Файл: апланбек жоары аграрлы техникалы колледжі 20222023 оу жылы.doc

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 09.11.2023

Просмотров: 25

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Қапланбек жоғары аграрлық – техникалық колледжі

2022-2023 оқу жылы

Сабақ жоспары №

Модуль/пән атауы
Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы
«Экономика» және «экономикалық жүйенің» типтері Дәстүрлі аграрлы экономика. Нарықтық экономика

Оқытушы
Усербаев А.Е.

Курс
І – курс

Тобы
І Вет/тех А 9

І Вет/тех Б 9






Сабақтың өткізілетін күні


















Сабақтың түрі
Аралас сабақ

Сабақтың мақсаты немесе оқыту нәтижелері
Экономиканың негізгі түсініктерін, ұғымдарын жалпы түрде қарастыру арқылы, оның әр түрлі жүйелерде қалай ұйымдастырылатыңдығын, негізгі принциперін жан-жақты қарастыру

Бағалау критерийлері

  • бағаның даму тенденциялары, өндіріс, жұмыссыздық және т.б.;

  • шектелген өндірістік ресурстарды (жер, еңбек құралдары, білім) пайдалану, өнімді өндіру және оны қоғам мүшелері арасында бөлу;

  • өнім өндіруді ұйымдастыру және тұтыну;

  • қаржы, ақша, капитал сияқты бірнеше мағына береді.

Оқу сабақтары барысындағы білім алушылар игеретін кәсіби біліктердің тізбесі, дағдылар
Сабақтың тақырыбы бойынша сұрақтарды қалыптастырады

Экономикалық жүйенің мәні, типтері мен модельдері туралы тиянақты білім беру және жалпы түсініктер қалыптастыру.

Оқу - әдістемелік құралдар, әдебиеттер
Берілген интернет ресурстарды пайдалана отырып қажетті ақпаратты іздеу және өңдеу дағдылары

Техникалық құралдар, материалдар
Интерактивті тақта, тақта, оқулық, слайд

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері



1 Ұйымдастыру кезеңі:

5 минут
Аудиторияның сабаққа дайындығын тексеру, студенттерді түгелдеу.

2. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі

20 минут
Мәселелерді талқылау:

- ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра дегеніміз не?

- Бұл тізімге Қазақстанның қандай нысандары енгізілуі мүмкін?

- Бұл нысандар ЮНЕСКО көмегімен қалай сақталады?

3. Жаңа материалды түсіндіруге дайындық кезеңі

(жаңа тақырыпты болжау) 5 минут
1.Экономикалық жүйе және оның элементтері.

2. Экономикалық жүйелер типтерінің жіктелуі

3. Дәстүрлі экономикалық жүйенің сипаттамасы

4. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі

30 минут
Сабақ жоспары:

Әкімшілік - әміршілік экономиканың жүйенің сипаттамасы:

Әкімшілдік-әміршілдік жүйеге бұрынғы Советтер Одағы шығыс Европа елдері мен бірқатар мемлекеттер жатады. Бұл жүйенің ерекшелігі барлық экономикалық ресурстарға және өндірілген өнімдерге қоғамдық, шын мәнінде мемлекеттік меншіктін болуы.

Экономиканың жоғарыдан басқарылуы, яғни экономиканың монополиялануы мен әкімшілік түрде ұйымдастырылуы, халық шаруашылығының орталықтан жоспарлануы.

Ерекшеліктерін нақты төмендегідей бөлуге болады.

  1. Өндіріс құралдарына мемлекеттік меншік.

  2. Экономикада орталықтанған жоспарлау.

  3. Өндірушілердің монополист ретінде көрінуі.

  4. Орталықталынған ресурстар қоры.

  5. Өндіріс нәтижесіне деген әрбір өндіріске қатысушының жеке ынталығының болмауы.
Таза нарықтық экономикалық жүйенің сипаттамасы:

Таза нарықтық экономика жүйесі – таза нарықты экономика жағдайында шаруашылық механизмі айтарлықтай өзгереді. Басқа экономикалық жүйелерге қарағанда нарықты экономика өзінің икемділігімен ерекшеленеді. Ол ішкі және сыртқы жағдайлардың өзгеруіне байланысты қайта құрылып, оларға бейімделіп отырады.

Алайда таза нарықтық жүйеде мемлекеттін ролі шектеледі. Кейбір әлеуметтік маңызы бар мәселелер толық шешімін таба алмайды.

Нарықты экономиқаға тән қасиеттер:

  1. Өндірістік өнімдер мен ресурстарға жеке меншіктін болуы.

  2. Халық шаруашылығын (экономиканы) еркін бәсекеге негізделген

нарықтық механизм арқылы реттеу мен басқару.

  1. Қоғамда өз өнімдерін еркін сата алатын дербес өндірушілер мен өнімдерді таңдау арқылы еркін сатып ала алатын тутынушылардың болуы.




  1. Аралас экономикалық жүйенің сипаттамасы:

Қазіргі кезде көптеген елдерде аралас экономикалық жүйелі пайдалану дұрыс деп есептейді. Оның негізгі ерекшелігі:

  1. Мұндай жүйеде мемлекеттік меншікпен қатар жеке меншік орын алады.

  2. Халық шаруашылығын ұйымдастыру мен басқару әдісі тек таза нарықтық механизмге ғана негізделіп қоймай мемлекеттік реттеу мен толықтырылады.

Мұнда экономикалық саясатты жоспарлы түрде жүргізу қоғамның нарық талаптарына белсенді бейімделіп отыруына мүмкіндік тудырады. Сонын нәтижесінде экономиканы дамытудың күрделі мәселелері жаңаша әрі дұрыс шешіледі. Мысалы: өнімдердің құрылымы мен көлемі кәсіпорындарды маркетингтік зерттеу арқылы және қоғамдық қажеттіліктерді мемлекеттің болжауы арқылы анықталып отырады: бұл кәсіпорындардың қалыпты жұмыс істеуіне және ол арқылы пайдасын молайтуға жағдайлар жасайды.

Сондықтан нарықты экономика жағдайында мемлекеттін ұлттық және салалық бағдарламаларынан бас тартуға болмайды.
Аралас экономикалық бірнеше үлгілері бар.

  1. Американдық үлгі – нарықтық капиталистік үлгі. Мұнда жеке меншік басым, нарықтық бәсеке механизімі толық жұмыс істейді. Ірі кәсіпкерлер мен талапты жұмыскерлерді қорғайды. «Өз күшіңді өзің көр».

  2. Жапондық үлгі – бұл реттелетін корпоративтік капитализм үлгісі. Мұнда капиталдық көбею (қорлану) мүмкіндігі мемлекеттің белсенді реттеу ролі мен байланысып отырады.

  3. Шведтік үлгі - бұл әлеуметтік үлгі. Оған өте жоғары деңгейдегі әлеуметтік кепілдік сипаты тән. Мұнда кәсіпкерлердің бәрін қолдайды, бәріне пайда табуға жағдайлар жасайды. Кәсіпкерлерден түскен салықты бюджетке жинап, оны салықтың әлеуметтік жағдайын көтеруге тегін білім алумен емделуге жұмсайды. Шведтік социализм деп айтатын себебімізде осыдан.

  4. Қытайлық үлгі – бір жағынан нарық механизімімен экономиканың мемлекеттік емес секторының, екінші жағынан жоспарлау негізіндегі мемлекеттік реттеу мен әлеуметтік кепілдіктің үйлесімділігі,Қытай экономикасында социалистік үлгінің қалыптасқанын көрсетеді.

Экономикасы дамыған елдер осы уақытқа дейін дәстүрлі экономикажүйесі сақтануда. Дәстүрлі экономика артта қалған технологияға қол еңбегіне және ұлттық шаруашылықтың әр түрлілігіне негізделген. Кейбір елде қауымдық шаруашылық пен натуралды өндіріске негізделген натуралды қауымдық жүйе түрі сақталуда.

Экономикалық жүйелерді ұйымдастыру үлгілеріне жалпы сипаттама берсек:Меншік барлық қоғамдық құрылысқа тән объективтік қатынас болып қаралып қашан болмасын ойшылар назарынан тыс қалмаған. Әр түрлі өркениетті өкілдер меншіктің табиғаты туралы және қоғам дамуындағы рөлі туралы өз пікірлерін ортаға салып өткен.

Меншіктің әр түрлі формалары мен түрлерінің мәндік қасиеттері экономикалық жүйелерде байқалады. Экономикалық жүйе халықтың шаруашылық практикасының нақты жағдайында пайда болатын, қоғамның ерекше құрылымын бейнелеп көрсетеді. Бұнда халықтың шаруашылық дағдысы, дәстүр- салты, рухани қал- жағдайы, оның құрметтеп бағалайтын жәйттары және өмірге, дүниеге деген ерекшелік көзқарастары қамтылады.

Экономикалық жүйенің ерекше қасиеттері болады, экономиканы реформалағанда солармен есептесу керек.

Бір жақтан, экономикалық жүйе сыртқы ортамен зат және қуат айырбастасып отыратын ашық жүйе болады, әлемдік тәжірбие айырбасына кедергі жасамайды, өзінің элементтерін жаңартып отырады, т.б.

Екінші жақтан, нақты өркениеттің мәдени құбылысының бір көрінісі ретінде, экономикалық жүйе, алдымен өркениеттің осы типін ұдайы өндіруге мақсатталады. Сондықтан ол қатал, тұйық жүйе болып әрекет етеді: бір экономикалық жүйеде пайда болған үлгінің, басқа экономикалық жүйелерде қолданылу мүмкіндігі төмен, шектелген болады. Табиғи шек қоюшы тетіктер рөлін осы қоғамның тұрақтылығын және оның өзін- өзі ұдайы өндіру қабылетін сақтауға ат салысатын, экономикалық жүйенің әдет- ғұрыптары атқарады.

Бұрынғы социалистік елдердің нарыққа өтуі - адамзат қоғамы дамуындағы қайталанбас нәрсе. Олардың нарықтық экономикаға өтуінің өзіне тән ерекшелігі бар. Бұл өту құбылысы дәстүрлі түрде емес, жоспарлы экономикаға енетін аздаған мемлекеттердің өзіне қатысты ерекшелігімен сипатталады.

5. Жаңа материалды бекіту кезеңі/

20 минут

Экономика

Бұл нарықпен, бұйрық, дәстүр элементтерімен бірге болатын экономика

Экономикалық жүйе
Өзінің шаруашылық қызметін белгілі бір шекте ұстау.

Ашық жүйе
Қоғамдық шаруашылықтың даму заңдары жөніндегі ғылым.

Жабық жүйе
Бұл (тауар шаруашылығын айтуға болады) өзінің байланысын үнемі басқа өндірістік бірлестіктермен байланыстыра отырып кеңейтетін жүйе.

Аралас экономика

Өндірісте тарату, алмастыру және материалдық, материалдық емес игіліктер және қызметтерді қалыптастыратын, шаруашылық қатынастары мен өзара байланысатын біріккен жиынтық болып табылады.




6. Сабақты қорытындылау және рефлексия

8 минут

«Экономикалық жүйелер және олардың модельдері», «Қазақстан Республикасының экономикалық жүйесі» тақырыбында материалдар жинақтап келу.

7. Үй тапсырмасы туралы ақпараттандыру кезеңі 2 минут
Бағалау. Үй жұмысы


Колледж әдіскері _______________________

Оқытушы _____________________________

(ЗП сабақ және өндірістік оқыту сабақтарына арналған сабақ жоспары)
Қапланбек жоғары аграрлық – техникалық колледжі

2022-2023 оқу жылы
Сабақ жоспары №


Модуль/пән атауы



Сабақтың тақырыбы



Оқытушы



Курс



Топ















Сабақтың өткізілетін күні















Сабақтың түрі



Сабақтың мақсаты, міндеттері немесе оқыту нәтижелері



Бағалау критерийлері



Оқу сабақтары барысындағы білім алушылар меңгеретін күтілетін нәтижелер және кәсіби дағдылар тізбесі


Оқу - әдістемелік құралдар, әдебиеттер



Техникалық құралдар, материалдар



Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңдері



1. Ұйымдастыру кезеңі: (5 минут)



2. Практикалық, зертханалық жұмысқа дайындық кезеңі

(15 минут)



3. Практикалық, зертханалық жұмысты орындау кезеңі

(45 минут)



4. Практикалық, зертханалық жұмысты тапсыру кезеңі

(15 минут)



5. Үй тапсырмасы туралы ақпараттандыру кезеңі (2 минут)



6. Сабақты қорытындылау және рефлексия (8 минут)





Колледж әдіскері ___________________
Оқытушы __________________________

Смотрите также файлы