Файл: азастан тарихы 9 сынып ііі нса а блім.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 09.11.2023

Просмотров: 79

Скачиваний: 3

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Білім алушыларды қорытынды аттестаттауға арналған тапсырмалар

Қазақстан тарихы 9 сынып

ҮІІІ нұсқа

А бөлім

Нұсқаулық: Сізге төрт жауаптың ішінен бір дұрыс жауабы берілген тапсырмалар ұсынылады. Таңдалған жауапты «шеңберге» алу қажет.
1) Тасмола мәдениеті («Мұртты обалар») орналасқан аймақ:

A) Шығыс Қазақстан

B) Батыс Қазақстан

C) Орталық Қазақстан

D) Солтүстік Қазақстан

[ 1]

2) «Саналы адам» алғаш меңгерді:

А) Көшпелі мал шаруашылығымен айналысуды

В) Металл өңдеуді

С) Қыш ыдыс жасауды

D) Анық сөйлеуді

[ 1]

3) Х ғасырда ислам дінін мемлекеттік дәрежеде жариялады:

А) Қарахан мемлекеті

В) Қарақытай мемлекеті

С) Қимақ қағанаты

D) Қыпшақ хандығы

[ 1]

4) Қимақ елінде тайпалардың ішіндегі ең атақтысы қыпшақтар екенін жазған тарихшы:

А) М.Қашқари

В) Әл-Идриси

С) Әл-Якуби

D) Гардизи

[ 1]

5) Мәтінде сипатталған тұлғаны анықтаңыз:

«Атты әскер құрамында қызмет етеді.Жиырма төрт жаста.Орта қырғыз-қайсақ

ордасының сұлтандарынан шыққан,1853-1856 жылдардағы соғысты еске алу құрметіне Владимир лентасына тағылған мыс мыс медаль менмарапатталған.Сібір кадет корпусында тиісті ғылымдар курсын бітірген соң,офицер шені берілген.Қызметке Сібір кадет корпусын бітірген соң,он сегіз жасында корнет шенінде мың сегіз жүз елу үшінші жылы қараша айының сегізі күні кірісті. Атты әскер қатарына қабылданып,әскер бойынша берілген №245 бұйрыққа сәйкес Сібір белдеулік казак әскерінің 6-полкіне 1853 жылдың 6 желтоқсанында қызметке жіберілді..1854 жылдың 12қазанынан бастап, Жеке Сібір корпусының командирі,интерия генералы Гасфорттың қарамағына жіберілген.1856 жылы қызметте ерекше көзге түскені үшін поручик шені берілген.1860 жылы 7 сәуіррде Қашқардың сипаттамасын түзгені үшін жоғары мархабатпен штабс-ротмистр шені беріліп,төртінші дәрежелі «Әулие Владимир» орденімен марапатталған. Дворяндық сайлау бойынша қызмет істемеген. Дұшпандарға қарсы жорықтар мен соғыстарға қатынаспаған.Мерзімді уақыты келмеседе,шенін өсіруге лайық.Осы полкте қызмет еткен кезінде ерекшелік белгілері мен марапаттауға кедергі келтіретін жағдайларға ұшырасқан емес».

Мәтінде сипатталған ғалым-ағартушыны анықтаңыз:

А) ШоқанУәлиханов

В) Абай Құнанбайұлы

С) Әлихан Бөкейханов

D) Ыбырай Алтынсарин


[ 1]

6) Ресейдің ІІ Мемлекеттік Думасының құрамына (1907 ж) Семейден сайланған депутат:

A) М.Тынышбайұлы

B) А.Бірімжанұлы

C) А.Байтұрсынұлы

D) Т.Нүрекенұлы

[ 1]

7) Тың игеру науқаны жүгізілген облыстар:

А) Шымкент,Жамбыл,Қызылорда

В) Павлодар,Көкшетау,Ақмола

С) Семей,Өскемен,Алматы

D) Ақтау,Ақтөбе,Атырау

[ 1]

8) Ұлы Отан соғысынан кейін мақта мата фабрикасы салынған қала:

А) Ақтөбе

В) Шымкент

С) Семей

D) Жезқазған

[ 1]

9) Ұлы Отан соғысы жылдарында Алматыға Мәскеуден көшірілген жоғары оқу орны:

A) Авиациялық институты

B) Алматы медициналық университеті

C) Қазақ мемлекеттік университеті

D) Алматы зоотехникалық-малдәрігерлік институты

[ 1]

10) 1598-1628 жылдары билік құрған қазақ ханы:

A) Шығай

B) Қасым

C) Есім

D) Жәңгір

[ 1]

11) Әмір Темір мемлкетінің территориясы

А) Жетісу

В) Шығыс Дешті Қыпшақ

С) Үгедей ұлысының жері

D) Мауараннахр

[ 1]

12) «Амангелді» және «Біржан-Сара» операсының авторы:

A) Жұмат Шанин

B) Ахмет Жұбанов

C) Мұқан Төлебаев

D) Шәкен Айманов

[ 1]

13) 1845 жылы патша әкімшілігінің салған бекіністері орналасты:

A) Қаскелең, Іле бойында

B) Нұра, Сарысу бойында

C) Ырғыз, Торғай бойында

D) Аягөз, Сарықамыс бойында

[ 1]

14) Оқиғалардың хронологиялық ретін анықтаңыз:

1.С.Датұлы бастаған көтеріліс;

2. Е.Пугачев бастаған көтеріліс;

3.К.Қасымұлы бастаған көтеріліс;

4.И.Тайманұлы бастаған көтеріліс;

5. Ж.Тіленшіұлы бастаған көтеріліс;

A) 2,1,5,4,3.

B) 1,2,4,5,3.

C) 1,2,3,4,5.

D) 2,1,3,2,5.

[ 1]

15) «Түріктердің жоғары ақсүйек қауымы жерленген қорғандарына жазулары бар құлпытастар ғасырлар бойы қойылды. Бұл ескерткіштерде қайтыс болған көсемдердің сипаттамасы тарихи оқиғалар шежіресімен қатарлас орналасты да, мұның бәрі саяси көңіл күймен айшықталды. Олар түрік халқының өмірлік құндылықтары мен адамгершілік мұраттарын бейнеледі және қалыптастырды. Орхон және Енисей өзендері алқаптарында шоғырланған ескерткіштер түрік руна жазуының ең ірі үлгісі болып табылды».

Мәтін юойынша түрік өркениетінің көне ескерткіштерін анықтаңыз:

A) «Күлтегін», «Тоныкөк»

B) «Тарих-и-Қыпшақ», «Көне түрәстер»

C) «Ақиұат сыйы», «Тоныкөк»

D) «Кодекс Куманикус», «Даналық кітабы»

[ 1]

В бөліміне арналған тапсырмалар

16) Қожаберген жырау жоңғар шапқыншылығына байланысты «Елім -ай» әнінің тарихи оқиғаның мазмұның атаңыз

1._________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2..________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

[ 3]
17) Бос ұяшықтарға тұлға есімдері мен олардың басқарған партиялардың және көздеген мақсаттарын жазыңыз.

Тұлға

Партия, автономия

Мақсаты




«Үш жүз»

партиясы




Мустафа

Шоқай










«Алашорда»

үкіметі




[ 6]
18) Тың игерудің нәтижесіндегі өзгерістердің пайдасы мен зиянын сипаттаңыз




[ 2]

19. Алаш қайраткері Ахмет Байтұрсынұлының «Газет – халықтың көзі, құлағы һәм тілі» деген сөзіне 2 дәйек келтіріңіз.

1 – дәйек _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________2 – дәйек: __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

[ 2]
20. Ұлттық құндылықтардың артуы. «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясы:


«Мәңгілік Ел» ұлттық идеясы

«Болашаққа бағдар : рухани жаңғыру»

1 мысал:


1 мысал:


[ 2]

Балл қоюкестесі


А бөлігі



Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1

С

1




2

D

1




3

A

1




4

D

1




5

A

1




6

D

1




7

B

1




8

B

1




9

A

1




10

C

1




11

D

1




12

C

1




13

C

1




14

A

1




15

A

1




В бөлігі

16

  1. «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» аталған тарихи кезеңінде зарлы да мұнды күйін бейнелейді

  2. «Қаратаудың басныда көш келеді» яғни Жетісу жеріндегі зардаптарды суреттейді

  3. «Күні суық қаңтардан, қыстан жаман» -1723 жылы қазақтар жұттан шығып, жоңғар шапқыншылығына кезіккен туралы мәлімделеді.

әр дұрыс жауап үшін 1б.,

жалпы 3 баллдан аспау керек

макс. – 3 б.
жауаптардың басқа да дұрыс нұсқалары қабылданады

17


  1. Мұқан Айтпенов.

  2. Түркі-татар халықтарын біріктіру және Ресей республикасының федеративтік құрылысын талап ету болды.Үшжүздіктер ұлттық мәселенің шешілуін түркі-татар федерациясын құрудан,мұсылман халықтарын түркілік идея негізінде біріктіруден көрді.

  3. Түркістан (Қоқан) автономиясы.

  4. Саяси идеологиясы ұлттың өзін-өзі басқаруы мен мұсылман халықтарының бірлігін қалыптастыруға негізделді.

  5. Әлихан Бөкейханов.

  6. Қазақ автономиясын құру. Қалыптасқан қиын жағдайдан шығатын бірден-бір жол қазақ облыстарының барлық халқын танитын мықты билікті ұйымдастыру болып табылады.

Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай,

макс. – 6 б.

макс. – 6 б.
жауаптардың басқа да дұрыс нұсқалары қабылданады

18


Тың игерудің нәтижесіндегі

Өзгерістердің пайдасы мен зиянын бағалайды тың игерудің пайдасы мен зияның жазады

мысалы: пайдасы ауыл шаруашылығы дамыды

зияны мал шаруашылығына зияның тигізді т.б

Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай,

макс. – 2б.

макс. – 2б.

жауаптардың басқа да дұрыс нұсқалары қабылданады

19

1-дәйек: Газет бетінде басылған мақалалардың көпшілігі қазақ халқының тілі, әдебиеті, тарихы және этнографиясы мәселелеріне арналды.

2-дәйек: Газет беттерінде әйел теңдігі, еркіндігі, халыққа білім беру мәселелері де көтерілді. Газет қолдан – қолға беріліп, ауылдан – ауылға тарады.

Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай,

макс. – 2 б.

макс. – 2 б.

жауаптардың басқа да дұрыс нұсқалары қабылданады

20

1. «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясы:

2016 жылы, 26 сәуірде қабылданды. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігін нығайту,әрбір халық өз құндылықтары мен табиғи байлығын сақтау.

2. «Болашаққа бағдар : рухани жаңғыру» 2017 жылы 12 сәуірде. Біртұтас Ұлт болу үшін болашаққа қалай қадам басатынымыз, бұқаралық сананы қалай өзгертетініміз туралы көзқарасын ортаға салу, қоғамдық сананы үшінші жаңғырту жағдайындағы алғышарттық белгілер, бұл –өз мәдениетіңді, ұлттық коддыңды сақтау

-2 б

макс. – 2 б.

Жауаптарда ұжымдастырудың тарихын баяндайтын туралы мәліметтер қабылданады




Жалпыұпай

30






Задания для итоговой аттестации учащихся

История Казахстана 9 класс

Вариант VIII

Раздел А.

Инструкция: Вам будут даны задания с одним правильным ответом из четырех. Выбранный ответ следует «обвести».
1) Район распротсранения Тасмолинской культуры («Курганы с усами»):

А) Восточный Казахстан

B) Западный Казахстан

C) Центральный Казахстан

D) Северный Казахстан

[1]

2) «Человек разумный» впервые освоил:

А) кочевое скотоводство

B) Металлообработку

C) Изготовление посуды

D) Членораздельная речь

[1]

3) В десятом веке ислам был провозглашен государственной религией:

А) Караханидское государство

B) Государство каракитаев

C) Кимакский каганат

D) Кыпчакское ханство

[1]

4) Историк писал, что самым многочисленным из племен Кимакского каганата были кипчаки:

А) М. Кашгари

B) Аль-Идриси

C) Аль-Якуби

D) Гардизи

[1]

5) Определите лицо, описанное в тексте:

........ "Служил в кавалерии. Ему двадцать четыре года. Он средний кыргыз-кайсак.По окончании курса наук награжден Медной медалью Сибирского кадетского корпуса.Окончил Сибирский кадетский корпус в восемнадцатилетнем возрасте. Он был зачислен в кавалерию и 6 декабря 1853 г. по воинскому приказу № 245 направлен в 6-й кавалерийский полк Сибирского казачьего войска, 7 апреля 1860 г. награжден чином начальника штаба и орденом Святого Владимира четвертой степени за описание Кашгара.

Определите имя ученого-исследователя, описанного в тексте:

А) Чокан Валиханов

B) Абай Кунанбаевич

C) Алихан Букейханов

D) Ибрай Алтынсарин

[1]

6) Депутат, избранный от Семипалатинской области во II Государственную Думу России (1907):

А) М. Тынышбаев

B) А. Биримжанов

C) А. Байтурсынов

D) Т. Нурекенов

[1]


7) Области Казахстана, где проводилось освоение целины:

А) Шымкентская, Жамбылская, Кызылординская

B) Павлодарская, Кокшетауская, Акмолинская

C) Семипалатинская, Усть-Каменогорская, Алма-Атинская

D) Актауская, Актюбинская, Атырауская

[1]

8) Город - центр производства хлопка после Великой Отечественной войны:

А) Актобе

B) Шымкент

C) Семипалатинск

D) Жезказган

[1]

9) Университет, который во время Великой Отечественной войны был переведен из Москвы в Алматы:


А) Авиационный институт

B) Алматинский медицинский университет

C) Казахский государственный университет

D) Алматинский зоотехнический и ветеринарный институт

[1]

10) Казахский хан, правивший в 1598-1628 гг.:

А) Шыгай хан

B) Касым хан

C) Есим хан

D)Жангир хан

[1]

11) Территория государства эмира Тимура:

А) Семиречье

B) Восточный Дешт- Кипчак

C) Земля Угэдейского улуса

D) Мавераннахр

[1]

12) Автор опер «Амангельды» и «Биржан-Сара»:

А) Жумат Шанин

B) Ахмет Жубанов

C) Мукан Тулебаев

D) Шакен Айманов

[1]

13) Крепости, построенные царской администрацией в 1845 году,были расположены:

А) Каскелен, по реке Или

B) Нура, Сарысу

C) Иргиз, близ Тургая

D) Аягоз, Сарыкамыс

[1]

14) Определите хронологический порядок событий:

1. Восстание под руководством С. Датулы;

2. Восстание под руководством Е. Пугачева;

3. Восстание под руководством К. Касымулы;

4. Восстание под руководством И. Тайманулы;

5. Восстание под руководством Ж. Тленшиулы;

А) 2,1,5,4,3.

B) 1,2,4,5,3.

C) 1,2,3,4,5.

D) 2,1,3,2,5.

[1]

15) «На курганах тюркской аристократии веками стаяли высокие надгробия с надписями. Описания погибших вождей в этих памятниках идут рука об руку с хроникой исторических событий. В них отразились и сформировались жизненные ценности и нравственные идеалы тюркского народа. Памятники в реках Орхон и Енисей являются крупнейшими образцами тюркской рунической письменности.

Определите по тексту наименования древних памятников тюркской цивилизации:

А) «Культегин», «Тоньюкок»

B) «Тарих-и-Кипчак», «Древние чиновники»

C) «Дар истины», «Тоньюкок»

D) «Кодекс Куманикус», «Книга мудрости»

[1]

Задания к разделу Б

16) Определите исторические события и опишите их, связанные с песней Кожаберген жырау «Елим-ай» и джунгарским нашествием:

1_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

[3]

17) Заполните пропуски в таблице именами лидеров и названиями партий/ автономий/, которые они возглавляли, определите цели партий /автономий/.


Лидеры

Партия/

aвтономия

Цель



Партия «Уш жуз»





Мустафа

Шокай










Правительство «Алашорда»