Файл: Іv тосан бойынша тосанды жиынты баалау аза тілі мен дебиеті пні 11сынып.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 07.11.2023
Просмотров: 39
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ІV тоқсан бойынша тоқсандық жиынтық бағалау
«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәні / 11-сынып
Оқушы: _____________________________________________ Сынып: _____________
Оқу мақсаттары:
11.3.6.1 мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселеге баға беру, өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізу
11.4.2.1 қажетті ақпараттарды орынды қолданып, көтерілген мәселе бойынша өз ойын дәлелдеп эссе жазу (дискуссивті эссе, аргументативті эссе);
11.5.2.1 оқшау сөздердің қызметін білу, жазба жұмыстарында орынды қолдану
Бағалау критерийлері
Оқушы:
-
Мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселені бағалайды, өзіндік көзқарасын дәлелдеп жүйелі жеткізеді; -
Мәселеге қатысты ақпаратты орынды қолданып, өз ойындәлелдеп, аргументативті эссе жазу барысында оқшау сөздерді орынды қолданады.
Ойлау дағдылары деңгейлері: жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты: 40 минут
1-тапсырма. Мәтінді оқып, негізгі ойды беретін сөйлемді анықта.
Уақыт деген – өмір
Бүкіл әлемге танымал КСРО-ның Ғылымдар Академиясының академигі Отто ЮльевичШмидт (1891-1956) 14 жасында өз өмірінің жоспарын егжей-тегжейлі жасап қойған. Бұлжоспарында ол өз өмірінде қандай кітаптарды оқып бітіруі тиіс екендігін, қандайғылымдарды игеруі керектігін, қандай мәселелерді шешуі керектігін және физикалықтұрғыдан даму жолдарын айқындап көрсеткен.
Алайда осының бәрін жазып, бұл істерге қанша уақыт кететіндігін есептеп келіп қалғанкезде бұл бағдарламаны орындау үшін 900 жыл уақыт керектігін көреді. Ол жоспарынқысқартады, бұл қысқартылған бағдарламаға 500 жыл керек екен. Тағы да қысқартады,ақырында 150 жылдық бағдарлама шығады, осымен қысқартуын тоқтатады.
Өз өмірін сағат-минутына дейін жоспарлап қойған. Ол өмірінің аяғына дейін 150
жылға жоспарланған жоспарын орындайды. Ал ол неше жасында қайтты? 64 жасында. Яғни ол өз «нормасын» 3 еседей дерлік артық орындаған.
Көбіне адам уақыттың өткінші екенін, зырылдап өтіп жатқанын сезіне бермейді.
Осыған байланысты ғалымдар адамды «мен қозғалмастан отырмын, ал айналадағылар меніңжанымнан зырылдап өтіп жатыр» деп ойлайтын пойыздағы жолаушымен теңейді. Ал шынмәнінде уақыт адамды межеленген нәрсеге алып келеді.
Мәтіндегі негізгі ойды беретін сөйлем:
А) Бүкіл әлемге танымал КСРО-ның Ғылымдар Академиясының академигі Отто ЮльевичШмидт (1891-1956) 14 жасында өз өмірінің жоспарын егжей-тегжейлі жасап қойған.
Ә) Көбіне адам уақыттың өткінші екенін, зырылдап өтіп жатқанын сезіне бермейді.
Б) Ал шынмәнінде уақыт адамды межеленген нәрсеге алып келеді.
2-тапсырма. Мәтінде көтерілген мәселені анықта.
А. адам өмірінде барынша көп жұмыс істеуі керек
Ә. адамдар уақыттың тез өтететінін түсінуі керек
Б.адамдар өмірінде уақытты тиімді пайдалану үшін жұмыстарды жоспарлауы керек
3-тапсырма. Мәтінде көтерілген мәселеге қатысты өз ойыңды «ПОПС» формуласы арқылы түсіндіріп жаз.
Менің ойымша, уақыт адамды межеленген нәрсеге алып келеді, сондықтан әр адам өз өмірін босқа сүрмеу үшін, әрқашан жоспар құрып отыруы тиіс.
Себебі Жоспарлап, барлық іс-рекеттерін тиянақты орындап отырса, адам өз арманына жетеді.
Дәлелге келтіретінім, барлық істеріміз соңында бір мақсатқа әкеледі, мысалы, ең алдымен, өзіне ұнайтын мамандық таңдап, оны жоғары дәрежеде меңгерсең, өмір бойы ұнайтын іспен айналыссаң, сонда адам арманына жетеді.
Қорытындылай келе айтатыным, әр адамның өмірде үлкен бір арманы болады, сондықтан әрбір іс-әрекетін жоспарлай білу керек.
4-тапсырма. «Ұлттық қауіпсіздік – бұл мемлекеттің ғана емес, әр адамның да жауапкершілігі».Мәселенің артықшылығы мен кемшілігін салыстыра отырып, аргументаивті эссе жаз.
Ұлттық қауіпсіздік дегеніміз – адам туып, өскен жері мен өмір сүріп жатқан еліндегі құқықтарының сақталуы, сол елдің тыныштығы мен тұрақты әл-ауқаты. Бір тұтас нәрсе, түрлі бөлшектерден тұрады, яғни мемлкеттің ұлттық қауіпсіздігі де әр адамның жауапкершілігіне байланысты.
Алайда қанша адам болса соншама мінез-құлық, көзқарас болады. Әр мемлекетте ұлттық қауіпсіздікке қауіп төндіретін алам мен құбылыстар болады. Олардың әрекетін бақылау, құбылыстарды шеттен шығармау үшін мемлекет тарапынан жұмыс жүргізіледі. Мысалы, кейбір адамдар мемлекет шекарасын өтуге кейбір жағдайларды біздің құқығымыз бұзылады деп жатады. Менің ойымша, ең алдымен ұлттық қауіпсіздікті сақтау мақсатында ондай қарама-қайшылыққа баруға болады. Егер де шекарадан адам өміріне зиян келтіретін заттарды шексіз өткізе берсе, әрине, ондай нәрселер жеке адамға да, қоғамдағы бейбіт өмірге де қауіп төндіреді. Оның бәрі әр адамға келіп соғады. Немесе түрлі ақпарат түрлі адамға әр түрлі әсер етеді. Діни экстремизм мәселесін алсақ, әлемде психологиялық тұрғыдан адамға әсер ету әдістері жоғары деңгейде дамыған. Сол әдістерді ашық қолдана берсе, мемлекеттегі экстремизм мәселесі айтарлықтай шоғырланып кетеді. Шын мәнінде, ұлттық қауіпсіздіктің қай саласы болса да, нақты айтсақ, экологиялық, экономикалық, ақпараттық қауіпсіздік бақылау мен реттеуді талап етеді. Оларды бақылау мен реттеу әр адамға қатысты.
Менің ойымша, ұлттық қауіпсіздікті сақтау үшін мемлекет тарапынан күшті шаралар қолданып отыру қажет, сонымен қатар әр азаматты бала кезінен дұрыс бағытта тәрбиелеу маңызды. Оның ішінде паотриоттық сезімді және рухани тәрбиелеу жеке орын алады. Сондықтан патриоттық, рухани бағыттағы түрлі шаралар әрқашан жоғары деңгейде өткен жөн. Себебі шынымен Отанына берілген немесе рухани тұрғыдан саналы әрбір азамат жауапты болып, ұлттық қауіпсіздік бұзылмайды.
Балл қою кестесі
| бағалау критерийлері | тапсырма № | дескриптор | балл |
| Мәтіндегі негізгі ойды анықтап, көтерілген мәселені бағалайды, өзіндік көзқарасын дәлелдеп жүйелі жеткізеді | 1-3 | мәтіндегі негізгі ойды анықтайды | 1 |
| көтерілген мәселені анықтайды | 1 | ||
| көтерілген мәселеге баға береді | 2 | ||
| өзіндік көзқарасын жүйелі, дәлелді жеткізеді | 2 | ||
| Мәселеге қатысты ақпаратты орынды қолданып, өз ойын дәлелдеп, аргументативті эссе жазу барысында оқшау сөздерді орынды қолданады. | 4 | кіріспе бөлімде кілт сөзге анықтама береді | 2 |
| тақырыпқа қатысты қоғамдағы қарама-қайшы көзқарасты анықтайды | 3 | ||
| негізгі бөлімде өз көзқарасын 2-3 аргумент арқылы дәлелдейді | 4 | ||
| қорытынды бөлімде мәселенің шешімін ұсынады | 3 | ||
| Оқшау сөздерді (қыстырма, одағай) орынды қолданады | 2 | ||
| Барлығы: | 20 | ||