Файл: Реферат таырыбы Экстракция. Экстракцияны медицина жне фармацияда олданылуы.docx
Добавлен: 06.12.2023
Просмотров: 29
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: «Экстракция. Экстракцияның медицина және фармацияда қолданылуы»
Пәні:Аналитикалық Химия
Орындаған: Төреханова Жұлдызай
Тобы:ТФП-045
Тексерген: Тотхусқызы Бақытгүл
Алматы 2023
Жоспар:
-
Экстракция -
Реэкстракция -
Экстракция процесінің сандық сипаттамалары -
Экстрагенттердің жіктелуі -
Бейтарап экстрагенттермен Экстракция -
Экстрагенттің қасиеттері және оны таңдау -
Қорытынды
Химиялық талдау әдістеріне қойылатын мақсаттарға байланысты аналитикалық химия бөлімі сапалық және сандық болып 2 тарауға бөлінетіні мәлім. Заттарға жасалынатын талдауға байланысты физика-химиялық әдістер аспап және құралдармен орындалады. Яғни, қосылыстардың құрылымын және сандық үлесін анықтау үшін аспаптық әдістер қолданылады.
Аспаптық әдістер оптикалық, электрохимиялық, хроматографиялық болып бөлінеді.
Оптикалық тәсілдерге фотоэлектроколориметрия және спектрофотометрия құралында орындалған жұмыстар жатады. Фотометрия – қосылыстың аз мөлшерін анықтауға ыңғайлы әдіс. Оның мүмкіндігі шектелмеген, себебі көптеген элементтер мен қоысылыстар үшін түсті реакцияларды табуға болады, демек, реакция нәтижесінде жарықтың жұтылуын анықтауға мүмкіндік туады.
Фотоэлектроколориметрия фотометрия тәсілінің бір түрі – инструменталды оптикалық талдау әдісі. Бұл тәсіл жарықтың жұтылуын фотоэлемент көмегімен өлшеуге негізделген. Бұл тәсілде ФЭК-М, ФЭК-56 М т.б. аспаптар қолданылады.
Бұл аспаптармен жарықтың көрінетін ауданындағы жарықтың жұтылуы бойынша түсті қосылыстардың концентрациясын анықтайды.
Оптикалық талдау әдісі электромагнитті сәулеленудің затпен әрекеттескенде байқалатын (жұтылу, шашырау, шағылысу, сыну, поляризация сияқты т.б.) заттардың оптикалық қасиеттерін өлшеуге негізделген.
Қосылыс сәулелену энергиясымен әрекеттескенде сәуле жұтылады және шығарады (эмиссия деп аталады). Құбылыстардың сипаттамалары ұқсас. Сәулеленудің қосылыспен әрекеттескен жағдайда оның атомдары, молекулалары қоздырылған күйге ауысады. Біраз уақыттан өткен соң (10-8 с) бөлшектер
өз қалпына қайдадан келеді, бұл кездегі артық энергиясын электромагнитті сәуле күйінде бөліп шығарады. Бұл құбылыстар атом немесе молекула электрондарының ауысуымен тығыз байланысты.
Молекулалық талдаудың оптикалық тәсілдері. Молекулалық абсорбциялық спектроскопия біртекті шашырамайтын жүйелердің электромагнитті сәулеленуді талғамды жұтуына негізделген. Жүйелердің әртүрлі толқын ұзындықтарында жұтылуын өлшеу арқылы, жұтылу спектрлерін алуға болады. Демек жұтылу толқын ұзындығына байланысты. Электромагнитті тербелісті толқын ұзындығымен λ өлшеуге болады, нм.
1 нм = 10-7 см = 10-9 м. Оптикалық диапозонға 10 -нан 106 нанометр аралығындағы толқын ұзындықтары жатады. Бұл сәулелену диопозонын шартты жарық деп атайды. Жұтылуды өлшеуге қолайлы оптикалық диопозонға келесі аудандар жатады:
Ультракүлгін ауданы (УК) 200-400 нм
Көрінетін аудан 400-760 нм
Инфрақызыл аудан (ИҚ) 0.76 – 1000 мкм
(1мкм = 10-8 м, 1 миллимикрон = 1 нм = 10-9 м)
Оптикалық әдістерді топтастыру
Оптикалық әдістерді:
1) шешілетін мақсаттарға байланысты;
2) пайдаланылатын тәсілдер бойынша;
3) алынатын мәліметтерге қарасты;
4) жарықты тіркеу тәсіліне байланысты түрліше топтастыруға болады.
Ерітінділердің оптикалық қасиеттері
Кез келген оптикалық (фотометриялық) анықтауда зерттелетін ерітінді спектрдің белгілі бір ауданында сәулені жұтуы тиіс. Демек фотометриялық реакция аяғына дейін жүруі тиіс, оның өнімінің құрамы тұрақты және пайдаланылатын спектр ауданында жұтылуы жоғары болу қажет.
Спектрлік ауданды таңдау. Сандық анықтауларда жұтылуды өлшеуді анықталатын компонент немесе фотометриялық реакция өнімінің сәулеленуді жұтатын ең жоғары спектр ауданында орындайды. Бұл сандық анықтауды жоғары дәлдікпен және сезімталдықпен орындауға мүмкіндік береді. Ерітінділердің түсі еритін қосылыстың табиғатына тәуелді. Егер зерттелетін қосылыс спектрдің белгілі бір ауданында оптикалық әрекеттесетін болса, онда ол белгілі бір толқын ұзындығындағы сәулені жұтады. Осы ерітіндіден өтетін сәуленің спектрі басқа. Байқалатын спектр - бұл қосылыстың бір бөлігімен жұтылған жарық. Ерітінді сәулесі максималды өткізетін түске боялады. Неғұрлым ерітіндіде қосылыстың боялған бөлшектері көп болса, соғұрлым жарық жұтылуы жоғары болады.
Негізгі шамалар және электромагнитті сәулеленудің негізгі заңдары.
Сәулеленудің жұтылуын бағалау үшін екі өлшенетін шама пайдаланылады: өткізу және жұтылу немесе оптикалық тығыздық. Егер зерттелетін ерітіндісі бар кюветаға сәулеленудің монохроматты ағынын жіберсе, онда ерітіндіден өткеннен кейін оның қарқындылығы кемиді. Жарық ағыны қарқындылығының кемуі қосылыстың сәуле энергиясын жұтуымен және сәулеленудің кюветаның қабырғасымен және еріткішпен шағылысуына байланысты.
Жұтатын қосылыстары бар ерітіндіден өтетін монохроматты сәуленуді келесі теңдеу арқылы сипаттауға болады: Io = It + Ia + Ir
It-ерітіндіден өткен сәулеленудің қарқындылығы;
Ia-ерітіндіде жұтылған сәулеленудің қарқындылығы;
Ir-кювета қабырғасымен және еріткішпен шағылысқан сәулеленудің қарқындылығы;
Шағылысу нәтижесінде жоғалған сәулеленудіңқарқындылығын теңестіру үшін зерттелетін ерітіндісібар кюветадан өткен сәулеленуді еріткіші бар кюветадан өткен сәулеленумен салыстырады. Бұл тәсілIt/Io қатынасты анықтауға мүмкіндік береді, бұл қатынасөткізу деп аталады, Т әріпімен белгіленеді. Т= It/Io. lgIo/It жұтылу немесе оптикалық тығыздық деп аталады, D немесе А әрпімен белгіленеді. D = lgIo/It = -lgT.
Спектрохимиялық аспаптардың шкаласы Т және D шамаларымен градусталған. Т 0-100 % дейін, D шамасы0-1-ге дейін өлшей алады.
Пайдаланылған әдебиеттер:
https://ru.wikipedia.org/wiki/Экстракция
https://www.referat911.ru/Himiya/jekstrakciya-medicina-men-farmaciyada-jekstrakciyany/243724-2500888-place1.html
https://ppt-online.org/232495
https://stud.kz/prezentatsiya/id/15671