«ГОМЕОСТАЗ ЖӘНЕ ЭКСКРЕЦИЯ» МОДУЛІ БОЙЫНША ФИЗИОЛОГИЯДАН

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ, БОӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ
Тақырыбы: Зәр түзілуі мен шығарылуының реттелуі. Бүйректің қышқыл-сілтілі орта мен су-тұз тұрақтылығын сақтаудағы рөлі. Балалардағы ерекшеліктері (Педиатрия факультетінің студенттеріне арналған).

ХАТТАМАЛАРДЫ ТОЛТЫРУ:

№ 1 тапсырма.. «Гуморальная регуляция мочеобразования. Гормональная регуляция ионного состава крови» тақырыптары бойынша кесте толтыру

№	Название гормона с указанием железы	Функциональное значение гормона в регуляции ионного состава крови
1.	Вазопрессин	қан айналу жолымен бүйрек үсті безіне барып, альдестерон гормонының өнімін арттырады. гиалуронидаза ферментінің белсенділігін жоғарылатып, несеп жинағыш түтікшелердің клеткааралық заты гиалурон қышқылын ыдыратады.
2.	Жыныс гормондары	бүйрек ішіндегі сүзу, кері сіңу құбылыс тарына әсер ету арқылы судың және натрий тұзын ың мөлшерден тыс сыртқа шығып кетпеуін қадағалайды.
3.	Адреналин	артерия қан тамырларын тарылтып, нефрондарда сүзілу қысымын өсіріп, несептің түзілуін жеделдетеді және тұздардың шығуын тездетеді.
4	Альдестерон	адреналинмен бірге бүйректегі реабсорбцияны (кері сіңу) реттейді.

№ 2 тапсырма. «Regulation of kidney function by the autonomic nervous system» тақырыбы бойынша кесте толтыру.

№	Regulation of kidney function by the autonomic nervous system	Description
1.	Автономды	Innervates internal organs, vessels,muscles,glands,skin,CNS.
2.	Автономды	Maintains the stability of the internal environment, trophic innervation of skeletal muscles with endocrine and humoral regulation

---

№ 3 тапсырма. Ересек адамның және емшектегі жастағы баланың несеп түзілуі мен несеп шығаруы үрдістерінің жүру ретін дұрыс орналастыру.

№	Үдерістер
1	Жұлынның несеп шығару орталығынан серпіністер ми қыртысы нейрондарына барады.
2	Қуық қабырғасы керілуі оның қабырғасында орналасқан механорецепторлар ды тітіркендіреді.
3	Адамда қуықтан несепті босату сезімі пайда болады.
4	Ми қыртысынан шығатын эфференттік импульстер қуық сфинктеріне келіп оның босаңсуын тудырады, сонымен қатар несеп шығаратын түтік сфинктеріне де келіп оның ерікті ашылуын қамтамасыз етеді.
5	Несептің қуықта жиналуы белгілі көлеміне (250-300 мл) жеткенде қуық қабырғасыдағы бірыңғай салалы еттердің ширығуы бірден жоғарылайды.
6	Бір уақытта қуық қабырғаларының жиырылуы оның сфинктерінің және несеп шығару түтігі сфинктерінің босаңсуы несеп шығаруға әкеледі.
7	Механорецепторлардың тітіркенуі кезінде пайда болған серпіністер афференттік талшықтар арқылы жұлында (SII-SIV) орналасқан несеп шығару орталығына түседі.

Нәтижелері:Дұрыс реттілікпен сәйкес келетін сандар кестеге жазылады.

Ересек адам	1	5	2	7		3	6
Емшектегі балада							4

№ 4 тапсырма. «Несеп шығарылуының вегетативтік жүйке жүйесі арқылы реттелуі» тақырыбы бойынша кестені толтыру.

№	Несеп шығарылуының вегетативтік жүйке жүйесі арқылы реттелуі	Сипаттамасы
1.	Автономды	Ішкі ағзаларды, тамырларды,бұлшықеттерді,бездерді,теріні,ожж иннервациялайды
2.	Автономды	Ішкі орта тұрақтылығын, қаңқа бұлшықеттерінің трофикалық иннервациясын эндокринді және гуморальді регуляциямен сақтап отырады

---

№5 тапсырма. Емшектегі балалардағы несеп шығару рефлексінің ерекшеліктері:

№	Емшектегі балалардағы несеп шығару рефлексінің ерекшеліктері	Ересек адамдікіндей қалыпты деңгейге жету жасы
1	НӘРЕСТЕНІҢ АЛҒАШҚЫ 3-4 КҮНІНДЕ НЕСЕП ӨТЕ АЗ ШЫҒАДЫ, АЛ БІР АПТАДАН КЕЙІН НЕСЕП КӨБЕЙЕДІ.	10
2	6 АЙДА БАЛАНЫҢ НЕСЕБІНІҢ МӨЛШЕРІ ЕКІ ЕСЕ АРТАДЫ.	10
3	9 АЙДА НЕСЕПТІҢ ҚҰРАМЫ ТҰРАҚТАЛА БАСТАЙДЫ. МЫСАЛЫ, НЕСЕПТІҢ ҚҰРАМЫНДАҒЫ ХЛОРДЫҢ МӨЛШЕРІ ЕРЕСЕК АДАМДАРДАҒЫДАЙ БОЛАДЫ, БІРАҚ МОЧЕВИНА МӨЛШЕРІ АЗДАУ, ӨЙТКЕНІ БҰЛ КЕЗДЕ БАЛАНЫҢ НЕГІЗГІ ТАМАҒЫ ӘЛІ ДЕ БОЛСА, СҮТ БОЛАДЫ ДА, БАСҚА ЖАНУАР ТЕКТІ ТАМАҚТАРДЫҢ МӨЛШЕРІ АЗ БОЛАДЫ.	10
4	1 ЖАСТАҒЫ БАЛАЛАР БҮЙРЕГІНІҢ ГЛОМЕРУЛАЛЫҚ СҮЗІЛУ ДЕҢГЕЙІ ӨТЕ БАЯУ ЖҮРЕДІ, КЕРІ СҮЗІЛУ МЕН НЕФРОН ТҮТІКШЕЛЕРІНДЕ ЗАТТАРДЫҢ КОНЦЕНТРАЦИЯСЫНЫҢ АРТУЫ, ЯҒНИ ҚОЮЛАНУЫ ЖЕТКІЛІКСІЗ. НЕСЕПТІҢ МӨЛШЕРІ 700 МЛ ҒАНА БОЛАДЫ. 4-5 ЖАСТА ОНЫҢ МӨЛШЕРІ 1000 МЛ-ГЕ ДЕЙІН КӨБЕЙЕДІ, АЛ 10 ЖАСТА ТӘУЛІГІНЕ 1500 МЛ НЕСЕП СЫРТҚА ШЫҒАДЫ.	10

№6 тапсырма. Физиологиялық терминдердің орыс, ағылшын тілдерінде аудармасын жазып, анықтама беру.

№	Түсініктердің 3 тілде аталуы				Түсінікке білім алатын тілде анықтама беріңіз
	Қазақша	Орысша	Ағылшынша
1	Зәр түзілу үдерісі		The process of urine formation	қорытылған астан түзілетін сұйық зәр түзілу
2	Зәр шығару үдерісі		The process of urination	Пайда болған зәрдің зәр шығару құрылымдары арқылы шығуы
3	Зәр түзілуінің рефлекстік реттелуі		Reflex regulation of urine formation	Рефлекстік жолмен зәрдің түзілуі
2	Зәр түзілуінің гуморальдық реттелуі		Humoral regulation of urine formation	Гуморальдық жолмен зәрдің түзілуі
3	Гипертониялық зәр		Hypertensive urine	Өте көп мөлшерде
4	Гипотониялық зәр		Hypotonic urine	Аз мөлшерде
5	Зәр шығарылуының рефлекстік реттелуі		Reflex regulation of urination	Рефлекстік жолмен зәрдің шығуы
6	Зәр шығарылуының гуморальдық реттелуі		Humoral regulation of urinary excretion	Гуморальдық жолмен зәрдің шығуы
7	Балалардағы энурез		Enuresis in children	Зәрді ұстай алмау
8	Антидиуретикалық гормон		Antidiuretic hormone	Сұйықтықтың сақталуын қамтамасыз ететін гормон
9	Дегидратация		Dehydration	Сырттан келетін сұйықтықтың шығуына қарағанда аз болуы
10	Гипергидратация		Hyperhydration	Сырттан келетін сұйықтықтың шығуына қарағанда көп болуы

---

Орындаған студент ___ИМАМАТДИНОВ ГАБИТ АЗАМАТОВИЧ____________________ факультеті_____ПЕД______ тобы__001-01_____

Тақырып қабылданды, уақыты

Оқытушы қолы ___________

---

Смотрите также файлы

• Вопросы для самоконтроля к теме 10 Порядок установления тик итогов голосования.doc

• Шымкент 2018 кбж 74. 262. 22 Ж 28.docx

• Практическое занятие 5 Преподаватель Дубровина Светлана Сергеевна Практическое занятие 5 Тема Практическое применение знаний по особенностям развития детского организма.doc

• Методические рекомендации по суммативному оцениванию по предмету Биология.pdf

• Вопросы к экзамену по дисциплине Оптимизация и принятие решений.docx