---

Состояние фонематических процессов

Нарушения фонематического слуха проявляются в разной степени. В легких случаях нарушения фонематического слуха прослеживаются в заменах и смешениях артикулярно близких звуков (например, смешения звуков [ш] и [с], [с] и [т], [х] и [к]) или звуков, близких по одному смыслоразличительному признаку (по способу образования, месту образования, месту резонирования). В случаях более грубого нарушения фонематического слуха дети не различают звуки по нескольким смыслоразличительным признакам и звуки, контрастные по артикуляторным признакам ([с] и [х], [т] и [к], [п] и [к]).

Ерікті зейін мен фонематикалық қабылдаудың қалыптасуын сипаттаңыз

Зейін бірқатар белгілермен сипатталады: тұрақсыздық және зейіннің ауытқыуы (тұрақсыздық немесе сарқылу), ерікті зейіннің төменгі деңгейі, өз іс-әрекетін жоспарлаудағы қиындықтар. Балалар жағдайларды талдауға әрең назар аударады, мәселелерді шешуде әртүрлі жолдар мен әдістерді іздеу, жүзеге асыру репродуктивті сипатта болады. Тітіркендіргіштің модальділігіне (көру немесе есту) байланысты ерікті зейіннің көрінуінде айырмашылықтар бар: ринолалиямен ауыратын балаларға визуалды нұсқау жағдайына қарағанда, ауызша нұсқау жағдайында тапсырманы орындауға зейін қою әлдеқайда қиын.

Фонематикалық процестердің жағдайы

Фонемалық есту қабілетінің бұзылуы әртүрлі дәрежеде көрінеді. Жеңіл жағдайларда фонематикалық есту қабілетінің бұзылуы артикулярлық жақын дыбыстарды (мысалы, [W] және [C], [C] және [T], [X] және [K] дыбыстарының араласуы) немесе бір мағыналық айырмашылық белгісіне (білім беру тәсілі, білім беру орны, орналасқан жері бойынша) жақын дыбыстарды ауыстыру және араластыру арқылы байқалады резонанс). Фонемалық есту қабілетінің неғұрлым өрескел бұзылуы жағдайында балалар дыбыстарды бірнеше мағыналық-ажыратқыш белгілері бойынша және артикуляторлық белгілері бойынша қарама-қарсы дыбыстарды ажыратпайды ([с] және [х], [т] және [к], [п] және [к]).

81. 
    Составьте комплекс игр и упражнений на увеличение объёма слухоречевой памяти и дифференциации звуков в самостоятельной речи.
    

---

Упражнения на развитие фонематического слуха

• 
  «Кто здесь?» — ребенка просят закрыть глаза и на слух узнать музыкальные инструменты, звучащие игрушки, голоса людей. Важно: все эти звуки он должен хорошо знать ранее.
  
• 
  «Повторяшки» — педагог предлагает ребенка повторить за ним набор одинаковых слогов с ударением на первом гласном (мА-ма-ма), затем на втором (ма-мА-ма) и на третьем.
  
• 
  «Найди ошибку» — дети очень любят «поправлять» взрослых, так что эта игра обычно пользуется популярностью. Педагог читает текст, а ребенок должен «уличить» автора в ошибке. Например: У нашего Мишки на лбу большая фишка (шишка).
  

(игра «Поймай звук»).

А теперь давай поиграем в игру.

Хлопни в ладоши один раз, если услышишь звук [в], и два раза – если услышишь звук [ф].

Звуки: [ф], [р], [с], [в], [н], [ч], [к], [ф], [ч], [в], [к], [в], [д], [н], [ф], [к], [ч].

Слоги: па – ка – ва – са – но – фо – ну – ву – ты – фы – во – фу.

Слова: футболка, утка, вагон, факел, сова, кофта, валенки, книга.
Дифференциация в-ф в слогах

.Я читаю слоги и звуковые сочетания, а ты поднимаешь соответствующую букву.

(Ва, фы, вла, фе, фле, вра, вло, фра, вры, флю, фре).

Игра «Наоборот»

- Меняем букву в на ф и наоборот.

- Ва- (фа)

- Вы- (фы)

- Ви- (фи)

- Фы- (вы)

- Фу- (ву)

- Ве- (фе)

Занятия не включают все упражнения одновременно. Логопед подбирает нужные в зависимости от конкретной ситуации и готовности ребенка.

При обследовании фонематического восприятия целесообразно использовать задания, исключающие артикулирование, чтобы трудности проговаривания не влияли на качество дифференциации. Так, логопед произносит нужный звук в ряду других звуков, как резко отличающихся, так и близких по акустическим и артикуляционным признакам. Услышав заданный звук, ребенок поднимает руку. Например, можно предложить ребенку выделить звук у из звукового ряда о, а, у, о, у, ы, о или слогша из слогового ряда са, ша, ца, ча, ша, ща.

Хорошо выявляет недостатки фонематического восприятия задание на подбор предметных картинок, названия которых начинаются с заданного звука («Подбери картинки на звук ри звук л; на звук си звук ш,на звук си звук з» и др.) Комплекты картинок логопед подбирает заранее, а затем перемешивает произвольно.
Есту есте сақтау көлемін арттыруға және өз бетінше сөйлеудегі дыбыстарды ажыратуға арналған ойындар мен жаттығулар кешенін жасаңыз.

---

Фонематикалық есту жаттығулары

• 
  «Кім мұнда?» - балаға көзін жұмып, музыкалық аспаптарды, дыбыс шығаратын ойыншықтарды, адамдардың дауысын естуді сұрайды. Маңызды: ол осы дыбыстардың барлығын бұрын жақсы білуі керек.
  
• 
  «Қайталаушылар» - мұғалім баланы өзінен кейін бірінші дауысты дыбысқа (ма-ма-ма), содан кейін екіншісіне (ма-ма-ма) және үшіншіге екпіні бар бірдей буындар жинағын қайталауға шақырады.
  
• 
  «Қатені тап» - балалар ересектерді «түзетуді» жақсы көреді, сондықтан бұл ойын әдетте танымал. Мұғалім мәтінді оқиды, ал бала қатесі үшін авторды «айыптауы» керек. Мысалы: Біздің аюдың маңдайында үлкен чип (дөңес) бар.
  

("дыбысты ұстау"ойыны).

Енді ойын ойнайық.

Егер Сіз [в] дыбысын естісеңіз, бір рет қолыңызды шапалақтаңыз, ал екі рет – Егер сіз [ф] дыбысын естисеңіз.

Дыбыстар: [ф], [р], [с], [в], [н], [с], [к], [ф], [с], [в], [к], [В], [в], [д], [н], [ф], [к], [с].

Буындар: па – ка – ва – са – но – фо – ну – Ву – Ву – Фу.

Сөздер: футболка, үйрек, вагон, алау, үкі, жемпір, етік, кітап.
Буындардағы в-ф дифференциациясы

.Мен буындар мен дыбыстық комбинацияларды оқимын, ал сіз тиісті әріпті көтересіз.

(Ва, фа, вла, фе, фле, вра, вло, фра, вра, флю, фре).

"Керісінше"Ойыны

- Біз В әрпін ф-ға және керісінше өзгертеміз.

- Ва - (фа)

- Вы - (фы)

- Ви - (фи)

- Фы - (вы)

- Фу - (ву)

- Ве - (фе)

Сабақтар барлық жаттығуларды бір уақытта қамтымайды. Логопед нақты жағдайға және баланың дайындығына байланысты дұрыс таңдайды.

Фонематикалық қабылдауды зерттеген кезде айтылу қиындықтары дифференциация сапасына әсер етпеуі үшін артикуляцияны болдырмайтын тапсырмаларды қолданған жөн. Сонымен, логопед қалаған дыбысты акустикалық және артикуляциялық ерекшеліктері бойынша күрт әр түрлі және ұқсас бірқатар басқа дыбыстарда айтады. Берілген дыбысты естіген бала қолын көтереді. Мысалы, балаға о, а, у, о, у, с, о дыбыс диапазонынан у дыбысын немесе са, ша, ца, ча, ша, ща буындық қатарынан буынды таңдауды ұсынуға болады.

Аты берілген дыбыстан басталатын тақырыптық суреттерді таңдау тапсырмасы («Ри дыбысы л дыбысы үшін суреттерді алыңыз; си дыбысы үшін ш дыбысы, си дыбысы үшін з» т.б.) фонематикалық қабылдаудың кемшіліктерін жақсы ашады. Логопед алдын ала суреттер жинағын таңдайды, содан кейін кездейсоқ араластырады.

81. 
    Дайте психолого-педагогическую характеристику ребенка с первым уровнем недоразвития речи.
    

---

Общее недоразвитие речи 1 уровня — тяжелая форма речевого дефекта, характерно для “безречевых” детей с нормальным уровнем интеллекта и здоровым слухом. У такого ребенка наблюдаются нарушения всех компонентов языковой системы, при этом несоблюдение языковых норм очень грубое. Дети с ОНР 1 уровня нарушают правила фонетики, грамматики, лексики, фонематики. У них несвязная речь, похожая на лепет, или она почти отсутствует. Данное заболевание может быть обнаружено и диагностировано с 3-4 лет.

ОНР 1 уровня у ребенка характеризуется еще несколькими признаками:

• 
  Слова используются в корневой форме, флексии отсутствуют.
  
• 
  Нет разницы между единственным и множественным числом.
  
• 
  Предлоги не используются.
  
• 
  Ребенок не различает род у существительных, глаголов прошедшего времени.
  
• 
  Слоговая структура не воспринимается.
  
• 
  В домашнем обиходе используется ограниченный набор слов, заученные фразы, которые повторяются многократно.
  
• 
  Сложные слова сокращаются до 1-2 слогов.
  
• 
  Некоторые дети используют лепетные предложения для выражения мыслей, слова при этом искажены, стыкуются без предлогов, флексий. Например, биби туту (машина уехала), гай мяч (играю в мяч).
  
• 
  При составлении рассказа, описания события или картины дошкольники сокращают предложения до одного слова, в лучшем случае двух. ” Папа туту. Биби. Дал”. Это означает: папа уехал на машине, а я ждал его.
  
• 
  Пассивный словарь гораздо богаче активного. Исследователи дефекта утверждают, что дети с ОНР все понимают, а выразить не могут.
  
• 
  Понимание речи вне ситуации затруднено. При обращении или просьбе к ребенку требуется изображение события или предмета на картинке.
  

Таким образом, дошкольники с 1-м уровнем ОНР могут характеризоваться, с точки зрения психологии, так:

• 
  Повышенная тревожность.
  
• 
  Заниженная самооценка.
  
• 
  Остро воспринимают неудачу, хотя стремятся достичь успеха в любом деле.
  
• 
  Выразить гнев, радость, обиду им легче мимикой и жестами, чем длинными высказываниями.
  
• 
  Страдает интерактивная функция при построении общения.
  
• 
  Сосредоточенность взрослых на недостатке речи у малыша усиливает страхи ребенка, поэтому в присутствии незнакомых людей, требовательных педагогов и родителей они напряжены, не могут полноценно уловить содержание учебного материла.
  
• 
  Эмоциональные переживания устойчивы, интенсивны.
  

---

Смотрите также файлы

• 5 Ценностносмысловая позиция учителя.docx

• Особенности содержания обновленных фгосооо, фгос соо.docx

• Парамагниттер Парамагнетиктерді меншікті магнит рісі сырты магнит рісімен баыттас болады. Нтижесінде парамагнетиктердегі магнит рісі сырты магнит рісінен лкен болады..docx

• Реферат защищен с оценкой руководитель старший преподаватель А. С. Данилова должность, уч степень, звание подпись, дата инициалы, фамилия проблемы лечения и диагностики орфанных болезней в рф по дисциплине Проектирование биотехнических систем.pdf

• Бактериальный синтез аминокислот пробиотические микроорганизмы синтезируют аминокислоты.docx