Файл: 7. 2 механикалы энергияны екі трін ажырату.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 11.01.2024

Просмотров: 73

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Құрметті әріптес!

   Қазақстан Республикасының «Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы» заңына сәйкес авторлық құқық заңмен қорғаланатынын ескертеміз. Сатып алған ҚМЖ – ны тарату туралы факт анықталған жағдайда әкімшілік  айыппұл салынады.

«USTAZ tilegi» ғылыми әдістемелік орталығының әкімшілігі





 

472 бұйрығы бойынша жасалған ҚМЖ келесі бетте

Бұл ҚМЖ ust.kz сайтында жасалынған.  «USTAZ tilegi» ғылыми-әдістемелік орталығының сайтынының ҚМЖ бөлімінде кез-келген пән, кез-келген сынып бойынша ҚМЖ және презентацияны жүктеп ала аласыз. Ол үшін сілтеме арқылы өтіңіз.

https://ust.kz/qmg

Тексерілді:____________Сейтқазиев Жанат
Байқадам Қашқынбаев атындағы орта мектеп

(білім беру ұйымының атауы)

Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары

Механикалық энергия. Кинетикалық энергия

(cабақтың тақырыбы)

Бөлімі:

Энергия

Педагогтың тегі, аты, әкесінің аты:

Сыргабаева Акерке Талапқызы

Күні:

27.03.2023

Сыныбы: 7 «А» , «Ә»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Механикалық энергия. Кинетикалық энергия

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7. 2.3.2 механикалық энергияның екі түрін ажырату;

7. 2.3.3. кинетикалық энергия формуласын есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаты:

есеп шығару кезінде кинетикалық энергия формуласын қолданады;


Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі
Өткен тарауды тексеру


Оқушыларды тақырыппен, мақсаттарымен және сабақ мақсатымен таныстыру

Өтілген тақырыптарды қайталау:

1. Механикалық жұмыс дегеніміз не?

2. Механикалық жұмыстың өлшем бірлігі қандай?

3. Қуат дегеніміз не?

4. Қуаттың өлшем бірілігі қандай?

5. Егер күш пен жылдамдықтың бағыттары сәйкес келетін болса, қуат қалай анықталады?


Оқушылар өткен сабақтар бойынша сұрақтарға жауап береді, және бүгінгі тақырыптың мақсатымен танысып, мұғаліммен бірге сабақ соңында күтілетін нәтижелерді талдайды.

Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.

Презентация

Жаңа білім

Сабақты бекіту


Энергия түрлері

  1. Механикалық

  2. Жылулық

  3. Электрлік

  4. Жарық

Механикалық энергия - дененің жұмыс істеу қабілеттілігін сипаттайтын  физикалық шама.

Механикалық энергия екі топқа бөлінеді : кинетикалық және потенциалдық.

Оқушылар энергия түрлерімен танысады.

Дескриптор:

-Кинетикалық энергияны ажырата алады

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі



Есеп шығару мысалы:

1. Есептеңіз

a) 25 м/с жылдамдықпен қозғалып келе жатқан массасы 600 кг көліктің кинетикалық энергиясын

b) егер (а) бөлігінде автомобиль жылдамдығы 12 м/с кемітетін болса, кинетикалық энергия қаншалықты азаяды?

2. Массасы 10 г оқ винтовкадан 800 м/с жылдамдықпен ұшып шықты және тақтайды тесіп шыққан мезетте жылдамдығы 400 м/с болды. Тақтайдың бөгетін жеңу үшін атқарылған жұмысты есептеңіз.

3.Массасы 4,5т Африкалық піл 40 км/сағ жылдамдықпен жүгіретін болса, оның энергиясын анықтаңыз.

Кері байланыс

«ББҮ» әдісі
Үйге тапсырма: жаттығу есептері


Оқушылар ауызша сабақты қорытындылайды

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Оқулық




Тексерілді:____________Сейтқазиев Жанат
Байқадам Қашқынбаев атындағы орта мектеп

(білім беру ұйымының атауы)

Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары

Потенциалдық энергия

(cабақтың тақырыбы)

Бөлімі:

Энергия

Педагогтың тегі, аты, әкесінің аты:

Сыргабаева Акерке Талапқызы

Күні:

29.03.2023

Сыныбы: 7 «А» , «Ә»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Потенциалдық энергия

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7. 2.3.4- жоғары көтерілген дене үшін потенциалдық энергияның формуласын қолдану

Сабақтың мақсаты:

есеп шығару кезінде потенциалдық энергия формуласын қолданады;


Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі
Өткен тарауды тексеру


Оқушыларды тақырыппен, мақсаттарымен және сабақ мақсатымен таныстыру

Өтілген тақырыптарды қайталау:

1. Механикалық жұмыс дегеніміз не?

2. Механикалық жұмыстың өлшем бірлігі қандай?

3. Қуат дегеніміз не?

4. Қуаттың өлшем бірілігі қандай?

5. Егер күш пен жылдамдықтың бағыттары сәйкес келетін болса, қуат қалай анықталады?


Оқушылар өткен сабақтар бойынша сұрақтарға жауап береді, және бүгінгі тақырыптың мақсатымен танысып, мұғаліммен бірге сабақ соңында күтілетін нәтижелерді талдайды.

Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.

Презентация

Жаңа білім

Сабақты бекіту


Энергия түрлері

  1. Механикалық

  2. Жылулық

  3. Электрлік

  4. Жарық

Механикалық энергия - дененің жұмыс істеу қабілеттілігін сипаттайтын  физикалық шама.

Механикалық энергия екі топқа бөлінеді : кинетикалық және потенциалдық.

Оқушылар энергия түрлерімен танысады.

Дескриптор:

-Кинетикалық энергияны ажырата алады

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі



Есеп шығару мысалы:

1. Есептеңіз

a) 25 м/с жылдамдықпен қозғалып келе жатқан массасы 600 кг көліктің кинетикалық энергиясын

b) егер (а) бөлігінде автомобиль жылдамдығы 12 м/с кемітетін болса, кинетикалық энергия қаншалықты азаяды?

2. Массасы 10 г оқ винтовкадан 800 м/с жылдамдықпен ұшып шықты және тақтайды тесіп шыққан мезетте жылдамдығы 400 м/с болды. Тақтайдың бөгетін жеңу үшін атқарылған жұмысты есептеңіз.

3.Массасы 4,5т Африкалық піл 40 км/сағ жылдамдықпен жүгіретін болса, оның энергиясын анықтаңыз.

Кері байланыс

«ББҮ» әдісі
Үйге тапсырма: жаттығу есептері


Оқушылар ауызша сабақты қорытындылайды

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Оқулық




Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Энергияның сақталуы және айналуы


Бөлімі:

Энергия

Педагогтың тегі, аты, әкесінің аты:

Сыргабаева Акерке Талапқызы

Күні:

05.04.2023

Сыныбы: 7 «А», «Ә»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Энергияның сақталуы және айналуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.3.5 – энергияның түрленуіне мысалдар келтіру;

7.2.3.6 – механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану

Сабақтың мақсаты:

энергия бір күйден екінші күйге ауысқанда өзгеруі жасалған жұмыстың шамасымен анықтайды


Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі

Өткен тарауды тексеру


Оқушылар потенциалдық энергия, кинетикалық энергия, механикалық энергия формулалары бойынша үш топқа бөлінеді.
Ширату жаттығулары.

Оқушылардан үй тапсырмасын сұрау және бүгінгі сабақ тақырыбын ашу.

1.Аспандағы ұшақта қандай энергия түрлері бар?  Жауабы: Онда потенциалдық және кинетикалық энергия  бар

2.Механикалық энергия дегеніміз не? Жауабы: Дененің потенциалдық  және кинетикалық  энергияларының  қосындысын механикалық энергия деп атайды.       W=Екп

3.Табиғатта және техникада энергияның түрленуі бола  ма? Жауабы: Механикалық энергияның бір түрі екінші түріне үздіксіз айналып отырады

4.Садақты  тартқан  кезде  механикалық энергияның түрлену себебін түсіндір.

Жауабы: Садақ  кермесінің потенциалдық энергиясы ұшқан жебенің  кинетикалық энергиясына айналады..

5.Энергия жоқтан пайда болмайды, ...... Жауабы: тек бір түрден екінші түрге ауысып отырады.

6, Потенцаиалдық энергия формуласы

Оқу мақсатымен танысады


Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.

Жалпы балл-2


Презентация

Жаңа білім


Тапсырма №1.

Топтық жұмыс

Суреттегі денелер қандай энергияларға ие? Қандай энергия түрленулері болып жатыр?




Кинетикалық энергияларды есептеп олардың айырмашалығын түсінеді


Дескриптор:

-Кинетикалық энергияны ажырата алады

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі

Жалпы балл-2


Дескриптор:

-Кинетикалық энергия формуласын біледі

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі

Жалпы балл-3



Тапсырма №2.

І топ.

1.Қатаңдығы 10 Н/м серіппе 3 см-ге сығылғанда оның потенциалдық энергиясы қалай өзгереді ?

2.Массасы 0,5 кг дене 4 м/с жылдамдықпен тік жоғары қарай лақтырылған. Ең жоғары биіктікке дейін көтерілгенде ауырлық күшінің жұмысын, потенциалдық энергияның өзгерісін анықтаңыз.
ІІ топ.

1.Жер бетінен 3,5 м биіктікке көтерілген массасы 6 кг дененің потенциалдық энергиясын анықтаңыз.

2.Тікұшақ жерден 2 шақырым биіктікке көтерілгенде жылдамдығы 2 м/с болды. Егер оның массасы 0,2 тонна болса, жермен салыстырғанда механикалық энергиясы неге тең?
ІІІ топ.

1.Массасы 500 г доптың 4 м/с жылдамдықпен қозғалған кездегі кинетикалық энергиясы неге тең?

2.Жер бетінен  10м биіктіктегі  балконнан 0,5 кг  доп көкжиекке  параллель 10 м/с жылдамдықпен  лақтырған жерге түсер кездегі доптың механикалық  энергиясы?


Сабақты бекіту

Кері байланыс



«Глоссарий» әдісімен кестені толтыру.

Энергия

Өлшем бірлігі

Форм

Потенциалдық энергия







Кинетикалық энергия







Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы







Механикалық энергия








БҮҮ кестесі/

Үйге тапсырма:

Жел және Күн энергияларын қолданудың маңыздылығы.



Оқушылар дәптерге орындайды


Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын ауызша айтады.


Дескриптор:

-Кинетикалық энергияны ажырата алады

-потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі

Жалпы балл-3

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Интерак

тивті тақта

Оқулық




Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Жай механизмдер


Бөлімі:




Мұғалімнің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Жай механизмдер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.2.4.1 – «Механиканың алтын ережесін» тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру;

7.2.4.2 – күш моменті ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар істей алады: - Механиканың алтын ережесін тұжырымдайды

Көптеген оқушылар істей алады: - Күш моменті ұғымын түсінеді

Кейбір оқушылар істей алады: - есеп шығару кезінде тепе-теңдік шартын қолданады;

Бағалау критерийлері


Оқушы

  • Қарапайым механизм дегеннің не екенін және оның қандай түрлерінің болатынын біледі;

  • күш моменттерін дұрыс түсіндіреді.

  • Күнделікті өмірдегі механизмдерден бес мысал келтіріп, олардың әрқайсысында күш моменті ұстанымының қалай пайдаланылатынын түсіндіреді.

  • Моменттер ережесін дұрыс түсіндіреді және күнделікті өмірден мысалдар келтіреді;

  • Тепе-теңдік шартын түсіндіруде сызбалық суретті қолданады

Құндылықтарға баулу


Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету.



Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут



Сабақтың басында мынаған тоқталу керек:

- оқушылардың назарын сабаққа аудару;

- оқушылармен бірлесіп сабақ пен оқытудың мақсатын анықтау;

- бағалау критерийімен таныстыру.

«Миға шабуыл» . Осы жұмыстың орындалуы кезінде:

  1. Минерал суының бутылкасын ашу,

  2. тақтадан шегені суырып алу,

  3. бір кесек қантты шағу,

  4. сыныптың бір шетінен екінші шетіне ауыр портфельді апарып келу үшін қандай күшті қандай денеге түсіруіміз қажет?

Кері байланс

Оқу мақсатымен танысады

Оқушылар қойылған сұрақтарға жауап береді


Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады.


Презентация немесе таратпа материал

Сабақтың ортасы
15 минут

15 мин

) Жаңа сабақты түсіндіру



Иіндік – жай механизм, жылжымайтын тіреуден айнала қозғала алатын қатты дене

Күш иіні – тіреу нүктесі мен күштің иіндікке әсер ету бағытын көрсететін түзудің ең қысқа ара қашықтығы ( күштің иінін табу үшін тіреу нүктесінен күштің әсер ету сызығына перпендикуляр жүргізу керек).

Блок — жай механикалық құрылғы, күштің бағытын өзгертуге мүмкіндік береді. Айнала шетінде науасы бар, өзі құрсауға орнатылған тегершік.науасы арқылы трос,шынжыр тасталады.

Көлбеу жазықтық — жұмыс істегенде жұмсалатын күштен ұтыс алу үшін қолданылатын жай механизм.

Механиканың алтын ережесі: күштен қанша есе ұтсақ, орын ауыстырудан сонша есе ұтыламыз.


Сабаққа дидактикалық материалдар

W) Есептер шығару

Есептер шығару

1. Иіндіктің кіші иініне 300Н, ал үлкен иініне 20Н күш әсер етеді. Кіші иінің ұзындығы 6 см. Егер иіндік тепе-теңдікте болса, онда үлкен иіннің ұзындығын қандай болады?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Тепе теңдік шартын жазады

  3. Үлкен иіннің ұзындығын анықтайды


2. Массасы 40 кг қыз бала, иіндіктің көмегімен пілді қалай тепе-теңдікте ұстап тұруға болатынын ойластырды. Иіндіктің бір ұшында 10 м қашықтықта массасы 4 т піл тұрса қыз бала тіреу нүктесінен қандай қашықтықта тұруы керек болар еді?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Үлкен иіннің ұзындығын анықтайды

  3. Тепе теңдік шартын жазады

  4. Кіші иіннің ұзындығын анықтайды

3. Иіндіктің ұштарына 4Н және 36Н күш әсер етеді. Иіндіктің ұзындығы 2 м. Егер иіндік тепе-теңдік қалыпта болса, оның тіреу нүктесі қай жерде болғаны?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Тепе теңдік шартын жазады

  3. Тіреу нүктесін дұрыс анықтайды

4. Ұзындығы 1 м иіндіктің ұштарына салмақтары 2 Н және 18 Н жүктер ілінген. Иіндік тепе-теңдікте болу үшін тіреу нүктесі қай жерде болу керек?

Дискрипторлар

  1. Күш моментінің формуласын жазады

  2. Тепе теңдік шартын жазады

  3. Тіреу нүктесін дұрыс анықтайды

Кері байланыс

Презентация

Сабақтың соңы.

5 мин


Рефлекция

Бағалау

Үй тапсырмасы

Рeфлексия пирамидаcы: Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр:




Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау

-Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу.

Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады.

Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл


Үлестірме стикерлер

Дескриптор


Оқулық


Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз?

Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып,

Мотивациясы жоғары оқушылар:

Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады.

Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін.

«Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді

Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін.

Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады


Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады.

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек?

1:

2: