Бақылаушының тікелей қабылдауға мүмкін формасында өлшеу ақпаратының сигналын жасауға арналған құрылғыны деп атайды

Өлшеу сайманы

Өлшеу құралы

Шама

Жұмыс эталонымен

Екінші ретті эталонмен
Өлшеуіш құралдарының жіктелуі

Дифференциалдау

Тікелей жғне салыстырмалы

Көрсетуші жғне тіркелуші

Өзі жазатын жғне басатын

Интегрирлеу жғне қосу
Нәтижелер берілген бірліктерде көрінетін, ал өлшеу қателері берілген шектерден аспайтын өлшеу күйін (жағдайын) деп атайды

Өлшеу бірлігі

Өлшеу жүйесі

СИ жүйесі

Өлшеу әдістері

Өлшеу құралдары
Өлшем қорытындысы дғрежесін өлшенетін көлемнің шынайы мағынасына жақындатуды деп атайды

Өлшем дәлдігі

Бірлік

Өлшеу құралы

Өлшем бірлігі

Жұмыс эталоны
Өлшеу кезінде алынған осы көлемнің шынайы өлшемін білдіретін өлшенетін көлем мен мғннің өлшеу мағынасының арасындағы айырмашылықты деп атайды

Өлшеудің қателігі

Допуск

Ауытқу

Шынайы өлшем

Өлшеудің дәлдігі
Дәл қазіргі мақсатта экспериментті жолмен алынған және шынайы мәнге өте жақын көлем мағынасында қолданылатын мәнді деп атаймыз

Өлшенетін көлемнің шынайы мәні

Өлшенетін көлемнің номиналды мәні

Эталон

Шама (өлшем)

Өлшенетін көлемнің дәл мәні
Өлшеу және бекіту құралдардың метрологиялық органдарының кедергісін анықтау, олардың қолдануға жарамдығын деп атайды

Өлшеу құралдарын түгендеу

Өлшеу құралдарын тексеру

Өлшеу құралдарының мемлекеттік қадағалау

Өлшеу құралдарының дәлдігі

Өлшеу құралдарын салыстыру
Белгіленген шартты белгілерге сәйкес шкалаға белгі қою немесе өлшенетін көлемнің мәнін анықтау деп аталады

Өлшеу құралдарын градуировкалау

Өлшенетін көлемді салыстыру

Өлшемді калибрлеу

Сайманды кедергілер

Өлшемдердің ұқсастығы
Өлшем бірлігін қамтамасыз ететін мемлекеттік жүйесінің стандарттау объектісіне

Приборлар

Физикалық көлемнің бірлігі жғне мемлекеттік эталондар жатады

Өлшем құралдарын тексерудегі құралдар мен ғдістер

Өлшем дғлдігінің нормасы жғне өлшемді жүргізу ғдістемесі

Өлшем қорытындысын көрсету формасы
Төменде көрсетілген стандарттардан өлшемдердің мемлекеттік жүйесі стандарттарын көрсет

ГОСТ 8001-80

ГОСТ 638-90

ГОСТ 2105-95

ГОСТ 12001 –82

ГОСТ 3001-82
Физикалық көлемдердің бірлік жүйесінің қайсысы жөн?

СИ

СГС

МКГСС

МКСГ

СТС
Мемлекеттік стандарттау жүйесіне кіреді

Үш негізгі және екі қосымша бірлік

Төрт негізгі бірліктер

Үш негізгі бірліктер

Бес негізгі бірліктер

Төрт негізгі және бір қосымша бірлік
СИ жүйесіне кіреді:

Жеті негізгі және екі қосымша бірліктер.

Бес негізгі бірлік жғне үш қосымша бірлік.

Үш негізгі жғне екі қосымша бірліктер.

Бес негізгі жғне екі қосымша бірліктер.

Жеті қосымша жғне екі негізгі бірліктер.
СИ жүйесінің негізгі бірлігіне жатады:

Метр, килограмм, секунда, ампер, кельвин.

Сантиметр, грамм, секунда.

Метр, килограмм – сила, секунда.

Метр, килограмм, секунда, градус.

Метр, килограмм, секунда, ампер.
СИ жүйесінің қосымша бірлігіне жатады:

Стерадиан, радиан.

Моль, канделла, стерадиан.

Моль, кандела.

Моль, стерадиан, паскаль.

Ньютон, герц, паскаль.
Стандарттау халықаралық ұйымының белгілеуін тап

ИСО

МОЗМ

ЕОКК

СИ

МЭК
Әрбір нақты жағдайда жүйелер бірлігі негізгі де емес, туынды да емес қолданылатынға енбейтін физикалық бірліктердің көлемін деп атайды

Жүйеден тыс.

Қосымшалар.

Салыстырмалы.

Жүйелендірілген.

Қатыстылық.
Бірлік өлшемдерін жұмыс эталондарына жеткізуге арналған екінші ретті эталонды деп атайды

Эталон –көшірме

Эталон – куәлік

Эталон –салыстыру

Арнайы эталон

Калибрлер
Ерекше жағдайда бірліктерді жаңғырту үшін, бірлік өлшемін жеткізу түзуі бар эталондардан техникалық жағынан жүзеге аспайтын кезде талап етілген дәлдік бойынша бекітіледі

Арнайы эталондар

Жұмыс эталондары

Бастапқы эталондар

Екінші ретті эталондар

Эталон – көшірме
Мемлекеттік эталонның сақтауын тексеруне жғне бұзылған немесе жоғалған жағдайда ауыстыру үшін арналған екінші ретті эталон деп аталады

Эталон – куәлік

Салыстыру эталонымен

Жұмыс эталоны

Эталон – көшірме

Арнайы эталон
Қызметіне сәйкес нақты тұтынуды қанағаттандыруын жарататын өнім қасиеттерінің серттігінің жиынтығын деп атайды

Өнімнің сапасымен

Өнім параметрімен

Үнемділікпен

Өзара алмасушылықпен

Үйлесімділікпен
Бұйым түрлерінің немесе типтер саның азайту стандарттау формасын

Симплификациялау

Бір ізге келтіру

Жүйелеу

Типтеу

Тиімдеу
Бір типтес объектінің ғр түрлі параметрлік қатарындағы базалық модельдерін немесе олардың модификациясын бір ізге келтіру

Мөлшер аралық

Тип аралық

Тип ішіндегі

Мөлшер ішіндегі

Бірлескен
Әр түрлі типтерге жғне ғр түрлі параметрлік орындарға қатынасты объектілерді унификациялау

Тип аралық

Мөлшер аралық

Тип ішіндегі

Интегралды

Анықталатын
Өнім қасиетінің сандық сипаттамасы

Өнім сапасының көрсеткішімен

Сапаның интегралдық көрсеткіші

Өнім параметрімен

Унификация көрсеткішімен

Стандарттау көрсеткішімен
Болады деген қателіктен асып кететін қателіктер деп аталады

Іріленген

Жүйеленген

Кездейсоқ

Аяқ астынан

Қатысты
Технологиялардың жарамсыздылығынан немесе өлшем құралдары қателігінен кеткен қателіктерді

Құралдың қателіктері

Мүмкін қателіктер

Жүйелі қателіктер

Кездейсоқ қателіктер

Субъективті жүйелі қателіктер
Адамның қасиеті немесе қате дағды арқылы жіберілетін қателіктерді деп атайды

Субъективті жүйелі қателіктер

Жеке қателіктер

Мүмкін қателіктер

Құралдың қателіктері

Кездейсоқ қателіктер
Профилограф нені өлшейді

Кедір-бұдырлар

Профиль бетінің тегістігі

Профиль бетінің ауытқуын

Бұйымның сыртқы мөлшерін

Бұйымның ішкі мөлшерін
Микроинтерферометрмен нені өлшейді

Контактісіз тәсілмен бұйымның кедір-бұдырын өлшейді

Контактілі тәсілмен бұйымның конустығын өлшейді

Контактісіз тәсілмен бұйымның параллельдіктен ауытқуын өлшейді

Контактілі тәсілмен жазықтықтан ауытқуды өлшейді

Контактісіз тәсілмен соққыны өлшейді
Сыртқы резьбаның орташа диамтерін өлшеу

Микроскоппен

Ішкі мөлшерді өлшейтін индикатор

Калибр - пробкалар

Штангенциркульдер

Рычагты скобалар (тұтқалар)
Машинада немесе механизмедерде бұйымның көптеген экземплярын тепе-тен алмастыру

Өз ара алмастыру.

Сейкестендіру.

Тип аралық бір ізге келтіру.

Мөлшер аралық бір ізге келтіру.

Тип ішіндегі бір ізге келтіру.
Өнімнің, қоршаған ортаның қауіпсіздігін, өнімнің үйлесімділігі жғне өзара алмасуы, маркировкалаудың және бақылаудың әдістерін қамтамасыз ету үшін мемлекеттік стандарттармен белгіленген талаптарды деп атайды:

Міндетті.

Нұсқаулар.

Өз еркімен.

Міндетті емес.

Өнім әзірлеушімен немесе тапсырыс берушінің келісімі бойынша.
ҚР-да мемлекеттік стандарттарды жасаумен жғне мемлекетаралық стандарттау бойынша жұмыс жүргізумен айналысады:

Стандарттау, метрология және сертификаттау бойынша мемлекеттік орган.

Мемстандарт.

Техникалық комитеттер.

Метрология, стандарттау и сертификаттау орталықтары.

Аккредиттелген органдар.
Бұйымда әр қилы сан және әр қилы комбинациялар бойынша орнатылған бір ізге келтірілген, көп ретті қолданылатын агрегаттардың және тораптардың машинаны, саймандарды, құралдарды және басқа бұйымдарды жасау әдісі деп аталады:

Агрегаттау.

Типтендіру.

Типішілік бір ізге келтіру.

Типаралық бір ізге келтіру.

Үйлесімділік.
Конструктивті және технологиялық шешімдердің, онда бірқатар өнім және процесс түрлеріне арналған техникалық сипаттамалар өңделген жғне бекітілген оларды деп атайды:

Типтендіру.

Бір ізге келтіру.

Типішілік бір ізге келтіру.

Өлшемаралық бір ізге келтіру.

Типаралық бір ізге келтіру.
Қолданылу ( ) жғне қайталану ( ) коэффициентері нені сипаттайды:

Бір ізге келтіру деңгейін.

Өз ара алмастыру деңгейін.

Үйлесімділік деңгейін.

Симплификация деңгейін.

Стандарттау деңгейі.
Стандарттау объектісіне не жатады:

Көп рет қолдану немесе жаңғыртылатын өнім, үрдіс немесе қызметтер.

Жаппай және көпсериалы өнімді өндіру.

Шет ел фирмалары құжаттары бойынша шығарылатын немесе тасымалданатын өнім, үрдіс немесе қызметтер.

ҚР Үкіметімен орнатылатын объектілер.

ҚР Президенті бекіткен.
Мемлекеттік стандартты жасауда кімдер қатысады:

Ғылыми-техникалық, инженерлік ұымдардың, тұтұнушылар және шығарушылар өкілдері.

Барлық қызығушылық білдірген адамдар.

Өнімді сертификаттау органдарының тіркелген өкілдері.

Нормативті құжаттардың орындалуын қадағалайтын лауазымды тұлғалар.

Министрлер Кабинеті.
Стандарттау, метрология жғне сертификаттау аясы бойынша ұсыныс немесе кеңес беретін, қандай да бір қызметті ұйымдастыру жғне қамтамасыз ету нормативті құжаттары қалай аталады:

Ұсыныстар.

Мемлекеттік стандарт.

Технико-экономикалық мғліметтердің мемлекеттік классификаторы.

Техникалық жағдай.

Фирмалық стандарт.
ҚР Өкіметімен.


Стандарттар талабына сғйкес міндетті түрде сертификаттау өнім (жұмыс және қызмет көрсету) тізімі кіммен орнатылады?

Метрология, стандарттау жғне сертификаттау өкілетті мемлекеттік органының басшысымен.

Стандарттау мемлекеттік жұйесімен.

Сертификаттау мемлекеттік жұйесімен.

Стандарттау бойынша нормативті құжаттар талабын сақтауды қадағалаудағы басты мемлекеттік инспектормен.
Сертификаттау органы немесе сынау лабораториясы нормативті құжаттар талабын сақтамаса, онда ҚР Мемлекеттік стандарт ұйымы құқылы:

Аккредитациялау аттестатын 6 айға дейін тоқтатып қоюға.

Аккредитациялау аттестатын қайтарып алуға.

---

Смотрите также файлы

• 2 Предложение изменения в существующую технологию производства стали 30хгса.docx

• Практическая работа 6 по теме Государственная символика рф Цели урока.docx

• Оценка рисков на различных этапах жизненного цикла ис.pdf

• Подготовка к выступлению.docx

• Практическая работа 5 Оценка эффективности, селективности и разделительной способности хроматографических колонок.docx