ВУЗ: Алматинский университет энергетики и связи
Категория: Дипломная работа
Дисциплина: Электротехника
Добавлен: 02.02.2019
Просмотров: 3083
Скачиваний: 25
Статикалық электрден қорғау үшiн тек қана қолайлы жерге қосу құрылғысының кедергiсi 100 Омға дейiн рұқсат етiледi.
5.3 Статикалық электрленуден қорғану шараларын таңдау
Сауын қондырғысы 0,4кВ желіден қоректенеді. Норма бойынша оны жерлендіру керек. Жерлендіру жұмысшының электр және статикалық ток қорғайды.
Сүт блогы ғимараттың өлшемдері:
Ұзындығы а = 21 м; ені в = 12 м;
Топырактың (құмдақ) меншікті кедергісі: Ф = 300 Ом.м;
Табиғи жерленудің кедергісі Rт = 15 Ом;
Тік жерлендіру қондырғысы ретінде диаметрі D=50мм, ұзындығы
ℓв = 4 м болат тұрбалар тандалады; көлденең жерлендіру ретінде ені
b=40 мм, ℓв = 4 м болат қолданылады. Электродтардың тереңдігі hо = 0,7 м.
Жерлендіру контуры ғимараттан 0,5 м арақашықтықта орналасқан.
ПУЭ бойынша 0,4кВ қондырғылардың жерлендіру кедергісі 4 Ом-нан аспау керек.
Жерлендіру қондырғысының қажетті кедергісі
(5.1)
Ом
Контур периметрі:
Рк = 2 (а + 0,5 + в + 0,5) (5.2)
Рк = 2 (21 + 12 + 1) = 68 м
Тік электродтардың санын анықталады:
(5.3)
дана
мұндағы а = 4 м – тік жерлендіру құрылғылардың арасы.
Тік Rв және көлденең Rг электродтардың есептік кедергісі есептеледі:
(5.4)
Ом
мұндағы
(5.5)
м
Ом (5.6)
Ом
Жерлендіру электродтардың қолдану коэффициенті келесі шамаларға тең:
Тік электрод үшін ηb = 0,43;
Көлденең электрод үшін ηг = 0,24.
Топтық жерленудің кедергісі:
(5.7)
Ом
Табылған кедергі Rгр ≤ Rқ. Шарт орындалды.
5.4 Автоматты өрт сөндіру жүйесін есептеу
Өрт дегеніміз – бұл адамның өмірі мен денсаулығына, қоғам мен мемлекетке зиянын тигізетін, қоршаған ортаға үлкен материалдық зақым келтіретін, қоршаған ортадағы заттардың бақылаусыз жануы.
Өрт қауіпсіздігі – бұл өрт болу мүмкіндігін болдырмау және оның пайда болған кезінде адамдарға, құрылыс және материалдық құндылықтарға өрттің қауіпті факторларының жағымсыз әсерлерін жою үшін қажетті шараларды қолдану болып саналады.
Өрт сөндіру құралдары 2-ге бөлінеді:
- қол көмегімен жұмыс істейтін құралдар (құм салынған жәшіктер, асбест жабындары, өртке қарсы құрал-саймандары бар тақталар; химиялық көпіршікті от сөндіргіштер; ұнтақты отсөндіргіштер; көміроттекті отсөндіргіштер; хладонды отсөндіргіштер; құрама отсөндіргіштер);
- өртке қарсы жүйелер (сумен жабдықтау жүйелері; көпіршікті генераторлар; автоматты сигнал беру құралдарын қолдану арқылы автоматты өрт сөндіру жүйелері).
Мал шаруашылық ғимараттардағы өрт шығуы себептері:
1) ғимараттаржы және қоймаларды құрылыс жоспары бойынша, қауіпі дәрежесі бойынша және жел бағытын ескермей дұрыс емес орналастыру.
2) жылытқыш және қыздыру құрылғыларды және жүйелердiң пайдалану ережелері бойынша дұрыс емес қолдану.
3) электр желiсiн, электр жабдықтарды, жарықтандыру құрылғыларын, электр қозғалтқышты монтаж жұмыстарын және оларды пайдалану электротехникалық ережелерiнiң сақталмауы.
4) Шөп, сабан, ағаш үгiндi, торф, көмiр өздiгiнен тұтандыруы және жануы сақтаудың ережелерiнiң сақталмауы.
5) Желдетпе арналар және ауа науаларындағы шаң мен газдың, құбырлардағы оңай тұтанатын сұйықтарының және берiлiс белдiктiң үйкелiстен статикалық электрдiң пайда болуы.
6) Отты пайдалану кезінде өрт қауiпсiздiгiның ережелерiнiң сақтамауы.
Өрт болу мүмкіндігін болдырмау және оның пайда болған кезінде адамдарға, құрылыс және материалдық құндылықтарға өрттің қауіпті факторларының жағымсыз әсерлерін жою үшін қажетті шараларды қолдану болып саналады.
Сүт блогында сүтті өндейтін құрылғылардың қолдану кезінде өрт шығу мүмкін. Өрттен қорғану үшін спринклерлік өрт сөндіру жүйесін қолдануға болады.
Спринклерлі қондырғылар есебі белгілі спринклерлер саны бір мезгілде әрекет еткен кезде қажетті меншікті су шығынымен қамтамасыз ету шарттарынан жүзеге асады [12].
Қорғалатын бөлме ауданы 21х12 м, биіктігі 4 м сүт блогы. Насос стансасы мен қорғайтын бөлменің қоректенетін құбырының кірісіне дейінгі ара қашықтығы 40 м. Сыртқы су құбыр желісінің арыны 30 м. Сүт блогы отқа төзімділігі бойынша 2 категориялы бөлмелер қатарына жататындықтан спринкерлі құрылғының су жіберу қарқындылығы , есептеудің ауданы 252 м2, сөндіру уақыты 60 минут, бір спринкерлі су сепкіштің қорғау аумағы [кесте-1, 14].
Гидравликалық есептеуге қатысатын су сепкіштердің саны:
дана .
Өрт сөндіру құралдары 2-ге бөлінеді:
- қол көмегімен жұмыс істейтін құралдар (құм салынған жәшіктер, асбест жабындары, өртке қарсы құрал-саймандары бар тақталар; химиялық көпіршікті от сөндіргіштер; ұнтақты отсөндіргіштер; көміроттекті отсөндіргіштер; хладонды отсөндіргіштер; құрама отсөндіргіштер);
- өртке қарсы жүйелер (сумен жабдықтау жүйелері; көпіршікті генераторлар; автоматты сигнал беру құралдарын қолдану арқылы автоматты өрт сөндіру жүйелері).
5.1 сурет. Автоматты өрт сөндіру құрылғысының есептік сұлбасы
Су сепкіштің диаметрін анықтау
Механикалық жөндеу цехы үшін СВН-10 маркалы спринкерлі су сепкіштерін таңдаймыз. Су сепкіштің шығысының диаметрі D=10 мм (К=0,31; Hмин==5 м.), суландыру радиусы 2м, розеткасы төмен орнатылған аспалы төбеде бекітіледі.
Бастапқы сусепкіштегі қажетті ағысты келесі формуламен анықтаймыз:
, (5.8)
мұндағы, Iн – суландырудың нормаланған қарқындылығы, л/(с·м2) ;
Fс – спринклермен суландырудың жобаланған ауданы, м2;
k – су сепкіштің өнімділік коэффициенті, л/(с·м2);
Hмин- спринклердің минимал ағыны, м.
Бастапқы су сепкіштегі судың шығыны келесідей анықтайды:
, л/с (5.9)
Келесі кез келген спринклердегі су ағысы төмендегідей анықталады:
, м, (5.10)
мұндағы, Hпред - алдындағы спринклердің ағысы, м;
lуч - қарастырылып жатқан аймақтың ұзындығы, м;
Qуч - қарастырылып жатқан аймақтағы шығын, л/с;
kт - құбырдың үйкеліс сипаттамасы , л2/с2 , құбыр диаметріне байланысты.
Құбыр диаметрі келесі формуламен анықталады:
, м, (5.11)
Мұндағы:
V – қарастырып жатқан аумақтағы құбыр арқылы өтетін судың жылдамдығы ( 3...5 м/с аралығында қабылдайды).
Сонымен,
, (5.12)
., (5.13)
Құбырдың шартты өту диаметрін анықтаймыз.
а) Қатардың бойынша максималды су шығыны:
.
Құбыр бойымен өтетін су жылдамдығы сонда
. ,
Барлық қатардағы құбырдың шартты өту диаметрін 20 мм деп аламыз, (1 кесте, 2 қосымша, 14) .
б) құбырдағы "2" нүктесінен кейінгі (яғни, 6-ші су сепкіштен кейінгі) сұйықтың бағдарлы шығыны:
; .
"1" нүктесінен насосқа дейінгі құбырдың шартты өту диаметрін 70 мм деп аламыз, .
Есептік нүктелердегі ағыс пен шығын мәндерін анықтаймыз:
а) ;;
б) ;;
в) ;
г) "1" нүктесіндегі қосынды шығынды анықтаймыз, нақты шығыны:
.
д) "2" нүктесіндегі ағыс пен шығынын анықтаймыз:
, (5.14)
.
.
"2-3" бөлігіндегі шығын: л/с
е) ;.
"3-4" бөлігіндегі шығын: .
ж) ;.
"4" нүктесінен насосқа дейінгі жалпы шығын:
Насостың есептік өнімділігі: .
Осы мәндерді ескере отырып К 100-65-250 сериялы насосын таңдаймыз. Насос қуаты 45 кВ.
Мал шаруашылық ғимараттардағы өрт шығуы себептері:
1) ғимараттаржы және қоймаларды құрылыс жоспары бойынша, қауіпі дәрежесі бойынша және жел бағытын ескермей дұрыс емес орналастыру.
2) жылытқыш және қыздыру құрылғыларды және жүйелердiң пайдалану ережелері бойынша дұрыс емес қолдану.
3) электр желiсiн, электр жабдықтарды, жарықтандыру құрылғыларын, электр қозғалтқышты монтаж жұмыстарын және оларды пайдалану электротехникалық ережелерiнiң сақталмауы.
6 Экономикалық бөлім
6.1. «МФ-100» сүт фермасының экономикалық анализі
Бұл экономикалық анализ ЖШС «МФ-100» сүт фермасынын жаңа техникалық құрылғыларды орнату үшін кететін шығындарға инвесторларды тартудың мақсатымен электрмен жабдықтаудың тиімділігін көрсету үшін жасалған.
ЖШС «МФ-100» сүт фермасының тұйықталған технологиялық циклге (ауыл шаруашылықтың өнімін шығыру,оны өңдеу, дайын өнімді шығару, оны сақтау дәне жүзеге асыруы) байланысты фирмалық өнімнің өзіндік құны нарықтағы бағасынан 10-15% төмен болады.
Алғашқы 1-2 жыл ішінде, экономист-талдаушының есептері бойынша өнімнің ішкісалалық шығындары азаяды, соған байланысты фирмалық өнімнің құны 20-25% аз болатына болжам жасайды.
Нәтижесінде, сүт фермасының қызметінің негізгі мақсаты орта және көтеріңкі пайданы өзіндік және сатып алынатын нарықтық бағасы төмен жоғары сапалы өнімнің жүзеге асуынан болып табылады.
Шығарылатын өнiмнiң ассортиментi - пастерлелген сүт, айран, қаймақ, кілегей. Өндiрiс технологиясы ескi рецептуралар қолданылып, тұтынушы сапалсы биiк өнiм шығарылады.
Товарлы-сүт фермалардың жұмыс iстейтiн өндiрiс қуаттары сүт өнiмiнiң өндiрiсi бойынша жобаланатын кешен үшiн шикiзат базаларды қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi. Жылғы өндiрiстiк шикiзаттың тұтынуы, 1,5 мың тонналар.
Жұмыс iстейтiн өндiрiс қуаттарының негiзi және олардың қалпына келтiруiнде дайын өнiмнiң шығарылымының жоспарлалатын көлемi - 80 миллион тг. сомаға 1 мың тонна.
Өнiмдер өткiзу нарығы көтерме және бөлшек сауда, Жамбыл облысының қоғамдық қоректенуiнiң кәсiпорындары болып табылады.
ЖЭК арқылы жабдықтауды енгiзу бойынша жобаның жалпы құны 59 миллион тг., оны сырттай тартуға жоспарланады.
Ферманың қызметшілері ауыл шаруашылық өнiмнiң өсiуімен, өңдеуiмен және оның iске асыруымен маманданған. Фермадағы қызметкерлер саны - 40 адам.
6.2 Өнімдер нарығының сипаттамасы
Әлемдік ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің 40 % мал шаруашылығының үлесіне тиеді, әлем бойынша бұл салада миллиард адам жұмыс істейді. Мал шаруашылығы – ауыл шаруашылығының барынша серпінді салалапрының бірі болып табылады. Соңғы он жыл ішінде сала тез дамыды және халықтың ұлғаюынан, әл-ауқатының артуы мен урбанизация есебінен мал шаруашылығы өнімдеріне деген сұраныс белсенді түрде өсетін болады.
Республикада шамамен 6,2 млн. ірі қара мал басы бар. 2011 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша жалпы республика бойынша мал басы ұлғайды:
- ірі қара мал –1,1%-ға 6 160,4 мың басқа дейін;
- оның ішінде сиыр –2,3%-ға 2 778,8 мың басқа дейін;
- құс – 1,1%-ға 33 036,3 мың басқа дейін.
6.3 Маркетинг стратегиясы
Сүт өнімдерінің баға саясатын нарық қалыптастуырады. Нарықтың шешуші ойыншысы шикізаттың негізгі сатып алушылары - қайта өңдеу саласының кәсіпорындары болады.
Қайта өңдеу кәсіпорындарына шикізат ретінде сүтті сату бағасы - жыл бойы маусымдық ауысып отырады. Кәсіпорында өндірістің аяқталған циклі ұйымдастырылған, яғни терең өңделген сүтті соңғы тұтынушыға шығара отырып сүт өндірісін ұйымастырған жағдайда сүт өнімінің өзіндік құнын барынша төмендету мүмкін болады, бұл ретте бағаны нарық реттейді.
Сүт-тауар фермасын ұйымдастыруға байланысты қарастырылып отырған жағдайда өндірістік цикл анықталды: шикі сүт өндірісі. Бұл жағдайда өткізу арналарның құрылымы қарапайым және қысқа арна ретінде сипатталады. Қазақстан Республикасында сүт өнімдерін өткізу арналарын талдау және бағаларды әр түрлі арналар бойынша салыстыру өнімнің көп бөлігін шаруашылықтар қайта өңдеу кәсіпорындарына, көтерме сатып алу ұйымдарына, өз дүкендері желілері арқылы сататынын көрсетті.
Тұтыну жиілігі. Тұтынудың жоғары жиілігі өнімнің үнемі болуын және оңай алынуын тиісінше өткізу арнасының күрделілігін талап етеді. Сүт өніміне қатысты тауардың бұл түрі жиі тұтынылатын тауар тобына жататындығы фактісін атап көрсету қажет.
Өткізуге ынталандыру кезеңдері:
- Өткізу арналарының нысаналы буындарында әлеуетті сатып алушылар тізімін қалыптастыру;
- Имидждік материалдарды дайындау;
- Бонустар мен жеңілдіктер жүйесін әзірлеу;
- Нысаналы соңғы тұтынушыға шығудың бастапқы кезіндегі демпингтік саясат.
6.4 Жобаның экономикалық негізделуі
Электроэнергетиканың дамытуы және экологиялық Қазақстан мәселелерiнiң шешiмiнiң басым бағыттарының бiрi қолдану қайта жарқырылатын энергетикалық қорлар болып табылады. Сарапшылық бағаларға, қайта басталатын (гидроэнергия, желдiң және күн энергиясы) энергетикалық қорлардың Қазақстанындағы потенциал арналған тiптi түбегейлi. Республикада қайта басталатын көз энергияларының электр энергиясының өндiрiс көлемiндегi еншiнi 0, 5% құрайды.
Жарқырылатын энергия көздерiнiң iстеп шығарылатын электр энергиясының көлемiнiң табысын 2014 жылда (ГПФИИР) Қазақстан республикасының жылдамдатылған индустриалды - инновациялық дамытуы бойынша мемлекеттiк бағдарламаның мақсаттық көрсеткiштерiне 1 миллиард кВт*сағ/жыл сәйкес құрауы керек . Бұл электр тұтынуды ортақ көлемнен 1 пайызын құрайды.
Қайта жарқылатын көз энергияларының келесi түрлерi Қазақстан аумақтары үшiн қолайлы: жел энергетика; кіші гидростанциялары; жылулық және электр энергиясының өндiретін күн қоідырғылары.
Жаңартылмалы энергия көздерін игерушілігінің экономикалық негізделуі, жел немесе күн энергиясы жаңартылмалуы. Желэлектр және күн қондырғының қолданысын негізгі дәлелдері: тәуелсіздік сыртқы факторлардан электроэнергии бастауының болып табылады; кейін өтімділіктің мерзімінің табысының желгенератор оның күтуіне шығындар ғана; желгенераторов қолданысы шығындарды дизел отынға 80% дейін экономдауға; капиталды шығындар желэнергетикалық кешенге салыстырмалы электроэнергии дәстүрлі көзімен төмендегі; енгізудің мерзімдері желгенераторов қысқа; жел және күн энергетикалық қондырғылар қоршаған ортаны ластамайды.
Қазақстанда жел генераторын электр энергиясымен қамтамассыздандыру үшін тұрмыста қолдану мына жағдайлар үшін тиімді емес:
Инвертор бағасының қымбаттылығы толық құрылғының ~ 50 % (жел генераторынан алынатын айнымалы немесе тұрақты токты ~ 220В 50Гц түрлендіруге және генератор параллель жұмыс істегенде фазалық синхронизациялау үшін).
Аккумулятор батарейасының қымбаттылығы — құрылғы бағасының шамалап 25 % (сыртқы ток жоғалғанда үзіліссіз электр көзі ретінде қолданылады)Мұндай құрылымда сенімділікті арттыру үшін дизель-генератор қосады, бағасы бүкіл құрылғының бағасындай.
Қазіргі уақытта, электр тасымалдауыштардың бағасы өсуге қарамастан, электр энергияның өзіндік құны энергияны өндірушілерде басқа шығындармен салыстырғанда қатты маңызды емес; пайдаланушыға керек басты мәселе электржабдықтауда сенімділік пен бір қалыптылық болып қалуда.
Жел генераторларынан алынатын энергияның жоғарлауының себептері:
1) Өндіріске сапада электр энергиясын алу қажеттілігі ~ 220В 50 Гц (инверторды қолдану керек)
2) Белгілі уақытта керек қосымша электр көзі (аккумулятор қолдану керек)
3) Пайдаланушылардың ұзақ уақыт үзілізсіз жұмыс істеуі (дизель-генераторды қолдану керек)