ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 05.12.2023
Просмотров: 50
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Іргетастың шартты көлемін осы формула арқылы анықтаймыз:
Ростверктің көлемі және қабырғаның жерасты бөлігі:
Іргетастың 1 м кететін қаданың шартты көлемі тең:
Іргетастың 1 м кететін топырақтың шартты көлемі тең:
Іргетастың шартты салмағы:
1 м қабырғаға сай келетін қаданың салмағы:
Ростверктің салмағы:
Онда іргетас төсемінің шартты қысымы мынаған тең:
Сурет.1 Топырақ бойынша аспалы қаданың есептік кедергісін анықтауға арналған есептік сұлбасы.
Іргетастың шартты көлемі үшін топырақтың меншікті салмағының орташа мәнін табамыз:
байланысты кестеден мына коэффициенттерді аламыз: 
Онда есептік қарсыласу:
Іргетас төсемінің орташа қысымы мынаған тең:
– қадалы іргетасты есептеудегі шарт шекті күйлердің екінші тобына сай келеді.-
Іргетастың рационалды түрін таңдау. Есеп 5
1 нұсқа – монолитті ленталық іргетас, b = 2,8м;
2 нұсқа - қҧрамалы ленталық іргетас b = 2,8м;
3 нұсқа – қадалы іргетас, 3030 қималы және 6 м ұзындықтағы темірбетонды қада. Шешуі: 1м ұзындықтағы қабырға бөлігіне іргетас тұрғызудағы орындалатын негізгі жұмыс түрлерінің ТЭК салыстыру негізінде таңдаймыз.
Кесте 2
Іргетастың нұсқаларына ТЭК
| № | Жұмыстың атауы | Өлш. бірл. | Нұсқа | Көлем | Құны, тг | Еңбексыйымдылығы, ад/күн | ||
| Бірл. | Барлығы | Бірл. | Барлығы | |||||
| 1 | Топырақты өңдеу жұмысы | м3 | 1 2 3 | 5,32 5,32 1,16 | 892,52 892,52 892,52 | 4748,1 4748,1 1035,32 | 0,26 0,26 0,26 | 1,38 1,38 0,30 |
| 2 | Іргетас астын дайындау жұмысы | м3 | 1 2 3 | 0,43 0,43 - | 2438 2438 - | 1048,3 1048,3 - | 0,13 0,13 - | 0,06 0,06 - |
| 3 | Монолитті темірбетонды іргетасты құю | м3 | 1 2 3 | 0,84 - 0,6 | 6000 - 6000 | 5040 - 3600 | 0,38 - 0,38 | 0,32 - 0,23 |
| 4 | Құрамалы іргетасты тұрғызу | м3 | 1 2 3 | - 0,84 - | - 9858 - | - 8280,7 - | - 0,42 - | - 0,35 - |
| 5 | Темірбетонды қаданы батыру | Дана | 1 2 3 | - - 1,08 | - - 18740 | - - 20240 | - - 0,98 | - - 1,06 |
| 6 | Гидроизоляция | м2 | 1 2 3 | 6,4 6,4 5,6 | 127 127 127 | 814,1 814,1 712,32 | 0,047 0,047 0,047 | 0,3 0,3 0,26 |
| | Қорытынды | | 1 2 3 | | | 11650,5 14891,2 29300,5 | | 4,21 4,90 4,59 |
ТЭК талдауы көрсеткендей, тиімдірек нұсқа бұл монолитті ленталық іргетасты таңдау. Бірақта құрамалы іргетасқа жұмсалатын материалдық және еңбек шығыны аз және басқаларынан индустриалдырақ, сондықтан да екінші нұсқаны таңдаймыз.
Қорытынды
ТЭК талдауы көрсеткендей, тиімдірек нұсқа бұл монолитті ленталық іргетасты таңдау. Бірақта құрамалы іргетасқа жұмсалатын материалдық және еңбек шығыны аз және басқаларынан индустриалдырақ, сондықтан да екінші нұсқаны таңдаймыз. Ғимараттардың жер асты бөлігін ылғалдықтан, жер асты сулары және қияңқы ортаның әсерінен қорғау
Жер асты сулары арнайы шарттарға сәйкес топырақты нығайтуы мүмкін. Жиі шаю және еру бір уақытта болады. Шаю дегеніміз қозғалыстағы су жыныстың ұсақ бөлшектерін басып алып және өзімен бірге алып кетуін (механикалық суффозия) айтамыз. Мұндай шаю көбіне жыныстың еруімен (химиялық суффозия) жүреді, бұл судың минералдық деңгейіне байланысты тау жынысының шаю және еруі бірге әрекет етуі нәтижесіне байланысты, сонымен қатар оларда бостық пайда болуы мүмкін, бұл жағдай құрылыс процесін қиындатады. Бұл геологиялық процестер тұзды топырақ таралған аудандарда сипатталады.
Жер асты суларының қысымына, деңгейіне және қияңқы түрлеріне байланысты: гидроизоляция, антикоррозиялық қорғау қабаты, іргетас материалы, жертөле едендерінің конструкциясы және т.б. деген типтерге бөлінеді. Сонымен қатар ғимарат қабырғасын капиллярлық ылғалдан қорғау жағдайларын қарау керек. Гидроизоляция конструкциясы сызбада жүргізілген қималарда көрсетіледі.
Бұл бөлімде шұңқырлардың тұрақтылығын қамтамасыз ететін табиғи негіз топырақтарының табиғи құрылым сақтау жұмыстарының өндіріс ерекшеліктерін көрсету керек.
Іргетасты тұрғызу жөніндегі құрылыс-монтаждық ұйым жұмысының маңызды шарты – негіз топырақтың табиғи құрылымын сақтау болып табылады. Сондықтан шөккен кезінде шұңқыр түбіндегі төменгі құрылымдық беріктікке және динамикалық күштердің әсерінен тез қирайтын қасиеттерге ие әлсіз суға қаныққан сазды топырақтарға құрылыстық қасиеттерін сақтайтын механизмдер қолдану қажет.
Құрылыс жұмыстарында іргетастарды шекті қысылған мезгілдерде және топырақтарды әсіресе жаңбырлы кездерде дымқылданудан сақтай отырып тұрғызу керек. Шұңқырды өңдеу кезінде атмосфералық немесе жер асты суларының шұңқыр түбінде жиналуына рұқсат етілмейді, егер жиналса негіз топырақтарының физика-механикалық қасиеттерінің нашарлауына әсер етеді.
Сонымен қатар негіз топырақ құрылыстық қасиеттерін алдын-ала жасанды жақсартуымен жұмыстардың өндірісін суреттеу керек.
Жер асты суларының жоғары деңгей кезінде: шұңқырды құрғату; су құйылуының есеп-қисабын; су шайқауына арналған механизмдерді таңдау; шпунтты қабырға құрылғысы және т.б. жөнінде мәселені шешу қажет.
Қазаңшұңқырды орнату бойынша жер қазатын машиналардың түрін және жұмыстың өндіру тәсілін көрсету қажет. Бұл ретте негіздік топырағының табиғи күйде сақтауға бағытталған шараларды көрсету керек. Қазаңшұңқыр қабырғасының тұрақтылығын қамтамасыз ету шараларына ерекше көңіл аудару керек. Қазаңшұңқырда табиғи еңістерді орнатқанда бойынша еңістің тіктігін, қазаңшұңқыр түбінің, үстінің өлшемдерін және қажетті белгілерді (ғимарат өсіне байламмен) белгілеу қажет. Терең қазаңшұңқырдың қабырғасын арнайы қоршаулармен бекіту керек. Қазаңшұңқырдың құрылымы (жоспар мен кескін) сызбада келтіріледі.
Топырақ суларының деңгейі қазаңшұңқыр түбінен 0,5 м кіші тереңдікте орналасқан жағдайда құрылыстық су төмендету қолданылады. Топырақ жағдайларына байланысты су төмендетудің тәсілін таңдап алу қажет және сызбада есепсіз сұлбасын көрсету керек.
Жұмыстың өндіру тәсілін таңдаған кезде іргетас түрін (таспалы, бағаналы, құрама, тұтасқұймалы т.б.), ғимараттың құрылымдық ерекшеліктерін (жертөленің болуы және т.б.) құрылыс алаңшасының инженерлік – геологиялық және гидрогеологиялық жағдайларын ескеру қажет. Оқу құралымен танысқан соң, жұмысты өндірудің қабылданған технологиясына қысқаша сипаттама беру керек.
Егер де негізгісі ретінде соғылмалы қададан іргетас қарастырылса, онда қадалы құралдардың алынатын түрін қосымша көрсету керек.
Жертөле бар болған жағдайда және жер асты суларының жоғары деңгейінде суоқшаулау өңделеді. Суоқшаулау құрылымдарын, және т.б. мәліметтері бойынша алған дұрыс. Жертөле еденінің құралымдары жер асты сулардың (болған жағдайда) қысымына төтеп беруге тиісті. Курстық жобада су қысымына құралымдарды есептеу қажет емес.
Жертөлені дымнан қорғағанда екі – төрт қабатпен жағылатын боямалы суоқшаулау қолданылады.
Су оқшаулау құрылымдары жобаның графикалық бөлігінде келтірілетін қималарда көрсетіледі.
Бұл курстық жұмыстың жалпы мақсаты іргетастарды орналастыру, яғни іргетастарды салмастан бұрын, оған әсер ететін сыртқы және ішкі күштерге байланысты, топырақтың құрамына байланысты зерттеулер жүргізіледі. Құрылыс жүргізілетін жердің топырағына байланысты іргетастар салынады. Мысалы: бір жерде топырақ бос болуы мүмкін немесе беткі және астыңғы қабаты жердің қатты болып, ортасы бос болуы мүмкін.
Ғимараттың негізі іргетастан тұратыны бәріне белгілі. Жүргізілетін құрылыс жұмысының беріктігі, орнықтылығы, ұзаққа шыдамдылығы да іргетасқа байланысты болады. Іргетастың түрін таңдау құрылыстың жүргізілетін ауданына, сол жердің ауа-райына, топырақтың түріне, жер асты су деңгейіне, ғимараттан түсетін жүкке байланысты таңдалады.
Ғимараттың негізі іргетастан тұратыны бәріне белгілі. Жүргізілетін құрылыс жұмысының беріктігі, орнықтылығы, ұзаққа шыдамдылығы да іргетасқа байланысты болады. Іргетастың түрін таңдау құрылыстың жүргізілетін ауданына, сол жердің ауа-райына, топырақтың түріне, жер асты су деңгейіне, ғимараттан түсетін жүкке байланысты таңдалады.
Мен бұл курстық жұмыста іргетас шөгуін, қадалы іргетас есебін есептедім. Мұнда іргетастың түрін есепке ала отырып, құрылыс аумағының инженерлік - геологиялық шарттарын қарастырдық. Есептеу барысында монолитті- ленталы іргетас түрі таңдалып, оның ең тиімді екені дәлелденді.
Әдебиеттер тізімі
1. В072900 - «Құрылыс» мамандығы студенттерінің «Геотехника 2» пәнінен курстық жобаларды орындаулары бойынша ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
2.Берлимов, М.В. Основания и фундаменты / М.В. Берлимов. – М. : Высшая школа, 1999. – 319 с.
3.Далматов, Б.И. Основания и фундаменты. Ч. 2. Основы геотехники / Б.И. Далматов, В.Н. Бронин, В.Д. Карлов. – М. : АВС, 2002. – 392 с.
А. Проектирование фундаментов зданий и подземных сооружений / Б.И. Далматов и [др.]. – М. : АВС, 2001.
Б. Механика грунтов, основания и фундаменты / С.Б. Ухов и [др.]. –
М. : Высшая школа, 2002. – 566 с.
Қосымша әдебиеттер:
1. Бакенов, Б.Б Основания и фундаменты на засоленных грунтах / Б.Б. Бакенов, Н.В Бойко, У.Р. Джумашев. – М. : Стройиздат, 1988. – 136 с.
2. Веселов, В.А. Проектирование оснований и фундаментов / В.А. Веселов. – М. : Стройиздат, 1990. – 415 с.
3. Жусупбеков, А.Ж. Строительные свойства оснований фундаментов, сооружений на подрабатываемых территориях / А.Ж. Жусупбеков. – Алматы : Ғылым, 1994. – 162 с.