Файл: Технология пні сабаында лтты бйымдар негізінде оушыларды шыармашылы абілетін дамыту жолдары Кiрiспе.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 23.11.2023
Просмотров: 125
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Оқушыны iскерлiкке, ұқыптылыққа, әдемiлiктi сезiп қабылдауға үйретiп, өздерiне керектi заттарды өз қалаулары бойынша жасап, еңбек ету үстiнде бiр сәт өзiмен - өзi болып, көңiл - күйi орнына түсiп, шаршағаны басылатын еңбектiң бiр түрi - оригами өнерi. Оригами өнерiнiң балалардың дамуына тигiзетiн әсерi зор (жүйке жүйесi, қан айналу жүйесi, тыныс алу жүйесi, ас қортыу жүйесi, зәр шығару жүйесi т.б)
Төменде оқушылардың мұғалiм мен ата – аналарымен бiрiгiп жасаған әр түрлi техникадағы шығармашылықтары берiлген.
Оригами. Оригамидiң Отаны - Жапония. Оригами - қағазды белгiленген тәртiптерi бойынша - желiм мен қайшысыз қағаздан бүктеу арқылы әр түрлi модельдер жасау өнерi.
Iзденiс – шығармашылықтың бастауы демекшi жобалау технологиясының негiзiнде оқушылардың жұппен бiрiгiп немесе әр оқушы өзi дайындайтын шығармашылық жұмыстары жатыр:
Кестелеу. Кесте өнерi- сәндiк қолданбалы өнердiң кең тараған түрi, көп ғасырлық тарихы бар. Қазiргi уақытта ғылыми- техникалық даму( кезеңiнде) заманында кесте өнерi ұмытылған жоқ, бұрыннанда танымал бола бастады. Қолмен кестелеу шыдамдылықты талап ететiн шығармашыл iс. Онда өрнек немесе кескiн қолмен ( инемен, бiзбен және де iс машинасымен де ) әртүрлi маталарға алуан түстi жүн, жiбек жiптермен, сондай-ақ моншақтармен кестеленедi. Кестенi киiмдi, тұрмыстық заттарды кестелеу үшiн және сәндiк панно ретiнде қолданады. Шығармашылық көркемдiк ерекшелiгi, пiшiнi мен ою- өрнектiң үйлесуi.
Панно. Панно қоғамдық мәдени орындарын, үй iшiн көркемдеу ұшiнжасалған өнер туындысы. Панно түрлерiн жасанды, табиғи, матадан, қағаздан жасайды.
Табиғи материалдардан жасалған бұйымдар немесе Осибана (прессованная флористика.) Табиғат - адам өмiрiндегi ең керектi қазына көзi. Адам жаратылысынан берi табиғатта кездесетiн нәрселердiң-ағаш, тас, құм, шөптер, бәрiн өз керегiне жарата бiлген. Табиғат берген қазынаға ұқыпты қарап, үнемдi пайдалана бiлсек, сонда ғана табиғаттың бiзге берерi көп. Табиғи материалдармен жұмыс бiлiмгерлердiң ой-өрiсiн дамытуға, әсемдiкке және отаншылдық рухқа баулуда үлкен әсерiн тигiзедi.
Бисер. Бисер тоқу өнерi ертеде кеңiнен тарап, танылып келе жатқан халық шығармашылығының және әшекей бұйымдар дайындаудың бiр түрi. Бисермен жай суреттерден бастап өте күрделi түрлi-түстi жұмыстар жасауға (тоқуға), алқа, тұмарша, шаш буғыш, сырға, бiлезiк, белдiк, сөмкелердi де әшекейлеп тоқуға болады, сонымен қатар ойыншақтар да тоқуға болады. Қолдан жасалатын бисер моншақтары Ресейде, шет елдерде өте жоғары бағаланады. Нақ осы кезде халық шығармашылығының осы түрi жаңа өрлеу үстiнде, дамудың сатысында. Бисер тоқу өнерi өте нәзiктiктi, әдемiлiктi, шыдамдылықты және фантазия мен шеберлiктi талап етедi.
Балапан (бисер) Менiң мысығым (бисер)
Көгершiн (бисер) Айдында жүзген аққулар(фетр, бисер)
Оқушылар алған бiлiмдерi мен оны iс жүзiнде iске асыру арқылы өз еңбегiнiң жемiсiн көредi, кәсiпкерлiкке бейiмделедi. Қазiргi заман талабына сай басқару, бiлу, ұйымдастыру, iске асыру жұмыстарына бейiмделудiң негiзi қаланады. оқушыны iскерлiкке, ұқыптылыққа, әдемiлiктi сезiнiп, қабылдауға үйрете отырып, креативтi, белсендi, жауапкершiлiгi мол, ой – өрiсi кең, сауатты, танымы мол тұлға аламыз. Бiздiң негiзгi ұстанымыз: «Сөзден - iске көшу».
Бiздiң технология кабинетiмiз
Жетiстiктерiмiз…
Төменде «Квиллинг» номинациясының жүлдегерi 5 ә сынып оқушысы Мейрамова Г шығармашылығынан..
«Бисер» номинациясының жүлдегерi 8 б сынып оқушысы Айтжанова А шығармашылығынан...
«Жаңа жылдық гирляндалар» номинациясының жеңiмпазы 7 б сынып оқушысы Тұрлыбекова А шығармашылығынан...
Таяуда, яғни 2016 – 2017 оқу жылының 30.01 - 10.02 болған «Зеленая планета» атты халықаралық форумға 2 оқушы қатыстырылды. Олар қалдық материалдардан қызыл кiтапқа енген қара аққу мен аист жасап, белсендiлiк танытқаны үшiн алғыс хатпен марапатталды.
Төменде қалай жасалынғаны көрсетiлген.
Сабақты жоспарға негiздеп, жаңашыл әдiстерiмен жүргiзу тиiмдi, яғни сабақты бiр тип бойынша қалыптастыруға болмайды, оған заман талабына байланысты технологиялық әдiстер пайдаланып қызықты және жан-жақты тәсiлмен өткiзе алсақ, болашақ ұрпақтың бiлiмдi болатынына сенемiз. Технология пәнi сабағында оқушыларды шығармашылыққа баулу, талғамын қалыптастыру, сондай-ақ адамгершiлiкке тәрбиелеу жұмыстары жүргiзiледi. Бүгiнгi күннiң сұранысына сәйкес бiлiмдi, кез келген әлеуметтiк ортаға қалыптаса алатын, өзiндiк жетiле алатын тұлға тәрбиелеу ұстаздар қолында.
Сiздерге “Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудiң экономикалық тиiмдiлiгi” тақырыбында шығармашылық жоба ұсынып отырмыз.
“Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудiң экономикалық тиiмдiлiгi” тақырыбында шығармашылық жоба
Аннотация
«Сан Цу есептей бiлгеннiң есесi кетпейдi, есептей бiлмеген қыр басына жетпейдi» - деген екен. Осы заманғы бiлiм беру жүйесiнiң мақсаты мен әлеуметтiк экономикалық жағдайларда, өз бетiнше белсендi әрекет етуге жан - жақты жетiлген тұлғаны дайындау болғандықтан, өскелең ұрпақты заманына сай бiлiм құралдарымен жан - жақты қамтамасыз етiп отыруымыз қажет. Сондықтан қазiргi нарықтық, ақпараттық технологиялар мен көп тiлдi меңгеру заман болғандықтан, тек өз ұлтыңның мәдениетi мен салт-дәстүрi, өнерiмен шектелiп қалмай, өз елiңнiң мәдениетiн, өнерiн дамыта, дәрiптей жүрiп басқа халықтардың да өнерлерiнен хабардар болып, жақсы жақтарын үйренгенiмiз жөн. Ұсынылып отырған «қағаздан бұйымдар жасау технологиясы», яғни, «оригами»,оның iшiнде оригамидiң жаңа бетбұрысы « модульдiк оригами», «квиллинг» оның тарихы мен жасалу жолдары берiлген.
Тиiмдiлiгi: Оригамимен жұмыс iстеу экономикалық тұрғыдан тиiмдi ғана емес, экологиялық жақтан да, санитарлық - гигиеналық тұрғысынан да денсаулыққа пайдалы. Әрi көп уақытты, шығынды қажет етпейтiндiктен онымен жұмыс iстеу өте тиiмдi. Кез келген жерде (мектепте, үйде, үйiрмелерде, демалу кезiндеде, бизнес саласында да) шұғылдана беруге де болады. Өмiрге қауiп тудыратындай өткiр, қауiптi құралдар пайдаланылмайды. Қағаздыда қолмен ұқыптап бүктеп, ұқыптылықпен кеседi. Оригамимен шұғылдану жас талғамайды. Төменгi сыныптан бастап, жоғарғы сынып оқушылары да, жекелей де, топтаса да, ата - аналарымен бiрге де құрастырып, жинай бередi. Модульдiк оригамимен жұмыс iстеу ой - өрiстi, ынтаны, зейiндi қалыптастырып қана қоймайды шеберлiктерiн шыңдап, шығармашылық iзденiстерiне жол ашып, эстетикалық мәдениеттерiн қалыптастырады. Жалпы халықтың қол өнерi - үлкен әңгiменiң терең зерттеудiң тақырыбы. Соның iшiнде «Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудiң экономикалық тиiмдiлiгi» - халық өнерiнiң үлкен саласының бiрi. Бұрын технология пәнiнде бұйымдардың жасалу жолдарын, теория жүзiнде түсiндiрiп, тәжiрибелiк әдiсте үйрететiнбiз. Бiз оқыту барысында қәзiрге дейiн, оқушыларға материалдық байлықты тұтынушы ретiнде ғана бiлiм бердiк. Экономикалық бiлiм беруге назар аудармайтынбыз. Оқушы өзi жасап жатқан бұйымдардың өмiрге қажеттiлiгiне, жасауға кеткен материал шығынына, оны жасайтын еңбек құралдарының құнына мән бермейтiн. Қазiргi өмiр талабына сай, жас ұрпаққа экономикалық бiлiм беру үшiн, «Экономика негiздерi» бөлiмiмен тығыз байланыста болуымыз керек. Бұл өмiр - талабы, заман ағысы. Мысалы: Тауыс құсы (павлин) – үшiн кеткен қағаз шығыны.
Мақсаты: оригами өнерiнiң тарихы мен денсаулыққа маңыздылығын ұғыну; - бiлiм мен iскерлiктерiн жетiлдiру; - оқушыларды еңбек етуге, мамандық таңдауға үйрету; экономикалық бiлiмi мен бiлiктiлiктерiн қалыптастыру; нарықтық заман талабына сай жобалау мен жоспарлай бiлудi үйрету; жаңа технологияны қысқа мерзiмде, тез, игеру; ұқыптылыққа, үнемшiлдiкке, қабiлеттерiн жетiлдiре түсуге үйрету; бiрнеше мамандықты игеруге, жылдам шешiм қабылдай бiлуге үйрету - танымдық және шығармашылық iс - әрекетiн дамыту;
Мiндеттерi: оқушылардың танымдық және шығармашылық iс-әрекеттерiн дамыту; бiлiмi мен iскерлiктерiн жетiлдiру; жұмыс барысында еңбектi ғылыми ұйымдастыру элементерiн енгiзу; еңбек қәуiпсiздiгi мен тазалық сақтау ережелерi; дайындаған бұйымдары мен тапқан қаражаттарын есепке алу;
Жаңашылдығы: экономикалық тұрғыдан өте тиiмдi; отбасына (үйде отырған аналарына) үйрене, отырып үйрету, қолғабыс болу. өз қолдарында бар нәрсенi көбейте бiлу, табысқа кенелу. Нәтижеге бағытталған бiлiм: 1. Жеке тұлғаның өз мүмкiндiгiн ашу. 2. Қызығушылықты (мотивация) күшейту. 3. Экономикалық ой - өрiсiн қалыптастыру. 4. Шығармашылықпен жұмыс iстейтiн тұлғаны қалыптастыру. 5. Бағдарлы оқыту. 6. Кәсiптiк бағдар. 7. Дифференциалды оқыту. 8. Технологизация. 9. Информатизация
Пәнаралық байланыс: 1.History - тарих 2. Geography - география 3. Biology - биологи
Зерттеу базасы: Оқушылар бұйым жасауда және пайдалануда әлеуметтiк, экономикалық, экологиялық әсерiн қарастыра отырып нақтылап талдап алды. Ұсынған идеяны өз бетiнше iзденiстерiн, практикада жүзеге асырды. Бұйым дайындаудың тұтас әдiстерi мен тәсiлдерiн пайдаланды.Процесi жаңа инновациялық өнiмде ұсынылған идеяны талдау және дайындау, игеру, практикалық жүзеге асыру процесiнде келесiлердi қамтитын күрделi қызмет түрi: адамдардың сұранысына жауап беретiн бұйымды талдау мен жасаудың мақсатын анықтай бiлдi. Сұраныста бар ма, ие бола алама, зерттедi. Бұйымның сапалық критерийлерiн талдады. Бұйымдарды жасау нақты жағдайда сынақтан өткiзiлдi, талаптарға сәйкестiктерi, дайын бұйым бағаланып, өзiне тиiстi қорытындыланды. Пайда - дегенiмiз сатудан түскен табыс пен өнiрiске шыққан шығынның арасындағы айырмашылық: Рr =TR-TC, мұндағы Рr ( profit- пайда ) ,TR ( total revenue- сатудан түскен табыс ) , TC (total costs-жалпы шығын). Мұнда еңбек уақыты есептелген жоқ.. Себебi, әр баланың бүктеу, жинау жылдамдығы әр түрлi. Қағаздан жасалатын бұйымдар немесе сувинерлер жасау, дәстүрлi экономикаға жатса да, экономиканың қазiргi жүйесi - нарықтық экономиканың негiзгi жалғасы болады. Бұйымдарды өндiрiп, сату да – үлкен өнер. Табыс табудың екi жолы бар: бiрiншiсi – жұмыс iстеп, ақша табу, екiншiсi қолда бар байлықты, өнiмдi пайдаланып табыс табу. Сөйтiп,оқушылар өз бұйымдарын тез өткiзудiң әдiсi жарнама екенiн де бiледi. Жарнамалаудың да әдiс – тәсiлдерi үйретiледi. Мысалы: Қағаздан жасалатын бұйымдар немесе сувенирлер не үшiн қажет? - балаларға қағаз заттары, экологиялық тұрғыдан таза, сәндi, - үй жиһаздардың түсiне қарай, түстердi таңдап,қоятын жердiң ретiне қарай бұйымдар жасауға болады, - осы сияқты оқушылардың психологиялық көңiл - күйлерiн байқаймыз - сыйлық, т.б.
Нәтижесi: Оқушыларды шығармашылықпен жұмыс жасады. Танымдық әрекеттiң репродуктивтi, продуктивтi түрлерiн iске асырды. Продуктивтi танымдық әрекет нәтижесiнен игерген бiлiмдерiнiң конструктивтi және шығармашылық деңгейлерi жоғарылады, яғни стандарттан өзге, тыс алған, көрген, бiлген бiлiмдерiн пайдаланды. Шығармашылық игеру арқылы өз бетiмен мақсатты түрде iзденiп, зерттеп, қортындылады. Жаттығу арқылы практикалық бiлiктiлiктердi меңгердi. Сұранысты қанағаттандыру үшiн оқушылардың ойына келетiн дайындалатын бұйым туралы алғашқы идеялары талқыланды. Мысалы: қағаздан бұйымдар жасағанда, оқушылар, дизайн ,әдемiлiк пен түс үйлесiмдiлiктерiне де мән бердi.
Қағаздан жасалатын бұйымдарды модельдеудiң экономикалық тиiмдiлiгi
Мақсаты: Оригамидiң не екендiгiн, олардың түрлерiмен таныстыру. Жасалу жолдары, бүктеу тәсiлдерiмен таныстыру. Экономкалық тұрғыдан тиiмдiлiгiн көрсету. Топтасып жұмыс iстеу мен икемдiлiктi шыңдау арқылы бала бойындағы жасырын жатқан қабiлеттердi ояту.
Бiлiмдiлiгi: Тек оригами жайлы бiлiп қана қаймайды, қағаз, қағаздың түрлерi, сапасы мен жасалу жолдары жайлы толық мағлұматтар алады. Қағаз бүктеудiң негiзгi формаларын меңгередi, экономикалық сауат алады.
Тәрбиелiлiгi: Жанұямен бiрiгiп отырып жасауға өте ыңғайлы. Береке бiрлiкке, ынтымақтастыққа шақырады. Iскерлiкке жетелейдi.
Дамытушылығы: Шығармашылық тұрғыда iзденулерiне жол ашу. Керектi құрал - жабдықтар: дайын бұйымдар, схема - үлгiлер, түрлi түстi қағаздар, слайд.
Пәнаралық байланыс: тарих, биология, география, математика,сызу, геометрия.
Барысы: -Ұйымдастыру кезеңi.
Сiз бiлесiз бе оригами өнерi қай елден тамыр алған? Оригами қанша ғасырдан келе жатқан өнер. Кiм айта алады? – Ендеше, бiз бүгiн оригами символына не жататынын, тырна құсы ненiң белгiсi екенiн, Садако Сасаки арманы не болғанын бiлемiз, қағаз бүктеудiң негiзгi неше тәсiлi және әр тәсiлдiң аттары барын, модульдiк оригами, квиллинг жайлы т.б бiлетiн боламыз.
Оригами дегенiмiз не? Оригами - қағазды бүктеу арқылы,әртүрлi фигуралар жасау өнерi. Оргамидiң алғашқы әлiппесi, оны дұрыс бүктеуден басталады. Оригамидi бүктеудiң базалық техникасы бар.
1. Оригами тарихы - ежелгi қағазды бүктеу өнерi. Бұл өнердiң тамыры –Қытай елiнен басталады. Қағаздың пайда болған отанынан. Алғашында оригами дiни рәмiздерде қолданылған. Көп уақыттарға дейiн, бұл өнердi тек ақсүйектер қоғамында, салт - дәстүр ретiнде қолданылған. Екiншi дүние жүзiлiк соғыстан кейiн ғана әлемге, Шығыс, Америка, Европа елдерiне тарап, халықтың қызығушылығына кенелдi. Классикалық оригами шаршы қағазды бекiтуден басталады.Оригамидi орындаудың өзiндiк заңдылықтары бар. Онда желiм, қайшы қолданылмайды. Шартты белгiлердi ХХ ғасырда жапон шеберi Акира Есидзава (1911-2005) белгiлеген. Қазiргi жаңа заман технологиясында оригамиде, модулдiк оригамиде де қайшы, желiмдi қолданады.
Оригами жанрының халықаралық символы болып - жапон тырналары есептеледi.
Оригамиге қызыққан адамдардың кез- келгенi оны есте сақтау арқылы ғана бүктейдi. Огигамидiң шығу тарихына үңiлсек, өте қызықты мәлiметтер алуға болады. Жапон жазбаларының көне екi кiтабы оригамиге арналған. Онда тырнаның жасалу жолдары, бүктелу жолдары айтылған. Қытай мен Жапондарда ұзын мойынды құстар ұзақ өмiр сүру мен табысқа жетудiң белгiсi болып есептелген. Жапондар қағаздан тырналарды бүктеу өнерiмен айналысқандарына 200 жылдан асты. 1797 жылы Киотода « Сембацуру ориката » кiтабы жарық көрдi. Онда 1000 тырнаны бүктеу, жасау жолдары жазылған. Тырнаны бiр шаршы қағаздан бүктеп жасап шығу жолдары айтылған. Екiншi дүние жүзiлiк соғыс оригами жанрына екiншi жан бергендей болды. Әлемнiң символына айналды. 1943 жылы туылған кiшкентай жапон қызы Садако Сасаки жайлы бiлемiз бе? Хиросимадағы атом бомбасынан кейiн жетiм қалып, өзi атом сәулесiнен ауырып госпитальда жатып , ұзақ емделген.Садака ескi ырымға қатты сенген, онда «Егер тырнадан 1000 тал жасасаң, аңсаған арманыңа жетесiң делiнген». Басында ырымға сенген , өмiр сүрудi жан тәнiмен қалаған Садако 644 талын жасап 1955 жылы 25 қазанда қайтыс болады. Содан берi қағаз тырналар әлемнiң бар елiнде тыныштықтың символы ретiнде сақталуда. Америка, Европа елдерiнiң балалары жасаған тырналар Хиросимадағы атом бомбасынан зардап шеккендердiң мұражайында күнi бүгiнге дейiн сақталуда. Оригамимен айналыспастан бұрын, алдымен қағаздың сапасы мен сорттары жайлы жақсы бiлу керек. Қағазды дұрыс өте дәлдiкпен, таза бүктеп орындау қажет. Жапон оригамиiнде бүктеудiң ежелден келе жатқан, тұрақты бiрнеше формасы бар.Олардың саны - 11. Бұларды базалық деп атайды. Олардың өз аттары бар. Кез-келген бүктеу жолдары осылардан туындайды. Кез келген оригамист оларды жатқа бiледi. Жапондықтар олардың әрқайсысына ат қойған. Әйгiлi Тырна оригами шаршы бүктеу жолымен бүктеледi. Бүктеудiң 6 операциясынан соң тырна жасалып шығады.