Файл: Таамды аспазды деу процесінде ауіпсіз жмыс дістері.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.12.2023
Просмотров: 32
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Жұмыс №
Тақырыбы: Тағамды аспаздық өңдеу процесінде қауіпсіз жұмыс әдістері
Мақсаты: Аспаздық жұмыс процесінде санитарлық-гигиеналық талаптарды және газ және электр плиткаларын пайдалану кезінде, кесу құралдарын пайдалану кезінде, ыстық сұйықтықтармен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік ережелерін зерттеу
Қарастырылатын сұрақтар:
1. Еңбекті қорғау бойынша нұсқама
2. Оқу зертханасында сабақ өткізудің санитарлық-гигиеналық талаптары
Ақпараттық блок
Оқу зертханасында студенттердің еңбегін қорғау бойынша нұсқаманың мазмұны
Жалпы талаптар
1. Жұмыс кезіндегі қауіпсіздік шаралары туралы нұсқаулық жұмыс орнында орналасқан.
2. Нұсқаулық талаптары студенттер үшін міндетті болып табылады, бұл талаптарды орындамау оқу тәртібін бұзу ретінде қарастырылады.
3. Әрбір жазатайым оқиға туралы зертхана меңгерушісіне хабарлау қажет.
4. Әрбір жазатайым оқиға кезінде зардап шегушіге алғашқы дәрігерге дейінгі көмек көрсетуді қамтамасыз ету қажет, кейін оны медпунктке жіберу қажет.
5. Аспаптармен, жабдықтармен, құрылғылармен толық танысқан, оларды дұрыс ұстауға және жұмыстың қауіпсіз тәсілдеріне оқытылған адамдар ғана жұмысқа жіберіледі.
6. Ақаулы жабдықта және ақаулы құрал-сайманмен жұмыс істеуге тыйым салынады.
Жұмыс басталғанға дейін және процесінде:
1. Құрылғысы таныс емес машиналар мен аппараттарда жұмыс істемеу.
2. Тапсырмаған жұмысты орындамаңыз.
3. Ет тартқышта тек арнайы құрылғылармен жұмыс жасаңыз.
4. Әмбебап жетекті пайдаланған кезде саптаманы және бекіткіштерді өзгерту, тазалау, жуу тек электр желісінен ажыратылған кезде ғана рұқсат етіледі.
5. Пышақпен жұмыс кезінде абай болыңыз, өнімді өңдеу кезінде қолыңызды дұрыс ұстаңыз.
6. Ішінде сұйық тағамы бар ыдыс-аяқты плитаның бетінде абайлап, жұлқымай жылжытыңыз.
7. Пешке қойылған майдың жоғары температурадан жанбауын қамтамасыз етіңіз.
8. Жартылай фабрикаттарды қуырған кезде оларды «өзіңізден» еңкейтіп табаға салыңыз.
9. Пісіру қазандықтарының, кастрөлдердің және басқа да ыстық тамақ ыдыстарының қақпақтарын «өзіңнен» абайлап ашу керек.
10. Арнайы құралдарды қолданыңыз - ыстық ыдыстарды қолыңызбен алмаңыз.
11. Еденге төгілген сұйықтықты, майды, құлаған өнімдерді дереу алып тастаңыз.
12. Салмағы белгіленген нормадан жоғары жүкті көтермеңіз: қыздар – 10 кг, ұлдар – 20 кг.
13. Жұмыс кезінде басқаларды алаңдатпаңыз немесе алаңдамаңыз.
Жұмыс аяқталғаннан кейін:
1. Құрал-жабдықтарды өшіріңіз.
2. Жұмыс орнын ретке келтіріңіз.
3. Құралдарды, құрылғыларды алып тастаңыз.
4. Фрамугалар, терезе желдеткіштерін жабыңыз.
5. Жарықты өшіріңіз.
Оқу зертханасында сабақ өткізудің санитарлық-гигиеналық талаптары
Зертхананы тазалау
Тазалаудың үш түрі бар: ағымдағы, негізгі және жалпы.
Зертхананы ағымдағы тазалау жұмыс күнінің басында жүргізіледі.
Терезелер мен есіктердің тұтқалары таза, дымқыл шүберекпен сүртіледі. Тағы бір таза дымқыл шүберекпен өндірістік үстелдерді сүртіңіз.
Едендерді жуу құралдарын немесе хлорлы әктің 3% ерітіндісін немесе хлораминді қолдана отырып, ыстық сумен (температурасы 500С) жуады.
Күні бойы едендердің тазалығын кезекші қадағалайды.
Зертхананы негізгі тазалау жұмыс күнінің соңында жүргізіледі.
Барлық өндірістік жабдықтар щеткамен немесе жуғыш затпен жуылады: үстелдер – сәл сілтілі, шкафтар, пештер – жоғары сілтілі.
Технологиялық жабдықтың жанындағы қабырғаның бір бөлігі, терезе алды тақтайлары, есіктердің бір бөлігі мен еден жуу құралымен немесе хлорлы әктің не хлораминнің 3%-дық ерітіндісімен жуылады.
Жалпы жинау аптасына 1 рет жүргізіледі.
Төбедегі шаңды жинайды; қабырғалар, терезелер, жылыту батареялары, есіктер, өндірістік жабдық пен едендер жуу және дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып, ыстық сумен жуылады (температура 500С).
Студенттердің жеке гигиенасы
Студенттердің жеке гигиенасы оның барлық кезеңдерінде сақталуы керек.
1. Жұмысқа дайындық
Зертханаға санитарлық киім мен ауыстырылатын аяқ киіммен кіреді.
Жұмыс күнінің басында қолды шынтаққа дейін сұйық сабынмен жылы сумен щеткамен жуады (температура 300 С).
Суық және кондитерлік цехтардың қызметкерлері жуғаннан кейін қолдарын 2% хлорлы әк немесе хлорамин ерітіндісімен жуады. Жеке қағаз сүлгімен қолыңызды жуғаннан кейін сүртіңіз.
2. Жұмыс процесі
Жұмыс уақытында қолды жуу қайталанады:
- әрбір өндірістік операциядан кейін;
- ыдыс-аяқтармен жұмыс істегеннен кейін;
- жұмыртқамен жұмыс істегеннен кейін;
- егер студент үстелден бірдеңе көтерсе.
Жұмыс кезінде тыйым салынады:
- ауыстыратын аяқ киімсіз және санитарлық киімсіз жұмыс істеу;
- зертханадан санитарлық киіммен шығуға;;
- дәретханаға санитарлық киіммен бару.
Тамақ қалдықтарына арналған бак жыл мезгіліне байланысты әрбір 4-7 сағат сайын босатылуы тиіс.
3. Жұмысты аяқтау
Кезекші жұмыс орындарын қабылдайды, зертхананы жинайды және оқытушыға (зертхана меңгерушісіне) тапсырады, ол санитарлық журналға зертхананың жай-күйі туралы жазба жасайды.
Қауіпсіздік техникасы
Газ плиталарын пайдалану кезінде:
1. Газ плитасын қолданар алдында бөлмені жақсы желдетіп, желдетуді қосыңыз. Қыздырғыштар мен пештің крандары жабық екеніне көз жеткізіп, газ құбырындағы шүмекті ашыңыз.
2. Қыздырғыштың жалыны біркелкі, көк екеніне көз жеткізіңіз. Егер ол сары болса және қыздырғыштан шықса, қыздырғышты реттеңіз.
3. Пештің оттығын жағар алдында оны 2-3 минутқа ашып желдетіңіз.
4. Плитада тез тұтанатын материалдан жасалған қармауыштарды, сіріңкелерді және басқа да заттарды қалдырмаңыз. Жанып тұрған пешті қараусыз қалдырмаңыз.
Электр плиткаларын пайдалану кезінде:
1. Қосар алдында қуат сымының жарамдылығын тексеріңіз. Плиткаларды отқа төзімді тірекке орнатыңыз (кірпіш, асбест және т.б.). Ашық спираль плиткаларын пайдаланбаңыз.
2. Плитканы қосқан кезде штепсель шанышқасын розетка штепселінің ұяшығына қосыңыз. Шанышқыны сымнан тартып ажыратуға жол бермеңіз
3. Қосылған электр плитасын қараусыз қалдырмаңыз. Жұмыстың соңында оны өшіру керек.
Кескіш құралдарды пайдалану кезінде:
1. Барынша сақ болыңыз. Картопты пышақпен, қырғышпен тазалаңыз, етті ет тартқышқа ағаш пестикпен итеріңіз. Пышақтар мен шанышқыларды тек тұтқа жағымен беру керек. .
2. Нан, гастрономиялық өнімдер, көкөністер және басқа да өнімдер кесу тақталарына кесіліп, дұрыс кесу әдістерін қолданады. Сол қолдың саусақтары бүгіліп, саусақтың ұштары пышақ жүзінен біршама қашықтықта болуы керек
3. Қолмен үкіштермен жұмыс кезінде сақ болыңыз. Өңделген тағамдарды (жемістер, көкөністер және т.б.) мықтап ұстаңыз, кішкене бөліктерді өңдемеңіз.
Ыстық сұйықтықтармен (су, май және т. б.) жұмыс істеу кезінде:
1. Ыдыстың ішіндегісі қайнаған кезінде ыдыс сыртына ағып кетпеуін қадағалаңыз. Қатты қайнаған кезде отты азайтыңыз немесе пешті өшіріңіз.
2. Ыстық ыдыстың қақпақтарын сүлгімен алып, өзіңізден ашыңыз.
3. Қайнаған сұйықтыққа сұйықтық жан жаққа шашырамауы үшін өнімдерді мұқият және абайлап салыңыз.
4. Табаны ағаш тұтқасы барды пайдаланыңыз.
Бақылау сұрақтары:
1. Зертханада тазалаудың қандай түрлері бар?
2. Зертханадағы ағымдағы тазалау дегеніміз не?
3. Зертханада жұмыс уақытында қолды жуу қандай жағдайларда қайталанады?