ӨНДІРІСТІК ТӘЖІРИБЕ- МАМАНДЫҚ ИГЕРУДЕГІ АЛҒАШҚЫ ҚАДАМ

Кулбаев Айбол Мейрманович, өндірістік оқыту шебері

«Н.Бeкбоcынов aтындaғы Мaңғыcтaу энeргeтикaлық коллeджі» МКҚК
Жыл сайын барлық өндірілетін электр энергиясының шамамен 10% жарықтандыруға жұмсалады. Электрлік жарықтандыру қондырғылары қазіргі заманғы тұрғын үйлердің, мекемелердің, қоғамдық ғимараттардың және өнеркәсіптік кәсіпорындардың қажетті элементі болып табылады және тарату құрылғыларынан, магистральдық және топтық электр желілерінен, әртүрлі электр монтаждау құрылғыларынан, жарықтандыру арматурасынан және жарық көздерінен, сондай-ақ монтаждаудан тұратын күрделі кешен болып табылады. Жарықтандыру электр қондырғысының негізгі элементі жарық көзі (шам) болып табылады.

Қазіргі уақытта әлемде өндірілетін электр энергиясының шамамен 40% - ы және барлық электр ресурстарының 37% - ы тұрғын және қоғамдық ғимараттарда қолданылады. Ғимараттардың энергия тұтынуындағы айтарлықтай үлес (40-60%) жарықтандыруға арналған энергияны құрайды. Осы мақсаттар үшін электр энергиясын тұтынуды азайту екі жолмен жүзеге асырылады: жарықтандырудың номиналды қуатын азайту; шамдарды пайдалану уақытын азайту. Жарықтандырудың номиналды (белгіленген) қуатының төмендеуі, ең алдымен, аз тұтынумен қажетті ағындарды беретін тиімді жарық көздеріне көшуді білдіреді. Мұндай көздер, мысалы, люам флуоресцентті шамдар болуы мүмкін. Шамдарды пайдалану уақытын қысқартуға жарықтандыру қондырғыларын басқарудың, реттеудің және бақылаудың заманауи жүйелерін енгізу арқылы қол жеткізіледі. Мысалы, реттелетін флуоресцентті шамдарды қолдану оларды төмендетілген (номиналды) қуатта пайдалануға мүмкіндік береді.

Жасанды жарықтандыру бірқатар мәселелерді шешеді, кейде табиғи жарықтандыруға қол жетімді емес, жасанды жарықтандырудың ерекшеліктеріне байланысты, кейде өте аз болып көрінеді, көбінесе еңбек өнімділігі, жұмыс қауіпсіздігі, көру қабілетінің қауіпсіздігі және бөлменің сәулеттік келбеті байланысты.

1-курста теориялық оқуды аяқтағаннан кейін оқу-таныстыру тәжірибесі өнеркәсіптік кәсіпорындары мен электр қосалқы станцияларына оқу сабақтары және экскурсиялар түрінде өткізіледі. Оқу-таныстыру тәжірибесі басшысына студенттерге экскурсиялар өткізу туралы кәсіпорындармен шарт жасасу, мерзімдерді келісу және осы кәсіпорынның қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, экскурсия жүргізу үшін кәсіпорыннан жауапты адамды тағайындау туралы ақпарат алу міндеті жүктеледі.

---

Бірінші өндірістік практика: «Жұмысшы мамандығын оқыту» колледждің шеберханасында 2-ші курста оқу жылы ішінде өткізіледі.

Студент 3- курсты оқу барысында өндірістік тәжірибеден өтудің болжамды орны туралы мәселені шешуі керек (егер мұндай мүмкіндік болса) және бұл туралы жетекшіге, оны өткізуге жауапты жетекшіге тәжірибе басталғанға дейін 3 айдан кешіктірмей хабарлауы керек. Тәжірибеге дербес құрылғының мүмкіндігі болмаған жағдайда студент басшының қалауы бойынша мекемеге жіберіледі.

Студенттердің жұмыс орындарын кәсіпорыннан тәжірибе жетекшісі анықтайды. Студенттер тәжірибеге жеке шарттарға сәйкес немесе тәжірибе базалары бар шарттар негізінде және тәжірибені өткізу туралы басшының бұйрығына сәйкес жіберіледі.

Тәжірибені өту орнында оған жалпы басшылықты кәсіпорынның басшысы жүзеге асырады. Кәсіпорындағы студенттердің тәжірибесіне басшылық жасау жоғары білікті осы кәсіпорынның маманы жүргізеді.

Тәжірибеден өту кезінде студенттер тәжірибеден өту орны бойынша тәжірибе басшысының қарамағында боладытәжірибеден өту жоспарына сәйкес міндеттерді орындайды.

Тәжірибеден өту кезінде жеке тапсырмалардың орындалуын колледж тарапынан тағайындалған жетекші бақылайды.

Тәжірибе басталғанға дейін жетекші студенттер жиналысын өткізеді, онда олар тәжірибе орындары бойынша бөлумен, тәжірибе мерзімдерімен және оның мазмұнымен, тәжірибе кезеңіндегі есептер мен міндеттерге қойылатын талаптармен, басшылық пен бақылау нысандарымен танысады. Суденттер қажетті құжаттарды алады (практикадан өту күнделігі, есеп мазмұны). Тәжірибенің негізгі сұрақтарынан басқа әрбір студент тереңірек зерттеу үшін жеке тапсырма алады, оны кәсіпорында ескере отырып, түзетуге болады.

Тәжірибеден өту кезінде студенттер жұмыс кестесіне, осы кәсіпорынның қызметкерлері үшін белгіленген ішкі тәртіп ережелеріне толығымен бағынады.

Өндірістік тәжірибе оқу процесінің органикалық бөлігі және маманды еңбек қызметіне дайындаудың тиімді түрі болып табылады. Тәжірибенің негізгі мақсаты-белгілі бір кәсіпорынның жұмысын зерделеу негізінде жарықтандыру және жарықтандыру желілері бойынша электр монтаждаушының кәсіби дағдылары мен дағдыларын алу.

Жоғарыда аталған мақсатқа жету үшін тәжірибе барысында келесі міндеттер шешіледі:

• 
  жеңіл монтаждау қауіпсіздік баптау;
  
• 
  оқу барысында алынған білім мен практикалық дағдыларды бекіту және жетілдіру;
  
• 
  жалпы кәсіптік және арнайы пәндерді саналы және тереңдетіп оқуға дайындық;
  
• 
  электр монтаждау жұмыстарын орындау дағдылары мен дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  кәсіби тәжірибені меңгеру.
  

---

Қазіргі уақытта электрик мамандығы өте танымал, өйткені көптеген фирмалар кәсіпорында жұмыс істеу үшін тек өз саласының мамандарын іздейді. Кез-келген оқу орнында міндетті болып табылатын практикалық сабақтар студенттерге бұрынғыдан да кәсіби дағдыларды шыңдауға көмектеседі. Тәжірибе-бұл дайындықтың бір түрі, ол студенттерге оқу кезінде болашақ жұмысының барлық ерекшеліктерін нақты жағдайда білуге көмектеседі.

Студенттер практикалық сабақтарды әр түрлі кәсіпорындарда: кеңселерде, өнеркәсіптік өндірісте өткізе алады. Электрик - бұл өте қажет мамандық, сондықтан бұл лауазым көптеген кәсіпорындарда міндетті болып табылады. Студент практикалық сабақтардың соңында жетекшіге мұқият әзірленген есеп тапсыруы керек.

Әдетте, электриктің тәжірибесі туралы есепте кәсіпорынның жоғары мамандандырылған ерекшеліктері көп болуы керек. Бұл бір жағынан студент үшін жақсы, ал екінші жағынан онша емес. Шындығында, студент осының арқасында өз есебін айтарлықтай әртараптандырып, оны әр түрлі және қызықты ете алады.

Есепте барлық ережелер бойынша ресімделген титулдық бет ұсынылуы керек. Сондай-ақ, жұмыста Мекеме тарихы, мекеме құрылымы, тәжірибе кезінде атқарылған жұмыстар, кәсіпорын жабдықтары, техникалық қауіпсіздік ережелері болуы керек.

Электриктің практикасы туралы есепте студенттің практикалық сабақтар барысында қол жеткізетін мақсаттары көрсетілуі керек. Есептің негізгі бөлігі екі тарауға бөлінеді, біреуі кәсіпорынды сипаттауға, екіншісі болашақ электромонтердің кәсіби міндеттерін сипаттауға арналған.

Негізгі бөлікті құру кезінде кәсіпорынның өзін, оның тарихын қысқаша сипаттап, содан кейін оған сипаттама беру қажет. Егер студент бір уақытта бірнеше құрылымда практикалық сабақтардан өткен болса, онда олардың әрқайсысын сипаттау қажет болады. Есепті құру кезінде бұрын алынған білім мен практикалық дағдылар арасында параллель болған дұрыс. Оқытушылар бұл қадамды өте жақсы көреді, өйткені бұл студенттің оқуда алған ақпаратты жақсы қабылдағанын көрсетеді.

Қорытындылай келе, қорытынды жасау керек, ол үшін тәжірибе туралы дайын есепті талдау керек. Бұл бөлім өте маңызды, ол студенттің практикалық сабақтардың басында алға қойған мақсаттарына жеткендігін көрсетеді. Қосымшада студент тәжірибе кезінде жұмыс істеген кейбір құжаттарды ұсыну қажет.

Студент тәжірибе туралы есеп сабақтар өткізілген кәсіпорынға тікелей байланысты болатындығын есте ұстауы керек. Мысалы, ірі өндіріс сипаттамаға және оның сипаттамасына көбірек назар аударуды қажет етеді. Шағын кәсіпорынмен салыстырғанда ірі өндірісте басқару құрылымдары, шеберханаларда жұмыс істеу және тағы басқалар әр түрлі болады.

---

Смотрите также файлы

• Республика Беларусь.docx

• Исследование безработицы на государственном уровне.docx

• 1. Обновления Стандартов.docx

• Меры обеспечения безопасности значимого объекта Реализация.docx

• История возникновения и развития мюзикла.doc