ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.12.2023
Просмотров: 176
Скачиваний: 5
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
, (5.1)
мұнда N - жүктеме бойынша сенімділік коэффициенті кезінде іргетас кесіндісіне жүктеме
ymt=20 кН/м3
; N = N3 = 424,044 кН;
- ҚР ҚНжЕ 3-қосымшасы бойынша қабылданатын топырақтың шартты есептік кедергісі 5.01-01-2002; топырақ сипаттамаларында және IL = 0,54 қабылдаймыз R0 = 243 кПа;
- алдын ала есептеулер үшін іргетас материалы мен оның жиектеріндегі топырақтың үлес салмағының орташа мәні қабылданады 
;
- іргетас табанының тереңдігі, м; d = 1,385 м.
А = 424,044 / (243 – 20 · 1,385) = 1,97 м2
Таспалы іргетастың есебі жүргізілгендіктен, іргетастың есептік ұзындығы 1 м, сондықтан оның ені b = 2 м. ГОСТ бойынша біз іргетас тақтасын таңдаймыз b = 2 м.
5.2 топырақтың көтергіш қабатының беріктігін бағалау
Негіздің деформацияларын есептеу кезінде Р іргетасының табаны астындағы орташа қысым R негізінің топырақтың есептік кедергісінен аспауы керек:
(5.2)
Экономикалық себептерге байланысты R шамасының 10% - дан аспауы ұтымды.
Іргетас табанының астындағы орташа қысым формула бойынша есептеледі:
(5.3)
Р = (424,044/2) + 20·1,385 = 239,722 кПа
Топырақтың есептік кедергісі негіздер формула бойынша есептеледі:
, (5.4)
yc1=1
и 
- ҚР ҚНжЕ 3-кестесі бойынша қабылданатын коэффициенттер, жұмыс шарттары 2.01-01-2002;
- коэффициент 1,1-ге тең, өйткені топырақтың беріктік сипаттамалары (және с) тікелей сынақтармен анықталады;XMy=0,56; Mq=3,24; Mc=5,84
- ҚР ҚНжЕ 4-кестесі бойынша қабылданатын коэффициенттер 2.01-01-2002;
– 1,1-ге тең қабылданатын коэффициент 
;
b = 2 – іргетас табанының ені, м;
- іргетастың табанынан төмен жатқан топырақтың үлес салмағының орташа есептік мәні (жер асты сулары болған кезде судың салмақтық әсерін ескере отырып айқындалады), кН/м3;
– табаннан жоғары жатқан топырақтың үлес салмағының орташа есептік мәні, кН/м3;
- іргетастың табанының астында жатқан топырақтың меншікті адгезиясының есептік мәні, кПа;
db = 0
- жертөле тереңдігі, м;
- жертөле емес құрылыстардың іргетастарын төсеу тереңдігі орналасу деңгейінен немесе жертөле еденінен сыртқы және ішкі іргетастарды төсеу тереңдігі формула бойынша анықталады:
, (5.5)
d1=1,385 м.
Топырақтың үлес салмағы судың салмақтық әсерін ескере отырып
, кН/м3, формула бойынша анықталады:
γsb,1 = (γs –γw) / (1+ e) = (27,3-10) / (1+0,598) = 10,64 кН/м3 (5.6)
- топырақ бөлшектерінің үлес салмағы;
- судың үлес салмағы;
е=0,598
- кеуектілік коэффициенті.
Іргетастың табанынан төмен жатқан топырақтың меншікті салмағының орташа есептік мәні:
Іргетастың табанынан жоғары жатқан топырақтың меншікті салмағының орташа есептік мәні:
γIII = 19,8 кН/м3
R = (1·1)/1,1 [0,56·1·2·17,97 + 3,24·1,385·19,8 + (3,24-1)·0·19,8 + 5,84·28] = 248 кПа
R =248 кПа > P = 239,722 кПа
4-сурет-негіз топырағының есептік кедергісін анықтауға арналған жобалау схемасы.
5.3 негіздің жауын-шашынын есептеу
Деформациялар бойынша негізді есептеу шарт негізінде жүргізіледі:
, (5.8)
- есептеумен анықталатын негіз мен құрылыстың бірлескен деформациясы;
- негіз мен құрылыстың бірлескен деформациясының шекті мәні 3-қосымшаның 2-кестесі бойынша қабылданады [3].
Негіздің тұнбасы сызықтық деформацияланатын жартылай кеңістік түріндегі есептеу схемасын қолдана отырып, ол формула бойынша қабатты қосу әдісімен анықталады:
(5.9)
- өлшемсіз коэффициент 0,8;
- топырақтың i-ші қабатындағы қосымша тік қалыпты кернеудің орташа мәні жоғарыда көрсетілген кернеулердің жарты қосындысына тең 
және төменгі 
іргетас табанының ортасынан өтетін тігінен қабат шекаралары;
және 
- тиісінше, топырақтың i қабатының қалыңдығы мен деформация модулі;
- негіздің сығылатын қалыңдығы сынған қабаттар саны.
Бұл ретте негіздің тереңдігі бойынша тік қалыпты кернеулерді бөлу 6-суретте келтірілген схемаға сәйкес қабылданады.
Қосымша тік кернеу
, кПа, іргетас табанының ортасынан өтетін, іргетастың табанынан z тереңдігінде формула бойынша анықталады:
, (5.10)
- ҚР ҚНжЕ 2 міндетті қосымшасының 1-кестесі бойынша қабылданатын коэффициент 5.01-01-2002 іргетастың табанының пішініне, тікбұрышты іргетастың арақатынасына және салыстырмалы тереңдікке байланысты: 
;
P0 = P - σzq,0
- негізге қосымша тік қысым, кПа;
P = 239,722 кПа
- іргетас табанының астындағы орташа қысым;
- іргетас табаны деңгейіндегі топырақтың өз салмағынан тік кернеу:
.
σzq,0 = 19,8 · 0,385 = 7,623 м
P0 = 239,722 – 7,623 = 232,099 кПа
σzp,0 = 1,000 · 232,099 = 232,099 кПа
Вертикальное напряжение от собственного веса грунта на уровне основания фундамента
, кПа, есептелген іргетастың ортасынан өтетін тігінен z тереңдігінде. Іргелес Іргетастардың немесе іргелес аудандарға жүктемелердің әсерін ескере отырып, олар формула бойынша анықталады:
, (5.11)
- әсер ететін Іргетастардың саны;
- жертөле еденінен және төгілген топырақ қабатынан тік кернеу.
Жертөле еденінен және топырақтың себілген қабатынан тік кернеу формула бойынша орналасқан:
мұнда N - жүктеме бойынша сенімділік коэффициенті кезінде іргетас кесіндісіне жүктеме
ymt=20 кН/м3
; N = N3 = 424,044 кН; - ҚР ҚНжЕ 3-қосымшасы бойынша қабылданатын топырақтың шартты есептік кедергісі 5.01-01-2002; топырақ сипаттамаларында және IL = 0,54 қабылдаймыз R0 = 243 кПа; - алдын ала есептеулер үшін іргетас материалы мен оның жиектеріндегі топырақтың үлес салмағының орташа мәні қабылданады ; - іргетас табанының тереңдігі, м; d = 1,385 м.А = 424,044 / (243 – 20 · 1,385) = 1,97 м2
Таспалы іргетастың есебі жүргізілгендіктен, іргетастың есептік ұзындығы 1 м, сондықтан оның ені b = 2 м. ГОСТ бойынша біз іргетас тақтасын таңдаймыз b = 2 м.
5.2 топырақтың көтергіш қабатының беріктігін бағалау
Негіздің деформацияларын есептеу кезінде Р іргетасының табаны астындағы орташа қысым R негізінің топырақтың есептік кедергісінен аспауы керек:
(5.2)Экономикалық себептерге байланысты R шамасының 10% - дан аспауы ұтымды.
Іргетас табанының астындағы орташа қысым формула бойынша есептеледі:
(5.3)Р = (424,044/2) + 20·1,385 = 239,722 кПа
Топырақтың есептік кедергісі негіздер формула бойынша есептеледі:
, (5.4)yc1=1
и - ҚР ҚНжЕ 3-кестесі бойынша қабылданатын коэффициенттер, жұмыс шарттары 2.01-01-2002;
- коэффициент 1,1-ге тең, өйткені топырақтың беріктік сипаттамалары (және с) тікелей сынақтармен анықталады;XMy=0,56; Mq=3,24; Mc=5,84- ҚР ҚНжЕ 4-кестесі бойынша қабылданатын коэффициенттер 2.01-01-2002;
– 1,1-ге тең қабылданатын коэффициент ;b = 2 – іргетас табанының ені, м;
- іргетастың табанынан төмен жатқан топырақтың үлес салмағының орташа есептік мәні (жер асты сулары болған кезде судың салмақтық әсерін ескере отырып айқындалады), кН/м3; – табаннан жоғары жатқан топырақтың үлес салмағының орташа есептік мәні, кН/м3; - іргетастың табанының астында жатқан топырақтың меншікті адгезиясының есептік мәні, кПа;db = 0
- жертөле тереңдігі, м; - жертөле емес құрылыстардың іргетастарын төсеу тереңдігі орналасу деңгейінен немесе жертөле еденінен сыртқы және ішкі іргетастарды төсеу тереңдігі формула бойынша анықталады: , (5.5)d1=1,385 м.
Топырақтың үлес салмағы судың салмақтық әсерін ескере отырып
, кН/м3, формула бойынша анықталады:γsb,1 = (γs –γw) / (1+ e) = (27,3-10) / (1+0,598) = 10,64 кН/м3 (5.6)
- топырақ бөлшектерінің үлес салмағы;
- судың үлес салмағы;
е=0,598
- кеуектілік коэффициенті.Іргетастың табанынан төмен жатқан топырақтың меншікті салмағының орташа есептік мәні:
Іргетастың табанынан жоғары жатқан топырақтың меншікті салмағының орташа есептік мәні:
γIII = 19,8 кН/м3
R = (1·1)/1,1 [0,56·1·2·17,97 + 3,24·1,385·19,8 + (3,24-1)·0·19,8 + 5,84·28] = 248 кПа
R =248 кПа > P = 239,722 кПа
4-сурет-негіз топырағының есептік кедергісін анықтауға арналған жобалау схемасы.
5.3 негіздің жауын-шашынын есептеу
Деформациялар бойынша негізді есептеу шарт негізінде жүргізіледі:
, (5.8) - есептеумен анықталатын негіз мен құрылыстың бірлескен деформациясы; - негіз мен құрылыстың бірлескен деформациясының шекті мәні 3-қосымшаның 2-кестесі бойынша қабылданады [3].Негіздің тұнбасы
сызықтық деформацияланатын жартылай кеңістік түріндегі есептеу схемасын қолдана отырып, ол формула бойынша қабатты қосу әдісімен анықталады: (5.9) - өлшемсіз коэффициент 0,8; - топырақтың i-ші қабатындағы қосымша тік қалыпты кернеудің орташа мәні жоғарыда көрсетілген кернеулердің жарты қосындысына тең және төменгі іргетас табанының ортасынан өтетін тігінен қабат шекаралары; және - тиісінше, топырақтың i қабатының қалыңдығы мен деформация модулі; - негіздің сығылатын қалыңдығы сынған қабаттар саны.Бұл ретте негіздің тереңдігі бойынша тік қалыпты кернеулерді бөлу 6-суретте келтірілген схемаға сәйкес қабылданады.
Қосымша тік кернеу
, кПа, іргетас табанының ортасынан өтетін, іргетастың табанынан z тереңдігінде формула бойынша анықталады: , (5.10) - ҚР ҚНжЕ 2 міндетті қосымшасының 1-кестесі бойынша қабылданатын коэффициент 5.01-01-2002 іргетастың табанының пішініне, тікбұрышты іргетастың арақатынасына және салыстырмалы тереңдікке байланысты: ;P0 = P - σzq,0
- негізге қосымша тік қысым, кПа;P = 239,722 кПа
- іргетас табанының астындағы орташа қысым; - іргетас табаны деңгейіндегі топырақтың өз салмағынан тік кернеу: .σzq,0 = 19,8 · 0,385 = 7,623 м
P0 = 239,722 – 7,623 = 232,099 кПа
σzp,0 = 1,000 · 232,099 = 232,099 кПа
Вертикальное напряжение от собственного веса грунта на уровне основания фундамента
, кПа, есептелген іргетастың ортасынан өтетін тігінен z тереңдігінде. Іргелес Іргетастардың немесе іргелес аудандарға жүктемелердің әсерін ескере отырып, олар формула бойынша анықталады: , (5.11) - әсер ететін Іргетастардың саны; - жертөле еденінен және төгілген топырақ қабатынан тік кернеу.Жертөле еденінен және топырақтың себілген қабатынан тік кернеу формула бойынша орналасқан: