Құрастырушы: Нуртаева Қ.С.

1. № 2 тақырып. АВО жүйесі бойынша қан тобының генетикасы

2. Мақсаты: студенттерге АВО жүйесі бойынша қан топтарының генетикасының заманауи түсінігін, практикалық дәрігерлер үшін АВО жүйесі бойынша қан топтарының генетикасы және резус-фактор жүйесі жайлы білімді қалыптастыру

3. Тапсырма:

3.1. АВО жүйесі бойынша қан топтарының ашылу тарихы.

3.2. АВО антигендері.

3.3. Резус-фактор жүйесі.

3.4. Қан топтары және кейбір тұқым қуалайтын аурулардың даму қауіптілігі

3.5. Қан топтары бойынша сәкестілік және қан құю

3.6. Барлық қан топтары бойынша «әмбебап қан» шығару

4. Орындау түрі: презентация дайындау

5. Орындалу критерийлері:

а) тақырып бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және таңдап алу;

б) мәліметтерді жүйелеу және өңдеу;

в) рефераттың жоспарын дайындау;

г) библиографияны құрастыру;

д) «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша презентацияны құрастыру және дайындау

е) «Биолог» атты СҒҮ баяндау

Презентация жасауда қойылатын талаптар:

а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;

б) слайд саны 10-15 аспауы қажет;

в) презентация жасауда слайдқа үлкен текстер жазуға болмайды, жеңіл қабылданатын және сауатты жасалынуы қажет;

г) соңғы слайдта қолданған әдебиеттерді көрсету қажет.

6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімі бойынша аралық бақылауға дейін

7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, бұл 100% сәйкес келеді.

8.Әдебиеттер:

8.1. Бочков Н.П. Клиническая генетика М., 2004.

8.2. Генетика. Под ред. Иванова В.И.. М., 2006.

8.3. Гинтер Е.К. Медицинская генетика М., 2003.

9. Бақылау сұрақтары:

9.1. Қан топтарының типологиясы: АВО жүйесі, Rh- резус жүйесі, басқа да жүйелер

9.2. Адамның қан топтары бойынша сәйкстілігі

9.3. Қан топтарын анықтау; АВО жүйесі бойынша анықтау, АВО жүйесі бойынша өзіндік сәйкестілік сынамасы

9.4. Қан топтары бойынша мәліметтерді қолдану: қан құю, қан топтары мен денсаулық көрсеткіштері арасындағы байланыс, АВО жүйесі бойынша қан топтарының және резус фактордың елдерде таралуы

9.5. АВО жүйесі бойынша қан топтарының тұқым қуалауы

Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:

Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Қан топтары – иммунологиялық қасиетіне негізделген, құрамында арнайы антигендері бар қан топтары	Группы крови – групповая дифференциация крови на основе иммунологических свойств, обусловленных присутствием специфических антигенов	Groups blood – group differentiation based blood immunological properties to the presence of specific antigens
Антиген – қорғаныс иммундық реакция – антидене түзетін ағзаның бөгде заты (ақуыздар, полисахаридтер)	Антиген – чужеродные для данного организма вещества (белки, полисахариды), которые при поступлении вызывают защитную иммунную реакцию – образование антител	Antigen – foreign body part material (proteins, polysaccharides) which arrives at eliciting a protective immune response, antibody
Резус – фактор - это антиген (белок) который находится на поверхности эритроцитов, красных кровяных телец	Резус – фактор – эритроциттердің, қызыл қан түйіршіктерінің бетінде орналасқан антиген (ақуыз)	Rh – factor is an antigen (protein) that is on the surface of red blood cells

---

Құрастырған: Әлмұхамбетова С.Қ.

1. № 3 тақырып. Қартаюдың молекулалық-генетикалық механизмдері

2. Мақсаты: Қартаюдың молекулалық-генетикалық механизмдерін білу

3. Тапсырмалар:

3.1 Биологиялық үдеріс ретінде ағзаның қартаюы

3.2 Қартаю үдерісінің жалпы заңдылықтары. Қартаю кезінде болатын ағзадағы өзгерістер

3.3 Жасушалық қартаюдың механизмдері

3.4 Қартаюдың физиологиялық механизмдері

3.5. Қартаюдың молекулалық механизмдері

3.6. Биологиялық мәңгілікке тірі қалу жайлы түсінік: негізгі болжамдар

4. Орындау түрі: реферат дайындау.

5. Орындалу критерийлері:

Рефераттың құрылымы:

1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);

2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);

3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);

4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);

5) қорытынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);

6) әдебиеттер тізімі.

Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:

а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);

б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;

в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;

г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.

6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімі бойынша аралық бақылауға дейін

7. Бағалау критерийлері: 100 баллдық жүйесімен бағаланады, бұл 100%-ке сәйкес келеді.

8.Әдебиеттер:

1. Бочков Н.П. Клиническая генетика. М., 2004.

2. Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2004.

3. Гинтер Е.К. Медицинская генетика. М., 2003.

4. Лильин Е.Т. и др. Генетика для врачей. М., 1990.

5. Медицинская биология и генетика. Куандыкова Е.У. А., 2004.

6. Иванов В.И. и др. Генетика. М., 2006, с.430-601.

7. Заяц Р.Г., Бутвиловский В.Э., Рачковская И.В., Давыдов В.В. Общая и медицинская генетика. Ростов-на-Дону. 2002.

8. Умнов Д.Е. Медицинская генетика. М., 2005.

9. Хандогина Е.К. и др. Основы медицинской генетики. М., 2004.

9. Бақылау:

9.1. Қартаюдың себебі

9.2. Бос радикалдар

9.3. Хейфлик лимиті

9.4. Апоптоз және қартаю

9.5. Қартаю гендері

Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:

Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Апоптоз – бағдарланаған жасушалық өлім, жасушалардың физиологиялық өлімі	Апоптоз – программированная клеточная смерть, физиологическая гибель клеток	Apoptosis - process of programmed cell death, physiological cell death
Хейфлик шектеуі – сомалық жасушалар бөлінуінің шектелуі; жас келе жасушалар бөліну санының азаюы; оның негізінде сызықтық ДНҚ молекуласының соңының (теломерлерінің) әрбір репликациядан соң қысқаруы жатады	Лимит Хейфлика – ограничение количества клеточных делений соматических клеток; уменьшение количества делений клеток с возрастом; в его основе лежит укорочение концов линейных молекул ДНК (теломер) в процессе каждой репликации	Heyflick limit – limiting the number of cell divisions of somatic cells, it is based on the shortening of the ends of linear DNA molecules during each replicatiom

---

Құрастырған: Әлмұхамбетова С.Қ.

1. № 4 тақырып. Бағаналы жасушалар және олардың медициналық маңызы

2. Мақсаты: Студенттерде бағаналы жасушалар жайлы қазіргі кездегі көзқарастарды және оның клиникалық практикада пайдалану мүмкіндігін қалыптастыру.

3. Тапсырма:

3.1. Бағаналы жасушалардың зерттелу тарихы (БЖ).

3.2. Бағаналы жасушалар жайлы түсінік

3.3. Эмбрионалды бағаналы жасушалар

3.4. Ересек ағзаның бағаналы жасушалары

3.5. Бағаналы жасушаларды алу жолдары

3.6. Клиникалық практикада бағаналы жасушаларды қолдану

3.7. Бағаналы жасушаларды зерттеудің жетістіктері

4. Орындау түрі: презентация дайындау.

5. Орындалу критерийлері:

а) тақырып бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және таңдап алу;

б) мәліметтерді жүйелеу және өңдеу;

в) рефераттың жоспарын дайындау;

г) библиографияны құрастыру;

д) «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша презентацияны құрастыру және дайындау

е) «Биолог» атты СҒҮ баяндау

Презентация жасауда қойылатын талаптар:

а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;

б) слайд саны 10-15 аспауы қажет;

в) презентация жасауда слайдқа үлкен текстер жазуға болмайды, жеңіл қабылданатын және сауатты жасалынуы қажет;

г) соңғы слайдта қолданған әдебиеттерді көрсету қажет.

6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімі бойынша аралық бақылауға дейін.

7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, бұл 100%-ке сәйкес келеді.

8. Әдебиеттер:

1. Архив патологии, № 4, 2002.

2. Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2003.

3. Владимирская Е.Б., Румянцева А.Г. // Вопросы гематологии, онкологии и иммунопатологии в педиатрии. М., 2002, № 1.

4. Клиническая лабораторная диагностика, № 4, 2006.

5. Клиническая медицина, № 1, 2004.

6. Жалпы және медициналық генетика негіздері. Қуандықов Е.Ө., А., 2009

9. Бақылау:

9.1. Бағаналы жасушалардың қасиеті: артықшылығы және олардың медицинада қолдану қиыншылықтары.

9.2. Бағаналы жасушалардың номенклатурасы, эмбрионалдық бағаналы жасушалар (ЭБЖ), гемопоэтикалық бағаналы жасушалар (ГБЖ).

9.3. Бағаналы жасушаның ырғақтылығы.

9.4. Бағаналы жасушалар, гендік және жасушалық терапия мәселелері

Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:

Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Бағаналы жасушалар – маманданбаған немесе арнайыланбаған жасушалар	Стволовые клетки – не дифференцированные или не специализированные клетки	Stem cells - undifferentiated or no specialized cells

Құрастырған: Әлмұхамбетова С.Қ.

1. № 5 тақырып. Жүрек-қантамыр жүйесінің туа біткен ақаулықтары

2. Мақсаты: студенттерде дамудың туа біткен ақаулықтары жайлы түсінікті және олардың механизмдері, қоғамдық денсаулық сақтауға дамудың туа біткен ақаулықтардың әсерін қалыптастыру

3. Тапсырмалар:

3.1. Дамудың туа біткен ақаулығы жайлы түсінік, кездесу жиілігі

---

3.2. Клиникалық дисморфология: даму ақаулықтары, деформациялар, дизрупциялар

3.3. Даму ақаулықтарының пайда болуына генетикалық және орта факторларының әсері

3.4. Жүрек – қан тамырлар жүйесінің даму ақаулықтары: тамырлардың транспозициясы, жүрекалды және қарынша аралық ақаулықтар, ашық артериалды ағыс, аорта стенозы

4. Орындау түрі: презентация дайындау.

5. Орындау критерийлері:

а) тақырып бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және таңдап алу;

б) мәліметтерді жүйелеу және өңдеу;

в) рефераттың жоспарын дайындау;

г) библиографияны құрастыру;

д) «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша презентацияны құрастыру және дайындау

е) «Биолог» атты СҒҮ баяндау

Презентация жасауда қойылатын талаптар:

а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;

б) слайд саны 10-15 аспауы қажет;

в) презентация жасауда слайдқа үлкен текстер жазуға болмайды, жеңіл қабылданатын және сауатты жасалынуы қажет;

г) соңғы слайдта қолданған әдебиеттерді көрсету қажет.

6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімі бойынша аралық бақылауға дейін.

7. Бағалау критерийлері: барлығы 100 баллмен бағаланады, ол 100% сәйкес келеді.

8. Әдебиеттер:

8.1. Бураковский В.И., Бухарин В.А., Константинов С.А. и др. Врожденные пороки сердца. В.кн. Частная хирургия болезней сердца и сосудов. Под ред. В.И. Бураковского и С.А. Колесникова. М.: Медицина, 1967; 315 -23

8.2. Бураковский В.И., Бухарин В.А., Плотникова Л.Р. Легочная гипертензия при врожденных пороках сердца. М.: Медицина, 1975; 247

8.3. Амосов Н.М., Бендет Я.А. Терапевтические аспекты кардиохирургии. Киев: Здоровье, 1983; 33-96

8.4. Белоконь Н.А., Кубергер М.Б. Болезни сердца и сосудов у детей. Руководство для врачей. В 2 томах. – М.Медицина, 1987; 918

8.5. Бураковский В.А., Бухарин В.А., Подзолков В.П. и др. Врожденные пороки сердца. В.кн. Сердечно-сосудистая хирургия. Под ред. В.И. Бураковского, Л.А. Бокерия. М. Медицина, 1989; 345-82

8.6. Иваницкий А.В. Роль рентгенологического исследования в диагностике пороков сердца у детей. Педиатрия. 1985; 8 (7) 55-7

8.7. Белоконь Н.А., Подзолков В.П. Врожденные пороки сердца. М. Медицина, 1991; 352

8.8. Интернет сайттар:

http://www.cardiopapa.ru

http://www.rusmedserver.ry/patofiziologia/193.html

http://www.cardiolog.org/cardiohirurgia/54-vr-poroki/296-razvitie-sss.html

9. Бақылау:

1. Деформацияның даму ақаулықтарынан ерекшелігі неде?

2. Тамырлардың транспозициясы дегеніміз не?

3. Боталлов ағысы дегеніміз не?

Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:

Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Атрезия – туа біткен түтiктiң немесе тесiктiң болмауы	Атрезия – врожденное отсутствие естественного отверстия	Atresia - congenital absence of natural body orifice
Стеноз - қуысты мүшенiң тарылуы	Стеноз - сужение отверстия	Stenosis – narrowing in a blood vessels
Жүрек ақаулары – туа біткен немесе жүре пайда болған жүрек бөліктерінің морфологиялық өзгерісі, үлкен және кіші қан айналым шеңберлері бойынша жүретін қан ағысының бұзылысы.	Пороки сердца – врожденные или приобретенные морфологические изменения клапанного аппарата, перегородок, стенок сердца или отходящих от него крупных сосудов, нарушающие передвижение крови внутри сердца или по большому и малому кругом кровообращения	Heart defects – congenital or acquired morphological changes in valvular, heart walls or large vessels that interfere with movement of blood within the heart or on the large and small circles of blood

---

Құрастырған: Әлмұхамбетова С.Қ.

1. №6 тақырыбы. Қазақстанның экологиялық қолайсыз аймақтарындағы

тұрғындарының денсаулығы

2. Мақсаты: Бұрынғы Семей ядролық полигоннындағы, Арал өңіріндегі қалыптасқан экологиялық ситуациялар және оның тұрғындарының денсаулығы.

3. Тапсырма:

3.1. Семей ядролық полигонын зонасындағы жағымсыз негізгі экологиялық фактордың әсері.

3.2. Арал өңірінің негізгі жағымсыз факторлары.

3.3. Бұл аймақтардағы тұрғындардың денсаулығын зерттеулердің нәтижелері.

4. Орындау түрі: реферат дайындау.

5. Орындалу критерийлері:

а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;

б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;

в) реферат жоспарын құру;

г) библиография құрастыру;

д) рефератты жазу және бездендіру.

Рефераттың құрылымы:

1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);

2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);

3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);

4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);

5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);

6) әдебиеттер тізімі.

Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:

а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);

б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;

в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;

г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.

6. Тапсыру мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» бөлімдері бойынша аралық бақылауға

дейін.

7. Бағалау критерийлері: 100 баллдық жүйесімен бағаланады, бұл 100 %-ке сәйкес

келеді

8. Әдебиеттер:

8.1. Вахненко Д.В., Гарнизоненко Т.С., Колесников Биология с основами экологии.

Ростов-на-Дону, 2003.

8.2. Информационный экологический бюллетень РК за 4 квартал, А., 2001.

8.3. Информационный экологический бюллетень РК за 2,3 кварталы, А., 2002.

8.4. Коробкин В.И., Передельский Л.В. Экология. Ростов-на-Дону, 2000.

8.5. Одум Ю. Экология. М., 1996.

8.6. Петров К.М. Общая экология: взаимодействие общества и природы. СПб, 1998.

8.7. Здоровье населения Республики Казахстан и деятельность организаций

здравоохранения в 2005 г.//Стат. сб. Астана-Алматы, 2006. 260 с.

8.8. Окружающая среда и устойчивое развитие в Казахстане//Обзор Сер. Публ. ПРООН

Казахстан № 06. Алматы, 2004. 210 с

8.9. http://www.volnakz.com/geografiya/ekologicheskie-problemy-v-respublike-kazahstan/

8.10. www.amu.kz/...s.../disertasiatureshkevish.%20Word.docx‎

8.11. www.group-global.org/storage_manage/download_file/8744‎

---

Смотрите также файлы

• МОЛЕКУЛАЛЫҚ БИОЛОГИЯ silabus.doc

• Микропрепараты с фото.docx

• Микробиология, первый этап.doc

• Mikra_Zhana.doc

• Тесты по микробиологии.doc