Файл: Негізгі макроэкономикалы крсеткіштер. Макроэкономикалы тепетедік. Нары экономикасы екі дрежеде ызмет атарады, ол макроэкономика.docx

1 2 3 4 5 6 7

1. 
   Байлық эффектісі (Пигу эффектісі) - бағаның жалпы дәрежесі өскенде (азайғанда) жиналған қаржылық активтердің нақты құны төмендейді (өседі). Сондықтан жиынтық сұраныс (АД) азаяды (өседі).
   
2. 
   Пайыз мөлшерлі жалақысы эффектісі (Кейнс эффектісі) – бағалар өскенде ақшаға сұраныс өседі және пайыз мөлшерлі жалақысы да өседі, сондықтан жиынтық сұраныс (АД) қысқарады.
   
3. 
   Айырбас курсының эффектісі (Манделл - Флеминга эффектісі)- бағалар төмендегенде, ақша сұранысы азаяды, % мөлшерлі жалақы төмендейді, ұлттық валютаның нақты айырбас курсы төмендейді, таза экспорт өседі және жиынтық сұраныс (АД) өседі.
   
4. 
   Тұтыну шығындарының өзгеруі:
   

• 
  Тұтынушылардың табыс деңгейі.
  
• 
  Тұтынушылардың күтуі
  
• 
  Тұтынушылардың қарызы.
  
• 
  Салықтар.
  

5. 
   Инвестициялық шығындардың өзгеруі:
   

• 
  Пайыз мөлшері жалақысы.
  
• 
  Инвестициядан пайда күту
  
• 
  Кәсіпорындар салықтары.
  
• 
  Өндірістің күш - куатының артуы.
  

6. 
   Мемлекет шығындарының өзгеруі.
   
7. 
   Экспорт пен импорттық шығындардың өзгеруі.
   

Жиынтық ұсыныс (АS) – бұл бағаның әрбір мүмкін болатын деңгейінде ұсынылатын жалпы тауарлар мен қызметтердің көлемі.
12.3. график. Жиынтық ұсыныстың кисығы.

Р АS 3 2 1 Q

Жиынтық ұсынысқа мерзім аралықтары әсерін тигізеді: қысқа мерзімде – АS –көлденең сызық, ұзақ мерзімде - АS - тік сызық. 1 – кейнсиандық сызық, қысқа мерзім 2 – аралық мерзім 3 - классикалық сызық, ұзақ мерзім.

Жиынтық ұсынысқа бағасыз факторлар әсерін тигізеді:

• 
  Өндіріс ресурстары бағаларының деңгейі.
  
• 
  Нарықтық құрырылымы.
  
• 
  Өнімділік.
  
• 
  Құқық заңдылық нормалардың өзгеруі.
  

---

Жиынтық сұраныстың ұлғаю нәтижелері жиынтық ұсыныс қисығының әр бөлігіндегі өзгерістерге байланысты болады.

12.4. график. Кейнсиандық сызықтағы AD өзгеруі.	12.5. график. Аралық сызықтағы AD өзгеруі.
Р АS AD1 AD2 P1 Q1 Q2 Q	Р АS AD1 AD2 P2 P1 Q1 Q2 Q
Бағалардыңтұрақтыжағдайындажиынтықсұраныстыңөсуіөндіріскөлемініңөсуінеәкеледі.	Жиынтықсұраныстыңөсуібағаменөндіріскөлемініңөсуінеәкеледі.
12.6. график. АД-ның классикалық сызықта өзгеруі
Р AD2 AD1 АS P2 P1 Q1 Q	Жиынтық сұраныстың өсуі классикалық сызықта өндіріс көлемі тұрақты, бірақ бағаның өсуіне әкеледі.

---

Негізгі түсініктер мен терминдер

Жалпы ішкі өнім

Жалпы ұлттық өнім

Жеке табыс

Жиынтық сұраныс

Жиынтық ұсыныс

ЖҰӨ-нің дефляторы

Қолда қалған табыс

Макроэкономика

Таза ұлттық өнім

Тұтыну бағаларының индексі

Ұлттық есеп жүйесі

Ұлттық табыс

Бақылау сұрақтары

1. 
   Макроэкономика пәні.
   
2. 
   ҰЕЖ негізгі макроэкономикалық көрсеткіш.
   
3. 
   ЖҰӨ-ді өлшеу тәсілдері.
   
4. 
   ЖҰӨ-нің дефляторы.
   
5. 
   Макроэкономикалық тепе-теңдік.
   
6. 
   Жиынтық сұраныс.
   
7. 
   Жиынтық ұсыныс.
   

---