ВУЗ: Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова
Категория: Рабочая программа
Дисциплина: Медицина
Добавлен: 05.02.2019
Просмотров: 17465
Скачиваний: 85
http://www.nsu.ru/education/i4biol/.
http://bio.fizteh.ru/student/files/biology/biolections/lection20.html.
http://www.grani.ru/cloning/articles/perspectives
http://www.rg/vitrina/law/2.shtm
http ://www. genningen. com
http://www.genome.com/ua
http://www.biomedicine.ru/php
9. Бақылау:
9.1. Заманауи клиникалық медицинада ДНҚ- диагностикасының маңызы.
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөз:
|
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
|
ДНҚ – диагностика – науқастардың ДНҚ молекуласының өзгеруін анықтайтын тұқым қуалайтын ауруларды диагностикалау әдісі |
ДНК – диагностика – методы диагностики наследственных болезней, основанные на выявлении изменений (мутаций) молекулы ДНК у больных лиц |
DNA – diagnosis – methods of diagnostics of hereditary diseases, based on the identification of changes (mutations) in DNA molecules in patients of |
Құрастырушы: проф. Куандыков Е.У.
1. № 11 тақырып. Биочиптер – болашақтың диагностикасы
2. Мақсаты: Студенттерге биочип адамның патологиялық жағдайын анықтаудағы қазіргі кездегі және болашақтағы зерттеу әдістері екендігі туралы көзқарасты қалыптастыру.
3. Тапсырма:
3.1. Биочипті қолданудағы негізгі технологиялар.
3.2. Биологиялық биочиптің жұмыс істеу принциптері.
3.3. Адамның ауруларын зерттеудегі биочиптің маңызы.
3.4. Нанобиочип медицина болашағының негізі.
4. Орындау түрі: реферат дайындау.
5. Орындалу критерийлері:
а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;
б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;
в) реферат жоспарын құру;
г) библиография құрастыру;
д) рефератты жазу және бездендіру.
Рефераттың құрылымы:
1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);
2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);
3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);
4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);
5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);
6) әдебиеттер тізімі.
Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:
а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);
б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;
в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;
г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.
6. Тапсыру мерзімі: «Медициналық генетика негіздері» бөлімінің рубеждік бақылауына дейін.
7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, бұл 100%-ке сәйкес келеді.
-
Әдебиеттер:
-
Архив патологии, № 4, 2002.
-
Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2003.
-
Владимирская Е.Б., Румянцева А.Г. // Вопросы гематологии, онкологии и иммунопатологии в педиатрии. М., 2002, № 1.
-
Клиническая лабораторная диагностика, № 4, 2006.
-
Клиническая медицина, № 1, 2004.
-
Основы общей и медицинской генетики. Куандыкова Е.У., А., 2009.
9. Бақылау:
9.1.Биочип дегеніміз не?
9.2. Медицинада нанотехнологиялардың болашақта қолдану түрлері (жолдары) қандай?
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
|
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
|
Биочип- бұл мың кертартпа түтiктерiне шынының бетiнде немесе бiрден бiрнеше жүздiктердiң пластинкасында, өзiнiң түрi ықшам орналасқан ұяшықтарының жиынтығы
|
Биочип — микромножество либо матрица с нанесёнными молекулами белков, нуклеиновых кислот, биомакромолекул или биоструктур для одновременного проведения большого числа анализов в одном образце; или электронное устройство, содержащее биологические молекулы.
|
Biochip (biological microchip) - microarray or matrix deposited molecules of proteins, nucleic acids, or biological structures of biological macromolecules for simultaneous analysis of a large number in a single sample, or electronic device comprising a biological molecule. |
|
ДНҚ микрочипі- гендер белсенділігінің өзгеруін, бірнуклеотидтік полиформизмді анықтауға, генотиптеуге немесе мутантты геномды қайта секвенирлеуде қолданатылатын сараптама |
ДНК-микрочипы используют для анализа изменения экспрессии генов, выявления однонуклеотидных полиморфизмов, генотипирования или повторного секвенирования мутантных геномов. |
DNA microarrays are used to analyze changes in gene expression, detection of single nucleotide polymorphisms, or re-sequencing, genotyping of mutant genomes. |
Құрастырушы: проф. Куандыков Е.У.
№12 тақырып. Бағаналы жасушалармен терапия жетістіктері
2. Мақсаты: Студенттерге бағаналы жасушаларды қолдануда жасушалық терапияның болашағы және қазіргі кездегі жағдайы туралы білімді қалыптастыру.
3. Тапсырма:
3.1. Бағаналы жасушалар, анықтамасы, қасиеті.
3.2. Адамның ауруларын емдеудегі бағаналы жасушаларды қолданылуы.
3.3. Бағаналы жасушалар және гендік терапия
3.4 Бағаналы жасушаларды қолдану тетіктері, оны медицинада болашақта қолдануы және проблемасы.
4. Орындау түрі: реферат/презентация дайындау.
5. Орындалу критерийлері:
а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;
б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;
в) реферат жоспарын құру;
г) библиография құрастыру;
д) рефератты жазу және бездендіру.
Рефераттың құрылымы:
1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);
2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);
3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);
4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);
5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);
6) әдебиеттер тізімі.
Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:
а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);
б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;
в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;
г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.
Презентация құрастыру талаптары:
а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;
б) слайдтар саны 10-15 тал;
в) презентациялық слайдтарға үлкен текстер жазыуға болмайды,жеңіл қабылданылатындай және сауатты жасалынуы керек;
г) соңғы слайдта библиография көрсетілуі қажет.
6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімінің рубеждік бақылауына дейін.
7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, бұл 100%-ке сәйкес келеді.
8. Әдебиеттер:
-
Архив патологии, № 4, 2002.
-
Владимирская Е.Б., Румянцева А.Г. // Вопросы гематологии, онкологии и
-
иммунопатологии в педиатрии. М., 2002, № 1.
-
Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2003.
-
Клиническая медицина, № 1, 2004.
-
Клиническая лабораторная диагностика, № 4, 2006.
9. Бақылау:
9.1. Бағаналы жасушалардың сипаттамасы және шығу тегі.
9.2. Бағаналы жасушалардың дифференциациясы.
9.3. Бағаналы жасушалар. Тәжірибеде қолдану мүмкіндіктері және болашағы.
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
|
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
|
Жасушалық терапия –бұл адамның зақымданған не жойылған жасушаларының орнын толтыру үшін тірі жасушаларды трансплантациялау. |
Клеточная терапия - это трансплантация живых клеток в организм человека для замещения утраченных, не активных или поврежденных клеток. |
Cellular therapy is the transplantation of living cells in the human body to replace lost, active or damaged cells. |
|
Гендік терапия - бұл әдіс мутантты геннің қызметін ауыстыру мақсатында ауру адамның жасушаларына ДНК кесінділерін ендіру. |
Генная терапия – это метод введения фрагмента ДНК в клетки больного человека с целью замещения функции мутантного гена. |
Gene therapy is a method of introducing a fragment of DNA in the cells of a sick person with the purpose of substitution of the function of the mutated gene. |
|
Бағаналы жасушалар – маманданбаған және бөлінуге қаблетті және кез-келген ұлпада дами алатын жасушалар. |
Стволовые клетки - клетки, не имеющие специализации и способные делиться и развиться в любой вид ткани. |
Stem cells - the cells do not have specialization and are able to share and develop into any type of tissue. |
|
Эмбриондық бағаналы жасушалар – Ересек ағзаның кез-келген жасушасында жіктелуге қаблетті және жасанды ортада шексіз ұстауға болатын жасушалар. |
Эмбриональные стволовые клетки - могут неограниченно поддерживаться в культуре и способны к дифференцировке во все клетки взрослого организма. |
Embryonic stem cells can be maintained indefinitely in culture and capable of differentiating into all the cells of the adult organism. |
Құрастырған: Нұрпейісова И.К.
1. № 13 тақырып. Персоналды емдеудің мәні, жетістіктері және тәжирбиелік маңызы
1. Тақырып № 13. Жеке даралық емдеу, маңызы, жетістіктері және практикалық маңызы
2. Мақсаты: Студенттерде жеке даралық емдеу, оның маңызы, жетістіктері және практикалық маңызы жайлы білім қалыптастыру.
3. Тапсырма:
3.1. Жеке даралық медицина, оның принциптері.
3.2. Онкологияда жеке даралық емдеу жүргізу.
3.3. Кардиологияда жеке даралық емдеу жүргізу.
3.4. Жеке даралық емдеу жетістіктері және практикалық маңызы.
4. Орындау түрі: реферат/презентация дайындау.
5. Орындалу критерийлері:
а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;
б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;
в) реферат жоспарын құру;
г) библиография құрастыру;
д) рефератты жазу және бездендіру.
Рефераттың құрылымы:
1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);
2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);
3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);
4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);
5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);
6) әдебиеттер тізімі.
Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:
а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);
б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;
в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;
г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.
Презентация құрастыру талаптары:
а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;
б) слайдтар саны 10-15 тал;
в) презентациялық слайдтарға үлкен текстер жазыуға болмайды,жеңіл қабылданылатындай және сауатты жасалынуы керек;
г) соңғы слайдта библиография көрсетілуі қажет.
6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімінің рубеждік бақылауына дейін.
7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, бұл 100%-ке сәйкес келеді.
8. Әдебиеттер:
9. Бақылау:
9.1. Жеке даралық медицина, оның маңызы.
9.2. Кардиология, онкологияда жеке даралық емдеу жүргізудің жетістіктері және практикалық маңызы.
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
|
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
|
Жеке даралық медицина – пациенттің генетикалық және патологиялық өзгерген жасушалар ерекшелігіне қарай емдеу тәсілдерін таңдауға бағытталған медицинаның бағыты |
Персонализированная медицина – направление в медицине, основным принципом которой является подбор методов лечения в соответствии с генетическими особенностями пациентов и их патологически измененных клеток. |
Personalized medicine - the direction in medicine, the main principle of which is the selection of treatment methods in accordance with the genetic peculiarities of the patients and their pathologically changed cells. |
|
Фармакогенетика – ағзаның дәрілерге реакциясындағы тұқым қуалаушылығын оқытатын медициналық генетиканың тарауы. |
Фармакогенетика – раздел медицинской генетики, изучающий наследственность в реакциях организма на лекарства. . |
Pharmacogenetics - section of medical genetics, a student of heredity in the reactions of the organism the medication. |
|
Фармакогеномика – геномдық ақпараттың негізінде дәрінің жаңа үлгісін жасау; геном анализінің негізінде ағзаның жауабын болжау. |
Фармакогеномика – создание новых типов лекарств на основе геномной информации; предсказание возможных ответов организма на основе анализа генома.
|
Pharmacogenomics - the creation of new types of drugs on the basis of genome information; prediction of possible responses of an organism on the basis of the analysis of the genome. |
Құрастырған: Нұрпейісова И.К.
1. № 14 тақырып. Предиктивті медицина
2. Мақсаты: Замануайға сай молекулалық медицинаның бір бағыты ретінде предиктивті медицинаның адам геномының жеке даралық ерекшелігін зерттейтін, әртүрлі ауруларды болжай алу мүмкіндігі жайлы көзқарасты қалыптастыру.
3. Тапсырма:
1. Предиктивті медицина, анықтамасы және мақсаты.
2. Адам геном оның ерекшеліктері.
3. Бейімділік гендері, оларды тестілеу.
4. Генетикалық паспорт және репродуктивті денсаулықтың генетикалық картасы.
5. Предиктивті медицинаның болашағы.
4. Орындау түрі: реферат дайындау немесе презентация
5.Рефераттың құрылымы:
1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);
2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);
3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);
4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);
5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);
6) әдебиеттер тізімі.
5. Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:
а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);
б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;
в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;
г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.
Презентация құрастыру талаптары:
а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;
б) слайдтар саны 10-15 тал;
в) презентациялық слайдтарға үлкен текстер жазыуға болмайды,жеңіл қабылданылатындай және сауатты жасалынуы керек;
г) соңғы слайдта библиография көрсетілуі қажет.
6. Тапсыру мерзімі: «Медициналық биология негіздері» тарауы бойынша рубеждік бақылауға дейін.
7. Бағалау критерийлері: 100 баллмен бағаланады, бұл 100%- ке сәйкес келеді.
8. Әдебиеттер:
8.1. Баранов В.С. Генная терапия – медицина XXI века // Соросовский Образоват. Журн. 1999. № 3. C. 17–27.
8.2 Баранов В.С., Баранова Е.В., Иващенко Т.Э., Асеев М.В. Геном человека и гены «предрасположенности». СПб.: «Интермедика», 2000. 271 с.
8.3 Баранов В.С., Асеев М.В., Баранова Е.В. Гены предрасположенности и генетический паспорт // Природа. 1999. №3. С.17—27.
8.4 Иващенко Т.Э., Стрекалов Д.Л., Соловьева Д.В., Асеев М.В., Баранов В.С., Хавинсон В.Х. Определение генетической предрасположенности к некоторым мультифакториальным заболеваниям. Генетический паспорт: Методические рекомендации. СПб., 2001.
8.5. Бочков Н.П. Клиническая генетика. М.: «ГЕОТАР-МЕД», 2002. 447 с.
8.6. Хуснутдинова Э.К., Боринская С.А. Геномная медицина — медицина XXI века // Природа. 2002. №12. С.3—8.