Файл: азастан республикасы білім жне ылым министрлігі мектепке дейінгі балалы ша республикалы орталыы ерте жастаЫ.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 12.01.2024
Просмотров: 209
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
КҮН ТӘРТІБІНІҢ ҮЛГІСІ
Үйде | |||||
Ұйқыдан ояну, таңертеңгі шаралар | 6.30-7 30 | ||||
Мектепке дейінгі ұйымда | |||||
Балаларды қабылдау, тексеру, ойындар, ертеңгілік гимнастика | 7.00-8.00 | ||||
Таңғы ас | 8.00-8.00 | ||||
Ойындар, ұйымдастырылған оқу іс-әрекетіне дайындық | 8.30-9.00 | ||||
Шағын топпен ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті |
| | | ||
Серуенге дайындық | 9.30-9.50 | ||||
Серуен | 9.50-11.30 | ||||
Серуеннен оралу, гигиеналық шаралар | 11.30-11.50 | ||||
Түскі ас | 11.50-12.30 | ||||
Күндізгі ұйқы | 12.30-15.00 | ||||
Ұйқыдан ояну, сауықтыру шаралары | 15.00-15.30 | ||||
Бесін ас | 15.30-16.00 | ||||
Шағын топпен ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті | 16.00-16.50 | ||||
Серуендеу, қимылды ойындар | 16.50-17.40 | ||||
Серуеннен оралу | 17.40--18.00 | ||||
Кешкі ас | 18.00-18.20 | ||||
Балалардың үйге қайтуы | 18.20-19.00 | ||||
Үйде | |||||
Серуен | 19.00-19.50 | ||||
Сабырлы ойындар, гигиеналық шаралар | 19.50-20.20 | ||||
Түнгі ұйқы | 20.20-6.30 (7.30) |
«ДЕНСАУЛЫҚ» БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫ
Мақсаты: дене шынықтыру жаттығуларын меңгеруге саналы қатынасын, салауатты өмір салты әдеттерін қалыптастыру.
«Денсаулық» білім беру саласының базалық мазмұны:
- ұйымдастырылатын оқу іс-әрекеті – дене шынықтыру;
- балалардың өмірін ұйымдастыру мен тәрбиелеу арқылы – өздігінен қозғалу әрекеті, мәдени-гигиеналық дағдылар, салауатты өмір салты мен сауықтыру-шынықтыру шаралары ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде жүзеге асады.
Дене шынықтыру
Мақсаты: балалардың дене сапасы мен қозғалу дағдыларының негізгі қимылдарын дамыту.
Міндеттері:
1. Балалардың денсаулығын сақтау мен нығайтуды жалғастыру, шамадан тыс шаршаудың алдын алу. Баланың балабақшада және отбасында физиологиялық және психикалық жай-күйінің қолайлы болуын қамтамасыз ету.
2. Дене шынықтыру сабағында және ертеңгілік жаттығуларды орындау барысында негізгі қимылдарды жетілдіру.
3. Ересек адамның көрсетуімен дене жаттығуларын орындауға үйрету.
Мазмұны:
Қол, дене, аяққа арналған жалпы дамыту жаттығулары: ересектердің көрсетуі мен ауызша айтуына сәйкес дене жаттығуларын орындау, гимнастикалық атрибуттарды (жалауша, шар, сақина, гантель және т.б.) қолдануға үйрету.
Негізгі қимылдар: бір уақытта үш негізгі қимылдарды орындау ұсынылады.
Жүру және жүгіру. Топқа бөлініп және бүкіл топпен, жұптасып, шеңбер бойымен, қол ұстасып, қарқынды өзгерте отырып, жүгірумен алмастырып және керісінше (тәрбиешінің соңынан), бағытты өзгертіп, шашырап, заттарды айналып өтіп, алға қарай қырындап жүру. Аяқтың ұшымен жүру. Жіптен, қырлы бөренеден, кубиктен аттап жүру.
Топқа бөлініп және бүкіл топпен түзу бағытта, әр түрлі бағытта (бірін-бірі итермей), бірінің соңынан бірі, бір қатармен тәрбиешінің соңынан жүгіру.
Доғадан, орындықпен, жолмен нысанаға дейін Еңбектеу.
Ауданы 50х50 см, биіктігі 10 см мінбеге, саты-баспалдаққа, гимнастикалық қабырғаға өрмелеу.
50-60 см арақшықтыққа доптарды (диаметрі 10-15 см) екі қолмен бастан асыра және кеуде тұсынан лақтыру. Тәрбиеші лақтырған допты қағып алу.
Кішкентай доптарды, қапшықтарды50 см арақашықтықта орналасқан нысанға дәлдеп лақтыру.
Бір орында және алға жылжи отырып қос аяқтап секіру.
Балалар жылдың соңында бағдарлама материалдарын меңгеру нәтижесінде:
- ересектердің ауызша айтуы немесе көрсетуімен дене жаттығуларын орындауды;
- гимнастикалық атрибуттарды (жалауша, шарлар, сақина, гантель және т.б.) қолдануды;
- топқа бөлініп және бүкіл топпен жұптасып, шеңбер бойымен, қол ұстасып, қарқынды өзгерте отырып, жүгірумен алмастырып және керісінше жүруді, аяқтың ұшымен, жіптен, қырлы бөренеден, кубиктен аттап жүруді;
- топқа бөлініп және бүкіл топпен түзу бағытта, әр түрлі бағытта, бірінің соңынан бірі, бір қатармен тәрбиешінің соңынан жүгіруді;
- доғадан, орындықпен, жолмен нысанаға дейін төрт тағандап еңбектей білуді;
- саты-баспалдаққа, гимнастикалық қабырғаға өрмелеуді;
- допты екі қолмен бастан асыра және кеуде тұсынан, алысқа лақтыру, тәрбиешінің лақтырған добын қағып алуды;
- кішкентай доптарды, қапшықтарды дәлдеп лақтыруды;
- бір орында және алға жылжи отырып қос аяқтап секіруді білуі тиіс.
Балалар өмірін ұйымдастыру және тәрбиелеу
Мақсаты: тұрмыстағы мәдени-гигиеналық дағдыларды және өзіне-өзі қызмет ету дағыларын тәрбиелеу, салауатты өмір салтына жағдай туғызу.
Міндеттері:
1. Қимылды ойындар мен шынықтыру шараларын қолдана отырып, бала денсаулығын нығайту.
2. Тазалық пен ұқыптылыққа қанағаттану сезімін тәрбиелеу, ересектердің нұсқауларына зейінді болуға үйрету.
Мазмұны:
Мәдени-гигиеналық дағдылар
Қолды дұрыс жууға (көбіктенгенше сабындау), құрғатып сүртуге, өз бетімен сүлгісін алып, қайта ілуге, таза және ұқыпты тамақтануға; қасық, кесе, сүлгіні дұрыс және орынды қолдануға және тамақтану кезінде аузын жауып жеуге үйрету.
Тамақтанғаннан кейін ауыз қуысын сумен шайқауды үйрету.
Өздігінен киіну және шешіну дағдыларын қалыптастыру. 2 жас 3-4 айдан бастап балалар өздігінен және белгіленген тәртіп бойынша түймесіз киімдерін, аяқ киімдерін киіп және шешіп, түймелей және бауларын байлап, шеше білулері қажет, ал 2,5 жастан кейін өздері түймелерді ағытып, қайта түймелей алады, бәтеңкесінің бауын байлап, қайта шеше алады, белгіленген тәртіппен киімдерді ұқыпты бүктеп, аяқ киімдерін орнына қояды. Балаларға өздерінің жеке заттарын: сүлгі, беторамал, тарақ, ауыз шаятын ыдысты қолдану керек екенін түсіндіру. Өздігінен (ескертусіз) мұрнын сүрту, қолының, бетінің ластығын, киіміндегі олқылықты байқау, серуеннен келген соң аяқты сүрту, кіре беріс жерге аяқ киімін шешу; ретке келтіріп ұстау – еденде жатқан затты жоғары көтеріп қою, ойнап болған соң ойыншықты орнына жинау және т.б.
Өздігінен қозғалу белсенділігі
Балаларды кеңістікте орын ауыстыруын қамтамасыз ететін қимылдарды жетілдіруге, жүру кезінде орнықты қалыпты сақтай білуге, ептілік көрсетуге мүмкіндік туғызу. Қозғалыс бағытын сақтауға, өз қимылдарын басқа балалардың қимылдарымен үйлестіруге үйрету. Әрекет жағдайына лайықты әрекет етуге үйрету. Балалардың дербес ойынында қимыл белсенділігін реттеуге мүмкіндік беретін жағдай туғызу.
Ересектер мен құрдастарына еліктей отырып, өздеріне таныс ертегі кейіпкерлерінің бейнесі мен қимылдарын жасайды.
Салауатты өмір салты және сауықтыру-шынықтыру шаралары
Балаларды шынықтыру таңертеңгілік серуен кезінде ультракүлгін сәуленің әсерінен ауа, су процедураларының үйлесімділігімен қамтамасыз етіледі. Жергілікті және жалпы процедуралар қолданылады.
Баланы шынықтыру қолайлы физиологиялық және психикалық жағдайда ғана жүргізіледі. Балалар жылдың салқын мезгілінде, ауа температурасы 15°С болғанда, 3-4 қабат киіммен далаға шығып, серуендей алады.
Ауа ваннасы бала күніне бірнеше рет киінгенде жүргізіледі, ұзақтығы 2-3 минуттан 6-10 минутқа дейін. Ауа және сумен шынықтыру алдыңғы топта жүргізілгендей түрде өтеді.
Сумен шынықтыруда бала ұсақ тастары бар ваннада жүреді. Су температурасы +34°С, +35°С-тан +23°С, +22°С-қа дейін әр үш күн сайын 2 градусқа төмендетіліп отырады. Басқа процедураларда су температурасы +30°С градустан +18°С, +16°С-қа дейін біртіндеп төмендейді.
Балалар жылдың соңында бағдарлама материалдарын меңгеру нәтижесінде:
- кеңістікте орнын ауыстырып жүру кезінде орнықты қалыпты сақтауды;
- қозғалыс бағытын сақтап, өз қимылдарын басқа балалардың қимылдарымен үйлестіруді;
- қолды дұрыс жууды (көбіктенгенше сабындау), құрғатып сүртуді;
- өздігінен сүлгісін алып, қайта ілуді;
- өздігінен ұқыпты тамақтануды;
- қасық, кесе, сүлгілерді дұрыс және орынды қолдануды;
- тамақтану кезінде аузын жауып жеуді;
- әрбір тамақтанғаннан кейін ауыз қуысын сумен шаюды;
- өздігінен киіну және шешінуді, аяқ киімдерін киіп және шешіп, киімдерін түймесін ағыту, қайта түймелеу және бәтеңкесінің бауын байлап, шешуді;
- белгіленген тәртіппен киімдерді ұқыпты бүктеп, аяқ киімдерін орнына қоюды;
- өздерінің жеке заттарын: сүлгі, беторамал, тарақ, ауыз шаятын ыдысты қолдануды;
- өздігінен (ескертусіз) мұрнын сүрту, қолының, бетінің ластығын, киіміндегі олқылықты байқауды, серуеннен келген соң аяқты сүртуді, кіре беріс жерге аяқ киімін шешуді білуі тиіс.
«ҚАТЫНАС» БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫ
Мақсаты: балалардың тілдік қатынас жасау дағдыларын, әдеби шығармалар мен халық ауыз әдебиеті шығармаларына қызығушылықтарын дамыту.
«Қатынас» білім беру саласының базалық мазмұны:
- тіл дамыту;
- көркем әдебиет;
- қоршаған ортамен таныстыру ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде жүзеге асады.
Тіл дамыту
Мақсаты: балалардың жалпыға ортақ зат есім, етістік, үстеу, сын есім және қосымшалармен пассив және белсенді сөздіктерін кеңейту, тілдің грамматикалық құрылымын, дыбыстық мәдениетті, байланыстырып сөйлеуді қалыптастыру.
Міндеттері:
1. Баланың өз айналасындағы адамдарды көрнекіліксіз түсіну қабілеттілігін дамытуды жалғастыру, пассив сөздікті кеңейту.
2. Балалардың өзіндік тілін жандандыру, белсенді сөздікті қалыптастыру.
3. Балаға түсінікті сөйлей білуін мадақтау, сөздегі дыбыстарды дұрыс айтуға үйрету, сөйлеу интоннациясын қалыптастыру.
4. Сөйлемді қолдануға, оны грамматикалық жағынан дұрыс құруға үйрету.
Мазмұны
Тілдің дыбыстық мәдениеті
Балаларды ана тіліндегі дыбыстар мен сөздерді анық айтуға үйрету, дауыс аппаратын дамыту.
Бала тілінің түсінікті, анық, асықпай, жеткілікті дауыста айтылуын қадағалау керек. Балалардың назарын дыбыстарды, сөздерді, сөйлемді анық айтуға, сөйлеу қарқыны, дауыс күші мен биіктігіне аудару. Бала айналасындағы адамдардың сөзін естуге және тыңдауға, түрлі дыбыстарды, дауыстың қаттылығы мен айтылу жылдамдығын ажырата білуді үйренуі керек.
Бұрын меңгерген буындағы, сөздегі дыбыстарды: дауысты дыбыстар (а, у, и, о) мен айтылуы қарапайым дауыссыз дыбыстардың (м, п, б, ф, в) дұрыс айтылуын анықтау және бекіту.
Қатаң, ұяң, үнді дыбыстарды дұрыс айтуға үйрету.
Түрлі дауыс жоғарылығымен, қарқынымен, биіктігімен дыбыстарға еліктеушілікке (бақ-бақ, тық-тық, з-з-з) жаттықтыру. Балалардың дыбысты анық айтып қана қоймай, сөйлеу тілінің екпіні мен ырғағын сақтауына талпыну.
Дыбыстар мен сөздерді сөз тіркестерінде бекітуді ары қарай жалғастыру. Сөйлемдегі сөздерді анық айтуға үйрету.
Сөздік қорын қалыптастыру
Баланың сөздік қорын молайту және жандандыру. 2 жастағы баланың сөздік қоры орта есеппен 250-280 сөзді құрайды. 3 жасқа қарағанда сөздік қор 3-3,5 есе артады. Өзінің киімдерін атауға үйрету – мойынорағыш, кеудеше, пальто, қолғап, жейде, көйлек, кофта, камзол, шалбар, шұлық. Бас киім – бөрік, орамал. Аяқ киім – бәтеңке, етік, туфли. Ыдыс-аяқ – шыныаяқ, табақ, қасық, шайнек, қазан, құмыра, кесе. Тамақтың аттарын дұрыс атау: сорпа, ботқа, шырын, кеспе, бауырсақ; азық-түлік: сүзбе, сүт, ірімшік, қаймақ, айран, қымыз, балық, ет, жұмыртқа, күріш, картоп, макарон, бұршақ, қарақұмық. Сөйлемде зат есіммен (доп, мысық, ыдыс) бірге әрекетті білдіретін (доп домалады, мысық ұйықтап жатыр, ыдыс сынды) сын есімді қолдануларын жетілдіру. Сын есімді қолдана отырып, затты сипаттау (үлкен үй, жақсы бала). Ересек адам өз сөзінде сөз таптарының барлық түрін қолданып, үлгі көрсете білуі керек.