Файл: Матрица огн сокращенка 1нса География 11 сынып.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 12.01.2024

Просмотров: 93

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

12-сурет.

a) Адамзаттың даму индексіне әсер ететін 3 факторды анықтаңыз

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [3]
b) 12-суретті пайдаланып, аймақтағы АДИ көрсеткіші жоғары елдерді анықтаңыз.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [2]
с) 12-суретті пайдаланып, аймақта АДИ деңгейі жоғары елдердің географиялық орналасуына тән ортақ ерекшелікті анықтаңыз

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [2]

С-бөлімі

Берілген екі тапсырманың біреуін орындаңыз

21. Дүниежүзінің саяси картасында 48 мемлекет ресми түрде артта қалған елдер қатарына кіреді. Артта қалған елдердегі халықтың дамыған елдердегі халықпен салыстырғанда күнделікті табысы 37 есе аз.
a) Елдердің артта қалушылық себебін анықтаңыз
__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ [2]
b) Арта қалған елдер мәселесін шешпеген жағдайда туындауы мүмкін салдарды талдаңыз

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ [3]
c) Артта қалған елдерде орын алуы мүмкін аштық мәселесінің алдын-алу шараларын ұсыныңыз
__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ [5]
[Барлығы 10 балл]

21. Ғаламдық мәселенің бірі – мұхиттың ластануы.
a) Дүниежүзілік мұхиттың ластану себептерін анықтаңыз
__________________________________________________________________________________


__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ [2]
b) Мұхит суларының ластануынан туындауы мүмкін салдарды талдаңыз

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ [3]
c) Дүниежүзілік мұхиттың ластануының мәселесінің алдын-алу шараларын ұсыныңыз
__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________ [5]
[Барлығы 10 балл]

Балл қою кестесі



Жауап

Балл

Емтихан алушыларға арналған қосымша нұсқаулық

А бөлімі

1

C

1




2

C

1




3

С

1




4

C

1




5

B

1




6

B

1




7

C

1




8

D

1




9

B

1




10

С

1




11

D

1




12

A

1




13

B

1




14

D

1




15

B

1




В бөлімі

16

a) теңіздің солтүстік бөлігінде температура төмен / оңтүстік-шығысында су температурасы жоғары;

b) температура артқан сайын тұздылық та артады / температура мен тұздылық арасында байланыс бар / температура артқан сайын буланушылық артады;

с) өзендердің құюы (Дунай, Днепр, Днестр) су тұздылығын азайтады / географиялық ендікке байланысты тұздылық өзгереді;

2
2
2




17

а) өнеркәсіп орнынан шығатын зиянды заттардың қалаға әсерін азайту үшін ұйымдастырылған аумақ (орман алқаптары, көгалдар және т.б.)

b) І класс қауіптілігіне жататын шаруашылық салалары өте қауіпті / жарылу қаупі бар, шахталар мен кен орындары / қоршаған ортаны қатты улайды, адам өміріне қауіп төндіруі мүмкін;

с) шаруашылық толығымен тыйым салынады / тек ғылыми бағытта дамиды;

d) көгалдандыру / фильтрлер қою;

2

2

2

2




18

a) Мали, Нигер, Чад, Буркина-Фасо, Сенегал, Орт.АР, Танзания, Мозамбик, Бурунди, Уганда, Руанда, Эфиопия, Эритрея;

b) аграрлы елдер, артта қалушы елдер, экономикасы дамушы елдер, халық саны тез өсіп келе жатқан елдер.

с) ауыл шаруашылығы басым, қызмет көрсету саласы дамымаған;

d) экономиканы диверсификациялау, дайын өнімдер шығаруға кқшу, шикізатты өңдеу жолдарын қарастыру, тауарлы ауыл шаруашылығына көшу;

2
2
2
2




19

a) А-геометриялық, В-орографиялық (гидрографиялық);

b) халықтың байырғы қоныстануы ескерілмейді, болашақта даулар тудыруы мүмкін, шекараны елдер өздері жүргізбейді, демаркация жасалмауы мүмкін;

с) құрлықішілік, мхитқа шығу жолының болмауы, көрші елдерінің экономикасының төмен болуы (Қытай мен Ресейді есептемегенде), халықаралық лаңкестік ошақтарына жақын болуы.

2

2


2




20

а) халықтың орташа күілетін өмір сүру ұзақтығы, ел халқының білім сапасы/халықтың білім алуы үшін қажетті жылдар саны/сауаттылық деңгейі, халықтың табысы

b) Алжир, Ливия, Мысыр, ОАР, Габон, Ботсвана

с) Материктік қиыр солтүстігі немесе оңтүстігінде орналасқан елдер, теңізге шығу мүмкіндігі бар елдер.

3
2
2




С-бөлімі

21

Дүниежүзінің саяси картасында 48 мемлекет ресми түрде артта қалған елдер қатарына кіреді. Артта қалған елдердегі халықтың дамыған елдердегі халықпен салыстырғанда күнделікті табысы 37 есе аз. Елдердің артта қалушылық себебі мен салдарын талдаңыз. Артта қалған елдерде орын алуы мүмкін аштық мәселесінің алдын-алу шараларын ұсыныңыз

а) Елдердің артта қалушылық себебін анықтаңыз

  1. Бұрыңғы отар елдер / колониялар;

  2. Тәуелсіздігін кеш алуы;

  3. Экономикада диверсификацияның болмауы;

  4. Моноөндірістік елдер;

  5. Табиғат ресурстарының жетіспеушілігі;

  6. Халықтың сауаттылығы мен біліктілігінің төмен болуы.

b) Арта қалған елдер мәселесін шешпеген жағдайда туындауы мүмкін салдарды талдаңыз

  1. Экономикалық теңсіздіктің артуы;

  2. Әлеуметтік теңсіздік;

  3. Аштықтың орнау қаупі;

  4. Экономикалық шығындар;

  5. Ұлтаралық қақтығыстар / соғыстар;

  6. Елдің тәуелсіздігінен айырылуы.

c) Артта қалған елдерде орын алуы мүмкін аштық мәселесінің алдын-алу шараларын ұсыныңыз

  1. Тауарлы ауыл шаруашылығына көшу;

  2. Жасыл революция;

  3. Ауыл шаруашылығы өнімділігін арттыру;

  4. Елдерге қаржылай көмек беру;

  5. Төмен пайыздық несиелер / гранттар;

  6. Ауыз-су мәселесін шешу;

  7. Қоғамдық қорлар құру.







22

Ғаламдық мәселенің бірі – мұхиттың ластануы.

а) Дүниежүзілік мұхиттың ластану себептерін анықтаңыз

  1. мұнай төгілуі

  2. бұзылмайтын қалдықтар / пластик / полиэтилен

  3. тұрмыстық қалдықтар төгілуі

  4. ауыр металлдар / өнеркәсіп қалдықтарының төгілуі

  5. органикалық қалдықтар / бактериялармен ластану

  6. термиялық ластану / АЭС/ЖЭС төгілетін ыстық сулар

  7. радиациялық ластану

b) Мұхит суларының ластануынан туындауы мүмкін салдарды талдаңыз

  1. мұхит экожүйесінің бұзылуы

  2. балық санының азаюы / түрлердің жоғалуы / балық шаруашылығының төмендеуі

  3. қоқыс аралдарының қалыптасуы

  4. ластанған балықты адам қорек ретінде пайдалану

  5. туризм дамуын тежейді

  6. мұхиттағы фотосинтез азаюы

  7. ағыстардың өзгеруі / азаюы

  8. су температурасының көтерілуі

с)

  1. мұхиттағы ластануды тазалау

  2. ластану мониторингін жүргізу

  3. мұнай шаруашылығында жаңа технологияларды енгізу

  4. пластикті қайта қолдану