8-сынып. 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

Бөлім «Қазақстанның айтыс өнері мен сөз мәдениеті»

Оқу мақсаты 8.3.2.1 Публицистикалық стильдің (мақала, интервью, қысқа очерк, жолдаулар) тілдік ерекшеліктері арқылы мәтіндердің жанрын анықтау

8.4.1.1 Мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтап, шағын мақала, пікір, интервью жазу

Бағалау критерийі Білім алушы

• 
  мәтіндегі (мақала, интервью, қысқа очерк, жолдаулар) жанрға қатысты ерекшелікті анықтайды
  
• 
  шағын мақала, пікір, интервью жазуда жанрлық және стильдік ерекшелігін сақтайды
  

Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану

Орындау уақыты 15-20 минут
Тапсырма Мәтіндерді оқып, жанрлық ерекшеліктеріне талдау жасаңыз және сұрақтарға жауап беріңіз.
Бабаларымыз ежелден «Өнер алды – қызыл тіл» деп сөз өнерін аса жоғары бағалаған. Ақындар сөз сайысы кезінде жеңіске жетудің жолын іздеп, нақты дәлелдер келтіріп, сөзбен жеңген.

Айтыста ақындардың импровизациясы, логикасы мен дәлелінің күштілігі анық байқалуы тиіс. Сөз өнерінің, образды, көркем ойлардың тілдік көрінісін айтыс өлеңдерінен көреміз.

Ақындар тіліндегі көркем құралдарының бірі – мақал-мәтелдер. Мақал-мәтелдердің көпшілігі игі қасиеттерге үндеу, уағыздау сипатында болады. Мақал-мәтелдердің ерекшелігі – мазмұны терең, аз сөзбен көп мағына береді және көпшілігі есте тез сақталады. Айтыс өлеңдеріндегі мақал-мәтелдер тілдің эстетикалық қызметін күшейтіп, өлең сөзді әсерлі етеді. Ал қанатты сөздер мен мақал-мәтелдер әдеби тілімізді байытуға қосқан айтыс ақындарының үлесі екендігін көрсетеді.

1. 
   Мәтіннің жанрын анықтаңыз ________________
   

1. 
   Бабаларымыз ежелден нені аса жоғары бағалаған?
   

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. 
   Айтыста ақындардың қандай қасиеті байқалуы тиіс?
   

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. 
   Ақындар тіліндегі көркем құралдарының бірі не?
   

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. 
   Айтыс өлеңдеріндегі мақал-мәтелдер қандай қызмет атқарады?
   

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

---

2. Мәтіннің жанрына тән 2 ерекшелікті белгілеңіз.
А) кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдер қамтылады.

В) өзекті мәселе талқыланып, автор көзқарасы жазылады.

С) көтерілген мәселе диалог түрінде жазылады.

D) шығарманың тіл ерекшелігі, көркем тәсілдері жазылады

Е) оқиғаларды талдап, бағалайды, оқырмандарға түсіндіреді.
Сөздерді сәйкестендіру
Суырыпсалма рифма

қарсылас пара

шешен слушатель

ұйқас импровизатор

тәңірі поэтический

жұп оратор

тыңдарман бог, всевышний

ақындық противник

4.Өзіңіз таңдаған айтыскер ақынның бірі туралы мәлімет жазыңыз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Бағалау критерийі	№ тапсырма	Дескриптор	Балл
		Білім алушы
Мәтіндегі (мақала, интервью, қысқа очерк, жолдаулар) жанрға қатысты ерекшелікті анықтайды	1 2 3	мәтін жанрын жазады; сұрақтарға жауап береді	1 4
		анықталған жанрға сай 2 ерекшелікті белгілейді; сөздерді сәйкестендіреді	1 1 4
		Айтыскер ақын туралы мәлімет жазады.	1
		Қатесіз жазады; Нақты мәлімет жазады; Кезектес салалас құрмалас сөйлем құрайды	1 1 1
Барлығы				15

---

---

Смотрите также файлы

• Зертханалы жмыстарды таырыбы Мерзімі.docx

• Страховая пенсия по старости.pptx

• Контрольная работа по дисциплине Правовые основы железнодорожного транспорта.pdf

• оамды экологиялы озалыстар азаматты оамды алыптастыруды крсеткіші.docx

• Договор мены является консенсуальным, возмездным, двусторонним 2.docx