Файл: Е) Б. з 451 жыл Еділ (Аттила) жнінде нды дерек алдыран.docx

1. Еділ (ғұн) жауынгерлерінің Галлиядағы Каталаун даласындағы шайқасы болған жыл

А) Б.з.б.55 жыл

В) Б.з.б 93 жыл

С) Б.з 193 жыл

D) Б.з.б 352 жыл

Е) Б.з 451 жыл

2. Еділ (Аттила) жөнінде құнды дерек қалдырған

А) Ктесий

В) Прийск

С) Аррион

D) Герадот

Е) Торг

3. Шығыстанушы Л.Н.Гумилевтің мәлімдеуінше ғұн державасының пайда болған мерзімі

А) Б.з.б. 306 ж.

В) Б.з.б. 420 ж.

С) Б.з.б. 509 ж.

D) Б.з.б. 209 ж.

Е) Б.з.б. 109 ж.

4. Ғұндар мен Қытай елі арасындағы соғыс қимылдары созылған уақыт

А) 100 жылдан астам

В) 300 жылдан астам

С) 1 ғасыр бойы

D) 200 жылдан астам

Е) жарты ғасыр

5. "Атилла" операсын жазған италиян композиторы

А) Бах

В) Джузеппе Верди

С) Шоппен

D) Дж.Куани

Е) Чайковский

6. Қытай деректерінде "ғұн" атауының пайда болған кезі

А) Б.з.б ІУ ғасыр

В) Б.з.б ІІІ ғасырдың аяғы

С) Б.з І ғасыр

D) Б.з.б І ғасырдың Басы

Е) Б.з.б У ғасырдың ортасы

7. Ғұндар жөнінде маңызды дерек қалдырған

А) Ктесий

В) Торг

С) Герадот

D) Марцеллин

Е) Страбон

8. Ғұндар мемлекеті әскери жүйе бойынша

А) 2 қанатқа бөлінген

В) 3 қанатқа бөлінген

С) 4 қанатқа бөлінген

D) 5 қанатқа бөлінген

Е) бөлінбеген

9. Атилланы ғылымға енгізген қазақ ғалымы

А) М. Жұмабаев

В) Ә.Марғұлан

С) Ш.Уәлиханов

D) Е.Смағұлов

Е) М.Қашқари

10. "Жер дегеніміз - мемлекеттің негізі, оны қалай береміз" деген ғұн басшысы

А) Чжи-Чжи

В) Мұқан

С) Аттила

D) Бумын

Е) Мөде

11. "Ғұндар жақсы шыныққан, олар отты да қажет етпейді" деп жазған

А) Ктесий

В) Страбон

С) Герадот

D) Марцеллин

Е) Торг

12. Ғұн мемлекетіндегі ру саны

А) 14

В) 9

С) 24

D) 12

Е) 7

13. "Еділ" (Атилла) атымен аталатын өзен

А) Ертіс

В) Енисей

С) Волга

D) Баикал

Е) Дунай

14. Қытай деректеріндегі ғұн басшысы лауазымы:

А) "Гуньмо

В) "Күнби"

С) "Хан"

D) "Патша"

Е) "Шаньюи"

15. Ғұндардың негізгі өмір салты

А) Отырықшылық

В) Көшпелі өмір

С) Қолөнер кәсіпшілігі

D) Сауда-саттық

Е) Егіншілік

16. Ғұн мемлкетінің оңтүстік және солтүстік болып бөлінген мерзімі

А) Б.з.б. 55 жыл

В) Б.з.б.255 жыл

С) Б.з.б.93 жыл

D) Б.з.93 жыл

Е) Б.з.б.165 жыл

17. Ғұн әміршісінің сарайы туралы сипаттап жазған

А) Страбон

В) Герадот

С) Ктесий

D) Прииск

Е) Торг

18. Ғұн державасының негізін қалаған

А) Чжи-Чжи

В) Мұқан

С) Аттила

D) Мөде

Е) Бумын

19. Ғұн әскерлерінің негізгі құрамы

А) Жаяу әскер

В) Арбалы әскерлер

С) Жалдамалы әскерлер

D) Атты әскерлер

Е) Қамал бұзғыштар

20. Ғұндардың шығыстан батысқа қарай жылжуы басталған мерзім

А) Б.з.б. ІУ ғ.

В) Б.з.б. ІІІ ғ.

С) Б.з.б. ІІ ғ

D) Б.з. ІІІ ғ.

Е) Б.з. ІІ ғ.

21.Солтүстіктегі ғұндарды өздерінің тәуелсіздігін сақтап қалу үшін батысқа бастаған

А) Чжи-Чжи

В) Мұқан

С) Аттила

D) Бумын

Е) Мөде

22. Ғұндар туралы дерек беретін

А) Парсы жазбалары

В) Қытай деректері

С) Рим жылнамалары

D) Византия деректері

Е) Иран жазбалары

23. Ғұн шаньюйінің жақын туыстары иеленген лауазым

А) "Тархан"

В) "Сұлтан"

С) "Түменбасы"

D) "Жабғу"

Е) "Уәзір"

24. «Ғұн-түріктердің арғы атасы» деген

А) Ш.Уәлиханов

В) Ә.Марғұлан

С) М.Қашқари

D) М. Жұмабаев

Е) Е.Смағұлов

25. Қазақстан жеріндегі ежелгі тайпалардың түркіленуін жүзеге асырған

А) Ғұндар

В) Қаңлылар

С) Үйсіндер

D) Сарматтар

Е) Сақтар

26. Ғұн мемлекетіндегі Түменбасы әскерінің құрамы

А) 100 мың атты әскер

В) 150 мың атты әскер

С) 50 мың атты әскер

D) 20 мың атты әскер

Е) 10 мың атты әскер

27. Ғұндарда опасыздық жасағандарға берілген жаза түрі

А) Елден аластатылды

В) Құлдыққа сатты

С) Айыптының бетін тілді

D) Дүре соқты

Е) Өлім жазасы

28. Ғұн мемлекетінің саяси күшейген кезі

А) Б.з.б.У ғ.-б.з.б.І ғ.аралығы

В) Б.з.б.ІУ ғ.-б.з.б.ІІІ ғ.аралығы

С) Б.з.б.ІІІ ғ.-б.з.б.ІІ ғ.аралығы

D) Б.з.б. ІІ ғ.-б.з.б. І ғ. аралығы

Е) Б.з.б.ІІ ғ.-б.з.ІІІ ғ.аралығы

29. "Халықтардың ұлы қоныс аударуын" бастаған

А) Сақтар

В) Қаңлылар

С) Үйсіндер

D) Сарматтар

Е) Ғұндар

30. Ғұн мемлекетінде ақсақалдар кеңесі жылына

А) 5-рет шақырылды

В) 6-рет шақырылды

С) 3 рет шақырылды

D) 2-рет шақырылды

Е) 1-рет шақырылды

31. Рим империясына қауіп туғызған ғұн басшысы

А) Мөде

В) Чжи-Чжи

С) Еділ

D) Мұқан

Е) Бумын

32. Ғұндардың ру көсемдері

А) Түменбасылар

В) Сюбашылар

С) Билер

D) Сұлтандар

Е) Ақсақалдар

33. Ғұн билеушісі Чжи-чжимен одақ құрып үйсіндермен соғысқан ел

А) Парсылармен

В) Қаңлылармен

С) Қытайлармен

D) Сарматтармен

Е) Сақтармен

34. Аттиланың (Еділ) шамамен өмір сүрген жылдары

А) 100-156 жылдар

В) 210-270 жылдар

С) 270-334 жылдар

D) 334-400 жылдар

Е) 400-453 жылдар

35. Ғұндарда бұйымдарды безендіру үшін қолданылған негізгі бейне

А) Үй жануарлары

В) Құстар бейнесі

С) Жабайы аңдар

D) Әр түрлі өрнектер

Е) Адам бейнесі

36. Ғұндар кезеңін қамтитын аралық

А) Б.з.б. У ғ.-б.з.б. І ғасырлар

В) Б.з.б. УІ ғ-б.з. У ғасырлар

С) Б.з.б. ІІІ ғ.-б.з. IV ғасырлар

D) Б.з.б. ІУ ғ.-б.з. ІІІ ғасырлар

Е) Б.з.б. ІІ ғ. -б.з. ІІ ғасырлар

37. Ғұн державасының негізін қалаған
А) Мөде

В) Мұқан

С) Аттила

D) Бумын

Е) Чжи-Чжи

38. Енисей жағалаулары мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа
А) Cақтар

В) Қаңлылар

С) Үйсіндер

D) Сарматтар

Е) Ғұндар

39. Ғұн билеушісі Еділдің қайтыс болған уақыты
А) 93 жыл

В) 193 жыл

С) 453 жыл

D) 480 жыл

Е) 253 жыл

40. Ғұндар өсірген үй малдары

А) Сиыр мен қойды ғана

В) Малдың барлық түрін

С) Жылқы мен қойды ғана

D) Жылқы мен түйені ғана

Е) Жылқы мен ешкіні ғана

41. Ғұндардың астық сақтайтын орындары
А) Аулалар

В) Арнайы үй сыртындағы ұралар

С) Үй-жайлардың іші

D) Үңгірлер

Е) Қора-қопсы орындар

42. Ғұндардың негізгі баспанасы
А) Ағаш үйлер

В) Күркелер

С) Тастан өрілген үйлер

D) Қам кірпіш үйлер

Е) Киіз үйлер

43. «Бір көрген адам оның азиялық екенін бірден айтады. Басы үлкен, орта бойлы, мығым денелі. Қараған жерін тесіп өтетіндей, көқарасы сұсты. Көзқарасы шапшаң, сенімді. Даусы күмістей сыңғырлаған, құлаққа жағымды.» деп жазған.

A) Приск

B) Сыма Цянь

C) Полибий

D) Марцелин

E) Гумилев

44. Каталауан (Галлия) шайқасында шығын болған әскер саны

A) 500 мың

B) 120 мың

C) 160 мың

D) 20 мың

E) 80 мың

45. Тәуелсізідігінен айырылып, Хань Қаңлы империясына бағынышты болған ғұндар тәңірқұты

A) Түмен

B) Мөде

C) Қаршыға

D) Хуханье

E) Аттила

46. Ғұндардың күш-қуаты туралы «Ғұндардың құдіреттілігі сондай, шаньюй сенімтабағымен көрші елдерге барды, ол елдер бірінші елден екінші елге шығарып салып, азық-түлікпен қаматмассыз етіп отырды.» деп жазған.

A) Қытай деректері

B) Парсы дерекері

C) Рим дерекектері

D) Грек жазбалары

E) Жапон жазбалары

47. Б.з.б V-ғ 30 ж – Еділ Руминия мен Венгриядағы ғұндарды біріктіріп, Рим империясына шабуылдаған ғұн патшассы A) Түмен

B) Мөде

C) Қаршыға

D) Хуханье

E) Аттила

48. «Ғұндар жақсы шыныққан, олар атты да керек етпейді. Олар тау мен орманда көшіп жүреді, жас кезінен ыстық-суыққа,шөлге үйренген.» деп жазған A) Приск

B) Сыма Цянь

C) Полибий

D) Марцелин

E) Гумилев

49. Панония мен Мезияны жулап, Францияға өтткен ғұн патшасы A) Түмен

B) Мөде

C) Қаршыға

D) Хуханье

E) Аттила

50. Бұйымға сәндік үшін түрлі-түсті заттар жапсыру әдісі A) Безендіру

B) Дәнекерлеу

C) Зерлеу

D) Қапсыру

E) Тесу

51. Ғұн империясының басқару тобы ру-тайпа ақсүйектерінен құралған. Бекзадалар «Аспанға, Жерге, ата-баба аруағына және көктегі тәңірге арнап құрбандық шалу үшін»жылына неше рет ақсақалдар кеңесіне шақырылды A) 6 рет

B) 2 рет

C) 5 рет

D) 3 рет

E) 1 рет

52. Б.з.б. II – б.з. IV ғасырларда болған тарихи оқиға

A) Ғұн империясы гүлденді

B) Ғұн империясы құрылды

C) Ғұндардың шығыстан батысқа қарай көшуі

D) Ғұн империясы құлады

E) Ғұндар империяға басып кірді

53. Инкрустация дегенімі

A) Бұйымға оюлы өрнек салу

B) Асыл тастарды кіріктіріп, орнату

C) Бұйымның астына үшбұрыштарды жабыстыру

D) Жіңішке сымды ширата өрнектеу

E) Әшекейге алтын жалату

54. Шығыста “шығыс ху” тайпаларын бағындырған, батыста юечжи тайпаларына жорықтар жасаған ғұн билеушісі:

A) Мөде

B) Аттилла

C) Чжи Чжи

D) Лаушан

E) Маодун

55. Әр түрлі қауымдық топттардың негізінде жаңа құрамдағы туыстас тайпаның немесе халықтың қалыптасуының ғылыми атауы

A) Этнография

B) Антрпология

C) Топономика

D) Этногенез

E) Археология

56. Ғұн басшысы Мөденің мұрагері

A) Лаушан

B) Чжи чжи

C) Аттила

D) Бумын

E) Тардуш