Файл: замерзімді жоспар блімі 1блім Жанды табиат.docx

	музыкалық шығармашылық жұмыстарда белсенділік көрсетеді. Кейбір оқушылар: қазақтың көне музыка аспаптарының ұлттық музыка өнеріндегі орны мен уақыт аралығында тарихи жолы жөнінде зерттеу жұмыстарын жүргізуде жетекшілік ете алады; музыкалық шығармашылық жұмыстарды ұйымдастыруда бағыт көрсете алады; өзінің жəне өзгенің жұмысын бағалай алады.
Бағалау критерийлері	Оқушылар мына мақсатқа жетті: қазақтың көне музыка аспаптарының ұлттық музыка өнеріндегі орны мен уақыт аралығында тарихи жолы жөнінде сыныптастарымен бірге пікірін білдіре алады; жетіген аспабының тембрін ажырата алады; көне аспаптар түріне сипаттама беруге тырысады; музыкалық шығармашылық жұмыстарға көпшілікпен бірге араласады; өзінің жəне мүмкіндігінше өзгенің жұмысын бағалай алады.
Тілдік мақсаттар	Оқушылар: тыңдалған музыканы сипаттайды, музыка мен уақыт жөнінде жəне олардың өзара байланыстылығы туралы өз пікірін айтады, көңіл күйін түрлі музыкалық іс-əрекеттер арқылы жеткізеді; аспаптық бағдарламалық музыканы біледі.
Құндылықтарды дарыту	Қазақтың көнеден келе жатқан аспаптық музыкасын тыңдау негізінде, танымдық мүмкіндіктерін арттыру
Пəнаралық байланыстар	Тарих. Əдебиет
Бастапқы білім	Алдыңғы бөлімдерде алған білімдеріне сүйене отырып білім алу

Сабақ барысы:

Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтағы жоспарланған іс-əрекет	Ресурстар
Сабақтың басы	Сабақ өткен сабақпен жалғаса қазақтың дəстүрлі музыкалық аспаптарының уақыт кезеңінен өте жаңар- ғаны жөніндегі тақырыпты қамтиды. Оқушылар танысатын аспап – жетіген аспабы. (МК) Мұғалім жетіген аспабының шығуына байланысты аңызды баяндайды. Оқуықта аңыздың қысқа желісі берілген. Қазақ халқы музыкалық аспаптарға бай. Солардың бірі – көнеден келе жатқан жетіген аспабы. Аспаптың пуыайда бол жайында аңыз да сақталған. «Ертеде бір қарияның жеті ұлы болған. Бір жылы қатты жұт болып, жеті баласы бірінен кейін бірі қаза болады. Əр баласы қаза болған сайын қария кепкен ағашқа бір ішектен тағып, оған тиек ретінде балаларының ойнаған асығын қойып, күйлер шығарады. Бұл күйлер бізге «Жетігеннің жетеуі» деген атпеннж. етке Аспап атауы да осы ұғымды береді. Жетіген – жеті əн».	«Музыка» оқулығы
Сабақтың ортасы	1-тапсырма. Музыка тыңдау жəне талдау. Музыка тыңдауға Н. Тілендиевтің «Аққу» күйі жеті- ген аспабының орындауында тыңдатылады.	«Музыка» оқулығы, нота хрестоматиясы,

---

	(МК, Ұ) Аққудың бейнелілік сипаты күйде ерекше берілген жəне оны жетіген аспабында орындау да оқушылардың қызығушылығын арттыра түседі. Оқушыларға берілетін сұрақтар да осы қажеттіліктен туындаған. Жетіген аспабы судың сылдыры, қамыстың сыбдыры, аққу үнін, қанат қағыстарын қаншалықты жеткізе алды? Күйден алған əсеріңмен бөліс. Мұғалім алдын ала жетігеннің көне жəнеріжаңа тү бар бейнежазба немесе суреттер дайындайды. Оқулықта жетіген аспабының түрлері (көне, жаңа, жетілдірілген) көрсетілген. 3-тапсырма. Зерттеу. (МК,Т) Оқушылар зерттеу жұмысына тартылады. Оқулықта зерттеу жұмысының талаптары көрсетілген «Көнеден жеткен аспаптар» атты зерттеу жұмысына қатыс. Үш топқа бөлініңдер. Əр топ кестеде берілген аспап түрлерін таңдайды жəне сол аспапқа байланысты хабарлама дайындайды. Хабарлама талаптары: Аспаптың пішініне (формасына), орындау түріне тоқталу. Көне жəне жаңа аспаптың ерекшеліктерін атау.	фонохрестоматия Жетіген аспабының тарихы туралы бейнежазба https://www.youtub e.com/watch?v=LLz bSoJWxQI Н.Тілендиев «Аққу» жетіген аспабының орындауында https://www.youtub e.com/watch?v=pAg WMLF5MRU
	Үлгі: Шертер аспабы. Көне түрі: пішіні ожауға ұқсайды, беті ашық, шертіліп тартылады, үш ішекті. Жаңа түрі: пішіні төртбұрышты, мойны қысқа, шертіліп тартылады, үш ішекті. Берілген үлгіге қарай отырып, оқушылар өздері аспаптарды сипаттайды. Дыбыстарын өздері шығару арқылы дыбыс ерекшеліктеріне де көңіл бөледі. Мұғалімге басқа да аспаптар түрін көрсетуге болады. 4-тапсырма. Орындау. (Ұ) Үшінші тапсырма түрі мəнерлеп оқумен байланысты. Жетіген Жалпақ ағаш бетіне Жеті ішек тағылған. Əр ішектің астына Жеті асық қойылған. Су сылдыры секілді Дыбысы нəзік сызылған.

Аспап түрі	Көне	Жаңа
шертер
даңғыра
сазсырнай
қобыз

---

	«Жетіген» өлеңін Н. Тілендиевтің «Аққу» күйінің сүйемелдеуімен мəнерлеп оқы.
Сабақтың соңы	5-тапсырма. Таныстыру жəне бағалау. (МК,Ұ) Оқушылар таныстырылым түрін тек мəнерлеп оқу арқылы ғана емес, «Аққу» күйінің негізгі интонациялық əуенін қолдана отырып та, сөз бен əуенді қосып, суырыпсалма жасауына болады. Оқулықта бұл тапсырма түрі көрсетілген. Сабақ аяғында оқушылар үйренген «Мəңгілік ел» əнін қайталайды.
Саралау – Оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?		Бағалау – Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?	Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасының сақталуы
Қабілеті жоғары оқушыларға композицияны орындау барысында, музыканың көркемдеуіш құралдарын анықтауға тапсырма беруге болады.		Бақылау; Бағалау өлшемдері мен дескрипторлар бойынша; Əн орындау кезінде оқушылар бірін-бірі өзара бағалайды.	Денсаулық сақтау технологиялары Сергіту сəттері мен белсенді іс-əрекет түрлері
Сабақ бойынша рефлексия Сабақ мақсаты/оқу мақсаты дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарында қандай ауытқулар болды, неліктен?		Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанада берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Жалпы баға Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз): 1. 2. Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да о ланыңыз)? 1. 2. Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

---

№13 сабақ жоспары

Ұзақмерзімді жоспар бөлімі 3-бөлім: Уақыт	Мектеп:
Күні:	Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 3	Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы	Біздің оркестр
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты (оқу бағдарламасына сілтеме)	3.1.1.1 – тыңдалған əуеннің сипатын, мазмұнын, жанрын, көркемдеуіш құралдарын анықтау жəне салыстыру; 3.1.2.1 – көркем образдарды аша отырып, түрлі сипатты əндерді орындау; 3.1.3.2 – музыкалық форманың құрылымын анықтау: шумақ, шумақ- қайырма, бір бөлімді, екі бөлімді; 3.1.2.2 – музыкалық штрихтарды қолдана отырып, аспаптарда ойнау дағдыларын көрсету.
Сабақ мақсаты	Барлық оқушылар: оркестр түрлерін ажыратады; оркестр құрамындағы музыкалық аспаптар атауын атай алады; музыкалық-шығармашылық жұмыстарға көпшілікпен бірге араласады. Оқушылардың көпшілігі: оркестр түрлерін ажыратады, ерекшеліктерін сипаттай алады; оркестр құрамындағы көнеден жеткен ұлттық музыкалық аспаптар атауын атай алады; музыкалық-шығармашылық жұмыстарға белсене араласады. Кейбір оқушылар: оркестр құрамындағы көнеден жеткен ұлттық музыкалық аспаптар ерекшеліктерін сипаттайды, көрсете алады; музыкалық-шығармашылық жұмыстарға жетекшілік ете алады.
Бағалау критерийлері	Оқушылар мына мақсатқа жетті: оркестр түрлерін ажыратады; оркестр құрамындағы музыкалық аспаптар атауын атай алады; музыкалық-шығармашылық жұмыстарға көпшілікпен бірге араласады: өзінің жəне мүмкіндігінше өзгенің жұмысын бағалай алады.
Тілдік мақсаттар	Оқушылар: тыңдалған музыканы сипаттайды, музыка мен уақыт жөнінде жəне олардың өзара байланыстылығы туралы өз пікірін айтады, көңіл күйін түрлі музыкалық іс-əрекеттер арқылы жеткізеді; аспаптық бағдарламалық музыканы біледі.
Құндылықтарды дарыту	Қазақтың көнеден келе жатқан аспаптық музыкасын тыңдау негізінде танымдық мүмкіндіктерін арттыру
Пəнаралық байланыстар	Тарих. Əдебиет
Бастапқы білім	Алдыңғы бөлімдерде алған білімдеріне сүйене отырып, білім алу

---

Сабақ барысы:

Сабақтың

Сабақтағы жоспарланған іс-əрекет

Ресурстар

жоспарланған кезеңдері
Сабақтың басы	Қазақтың əн мен күйлері жеке орындауда дамыған. «Біздің оркестр» тақырыбы күйдің уақыттың өзгерісіне қарай жеке орындаудан оркестрлік орындауға көшуі жөнінде тақырыпты жалғастырады. Оқушылар бірінші сыныптан бастап жеке орындау мен аспаптық орындаудағы ерекшеліктерді өзінің жинақтаған тəжірибелік деңгейінде түсіндіре алады. 1-тапсырма. Сыныптық талқылау. Оқулықта бірнеше оркестр түрі көрсетілген: симфониялық оркестр, халық аспаптар оркестрі, үрлемелі аспаптар оркестрі. Оқушылар оркестрлердің дыбысталуын бейнежазбадан тыңдайды, көреді. (МК,Ұ,ОТ) Бейнежазбадағы жəне суреттегі оркестр түрлерін ата. Халық аспаптар оркестрінің басқа оркестрден ерекшелігі неде? (аспаптарында, киімдерінде, құра- мында, орындалуында, дыбысталуында)	«Музыка» оқулығы, нота хрестоматиясы, фонохрестоматия Оркестр түрлері: «Сарыарқа» Құрманғазы оркестрі https://www.youtub e.com/watch?v=7L YlBrGn9wQ Государственный духовой оркестр https://www.youtub e.com/watch?v=mG R7wIwuUY4 Құрманғазы «Балбырауын» орын. ҚР академиялық симфониялық оркестрі. https://www.youtub e.com/watch?v=MM iRsaYM2lI https://www.youtub e.com/watch?v=NU zVcD7Pm0g
Сабақтың ортасы	2-тапсырма. Музыка тыңдау. (МК,Ұ) Оқушылар Құрманғазының «Балбырауын» күйін тыңдайды. Берілетін сұрақтар оркестрдегі дирижёр рөлінің қаншалықты маңызды екендігін көрсетеді. Үнтаспадан ұлы күйші Құрманғазының «Балбы- рауын» күйін жеке жəне оркестрдің орындауында тыңда. Саған күй орындалуының қай нұсқасы ұнады? Оркестрдің орындауында күй көркемделуіне не себеп болды? (орындаушылар саны, аспаптардың көптілігі, əртүрлілігі, дыбыс күші, дыбыс бояуы (тембрі), дирижёрдің болуы). Оқулықта оқушылардың ойын түйіндеуде қорытынды пікір ұсынылған. «Оркестрмен орындалатын музыкалық шығарманың өте көркем болуы оның жетекшісі дирижёрге байланысты. Ол оркестрдің бірге орындауын, шығарманың ырғағын, екпінін, дыбыс күшін қалай ойналу керектігін қас-қабағы, қол қимылдары арқылы көрсетеді.	Құрманғазы «Балбырауын» жеке орындауда Қ. Ахмедияров http://audio.nur.kz/1 042697-kyrmanfazi- balbirauin-(or-k- ahmediyarov) Құрманғазы «Балбырауын» оркестрдің орындауында https://www.youtub e.com/watch?v=beS PeoJD5DY

---