ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 30.11.2023

Просмотров: 25

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Сабақ: №10

Мектеп: №22 ЖОМ

Пәні: физика

Күні: 7.11.2017ж

Мұғалімнің аты-жөні: Ш.Байдрахманова

Сынып: 9 «Б»

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

§ 28 Еркін және Еріксіз тербелістер. Резонанс.

Осы сабақта жүзеге асатын оқу мақсаты (оқу жоспарына сілтеме)

Механикалық тербелістердіңерекшеліктеріне қарай сипаттау.

Тербеліс түрлерінің болуы күштерге байланыстылығын анықтай алады.

Ергкін және еріксіз тербелістер мен резонанстарға сапалық есептер шығару.


Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар істей алады:Еркін және еріксіз тербелістер мен резонанс туралы біледі, физикалық мағынасын түсінеді

Көптеген оқушылар істей алады:Еркін және еріксіз тербеліс және резонанс айырмашылықтарын талдайды булану факторларын анықтайды.

Кейбір оқушылар істей алады: Еркін және еріксіз тербеліс және резонанс анықтамасын айтады, олардың айырмашылықтарын ажыратады, тұрмыстық мысалдармен дәлелдейді

Бағалау критерийі

  • Еркін, еріксіз тербеліс және резонанс процесін сипаттай алады.

  • Еркін, еріксіз тербеліс және резонанс процесінің бір-бірінен айырмашылығын біледі, түсіндіреді

  • Еркін және еріксіз тербеліс және резонанс процестерінің қандай факторларға байланысты екендігін анықтай алады.





Тілдік мақсат

Оқушы еркін , еріксіз тербеліс және резонансқа ауызша анықтама береді, сызба түрінде жүйелейді.

Еркін тербеліс-free vibration

Еріксіз тербеліс-inevitable vibration

Резонанс-resonаnce

Математикалық маятник-mattematical pendulum

Серіппелі маятник-spring pendulum

Құндылықтарды дарыту


Қарым-қатынас жасау қабілеті – жұмыс түрлерін (жұптық, шағын топтық, бүкіл сынып) өзгерте отырып.

Шығармашылық пен сын тұрғысынан ойлау – сәйкестікті табу, сызба көрсету және дәлелдеу тапсырмалары арқылы.

Пәнaрaлық бaйлaныс

математика, жaрaтылыстaну

Қосымшa бiлiм


Бiлeдi: тербелістің түрлері жaйлы бiлeдi

Бiлуi кeрeк: Еркін және еріксіз тербелістер, резонанстың пайда болуын сипаттауды және табиғатт, өмірде осы құбылыстaрды нақты ажыратып қай жерде қалай қолданатындығын біледі.

Aлдыңғы білім:

Математикалық және серіппелі маятниктердің тербелістері.











Сабақ барысы

Жоспарланған сабақ кезеңдері

уақыты

Сабақта жоспарланған қызмет (іс-әрекет)




Мұғалім

оқушы

Ресурстар

Сабақтың басы





I.Ұйымдастыру

Сыныпты топқа бөлу

II.Үй тапсырмасын сұрау

Сәйкестікті табу.

III. Жаңа сабақты түсіндіру

а.Ой тастау

б.Галереяны шарлауі

IV. Қорытындылау

Блум күлтешесі

V.Үйге тапсырма







І.Ұйымдастыру кезеңі

Топқа бөлу

«Қима қағаз» әдісі

2 мин

Сынып оқушыларымен сәлемдесіп. Сабаққа қатысуларын қадағалап. Назарларын сабаққа аудару.

Сыныпты топқа бөлу.

«Еркін тербеліс» , «Еріксіз тербеліс», «Резонанс» қатысты сөздермен топтасарды

1,2,3 топ

1 топ – еркін тербелісі

2 топ – еріксіз тербеліс

3 топ – резонанс


Сөздер жазылған қима қағаздар

Сабақтың ортасы

(білу, түсіну)
Жұптық жұмыс



5 мин

1-тапсырма: Сәкестікті тап

Жұптық жұмыс

Бағалау критериі

Дескриптор

балл

Оқушы балы

Сұрақтарға

дұрыс

жауап беру



1-сұрақ

0-3 балл




2-сұрақ

0-3 балл




3-9-сұрақтар

0-7 балл







13 балл




І Тапсырма «Сәйкестікті тап» Топ аты

Оқушылар аты-жөні


1

денелердің бірдей уақыт аралығында дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.


Тербелістер


2

Дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы

Тербеліс периоды




Бірлік уақыт ішіндегі тербелістер саны

Тербеліс жиілігі

4

Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні

Тербеліс амплитудасы

5

Математикалық маятниктің тербеліс периоды.



6

Тербеліс периодтың өлшем бірлігі

с (секунд)

7

Серіппелі маятниктің формуласы




8

Тербеліс жиілігінің формуласы




9

Тербеліс жиілігінің өлшем бірлігі

Гц (герц)

10

Уақыт өткен сайын азайып отыратын тербелістер

өшетін тербелістер

Дескриптор:

-Берілген сұрақтардың жауабын біледі.

-формуланы және өлшем бірдіктерді сәйкесендіре біледі

-тапсырманы толық орындайды

Жұптасып тапсырманы орындайды. Тапсырмадағы бос орынға жауаптарды сәкесінше тауып жапсырады . анықтамаларды, физикалық шамалар мен өлшем бірліктерін ажыратады.

Тапсырманы келесі топпен ауысып жауап парағымен тексереді.

Тапсырма жазылған қағаз, жауптар, қағаз желім

Жауап парағы

Ауызша кері байланыс:


3 мин

Екі-екіден топтар тапсырмаларын ауыстырып тексеріп балын қояды

Оқушылар өз жұмыстарының нәтижесімен таныстырады



Ой шоғырландыру,

«Ой қозғау»




2 стақанға су құйып 1 стақанға бетіне ши қойып 2 стақанның жиегін ысқылай отырып дыбыс шығару арқылы резонансты үдету. Не болғандығын байқатып сұрақ қою арқылы жаңа сабаққа ой шақырамын

Еркін тербеліс-free vibration

Еріксіз тербеліс-inevitable vibration

Резонанс-resonаnce

Математикалық маятник-mattematical pendulum

Серіппелі маятник-spring pendulum

Жасалған тәжірибеден не байқағандығын қорытындылайды.

Штатив, колба, спирт шамы , шыны пластина, су,мұз кесегі.

(Қолдану, талдау).

Жаңа сабақ бойынша поспер қорғау


Сапалық және сандық есептер ақылы тақырыпты қорытындылайды..


13 мин

10мин

ІІ Тапсырма

«Галереяны шарлау»әдісі бойнша еркін тербеліс, еріксіз тербеліс және резонанс тақырыбына байланысты әр топ постерге тақырыпқа сай суреттер салып қажетті суреттерді пайдаланып тақырыпты қорғайды.
Дескриптор:

-Тақырыпқа сай сурет таңдай білді

1 балл

- еркін тербеліс пен еріксіз тербелістерді ажырата біледі.Резонанс қандай жағдайда пайда болады. 1балл

1 балл

-тақырыптың физикалық мағынасын түсіндіре алды. 1 балл

ІІІ Тапсырма «Блум күлтешесі»

Әр топқа жеке тапсырма жазылған гүл күлтешесі беріленді. Күлтешеге сапалы есептер мен сұрақтар беріледі.

Сұраққа дұрыс жауап берілсе гүл құралады.

Дескриптор:

-Физикалық мағынасын аша алды. 1 балл

-Жапырақты толық жинайды 1 балл

Қабырғаға дайын болған постер ілінеді. «Галереяға саяхат»- топтар кабинет ішінде қозғалысқа түсіп, қабырға газетіне қарап, сараптап талдат топ мүшесі қорғайды, ойларын дәлелдейді

Әрт топтағы оқушылар күлтешедегі сапалы есептерге жауап беріп, сандық есептерді шығару арқылы күтешеден түймедақ гүлін құрайды.

Постер, қажетті қима суреттер.

Тапсырма жазылған күлтеше, қағаз желім

Сабақтың аяғы

Рефлексия

6 мин

«Кілтті сөздер» әдісі арқылы жаңа тақырыпты бекіту.

Мен түсіндім, өмірде қолдана аламын.



Мен білдім.



Маған әлі де көмек қажет

кері байланыс кестесін толтыру



Оқушылар сабақтың басындағы ағылшын тілінде айтылған кілт сөздерді суреттер арқылы қайталап айтып шығады.

Оқушылар

Мен түсіндім, өмірде

қолдана аламын.

Мен білдім.

Маған әлі де көмек қажет

кестесіне смайликтер жабсыру арқылы кері байланыс береді.


стикер

Үй тапсырмасы

1 мин

Критерийлер арқылы өзін-өзі бағалау. Топтық жиынтық бағалау.

Үйге тапсырма: §28 Еркін және еріксіз тербелістер. Резонанс

Бағалау.

Кері байланыс жабыстырғышқа жазып өту.

Бағалау парағы

С ыныбы

Тобы




Оқушы аты-жөні

Үй тапсырмасы «Сәйкестікті тап» 10 балл

Жаңа сабақ

«Галереяны шарлау» постер қорғау 0-3 балл

Пысықтау

«Блум күлтешесі»

0-2 балл

Топта белсене жұмыс жасады

1 балл

Ұпай

саны

16 балл

1



















2



















3



















4



















5



















6



















7



















8


















Бағалау шәкілі: 16-14= «5»

13-9= «4»

8-4= «3»


Үй жұмысын күнделікке тіркеу

Күнделік

Сабақ бойынша рефлексия

Оқу мақсаттары шынайы болды ма?

Барлық оқушылар ОМ жетті ме?

Егер жетпесе неге?

Сабақта дифференциация дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттары сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неге?

Осы бөлімде сабақ туралы ойланыңыз. Сол жақтағы бағанның негізгі сұрақтарына жауап беріңіз.




Жалпы бағалау

Сабақтың екі көрінісі жақсы өтті (оқыту мен қатар оқу туралы да ойланыңыз)?

1: топтық жұмыс

2: постер қорғау

Сабақты жақсартуға ненің әсері тиуі мүмкін (оқыту мен қатар оқу туралы да ойланыңыз)?

1: бағалау

2: деңгейлік тапсырмалар

Сабақ барысында мен сыныппен бөлек оқушылар туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу керек? Кері байланыста жазылған ұсыныстар мен сұраныстарға негізделемін



Жұптық жұмыс

Бағалау критериі

Дескриптор

балл

Оқушы балы

Сұрақтарға дұрыс жауап беру




10-сұрақ


әр сұраққа

1 балдан





  1. Т апсырма «Сәйкестікті тап» Топ аты

О қушылар аты-жөні


1

денелердің бірдей уақыт аралығында дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.


Тербелістер


2

Дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы

Тербеліс периоды


3

Бірлік уақыт ішіндегі тербелістер саны

Тербеліс жиілігі

4

Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні

Тербеліс амплитудасы

5

Математикалық маятниктің тербеліс периоды.



6

Тербеліс периодтың өлшем бірлігі

с (секунд)

7

Серіппелі маятниктің формуласы




8

Тербеліс жиілігінің формуласы




9

Тербеліс жиілігінің өлшем бірлігі

Гц (герц)

10

Уақыт өткен сайын азайып отыратын тербелістер

өшетін тербелістер


Дескриптор

-Сандық және сапалық есептердің физикалық мағынасын аша алады-2 балл

-Күлтешені толық жинады-1 балл

  1. Тербелістер дегеніміз не? (денелердің бірдей уақыт аралығында дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.)

  2. Математикалық маятник салмақсыздық күйде тербеліс жасай ма? (жоқ)

  3. Тербеліс амплитудасы дегеніміз не? ( Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні)

  4. Маятник сағатты Жерден Айға апарса, оның жүрісінде қандай өзгеріс болады? (Жүрісі баяулайды, өйткені Ай бетіндегі еркін түсу үдеуінің мәні Жер бетіндегіден кем)

  5. Тербеліс периоды дегеніміз не?( Дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы)

  6. Маятник сағат «алға кететін » болса не істеу керек? («Алға» кететін болса , сағат теңселмесін ұзарту керек, ал керісінше «кейін» қалса теңселмені қысқартқан дұрыс)

  7. Тербеліс жиілігі дегеніміз не? (Бірлік уақыт ішіндегі тербелістер саны)

  8. 22-жаттығудың №1 есебі

  9. Неге инағашпен су көтеріп келе жатқанда, адамның белгілі бір жүрісінде шелектен су лықсып төгіле бастайды? Су төгілмеу үшін не істеу керек? (Резонанс нәтижесінен шелектегі судың тербеліс амплитудасы артады. Су төглмеу үшін оның бетіне жеңіл қалқығыш тастау керек. Сонда ол тербелісті өшіреді. Немесе жүру тәсілін өзгертеді.)

  10. 22-жаттығудың №2 есебі.

  11. Математикалық маятник дегеніміз не? (Созылмайтын салмақсыз жіңішке ұзын жіпке ілінген кішкентай ауыр шарды айтады.)

  12. Серіппелі маятник деген не? (серіппеге ілінген жүк)

  13. 22-жаттығудың 4 есебі.

  14. Математикалық маятниктің периоды неге тәуелді? (тербелі периодыныңмаятник ұзындығына тәуелді)

  15. Күйші әуелә домбырасын «күйге келтіріп» алады. Оның мәні неде? (Қатар екі ішекті резонанстың қалпына келтіреді)

  16. Еркін тербеліс дегеніміз не? (дене тепе теңдік күйінен шығарылғаннан соң сыртқы күштің әрекетінсіз болатын тербелістерді айтады)

  17. Еріксіз тербеліс дегеніміз не? (сыртқы периодты күштің әрекетінен болатын тербеліс)

  18. Резонанс дегеніміз не? (мәжбүр етуші күштің тербеліс жиілігі мен тербелмелі жүйенің меншікті жиілігі дәл келген кездегі еріксіз тербелістер амплитудасының кенет арту құбылысыын айтады.)

  19. 22-жатығудың №5 есебі

  20. Көпірден адамдар сап түзеп өтуге болмайды.Неге олай? (Көпірдің меншікті жиілігімен сап түзеушілердің жиілігі теңеліп резонанс болуы мүмкін. Ал резонанс көпір үшін қауіпті.)



Тербеліс жиілігі мен периодының өлшем бірлігі?

Бағалау парағы

С ыныбы

Тобы



Оқушы аты-жөні

Үй тапсырмасы «Сәйкестікті тап» 10 балл

Жаңа сабақ

«Галереяны шарлау» постер қорғау 0-3 балл

Пысықтау

«Блум күлтешесі»

0-2 балл

Топта белсене жұмыс жасады

1 балл

Ұпай

саны

16 балл

1



















2



















3



















4



















5



















6



















7



















8



















Бағалау шәкілі: 16-14= «5»

13-9= «4»

8-4= «3»





Еркін тербеліс

Еріксіз тербеліс


Резонанс
Жауабы

  1. Тапсырма «Сәйкестікті тап»


1

денелердің бірдей уақыт аралығында дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.


Тербелістер


2

Дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы

Тербеліс периоды


3

Бірлік уақыт ішіндегі тербелістер саны

Тербеліс жиілігі

4

Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні

Тербеліс амплитудасы

5

Математикалық маятниктің тербеліс периоды.



6

Тербеліс периодтың өлшем бірлігі

с (секунд)

7

Серіппелі маятниктің формуласы




8

Тербеліс жиілігінің формуласы




9

Тербеліс жиілігінің өлшем бірлігі

Гц (герц)

10

Уақыт өткен сайын азайып отыратын тербелістер

өшетін тербелістер