ВУЗ: Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова
Категория: Рабочая программа
Дисциплина: Медицина
Добавлен: 05.02.2019
Просмотров: 17554
Скачиваний: 85
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
Вектор – клондайтын ДНҚ кесіндісін бір ағзадан (донор) басқа ағзаға (реципиент) тасымалдауға қабілетті ДНҚ молекуласы |
Вектор – молекула ДНК, способная переносить клонируемый фрагмент ДНК из клетки одного организма (донора) в клетку другого организма (реципиента) |
Vector – DNA molecul capable of transferring the cloned DNA fragment from one cell (donor) to the cell body of another organism (recipient) |
Трансгендік ағзалар – геномында бөгде гендер бар ағзалар |
Трансгенные организмы – организмы, содержащие в геноме чужеродные гены |
Transgenic organisms – organisms containing foreign genes in the genom |
Трансгеноз – геннің (гендердің) бір ағзадан екінші ағзаға тасымалдау үдерісі |
Трансгеноз – процесс переноса гена (генов) из одного организма в другой |
Transgenic process of gene transfer from one organism to another |
Құрастырған: Қашағанова Ж.А.
1. № 23 тақырып. Геномика, протеомика және метаболономика
2. Мақсаты: Студенттерде қазіргі кездегі тірі ағзалардың, соның ішінде адамның геномының структуралық-функциональдық құрылымы туралы, сонымен бірге геномика және оның бағыттары туралы көзқарас қалыптастыру.
3. Тапсырмалар:
3.1. Эукариот геномының құрылымы. Геномның қозғалмалы элементтері.
3.2. Геномика - ген туралы ғылым.
3.3. Протеомика – ХХІ ғасыр биологиясы мен медицинасындағы жаңа бағыт.
3.4. Метаболономика және жаңа дәрілерді дайындау.
3.5. Биоинформатика және оның болашағы.
4. Орындау түрі – глоссария құрастыру.
-
Аллель – _______________________________________________
-
Амплификация - _________________________________________
-
Биоинформатика – _______________________________________
___________________________________________________________
-
Мәліметтер базасы – ______________________________________
-
Геном (қоры)кітапханасы -
-
Биочиптер-_______________________________________________
-
Вектор - _________________________________________________
-
Генетикалық код - _____________________________________
-
Гендік инженерия - _____________________________________
-
Ген – _________________________________________________
-
Геном – _______________________________________________
-
Геномика – ____________________________________________
-
Генетикалық карта - __________________________________
-
ДНҚ-полимеразалар – __________________________________
-
Гендік терапия - ______________________________________
-
Клондау - _____________________________________________
-
кДНК – ________________________________________________
-
Код генетикалық – ____________________________________
-
Кодон (триплет) – _____________________________________
-
Карта құрастыру – ______________________________________
-
Клон -_________________________________________________
-
Локус – ______________________________________________
-
Метаболомика – _________________________________________
-
Метаболоника __________________________________________
-
Метаболом -_____________________________________________
-
Нанотехнология – _______________________________________
-
«Адам геномы» жобасы - _____________________________
-
Протеом – _____________________________________________
-
Протеомика – ___________________________________________
-
Праймер – _____________________________________________
-
Псевдогендер - __________________________________________
-
Полиморфизм – _________________________________________
-
ПТР - _________________________________________________
-
Плазмида – _____________________________________________
-
Рестриктаза - _________________________________________
-
Рекомбинанттық ДНК - __________________________________
-
Ревертаза – _____________________________________________
-
РНомика – ______________________________________________
-
Сателлиттік ДНК – _____________________________________
-
Сұрыптаушы орта- ______________________________________
-
Секвенирлеу – __________________________________________
-
Трансформация – _______________________________________
-
Транспозон – __________________________________________
-
Тандемдік қатарлар-_____________________________________
-
Транскриптомика – _____________________________________
-
Транскриптом – _________________________________________
-
Токсикогеномика - _______________________________________
-
Салыстырмалы геномика– _____________________________
-
Функционалдық геномика – ______________________________
-
Эволюциялық геномика - ________________________________
5. Орындау критерийлері:
а) тақырыбы бойынша негізгі мәлеметтерді жинау және зерттеу;
б) жазбалар түрінде жазбаша құрастыру;
в) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;
г) рефератты жазу және бездендіру.
Глоссарияны құрастыруға қойылатын талаптар:
а) глоссария көлемі 50 терминнен аз болмауы керек;
б) глоссария сауатты түрде орындалу қажет, анық және толық анықтама берілуі керек;
в) қолданған әдебиеттердің тізімі дұрыс берілуі қажет.
6. Тапсыру мерзімі: «Жасушаның молекулалық биологиясы» тарауы бойынша рубеждік бақылауға дейін.
7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, ол 100% сәйкес келеді.
8. Әдебиеттер:
-
Арчаков А. И. Что за геномикой? – Протеомика. //Вопр. мед. химии, 2000. Т. 46, № 4.
-
С. 335–343.
-
Арчаков А.И. Биоинформатика, геномика и протеомика - науки о жизни XXI столетия /
-
Вопросы медицинской химии, № 1, 2000. URL: http://medi.ru/pbmc/8800101.htm (дата
-
обращения 12.10.2009)
-
Замятнин А.А. Блистающий мир белков и пептидов. //Биология. 2002. № 25–26. P. 8–13.
-
Ясный И.Е., Цыбина Т.А., Шамшурин Д.В., Колосов П.М.
-
Структурная геномика и медицина // Молекулярная медицина. 2009. — № 6. — С. 15—20.
-
Интернет сайттар:
http://www.bioinformatix.ru/proteomika/proteomika.-lider-nauki-xxi-veka.html
http://www.bioinformatix.ru/genomika/
http://www.bioinformatix.ru/metabolomika/
http://www.bioinformatix.ru/transkriptomika/
http://www.bioinformatix.ru/bioinformatika/.
9. Бақылау:
-
Геном туралы қазіргі заманғы түсінік.
-
Прокаиот геномының эукариоттан айырмашылығы.
-
Геномиканың медицина үшін маңызы.
-
Протеомиканы зерттеу болашағы.
-
Адам метаболизмі туралы ақпаратты БАҚ және дәрілер жасау үшін қолдану.
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
|
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
1 |
Гендiк (генетикалық) инженерия- молекулалық генетиканың қолданбалы бөлiмi, лабораториялық жолмен генетикалық структуралар мен тұқымы өзгертiлген организмдердi құрастыру әдістерiн және мүмкiндiктерiн зерттейдi |
Генная (генетическая) инженерия- прикладное направление молекулярной генетики, исследует возможности и способы создания лабораторным путем генетических структур и наследственно измененных организмов |
Gene
(genetic) engineering-
applied direction molecular genetics, explores the possibilities
and ways of creation of laboratory by genetic structures and
hereditarily modified organisms |
2 |
Молекулалық-генетикалық әдiстер - бұл ДНҚ қүрылысындағы түрлi өзгерiстердi, тіпті бірінші реттік нуклеотидттiк қатарына дейiн анықтауға мүмкiндiк беретiн әр түрлi әдiстердiң үлкен тобы.
|
Молекулярно-генетические методы - это большая и разнообразная группа методов, позволяющих выявить различные вариации в структуре ДНК, вплоть до расшифровки первичной последовательности нуклеотидов. |
Molecular-genetic
methods-
is a large and diverse group of methods, which allow to identify
variations in the DNA structure, up to decrypt the primary
sequence of nucleotides. |
3 |
ПТР (полимеразалық тiзбектiк реакция) - бүл in-vitro жағдайында ДНҚ-ны амплификациялау әдiсi. |
Полимеразной цепной реакции (ПЦР)- это метод амплификации ДНК в условиях in vitro. |
Polymerase
chain reaction (PCR)- is
a method of amplification of DNA in vitro. |
4 |
ДНҚ-зондтары- хромосомадағы сәйкес бөлiкпен комплементарлы байланысатын белгiлi нуклеотидтiк құрамы бар (керектi геннiң көшiрмесi) ДНҚ біртізбекті кесiндiлерi |
ДНК-зонды – одноцепочечные фрагменты ДНК с известным нуклеотидным составом (копия нужного гена), которые комплементарно связываются с соответствующим участком хромосомы. |
DNA-probes
-
single-stranded DNA fragments with the famous |
Құрастырған: Жүзжан Қ.Е.
1. № 24 тақырып. Гендік инженерия негіздері
2. Мақсаты: Гендік инженерия технологиясының негізгі принциптері мен әдістерін және олардың медицинада қолдануын зерттеу.
3. Тапсырмалар:
-
Гендік инженерия. Гендік инженерияның мақсаты.
-
Гендік инженерияның әдістері.
-
Генетикалық модифицирленген азық-түліктер
-
Медицинадағы гендік инженерияның болашағы және маңызы.
3.5. Гендік инженерияда қазақстандық ғалымдардың жетістіктері.
4. Орындау түрі – глоссарий құрастыру.
4.1. Aльтернативті сплайсинг –______________________________
___________________________________________________________
-
Амплификация – _________________________________________
___________________________________________________________
-
Антиген – _______________________________________________
___________________________________________________________
-
Ауторадиография - ______________________________________
___________________________________________________________
-
Бактериофаг – ___________________________________________
___________________________________________________________
-
Блотинг - _________________________________________________
___________________________________________________________
-
Вектор –________________________________________________
___________________________________________________________
-
Генетикалық код –______________________________________
___________________________________________________________
-
Гендік инженерия –_____________________________________
___________________________________________________________
-
Ген – __________________________________________________
___________________________________________________________
-
Геном – ________________________________________________
___________________________________________________________
-
Генотека - _______________________________________________
___________________________________________________________
-
Гендік терапия – ________________________________________
___________________________________________________________
-
Гибридома - ___________________________________________
_____________________________________________________________
-
ДНҚ-полимеразалар – ___________________________________
___________________________________________________________
-
Интрон – ______________________________________________
___________________________________________________________
-
ДНҚ клондау – ____________________________________
__________________________________________________________
-
Картирлеу – ________________________________________
___________________________________________________________
-
кДНК – ________________________________________________
___________________________________________________________
-
Космид - ______________________________________________
___________________________________________________________
-
Генетикалық код – ____________________________________
___________________________________________________________
-
Кодон (триплет) – _____________________________________
___________________________________________________________
-
Лигаза – ______________________________________________
____________________________________________________________
-
«Жабысқақ» ұштар – ___________________________________
____________________________________________________________
-
Комплементарлық – ____________________________________
____________________________________________________________
-
Локус – ________________________________________________
____________________________________________________________
-
Метилдеу – ____________________________________________
____________________________________________________________
-
ДНК маркері – ___________________________________________
____________________________________________________________
-
Модификация – __________________________________________
____________________________________________________________
-
Мутаген – ______________________________________________
____________________________________________________________
-
Мутация – ______________________________________________
____________________________________________________________
-
Цистрон – ______________________________________________
____________________________________________________________
-
Нуклеотид – _____________________________________________
_____________________________________________________________
-
Нозерн блотинг - _________________________________________
____________________________________________________________
-
Гираза – _______________________________________________
____________________________________________________________
-
Полиморфизм – __________________________________________
____________________________________________________________
-
Промотор - ______________________________________________
_____________________________________________________________
-
Ревертаза – _____________________________________________
____________________________________________________________
-
Рестрикция – ____________________________________________
____________________________________________________________
-
Рекомбинантты ДНК – ___________________________________
____________________________________________________________
-
Плазмида – _____________________________________________
____________________________________________________________
-
ПТР – __________________________________________________
____________________________________________________________
-
Скрининг - _____________________________________________
____________________________________________________________
-
Сплайсинг – ____________________________________________
____________________________________________________________
-
Рестрикциялық сайт – ____________________________________
______________________________________________________________
-
Саузерн блотинг - ______________________________________
____________________________________________________________
-
Трансгенді ағза – ________________________________________
____________________________________________________________
-
Трансдукция – __________________________________________
____________________________________________________________
-
Трансформация – ________________________________________
____________________________________________________________
-
Селективті орта – _______________________________________
____________________________________________________________
-
Фазмида - _______________________________________________
____________________________________________________________
4.52. Хроматин – _____________________________________________
____________________________________________________________
-
Хроматидалар – _________________________________________
____________________________________________________________
-
Хромосома – ____________________________________________
____________________________________________________________
-
Экзон – ________________________________________________
____________________________________________________________
-
Гендер экспрессиясы – ___________________________________
____________________________________________________________
-
Электрофорез – _________________________________________
____________________________________________________________
-
Ядролық тұқымқуалаушылық – _________________________
____________________________________________________________
-
Эндонуклеаза – _________________________________________
____________________________________________________________
-
Экзонуклеаза – _________________________________________
____________________________________________________________
5. Орындау критерийі:
а) тақырып бойынша негізгі әдебиеттерді таңдау және оқу;
б) жазбалар мен конспекттерді жазбаша құрастыру;
в) ақпараттарды өңдеу және жүйелеу;
г) рефератты жазу және құрастыру.
Глоссарий құрастыру талаптары:
а) глоссарий көлемі 50 терминнен кем болмау керек және анықтамасы;
б) глоссарий айқын және толық анықтамалармен сауатты жасалу керек;
в) әдебиет тізімі дұрыс құастырылу керек.
6. Тапсырыс мерзімі: «Молекулалық биология негіздері» бөлімінің рубеждік бақылауына дейін.
7. Бағалау критериі: 100-баллдық жүйе бойынша, ол 100% сәйкес келеді.
8. Әдебиеттер:
-
Албертс Б. и др. Молекулярная биология клетки. М., 1994.
-
Алиханян С.И., Акифьев А.П. Общая генетика. М., 1985.
-
Гинтер Е.К. Медицинская генетика. М., 2003.
-
Глеба Ю.Ю. Биотехнология растений. СОРОСовский образовательный журнал, № 6, 1998.
-
Жимулев И.Ф. Общая и молекулярная генетика. Новосибирск, 2006.
-
Лещинская И.Б. Генетическая инженерия. № 1, 1996.
-
Льюин Б. Гены. М., 1987.
-
Интернет сайттар:
http://www. nih.gov
http://genlink.wustl. edu
http://www. geneletter. org
http://www. wiley. co. uk/genetherapy
http://www. genom. gov.
9. Бақылау:
-
Рестриктаза қасиеттері және олардың ген трансфекциясындағы ролі.
-
Гендерді клондау этаптарын атаңыз.
-
Геннетикалық карта қалай құрастырылады және олардың маңызы қандай?
-
Рекомбинанттық ДНҚ алуда қандай әдістер қолданылады?
-
Гендік инженерияның қазіргі кездегі медицинадағы жетістіктері.
Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:
|
Қазақ тілінде |
Орыс тілінде |
Ағылшын тілінде |
1 |
Гендiк (генетикалық) инженерия- молекулалық генетиканың қолданбалы бөлiмi, лабораториялық жолмен генетикалық структуралар мен тұқымы өзгертiлген организмдердi құрастыру әдістерiн және мүмкiндiктерiн зерттейдi |
Генная (генетическая) инженерия- прикладное направление молекулярной генетики, исследует возможности и способы создания лабораторным путем генетических структур и наследственно измененных организмов |
Gene
(genetic) engineering-
applied direction molecular genetics, explores the possibilities
and ways of creation of laboratory by genetic structures and
hereditarily modified organisms |
2 |
Молекулалық-генетикалық әдiстер - бұл ДНҚ қүрылысындағы түрлi өзгерiстердi, тіпті бірінші реттік нуклеотидттiк қатарына дейiн анықтауға мүмкiндiк беретiн әр түрлi әдiстердiң үлкен тобы. |
Молекулярно-генетические методы - это большая и разнообразная группа методов, позволяющих выявить различные вариации в структуре ДНК, вплоть до расшифровки первичной последовательности нуклеотидов. |
Molecular-genetic methods- is a large and diverse group of methods, which allow to identify variations in the DNA structure, up to decrypt the primary sequence of nucleotides. |
3 |
ПТР (полимеразалық тiзбектiк реакция) - бүл in-vitro жағдайында ДНҚ-ны амплификациялау әдiсi. |
Полимеразной цепной реакции (ПЦР)- это метод амплификации ДНК в условиях in vitro. |
Polymerase
chain reaction (PCR)- is
a method of amplification of DNA in vitro. |
4 |
ДНҚ-зондтары- хромосомадағы сәйкес бөлiкпен комплементарлы байланысатын белгiлi нуклеотидтiк құрамы бар (керектi геннiң көшiрмесi) ДНҚ біртізбекті кесiндiлерi |
ДНК-зонды – одноцепочечные фрагменты ДНК с известным нуклеотидным составом (копия нужного гена), которые комплементарно связываются с соответствующим участком хромосомы. |
DNA-probes
-
single-stranded DNA fragments with the famous |