Файл: География бойынша ауданды олимпиада 20222023.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 06.11.2023

Просмотров: 993

Скачиваний: 25

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
таулар жеті ел арқылы солтүстіктен оңтүстікке қарай созылады. Ұзындығы бойынша тау жүйесі аралық ойпаттармен бөлінген бірнеше жоталарға бөлінеді. Бұл жүйеде бірнеше биік үстірттер орналасқан, олардың кейбірінде Кали, Арекипа, Медельин, Богота, Мерида сияқты ірі қалалар орналасқан. Альтиплано үстірті әлемдегі Тибет үстіртінен кейінгі екінші ең биік. Бұл жоталар өз кезегінде климатқа негізделген үш негізгі бөлімге топтастырылған: тропикалық таулар, құрғақ таулар және ылғалды таулар.
3 тау жүйесі: Бұл тау жотасында сталактит үңгірлері өте көп. Олар алғаш рет ордовикте 480 миллион жыл бұрын пайда болды. Табиғи эрозияға ұшырамас бұрын олар Альпіге ұқсас биіктікке жетті. Тау тізбегі шығыстан батысқа қарай қозғалысқа кедергі болып табылады - ол көптеген магистральдар мен теміржолдарға көлденең орналасқан бірқатар өтпелі жоталар мен аңғарларды құрайды. Елдің геологиялық қызметі бұл таудың бірнеше физикалық-географиялық аудандардан тұратындығын атап өтті. Олар: Акадия таулары, Жағалау таулары, Нотр-Дам және Мегантик таулары, Көк Жоталар, Аңғар-Жота таулары, Сент-Лоуренс алқабы, Ішкі Үстірт, Жаңа Англия провинциясы және Адирондак аудандары.
4 тау жүйесі: Бұл тау жүйесі екі кішірек тау жүйесінен құралған. Сонымен қатар Тынық мұхитының От сақинасының Шығыс жартысын құрайтын жанартау доғасының қаңқасы. Солтүстіктен оңтүстікке қарай қиылысатын және параллель жоталардың бұл тізбегі Аляска жотасы мен Аляскадағы Брукс жотасынан басталып, Юкон арқылы Канаданың Британдық Колумбиясына өтеді. Британ Колумбияның Параллель тауларымен және таулар мен аралдардың жағалау жоталарымен бірге Жартасты таулардың негізгі белдеуі Британдық Колумбия мен Ванкувер аралы арқылы жалғасады. Америка Құрама Штаттарында жүйенің бөліктеріне Жартасты жота, Каскадты жота және әртүрлі кішкентай
жағалау жоталары кіреді.

5 тау жүйесі: Бұл тау жотасы Виктория жерінің солтүстік бөлігіндегі Адар мүйісінен Коутс жеріне дейінгі бүкіл континент арқылы созылады. Негізінен шөгінді тау жыныстарынан құралған таулар. Бұл таулар материкті Шығыс және Батыс бөліктерге бөледі. Олар көбінесе кіші жоталарға бөлінетін жеке аталған тау топтарының қатарын

қамтиды. Бұл жотаны алғаш рет Джеймс Кларк Росс 1841 жылы кейінірек Росс мұздығы деп аталған жерде көрді. Тама шыңдары мен құрғақ алқаптары материктің мұзсыз жерлерінің бірі болып табылады, олардың ең биік жері теңіз деңгейінен 4500 метрден (14800 фут) асады. Мак-Мердо құрғақ алқаптары Мак-Мердо бұғазының жанында орналасқан және ерекше табиғи құбылысты қамтиды. Ол құбылыс - жауын-шашынның шектеулі болуына және аңғарлардағы мұздың абляциясына байланысты қар мен мұзсыз ландшафттар. Мұзбен қоршалған оқшауланған шыңдар нунатак деп аталады.


Мемлекет [1]

тау жүйесі [1]

Ең биік нүктесі [1]

Биіктігі, м

Аргентина

2: Анд

Аконкагуа

6960

АҚШ

4: Кордильера

Мак-Кинли

6193

- (елсіз)

5: Трансантарктикалық таулар

Керкпатрик

4530

Австралия

1: Үлкен суайрық жотасы

Косцюшко

2230

АҚШ

3: Аппалач

Митчелл

2037


Ұяшықтағы әрбір дұрыс жауап үшін 1 ұпай.

Барлығы:15ұпай

B тапсырмасы:"Топырақ"





    1. Докучаев классификациясы бойынша топырақ қандай түрлерге бөлінеді? Кестені толтырыңыз: [3]




    1. 2A және 2B суреттерінде топырақтың екі түрі көрсетілген. 2А суретіндегі топырақ - азональды топырақтың мысалы. 2B суретіндегі топырақ интразональды топырақтың мысалы болып табылады. 2A және 2B топырақтарын атаңыз. [2]



………………………… …………………………….

    1. азональдық топырақтар интразональдыдан қалай ерекшеленеді? [2]

    2. 2A топырағы рельефтің қандай түрімен байланысты? [1]

    3. 2B топырағы біраз аумақта кездесетін Қазақстанның бір аймағын атаңыз. [1]

    4. 2B топырағы кездесетін Қазақстанның кем дегенде бір қорығын атаңыз [1]

    5. Қазақстанның осы аймағында 2B топырақтың пайда болуына ықпал ететін екі факторды атаңыз. [2]

    6. Топырақ эрозиясына әкелуі мүмкін 3 себепті атаңыз. [3]

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................


...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

Барлығы:15ұпай

Cтапсырмасы: "Океания"




Океания 25 аумақтан тұрады (оның 12-сі тәуелсіз мемлекеттер), олар 3 мәдени аймақта орналасқан.




B1 сызбасы. Океания картасы.


  1. БҰҰ классификациясында дамушы елдердің бөлек түрі ерекшеленеді - шағын аралдардың дамушы елдері (small island developing states (SIDS)), олардың көпшілігі Океанияда орналасқан. Океания елдерінің физикалық-географиялық жағдайы осы елдердің ЖІӨ құрылымына (ауыл шаруашылығы / өнеркәсіп / қызмет көрсету саласы) қалай әсер етеді? ЖІӨ құрылымының қай бөлігіне осы елдердің орналасуы ең аз пайда әкеледі? Қайсысы тиімді? Жауабыңызды түсіндіріңіз. [3]

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................


...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................


  1. Әр аралдың/архипелагтың түрін A-I деп атаңыз, егер аумақ әр түрлі шыққан аралдардан тұрса, аттас аралдың/архипелагтың көп бөлігінің түрін атаңыз. [5]

  2. Әр аумақтың мәдени аймағын атаңыз. [5]



Аумақ

Мәдени аумақ

Арал түрі

A

Новая Гвинея







B

Фиджи







C

Батыс Кирибати







D

Тонга







E

Уоллис и Футуна







F

Гуам







G

Палау







H

Новая Каледония







I

Науру







J

Самоа










  1. Жаһандық жылыну аралдардың қай түріне үлкен зиян келтіруі мүмкін? Жауабыңызды дәлелдеңіз. [2]