ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.12.2023
Просмотров: 26
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Сабақтың тақырыбы: Есімдік
Сабақтың мақсаты:
Жалпы мақсаттар: Есімдік туралы жан-жақты мәлімет беру, ерекшеліктерін түсіндіру; логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, ынтымақтастыққа тәрбиелеу, өзгенің пікірін тыңдай біліп, өз пікірін дәлелдеуге машықтандыру;
Негізгі мақсаттар: Сын тұрғысынан ойлауға үйрету және қалыптастыру, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Жұппен жұмыс істеуге жұмылдыру. АКТ-ны қолдана білуге дағдыландыру;
Оқыту нәтижелері: Есімдік туралы түсініктері қалыптасады, есімдіктердің ерекшеліктерін біледі. Сын тұрғысынан ойлау арқылы тапсырмаларды орындауға талпынады, ынтымақтастық атмосферасында жұмыс істеуге тырысады;
ІІ. Қызығушылығын ояту: Оқушыларға ертегі тыңдату.
Баяғыда бір Есімдік атты қария өмір сүріпті.Оның жеті баласы бар екен.Қарт осы балалары дүниеге келген кезде өскенде үлкен азамат болсын деп затына лайық ат қоймақ ниетпен Аяжан, Аружан, Наргиз, Разия, Айтолқын, Әлібек, Арлан деген ат қойыпты.Бірақ өсе келе қарттың ұлдары әке үмітін ақтамай,атына лайық іс жасамай, ерке, шолжаң, өр көкірек болып өсіпті. Аяжан «мен барсам ол да барсын,сен де жүр» деп не нәрсеге болса да санасатын әдет тауыпты. Аружан болса өзі жасаған қателіктерін ешқашан мойындамай, үнемі біреуден көріп, «оны істеген анау,мынау» деп жала жабудың шебері боп шығады. Наргиз болса ешқандай сөзге түсінбейтін болыпты. Не сұрасаң да «қашан?» ,«қалай?», «неге?» деп қайталауын қоймапты. Ал, Разия тура өзімшіл боп өсіпті. Өзім , өзім деп кеуде қаққан оның айналасында достары да қалмапты. Ал Айтолқын сараң болады,ешнәрсесін ешкімге татырмапты. Үлкен үмітпен атын Әлібек деп қойған қарттың алтыншы ұлы да әке сенімін ақтамапты. Әкесі оның достары кім,қайда жүретіні,не істейтінен де бейхабар болыпты. Тек балаларының ішінде Арлан қана көпшіл, бірлікті жақсы көретін болып өседі. балаларының атына заты сай болмағанына ренжіген Есімдік қарт өз балаларын шын атымен атамай, өздеріне лайық есім беріпті.
Оқушылар, ертегі не туралы? Қарт ұлдарының есімін қалай өзгертті деп ойлайсыңдар? Оны қалай таптыңдар?
Есімдіктер
Өздік
Жіктеу
Сілтеу
Жалпылау
Сұрау
Белгісіздік
Болымсыздық
Есімдіктер мағыналарына қарай мынадай топтарға бөлінеді:
Есімдік
Жіктеледі
Зат есімдер сияқты көптеледі
Септеледі
Тәуелденеді
Сөйлем мүшесі бола алады
Мағыналық
7 түрі бар
Есім сөздердің орнына жұмсалады
Жіктеу есімдігі
Мен
Сіз
Сен
Ол
Біз
Сендер
Сіздер
Олар
Сілтеу есімдігі
Бұл
Осы
Сол
Мынау
Әне
Анау
Сұрау есімдігі
Кім? Не?
Қашан?
Қандай? Қай?
Неге?
Нешінші?
Қайда?
Өздік
есімдігі
Өз
Өзің
Өзіңіз
Өзі
Жалпылау есімдігі
Бәрі
Барша
Барлық
Күллі
Түгел
Тегіс
Болым-сыздық есімдігі
Ешкім
Ештеңе
Ешқайда
Дәнеңе
Белгісіз-дік есімдігі
Кейбіреу
Әлдекім
Әркім
Әрнәрсе
Әлдеқайдан
Біраз
І топ.
1 –тапсырма.
Көп нүктенің орнына жіктеу есімдігін қойып жазыңдар
... оқушымын ... оқушымыз
... оқушысың ... оқушысыңдар
... оқушысыз ... оқушысыздар
... оқушы ... оқушылар
2- топ.
Сөйлемдегі бос орынға қажетті өздік есімдігін қойып жазыңдар.
Тапсырманы ---------- орындадым.
Жаттығуды ----- орында.
Ертең ------ мектепке келсін.
Қалаға ------ барамыз.
Кітапты--------кітапханаға тапсырсын.
Мен шығармашылықпен айналысады.
Бұл келе жатыр.
Олар бүгін дайындыққа барамын.
Ешкім рұқсатсыз кетпейді.
Біреу жердің табиғаты өте әдемі.
3- топ.
«Сәйкестендіру» әдісі
Сөзді мағынасымен сәйкестендір.
«Бұл да қызық» сөз жұмбағы
1. Жіктеу есімдігі
2. Сілтеу есімдігі
3. Сұрау есімдігі
4. Өздік есімдігі
5.Белгісіздік
есімдігі
6. Болымсыздық
есімдігі
7. Жалпылау
есімдігі
«Бұл да қызық» сөз жұмбағы
е
м н
о ы
с
і
м
д
і
к
к м
ө з і
әл ене
ешк м
ү л л і
1. Жіктеу есімдігі
2. Сілтеу есімдігі
3. Сұрау есімдігі
4. Өздік есімдігі
5.Белгісіздік
есімдігі
6. Болымсыздық
есімдігі
7. Жалпылау
есімдігі
Сергіту сәті.«Кім шапшаң?»
Сандардың орнына әріпті қойып, мақал-мәтелді табу.
А1, Б2, Д3, Ж4, З5, Қ6, Л7, М8, Р9, С10, Т11, Ы12, Н13, Ң14, Ө15, Ұ16, І17.
1.6.12.7.10.12.5.3.12. 4.16.8.10.1.10.1.14. 1.9.11.12.13.1.13. 15.5.17.14. 2.1.9.1.9.10.12.14.
Дұрыс жауабы:
Ақылсызды
жұмсасаң,
Артынан өзің
барарсың
1-топ
«Буриме» әдісі
Есімдіктерді қолданып өлең жолдарын толықтыр.
----- сабағын оқыды,
Ереженің -------түсінді.
Тапсырманы--------- орындап,
-------- бестікалыпты.
Қуанып үйге қайтыпты.
2-топ.
« Кім жылдам?» әдісі
Сөйлемдегі бос орынға белгісіздік, болымсыздық есімдіктерін қойып ауызша , жазбаша орындаңдар.
Мен келгенде сыныпта-----болғанжоқ.
Бүгін сабаққа--------оқушы келген жоқ.
Балалар сыныпқа -------------гүл әкелді.
---------- оқушылар дайындыққа келмеді.
Оқушылар ------ тапсырманы жақсы орындады.
3-топ
“Пирамида” әдісі
.Пирамидада берілген есімдіктермен сөйлем құра.
ол
әркім
барлық
Оқулықпен жұмыс
Семантикалық карта
| р/с | Мысалдар | жіктеу | сілтеу | сұрау | өздік | белгісіздік | болымсыздық | жалпылау |
| 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 | барлық кейбіреу олар мыналар өздері ешқашан біздің қайда әлдеқашан біреуге дәнеңе әне қалай тегіс әрқашан | + + | + | + + | | | + + | + |
Ой дамыту
- Екі көзің не үшін керек?
- Жақсыларды көру үшін.
- Екі қолың не үшін керек?
- Елге көмек беру үшін.
- Құлақ деген не үшін керек?
- Ақыл – кеңес тыңдау үшін.
- Тіл мен жағың не үшін керек?
- Ақиқатты айту үшін.
- Ал аяғың ше?
- Шетте жүрсем, туған жерге қайту үшін.
- Ал есімдік ше?
Не үшін керек?
ІХ. Үйге тапсырма:
Күнделікті ашайық.
Тапсырманы тізіп жазайық.
Есімдіктен алған білімді
Ұмытпай еске салайық!
Х. Бағалау
| № | Оқушының аты-жөні | Өткен тақырыпты меңгеруі | тапсырмалар | сөзжұмбақ | Семантикалық карта | Жалпы ұпай саны |
| 1.Төлеген Арлан 2.Кошпай Әлібек 3.Махамбетова Айтолқын 4.Капышева Наргиза 5.Жакенова Аружан 6.Амренова Аружан 7.Байсеитова Аяжан |
Бағалау парақшасы.
Сау болыңыздар!