табылады, ол магнит өрісі әсерімен магниттеледі.

Заттың магниттік қасиетін өтімділік арқылы сипаттайды.

болса диамагнетик

болса парамагнетик

ал болса ферромагнетик деп аталады.

(9.17)

Ферромагнетиктердің гистерезис(қалдықтық) қасиеті бар.

---

Ф ерромагнетик Кюри нүктесі деген температурадан жоғарыда өз ферромагниттік қасиетін жояды, парамагнетик түріне өтеді.

Заттағы магнит өрісі үшін толық ток заңы бойынша

(9.18)

мұндағы және - тұйық контурды қамтитын макротоктар ( өткізгіштік тогы ) және микротоктар ( молекулярлық токтар ) алгебралық жинағы.
ЛЕКЦИЯ №10

Электромагниттік индукция құбылысы.

1. 
   Электромагниттік индукция құбылысының негізгі заңдары.
   
2. 
   Ленц ережесі.
   
3. 
   Өзара индукция және өздік индукция құбылыстары.
   
4. 
   Токтың магнит энергиясы.
   
5. 
   Магнит өрісінің энергия тығыздығы.
   

Электромагниттік индукция деп тұйық өткізгіш контурда оны қамтитын магнит индукция ағыны өзгергенде электр тогы пайда болу құбылысын айтады.

Электромагниттік индукция негізгі ( Фарадей ) заңы бойынша контурда пайда болатын ЭҚК

(10.1)

(-) таңбасы Ленц ережесіне сәйкес контурдағы индукциялық ток құратын магнит ағыны осы ток оған себепші болған магнит ағыны өзгеруіне қарама қарсы бағытталған болады.

Бір контурдағы ток күші өзгерген себебінен екіншісінде ЭҚК пайда болуы өзара индукция құбылысы деп аталады.

(10.2)

коэффициенттері контурлардың өзара индуктивтілігі деп аталады. Олар бір-біріне тең, мысалы үшін тороид тәрізді 2 катушкалар өзара индуктивтіліктері

(10.3)

Ток күші болған контур арқылы магнит ағымы осы ток күшіне пропорционал болады.

(10.4)

---

Пропорционалдық коэффициент контур индуктивтілігі деп аталады. Индуктивтілік өлшем бірлігі генри (Гн)

1 Гн= (10.5)

Өткізгіш контурда ток күші өзгеруі себебінен осы контурдың өзінде ЭҚК пайда болуы өздік индукция құбылысы деп аталады.

Ұзын соленоидтың индуктивтілігі

(10.6)

мұндағы соленоид орамдар саны, оның қима ауданы, ұзындығы.

Токтың магнит энергиясы

(10.7)

оның тығыздығы

(10.8)

Максвелл гипотезасы бойынша әрқандай өзгеруші магнит өрісі қоршаған кеңістікте электр өрісін қоздырады, осы өріс контурдағы индукциялық ток пайда болуының себепшісі болып табылады.

Сонда

(10.9)

Максвелл ығысу тогы деген түсінік кірітті

(10.10)

оның тығыздығы

---

Смотрите также файлы

• Использование облачных технологий google docs (таблицы) и форма google в образовательном процессе аннотация.docx

• Законы Менделя Хромосомная теория Взаимодействие генов Изменчивость Наследственные болезни.docx

• Діагностика та лікування захворювань внутрішніх органів у людей похилого віку.pdf

• При выполнении задания студент должен.docx

• Тема Целостный педагогический процесс.docx