Файл: Лекция 2 Сабаты таырыбы Мхтар уезов атындаы академиялы аза драма театры.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 25
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Лекция 2
Сабақтың тақырыбы: Мұхтар Әуезов атындағы академиялық қазақ драма театры.
Сабақтың мақсаты:
1. Мұхтар Әуезов атындағы драма театры туралы түсінік бере отырып, сабаққа деген қызығушылығын арттыру, негізгі мәселелерге көңіл бөлуге үйрету;
2. Сауаттылыққа баулу, алған білімі негізінде шығармашылық қабілетін дамыту.
3. Оқушылардың бойына әдептілік,инабаттылық,адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру.
Сабақтың көрнекілігі: оқулық.
Жаңа тақырып.
1-Тапсырма / оқулықтың 144 беті, мәтінді оқу, аудару /.
Мұхтар Әуезов атындағы академиялық қазақ драма театры
Қазақтың Мемлекеттік М. Әуезов атындағы академиялық драма театры – тұңғыш ұлттық мәдени-сахналық мекеме. 1925 жылдың соңында сол кездегі асатан Қызылордада ұйымдастырылды. Театр шымылдағы ресми түрде 1926 жылы 10 қантарда Қ. Кемеңгеровтің «Алтын сақина» қойылымымен ашылып, 13 қаңтарда М. Әуезовтің «Еңлік-Кебек» трагедиясы қойылды. С. Сәдуақасов алғышқы ұлт театры туралы ұсыныс жасап, даму жолы, шығармашылық келбетін дұрыс айқындай білді. Театрдың алғышқы директоры әрі көрмекдік жетекшісі Д. Әділов болды. 1926 жылы 5 қазанда театр басшысы болып Ж. Шанин сайланды. 1929 жылы театр труппасы жана астана Алматы қаласында қоныс аударды. Бұл кезде театрда танымал шеберлер Е. Өмірзақов, С. Қожамқұлов, Қ. Бадыров, Қ. Қуанышбаев, Қ. Жандарбеков, Ә. Қашаубаев, И. Байзаков, Қ. Мұңайтпасов, З. Атабаева, Ш. Байзақова, М. Шамова, т.б. қызмет атқарды. 1930 жылдардың бірінші жартысында театрға К. Байсеітова, Қ. Байсеңтов, Ж. Елебеков, М. Ержанов, Ш. Жиенқұлова, Қ. Қармысов, Қ. Әділшінов, Ш. Айманов, С. Майұанова, Х. Елебекова, т.б.келіп, театр сазнасында күрделі драмалық шығармалар қойыла бестады. Осы кезенде М.Г. Насонов, И.Г. Боров, М.В. Соколовский және 1950-1960 жж. И.М. Гольдблат, А.Л. Мадиевский сияқты орыс режиссерлері театрға қызметке шақырылды. 1934 жылы театрдан музкалық театр бөлініп шықты. Кейн Қазақ академиялыз опера-балет театр және «Қазақконцерт» болып екі өнер ордасының негізі қаланды. 1937 жылы театр академиялық атағы берілді. Театр репертуарына М. Әуезов, Б. Майлин, І. Жансүгіров, Ғ. Мүсірепов, С. Мұқановтардың тарихи шығармалары, орыс және шетел классикасымен толықты. 1940 жылдан бастап улттық режиссураның келесі толқыны пайда болды. Театр сахнасында А. Тоқпанов «Абай», «Еңлңк-Кебек» (М. Әуезов), Ә. Ысмайылов «Қозы Көрпеш - Баян Сұлу» (Ғ. Мүсірепов), Н. Бейсеков «Евгения Гранде» (Бальзак), Ш. Айманов «Амангелді» (Ш. Хұсайынов), «Таланттар мен табынушылар» (А. Островский), «Абайдың» (М. Әуезов, екінші қойылым, 1949 ж.) қойылыымдары көрсетілді. 1952 жылы «Абай» спекталі үшін режиссер Ш. Айманов, сүретші В.В. Голубович және театр әртістері Қ.Қунышбаев, Қ. Бадыров, Х. Бөкеева, С. Қожамқұлов, Р. Қойшыбаева, Е. Өмірзақов КСРО Мемлекеттік сылыған алды,.
Театр труппасына Алматы, Мәскеу, Ленинград және Ташкенттің арнаулы оқу орындарын бітірген Н.Жантөрин, Ы. Ноғайбаев, Т. Жылыбеков, т.с.с кәсіби актерлер қызметке келді. 1946 жылы 20 жылдық меретойында театр Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды. 1958 жылы театр ұжымы Қазақ әдебиеті мен өнерінің Мәскеу қаласындағы онкұндегіне қатысып, 5 спектакль көрсетті. 1961 жылы театрға көрнекті жазушы-драматург М. Әуезов есімі берілді. Жазушы пьесалары ммен басқа да шығармалары тұрақты түрде театр сахналарында әлі ңүнге дейін қойылады. Ұлттық режиссураның келесі ағымы 60-70 ыһжылдары болды. Ә. Мәмбетов және оның ізбасарлары Ж. Омаров, Қ. Жетпісбаев, Р. Сейтметов, Е. Обаев, М. Байсеркенов, А. Пашков, В. Пұсырманов сынды өз ісінің хас шеберлеру сахнада жаңа қойылымдарды қойды.
Театр Иран, Франция, Египет, Корея,Түркея елдерінде болып, Түркі елдері театрларының «Туғанлық» (Уфа Башқұртстан) II халықаралық және Қазақстан мен Орталық Азия театрлары халықаралық фестивальдеріне қатысты.
Аударма – Перевод.
Академический казахский драматический театр имени Мухтара Ауэзова
Казахский государственный академический театр драмы им. М. Ауэзова - первое национальное культурно-сценическое учреждение. Был организован в 1925 году в Кызылорде. Театр официально открылся 10 января 1926 года постановкой К. Кеменгерова «Золотое кольцо», 13 января была поставлена трагедия М. Ауэзова «Енлик-Кебек». С. Садуакасов выступил с предложением о первом национальном театре и смог правильно определить путь развития и творческого облика. Первым директором театра и художественным руководителем стал Д. Адилов. 5 октября 1926 года руководителем театра был избран Ж. Шанин. В 1929 году труппа театра переехала в новую столицу Алматы. В это время в театре работали известные мастера Е. Умирзаков, С. Кожамкулов, К. Бадыров, К. Куанышбаев, К. Жандарбеков, А. Кашаубаев, И. Байзаков, К. Мунайтпасов, З. Атабаева, Ш. Байзакова, М. Шамова и др. В середине 1930-х гг. в театр пришли К. Байсеитова, К. Байсеитов, Ж. Елебеков, М.жанов, Ш. Жиенкулова, К. Кармысов, К. Адильшинов, Ш. Айманов, С. Майуанова, Х. Елебекова и др. В это время М. Г. Насонов, И. Г. Боров, М. В. Соколовский и 1950-1960-е гг. На службу театру были приглашены такие русские режиссеры, как И.М. Гольдблат, А.Л. Мадиевский. В 1934 году музейный театр был отделен от театра. Затем был основан как Казахский академический оперо-балетный театр и «Казахконцерт». В 1937 году театру было присвоено академическое звание. Репертуар театра пополнился историческими произведениями М. Ауэзова, Б. Майлина, И. Жансугурова, Г. Мусрепова, С. Муканова, русской и зарубежной классикой. С 1940 года появилась следующая волна режиссуры ульта. На сцене театра А. Токпанов «Абай», «Енлік-Кебек» (М. Ауэзов), А. Исмаилов «Козы Корпеш - Баян Сулу» (г. Мусрепов), Н. Бейсеков «Евгения Гранде» (Бальзак), Ш. Айманов "Амангельды" (Ш. Хусаинов), «Таланты и поклонники» (А. Островский), «Абай» (М. Ауэзов, вторая постановка, 1949 г.). В 1952 году « Абай» режиссер Ш. Айманов, художник В. В. Голубович и артисты театра К. Кунышбаев, К. Бадыров, Х. Бокеева, С. Кожамкулов, Р. Койшыбаева, Е. Умирзаков получили государственную штукатурку СССР. В труппу театра вошли
выпускники специальных учебных заведений Алматы, Москвы, Ленинграда и Ташкента. На службу пришли профессиональные актеры Жантурин, И. Ногайбаев, Т. Жылыбеков и др. В 1946 году был награжден орденом Трудового Красного Знамени. В 1958 году коллектив театра принял участие в декаде казахской литературы и искусства в г. Москве и показал 5 спектаклей. В 1961 году театру присвоено имя выдающегося писателя-драматурга М. Ауэзова. Пьесы писателя и другие произведения регулярно ставятся на театральных сценах. Следующим потоком национальной режиссуры стали 60-70 года. А. Мамбетов и его последователи, такие как Ж. Омаров, К. Жетписбаев, Р. Сейтметов, Е. Обаев, М. Байсеркенов, А. Пашков, В. Пусырманов, поставили новые постановки на сцене.
Побывал в тюркских странах, театрах Ирана, Франции, Египта, Кореи и принял участие во II международных фестивалях театров тюркских стран «Туганлыг» (Уфа Башкортостан) и театрах Казахстана и Центральной Азии.
2-тапсырма. Мәтінді пайдалана отырып мына сұрақтарға жауап беріңіз. /147 бет/.
Алғышқы театр қай қалада, қандай қойылыммен ашылды?
1925 жылдың соңында сол кездегі асатан Қызылордада ұйымдастырылды. Театр шымылдағы ресми түрде 1926 жылы 10 қантарда Қ. Кемеңгеровтің «Алтын сақина» қойылымымен ашылып, 13 қаңтарда М. Әуезовтің «Еңлік-Кебек» трагедиясы қойылды.
М. Әуезов атындағы академиялық драма театры қашан құрылды?
1934 жылы театрдан музкалық театр бөлініп шықты. Кейн Қазақ академиялыз операөбалет театыжәне «Қазақконцерт» болып екі өнер ордасының негізі қаланды.
Мұхтар Әуезов атындығы драма театрының алғышқы өнер қайраткерлері кімдер болды?
Театрдың алғышқы директоры әрі көрмекдік жетекшісі Д. Әділов болды. 1926 жылы 5 қазанда театр басшысы болып Ж. Шанин сайланды.
3-тапсырма. Берілген сын есімдерді бағандарға бөліп жазыңдар. Туынды сын есім жұрнақтарының астын сызыңдар. Бес сөйлем құрастырыңдар.
| Сапалық сын есім | Қатыстық сын есім |
| Ақ, қызыл, жаман, сыртқы, , тәуір, мөлдір, сұлу, көк, сұр, ауыр, қазақы, әдемі, жас, жуан, жеңіл | жазғы, қымбатты, қолайлы, көрікті, күзгі, қадірлі, кешегі |
4-тапсырма. Мына сөйлемге синтаксистік талдау жасаңдар.
Жиырма жасында Қазақ драма театрында басты рөлдерді үлкен табыспен орындайды.
5-тапсырма. Лексико- грамматикалық тапсырмалар/146 бет /.
Сөздерден жайы сөйлем құрап, оларға сұрақ қойыңыз.
Сөз құрамына талдаңыз.
Қойылым, марапталды, қатысты, сыйланды, шақыралды.
Театр шымылдағы ресми түрде 1926 жылы 10 қантарда Қ. Кемеңгеровтің «Алтын сақина» қойылымымен ашылып, 13 қаңтарда М. Әуезовтің «Еңлік-Кебек» трагедиясы қойылды.
Театр Иран, Франция, Египет, Корея,Түркея елдерінде болып, Түркі елдері театрларының «Туғанлық» (Уфа Башқұртстан) II халықаралық және Қазақстан мен Орталық Азия театрлары халықаралық фестивальдеріне қатысты. 1926 жылы 5 қазанда театр басшысы болып Ж. Шанин сайланды. Осы кезенде М.Г. Насонов, И.Г. Боров, М.В. Соколовский және 1950-1960 жж. И.М. Гольдблат, А.Л. Мадиевский сияқты орыс режиссерлері театрға қызметке шақырылды. 1946 жылы 20 жылдық меретойында театр Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды.
6-тапсырма. Берілген сөздер мен сөз тіркестерінен сөйлем құрастырыңдар.
Кино өнері; дауыспен; сомдаған бейнелер; үлкен табыспен. Қазақ драма театрында басты рөлдерді үлкен табыспен орындайды. Кино өнері шетелде жақсы дамыған.Төмен дауыспен сөйлеңіз. Шәкен Айманов сомдаған бейнелер.
https://drive.google.com/drive/folders/1L8pPCtO56mytY_uVqvPyMB1nsmQOdKF3 ссылка на учебник.