Добавлен: 02.02.2019
Просмотров: 4346
Скачиваний: 32
8
1 Зертханалық жұмыс №1. Электрлік цехтың жөндеу жұмыстары
бағдарламасының құрамы мен көлемін анықтау. Қызметкерлер санын
есептеу
Жұмыстың мақсаты: электр жабдықтың жөндеуде болған жылдық
уақытын анықтау әдістерін меңгеру және осының негізінде жөндеу
қызметкерлер тобының құрамын және олардың жұмыс уақытының
теңгерімінің есептеулерін жүргізу.
1.1 Зертханалық жұмысты жүргізудің әдістемесі
1.1.1 Электрлік цехтың жөндеу жұмыстары бағдарламасының құрамы
мен көлемін анықтау. Электр стансалары, аралық стансалар, электр және
жылу желілерінің жабдығының алдын ала жоспарланған жөндеу жүйесі
жабдықты қарау, тексеру және сынау, жекеленген түйіндер мен бөлшектерді
жөндеу және ауыстыру жұмыстарынан тұратын кешенді сипаттайды. Осының
нәтижесінде жабдықтың техникалық және экономикалық көрсеткіштері
жобалыққа жақындайды, өз кезегінде бұл жабдықтың ұзақ, сенімді және
үнемді жұмысын қамтамасыз етеді.
АЖЖ негізгі қағидаты – жабдықты оның қарқынды тозуы басталғанға
дейін жөндеу және сәйкесінше апаттардың салдарын жою емес, оларды алдын
ала ескерту. Бірақ бұл апат орын алса, апаттық жөндеу қажеттілігін жоққа
шығару деген сөз емес.
ААЖ жүйесі бойынша жөндеу ағымдағы және капиталдық жөндеуден
тұрады.
Берілген нұсқа бойынша электрлік жабдықтардың жөндеу кезеңінің
құрылымы 1.1-кестеде келтірілген жабдықтың екі ауысымдық жұмысы
кезіндегi жөндеу кезеңі мен жөндеу аралық кезеңдердің нормативтік ұзақтығы
негізінде анықталады (1.1 кесте).
Мысалы, кабельдік желілер үшін жөндеу кезеңінің құрылымы келесідей
графикалық түрде сипатталады:
К-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-А-К,
мұндағы К- бір жылдағы күрделі жөндеулердің саны;
А- бір жылдағы ағымдық жөндеулер саны.
Жөндеу жұмыстарының бағдарламасын дайындау үшін әр жабдық
түрінің бір жылдағы ағымдық (п
а
) және толық (күрделі) жөндеудің жылдық
(п
к
) санын келесі формулалар бойынша анықтайды
)
/(
)
(
ац
ац
a
Т
а
n
N
n
,
(1.1)
9
)
/(
кц
к
Т
а
N
n
,
(1.2)
мұндағы N- бір типті жабдық саны (1.2 кесте);
п
ац
- жөндеу кезеңіндегі ағымдық жөндеулердің саны;
Т
ац
, Т
кц
– жөндеу кезеңінің ұзақтығы (1.1- кестеде көрсетілген
жөндеулер арасындағы уақытқа тең);
а - жабдықтың жұмыс істеу ауысымдарының санын ескеруші
коэффициент (бір ауысымдық жұмыс кезінде а= 1,4; екі ауысымдық жұмыс
кезінде а=1,0; үш ауысымдық жұмыс кезінде а=0,6).
Жабдықтың жұмыс істеу ауысымдарының саны 1.2 кестеде берілген.
1.1 к е с т е - Электр жабдықтың жөндеу күрделілігінің көрсеткіштері
және жөндеу кезеңдерінің ұзақтығы
Жабдықтың атауы
Жөндеу
қиындығы
Р
қ
, жөнд.
бірлігі
Жөндеу арасындағы
аралықтарының ұзақтығы
ағымдық, ай
Т
ца
күрделі,
жыл Т
цк
Күштік трансформатор 630 кВА
10
36
12
Күштік трансформатор 1000 кВА
12
36
12
Майлы, аз ауыспалы ажыратқыш
3
12
3
СК камераларындағы аз көлемді майлы
ажыратқыш
8
12
3
Енгізу шкафтары 0,4 кВ
17,60
12
10
Сызықтық енгізу шкафтары 0,4 кВ
15
12
15
Шиносымдар 0,4 кВ
12
12
15
Күштік және жарықтандырғыш желілер км
25
12
14
Жердегі кабельдік желілер км
4
12
20
Қабырғалардағы кабельдік желілер км
10
12
20
Асинхронды электр қозғалтқыш қалыпты
ортада 11 кВт
6
12
12
Асинхронды электр қозғалтқыш, ластанған
ортада 28 кВт
3
8
6
Қалыпты ортадағы таратқыш қалқандар
2
12
10
Ластанған ортадағы таратқыш қалқандар
2
6
10
Қалыпты ортадағы басқару аппараттары
0,5
12
9
Ластанған ортадағы басқару аппараттары
0,5
5
9
Қыздыру шамдары бар шырақтар
0,05
6
-
Люминисценттік шамдары бар шырақтар
0,15
4
-
Жөндеу кезеңіндегі ағымдық жөндеулердің саны былай анықталады:
1
)
(
/
ац
кц
aц
Т
Т
n
,
(1.3)
мұндағы Т
ац,
Т
кц
– жөндеу кезеңінің ұзақтығы (1.1 кестеде келтірілген
жөндеулер арасындағы кезеңге тең).
10
Бастапқы мәліметтер, аралық есептер және есептеулердің соңғы
нәтижелері Excel-де тиісті формулалары енгізілген және тәуелді ұяшықтарға
сілтемелер жасалынған кестеге апарып енгізіледі.
Электр жабдықтардың жылдық жөнделу уақыты келесі формула арқылы
анықталады:
(1.4)
мұндағы Р
қi
– жабдық бірлігін жөндеудің қиындығы (жөндеу бірлігінде
жабдықтың әрбір түрі үшін 1.1-кестеде көрсетілген);
1,2 және 15 – ағымдық және күрделі жөндеу кезіндегі бір жөндеу
бірлігіне кететін сағаттық уақыт нормасы;
п- жабдықтар түрлерінің саны.
1.1.2 Қызметкерлер санын есептеу.
Жұмысшы қызметкерлер құрамы екі топқа бөлінеді: пайдалану
(эксплуатациялық) және жөндеу. Сонымен қатар, жұмысшылардың нақты
және тізімдік құрамын ажыратады.
Тізімдік құрамға электрлік шаруашылыққа қызмет көрсету үшін
кәсіпорынның штатына қажетті жұмысшылар саны кіреді.
Нақты құрам деп берілген жұмыс режімінде барлық жұмыстарды атқару
үшін қажетті жұмысшылар санын айтады.
Электротехникалық жұмысшылар саны электрлік жабдықтың жөндеу
күрделілігіне (жөндеу бірлігінің санына) байланысты анықталады.
Эксплуатациялық жұмысшылардың нақты жұмысқа келу саны келесі
формула бойынша анықталады:
э
c
n
i
э
я
Р
P
N
m
R
, адам, (1.5)
мұндағы m – бір типті жабдық жұмысының ауысым саны;
N – бір типті жабдық бірлігінің саны;
P
қ
– әрбір жабдық бірлігінің жөндеу күрделілігі;
Р
э
– бір эксплуатациялық жұмысшыға келетін жөндеудің бірлік саны
(қалыпты орталы цехтар үшін 900-ге және ластанған орта цехтары үшін 650-
ге тең деп алынады);
і ÷ n – жабдық түрлерінің саны.
Жабдықтың түрі, оның жұмыс жасауының ауысым саны, жұмыс істеу
ортасы, бір типті жабдықтар саны және оның жөндеу күрделілігі 1.2 кестеде
берілген.
1
,
)
15
2
,
1
(
i
Ci
Ki
T i
P
сағ,
P
n
n
T
3
Жабдықтың атауы
Жабдық-
тың жұмыс
істеу
ортасы
Жұмыс
-тың
ауысы
м саны
Нұсқа бойынша жабдықтар саны
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Нұсқа сынақ кітапшасының соңғысынан алдыңғы саны бойынша анықталады
Трансформаторлық қосалқы станса
1 Күштік трансформатор, 630 кВА
қалыпты
3
2
-
2
-
2
-
2
-
2
-
2 Күштік трансформатор, 1000 кВА
қалыпты
3
-
2
-
2
-
2
-
2
-
2
3 Аз көлемді майлы ажыратқыш
қалыпты
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
4 СК камераларындағы аз көлемді майлы
ажыратқыш
қалыпты
3
3
2
2
4
3
4
2
2
2
4
5 Енгізу шкафтары, 0,4 кВ
қалыпты
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
6 Енгізулік шкафтар, 0,4 кВ, сызықтық
қалыпты
3
4
6
4
8
6
8
4
6
4
6
Тарату желілері
1 Шинасымдар, 0,4 кВ, км
қалыпты
2
0,2
0,3
0,3
0,2
0,3
0,4
0,5
0,4
0,4
0,4
2 Күштік
және
жарықтандырғыш
желілер, км
қалыпты
2
2
1,5
1
2,5
2
2,5
1,5
1,5
2
2,2
4
3 Жердегі кабельдік желілер, км
қалыпты
2
1,5
1
0,6
0,8
1
1,2
1,4
1,6
1,8
1,6
4 Қабырғадағы кабельдік желілер, км
қалыпты
2
0,5
0,8
1
1,3
1,4
1,6
1,8
2
2,2
1,8
Нұсқа сынақ кітапшасының соңғы саны бойынша анықталады
Цехтың электр жабдықтары
1 Асинхронды электр қозғалтқыштар, 11
кВт
қалыпты
2
50
100
60
120
50
100
70
120
50
110
2 Асинхронды электр қозғалтқыш, 28
кВт
ластанған
1
10
15
12
18
12
16
10
14
10
20
3 Таратқыш қалқандар
қалыпты
2
20
30
25
40
20
30
18
32
16
30
4 Таратқыш қалқандар
ластанған
1
5
10
6
12
7
14
6
10
5
12
5 Басқару аппараттары
қалыпты
2
50
100
60
120
50
100
70
120
60
110
6 Басқару аппараттары
ластанған
1
10
15
12
18
12
16
10
14
10
20
7 Қыздыру шамдары бар шырақтар
ластанған
1
50
70
60
80
50
80
70
100
60
80
8 Люминисценттік
шамдары
бар
шырақтар
қалыпты
2
100
120
80
140 100 150
80
130
70
120