Автоматтандырылған жұмыс орындары түсінігі, құрылу принциптері, қолдану салалары

Автоматтандырылған жұмыс орны (АЖО) — бұл жеке компьютермен, бағдарламалық жасақтамамен және жеке немесе ұжымдық пайдаланудағы ақпараттық ресурстардың жиынтығымен жабдықталған, оған кәсіби функцияларды орындау кезінде қабылдаған шешімдеріне қолдау көрсететін ақпарат алу үшін деректерді өңдеуге мүмкіндік беретін маманның жұмыс орны.

Автоматтандырылған жұмыс орны (АЖО) соңғы пайдаланушыға деректерді өңдеуді және нақты пәндік саладағы басқару функцияларын автоматтандыруды қамтамасыз ететін ақпараттық-бағдарламалық-техникалық ресурстардың жиынтығы ретінде анықталады.

Автоматтандырылған жұмыс орындарын құру ақпаратты жинақтау, сақтау және қайта өңдеу бойынша негізгі операциялар есептеу техникасына жүктеледі, ал басқару саласының қызметкері (экономист, технолог, басшы және т.б.) басқару шешімдерін дайындау кезінде шығармашылықты қажет ететін қолмен жасалатын операциялар мен операциялардың бір бөлігін орындайды деп болжайды. Дербес техниканы пайдаланушы өндірістік-шаруашылық қызметті бақылау, мәселені шешу барысында жекелеген параметрлердің мәндерін өзгерту, сондай-ақ ағымдағы міндеттерді шешу және басқару функцияларын талдау үшін ААЖ-ға бастапқы деректерді енгізу үшін қолданады.

Кәсіби АЖО автономды жұмыс орындарының, үлкен компьютерлердің интеллектуалды терминалдарының, жергілікті желілердегі жұмыс станцияларының рөлін атқара отырып, адамның есептеу жүйелерімен байланысының негізгі құралы болып табылады.

Дербес компьютерлер негізінде АЖО құруды қамтамасыз етеді: пайдаланушыға қарапайымдылық, ыңғайлылық және достық;

- пайдаланушының нақты функцияларына бейімделудің қарапайымдылығы;

- орналастырудыңактамдылығы және пайдалану жағдайларына қойылатын төмен талаптар;

- жоғары сенімділік пен өміршеңдік;

- техникалық қызмет көрсетуді салыстырмалы түрде қарапайым ұйымдастыру.

Соңғы уақытта бірнеше пәндік салаларға қызмет көрсететін бірыңғай АЖО құрылуда. Мысалы, "шарттар, тапсырыстар, келісімшарттар жасасу кезіндегі Экспресс-талдау" кешені өнімнің жекелеген түрлерін өндірудің өзіндік құны, бағасы, ықтимал көлемі туралы талдамалық ақпаратты басқару процесін қамтамасыз етеді. "Пайданы қалыптастыруды, бөлуді және пайдалануды талдау", "кәсіпорынның материалдық-техникалық және қаржылық жағдайын талдау", "еңбекті, төлемді және әлеуметтік дамуды талдау", "Мемлекеттік тапсырыстар мен шаруашылық шарттардың орындалуын талдау" кешендері кәсіпорын туралы қолданыстағы заңнаманың құрылымына сәйкес келеді. "Динамикалық қатарларды талдау және болжау", "корреляциялық-регрессиялық талдау", "іріктеу әдісі" кешендері статистикалық әдістерді пайдалана отырып, әлеуметтік-экономикалық талдауды автоматтандырылған түрде жүзеге асыруға мүмкіндік береді. "Сервистік бағдарламалар" кешені Графиктер мен схемалар түрінде өңделген ақпаратты алуға, кіріс ақпаратын өңдеуге, АЖО файлдарында сақталған деректерді түзетуге мүмкіндік береді.

---

АЖО қамтамасыз ету түрлері:

АЖО-ны ақпараттық қамтамасыз ету нақты, пайдаланушыға таныс, пәндік салаға бағытталған. Құжаттарды өңдеу әртүрлі құрылымдарды қажетті манипуляциялауға, массивтердегі деректерді ыңғайлы және жылдам түзетуге мүмкіндік беретін ақпаратты құрылымдауды қамтуы керек.

АЖО-ны техникалық қамтамасыз ету техникалық құралдардың жоғары сенімділігіне, пайдаланушыға ыңғайлы жұмыс режимдерін ұйымдастыруға (дербес, таратылған ДБ, ақпараттық, жоғарғы деңгейдегі техникамен және т.б.), берілген уақытта қажетті деректер көлемін өңдеу қабілетіне кепілдік беруі керек. АЖО жеке пайдаланушы құралы болғандықтан, ол жоғары эргономикалық қасиеттер мен қызмет көрсету ыңғайлылығын қамтамасыз етуі керек.

Бағдарламалық жасақтама, ең алдымен, пайдаланушының кәсіби деңгейіне бағытталған, оның функционалдық қажеттіліктерімен, біліктілігімен және мамандануымен үйлеседі. Бағдарламалық жасақтама ортасының пайдаланушысы кез-келген режимде белсенді немесе пассивті жұмыс істеуге деген ұмтылысын үнемі қолдауды сезінуі керек.

3. Қазіргі заманғы мәліметтер базасын басқару жүйелерінің (ДҚБЖ) теориясын зерттеу

Ақпараттың үздіксіз өсіп келе жатқан көлемін жалпылаудың қолайлы тәсілдерін табудың белсенді қызметі 60-жылдардың басында "мәліметтер базасын басқару жүйелері" (ДҚБЖ) деп аталатын арнайы бағдарламалық кешендердің құрылуына әкелді. Бұған дейін дерекқорларды ұйымдастыру үшін файлдық жүйелерді пайдаланудың алғашқы тәжірибесі болды. Файлдық жүйелер көптеген ақпаратты өңдеудің әртүрлі мәселелерін анықтады және мәліметтер базасы теориясының дамуының негізгі бағыттарын белгіледі. Мұнда файлдарды басқару жүйелерінің мүмкіндіктерімен қамтылмаған бірнеше қажеттіліктердің тізімі берілген.

Деректер базасын басқарудың реляциялық жүйелері кестелер мен қатынастардың реляциялық моделін жүзеге асырады. Қазіргі заманғы реляциялық ДҚБЖ-нің негізгі міндеті деректердің қайталануын немесе жоғалуын болдырмау үшін бірқатар шектеулер мен ережелер арқылы мәліметтердің дәлдігі мен дәйектілігін қорғайтын деректердің тұтастығын сақтау болып табылады.

ДҚБЖ сонымен қатар әр түрлі деңгейлерде енгізілген авторизация арқылы дерекқорға қол жеткізуді басқарады. Мысалы, менеджерлерде немесе әкімшілерде басқа қызметкерлерге көрінбейтін мәліметтерге қол жетімділік болуы мүмкін немесе кейбір пайдаланушылар тек көре алатын кезде деректерді өңдеуге рұқсаты болуы мүмкін.

---

4. Кәсіпорынның ақпараттық жүйесінің құрылымы мен құрамын талдау

4.1 Жүйенің ақпараттық моделі

Электрондық үкімет (e-Government) — барлық мемлекеттік органдарды біріктіретін және оларға Интернет, электрондық терминалдар немесе тіпті ұялы телефон арқылы халыққа қызмет көрсетуге мүмкіндік беретін бірыңғай жүйе.

Электрондық үкімет-бұл мемлекет пен азаматтардың, сондай-ақ мемлекеттік органдардың бір-бірімен өзара іс-қимылының ақпараттық технологиялардың көмегімен олардың келісімділігін қамтамасыз ететін бірыңғай тетігі. Дәл осы механизм мемлекеттік органдарға кезектерді қысқартуға және анықтамаларды, куәліктерді, рұқсат құжаттарын және т.б. алуды жеңілдетуге және жеделдетуге мүмкіндік берді.

Басқаша айтқанда, электрондық үкімет – бұл лицензияны ресімдеу үшін ЖСН ғана қажет болғанда (және барлық басқа деректер автоматты сұраулар арқылы алынады), коммуналдық қызметтер мен айыппұлдарды онлайн төлеуге болатын кезде, ХҚКО-ға анықтама алу үшін жеке куәлік қажет болғанда, бизнесті өзіңіз тіркей алатын немесе "электрондық пошта" порталында анықтама ала алатын кезде үкіметтер "кез-келген 10-15 минут ішінде сіз күндізгі және түнгі уақытта баланың балабақшаға кезегін біле аласыз, ұялы телефонға мекен-жай анықтамасын және тағы жүздеген"қашан" ала аласыз.
4.2.Техникалық құралдардың құрамы мен құрылымы
Электрондық үкіметтің жобаларына ондаған түрлі ақпараттық жүйелер және (АЖ), регистрлер, Мемлекеттік Деректер Базасы (МДБ), жүздеген қосымшалар мен қызметтер кіреді. Бұл "Е-әкімдік" АЖ, "Е-нотариат" АЖ, "жеке тұлғалар" МДҚ, "Заңды тұлғалар" МДҚ, "жылжымайтын мүлік тіркелімі" МДҚ, мемлекеттік органдардың электрондық құжат айналымының бірыңғай жүйесі, "ХҚКО" АЖ интеграцияланған, "Е-Лицензиялау" МДҚ АЖ, мемлекеттік органдардың интранет-порталы, электрондық үкіметтің шлюзі және төлем шлюзі, "мобильді үкімет" ақпараттық жүйесі, Telegram, Facebook және Vkontakte чат-боттары және басқалары. Біз олардың кейбіреулері туралы ғана айтамыз, атап айтқанда сіз өзіңіз жүгіне алатын ресурстар туралы.

4.3.Перспективалық міндеттер тізбесі

Электрондық үкіметтің жобаларына ондаған түрлі ақпараттық жүйелер және (АЖ), регистрлер, Мемлекеттік Деректер Базасы (МДБ), жүздеген қосымшалар мен қызметтер кіреді. Бұл "Е-әкімдік" АЖ, "Е-нотариат" АЖ, "жеке тұлғалар" МДҚ, "Заңды тұлғалар" МДҚ, "жылжымайтын мүлік тіркелімі" МДҚ, мемлекеттік органдардың электрондық құжат айналымының бірыңғай жүйесі, "ХҚКО" АЖ интеграцияланған, "Е-Лицензиялау" МДҚ АЖ, мемлекеттік органдардың интранет-порталы, электрондық үкіметтің шлюзі және төлем шлюзі, "мобильді үкімет" ақпараттық жүйесі, Telegram, Facebook және Vkontakte чат-боттары және басқалары. Біз олардың кейбіреулері туралы ғана айтамыз, атап айтқанда сіз өзіңіз жүгіне алатын ресурстар туралы.

---

Қорытынды
Өндірістік іс-тәжірибе барысында оқу кезінде алған теориялық дағдыларды нығайттым. Мен кәсіпорынның жұмысымен, құрылымымен және принциптерімен таныстым. Байланыс дағдыларын дамыттып, ұжымда жұмыс істеу тәжірибе жинақтадым.

Іс-тәжірибеден өту кезінде өзімді қабілетті және жауапты машыққер ретінде көрсеттім. Қойылған міндеттерді уақытында орындап, кәсіпорында алынған жеке тапсырмаларды толық және мерзімінде орындадым.

Халыққа қызмет көрсететін кәсіпорындардың негізгі міндеттері клиенттердің қажеттіліктерін барынша толық қанағаттандыру, көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсарту, сервисті неғұрлым жоғары даму сатысына көтеру болып табылады.

Жыл сайын клиенттер тұтынатын тауарлар мен қызметтерге неғұрлым талапшыл болып келеді. Осындай қызметтер көрсететін ұйымдар сервис деңгейін дамытып, қызмет көрсету сапасын жақсартуы тиіс.

Іс-тәжірибеден өту кезінде ақпараттық жүйелер, антивирустық бағдарламалар, операциялық жүйелер, компьютерлік желілер және т. б. саласында білімдерім кеңейді.

Қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз ету саласында өз білімдерін одан әрі кеңейту қажет деп санаймын, ақпараттық жүйемен жұмысты тереңірек зерделеу қажет.
Пайдаланылған әдебиеттер

1. 
   Асылбеков, У.Б. WEB технологиялар. 2 бөлім  = WEB технологии. Ч.1: Оқу құралы / .- Алматы:, 2019.
   
2. 
   Нурпеисова, Т.Б. Қазіргі сандық әлемдегі информатика = Информатика в современном цифровом мире: Оқу құралы /.- Алматы:, 2021.
   
3. 
   Медешова А.Б., Мұхамбетова Ғ.Г. Бағдарламалау : оқу құралы.- Алматы : Бастау, 2014
   
4. 
   Қадырқұлов Р.А., Нұрмұханбетова Г. К. Информатика.. – Алматы: «Алматы кiтап баспасы», 2020.
   
5. 
   Бөрібаев Б. Программалау технологиялары: Оқулық. – Алматы: ЖШС РПБК «Дəуір», 2013. – 352 бет.
   
6. 
   Молдабекова Б.Қ. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар.Оқу құралы. - Қарағанды, 2018.
   
7. 
   Беркімбаев К.М. Информатика. Оқулық. Екінші басылым.— Алматы, 2019.
   
8. 
   Орынбаева Ж. Алгоритм негіздері және бағдарламалау тілдері: (тест жинағы).-Астана, 2016
   
9. 
   Медешова А.Б. Бағдарламалау. Оқу құралы.- Алматы, 2014.
   
10. 
    Медешова А.Б. Нысандық - бағдарлық бағдарламалау тілдері. Оқу құралы .- Алматы., 2016
    

---

Смотрите также файлы

• Выполнение практических заданий по дисциплине теория и практика рекламы.docx

• Реферат по теме Основы теории и методики воспитания физических качеств..docx

• московский международный университет индивидуальное задание на учебную практику.docx

• История песни "журавли".docx

• Практических заданий по дисциплине история, культура и география стран первого иностранного языка.docx