Файл: Жазы айна. Жазы айнадаы кескін. Калейдоскоп жне перископ.ppt

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 12.12.2023

Просмотров: 133

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Жазық айна.
Жазық айнадағы кескін. Калейдоскоп және перископ





Сабақтың тақырыбы:





Сабақтың мақсаты:


Жазық айнада алынатын оптикалық кескіннің сипаттамаларын және орналасу орнын анықтауға тәжірибені сипаттау;
Кескіннің кемінде үш қасиетін анықтай алу -айнадағы дене;
Айнаның әрбір түрі үшін дұрыс, белгіленген сызбаны салу;





Күтілетін нәтиже:


Кескіннің кемінде үш қасиетін анықтай алады: жанына қарай ауыстырылған, тігінен, шынайы, дене секілді шамасы жағынан бірдей, айна алдындағы дене тұрған қашықтықта айна артында дәл сондай қашықтықта орналасқан;
Айнадағы дене кескінінің қасиеттерін түсіндіру барысында, өз сөздерін пайдаланады.
Айнаның әрбір түрі үшін дұрыс, белгіленген сызбаны салады;


Оқушылардың өткен сабақты қалай меңгергендерін тексеру:





1. Жарықтың түзу сызықпен таралу заңы қалай тұжырымдалады?
2. Бұл заңды қандай құбылыстар дәлелдейді?
3. Жарық сәулесі , жарық шоғы, нүктелік жарық көзі деген не?
4. Жарықтың шағылу заңын тұжырымдаңдар.
5. Айналық, шашыранды шағылу деген не?





Шағылудың түрлері


Диффузиялық шағылу.


Айналық шағылу.





Жарықтың шағылу заңдарының көмегімен жазық айнада кескіннің пайда болуын түсіндіру:


Жазық айна — тегіс өңделген және шағылдыратын қабатпен жабылған, қисықтық радиусы шексіздікке ұмтылатын жазық бетті айтады.





Жазық айнаның формуласы


d=-f
Жазық айна заттың жорамал кескінін береді, сондықтан фрмулада айнадан кескінге дейінгі қашықтықтың алдында “-” таңбасы тұрады.





Дененің жазық айнадағы кескінінің орнын табу


Ол үшін дененің төбесінен айна бетіне кез-келген бұрышпен екі сәуле түсіреміз. Сол сәулелер өздерінің түсу бұрыштарымен шағылып, олардың түйіскен жерінде дененің төбесінің бейнесі пайда болады. Ол арқылы денеге симметриялы қылып салуға болады.


Шын-өлшемдері бірдей
Жалған- оң мен солды ауыстырады
Тура- яғни төңкерілмеген


Жазық айнада пайда болған кескіннің сипаттамасы:








Жазық айнадағы нәрсе кескінінің ерекшеліктері: кескін жалған, тура , өлшемдері нәрсенің өлшеміне тең, нәрсе айна алдында қандай қашықтықта тұрса, кескін айнаның ар жағында сондай аралықта орналасады.








Жазық айнаның қасиеттерін өмірде қолданылуы





Қызық формула


Екі жазық айнаның көмегімен неше кескін алуға болатынын анықтайтын формула бар:


n- кескіннің саны, α - айналар арасындағы бұрыш.
Осы формуланы пайдаланып :
α =900 болғанда n=3
α =450 болғанда n=7
α =300 болғанда n=11 тең екенін анықтадық.
Енді осы жағдайды тәжірибе жүзінде дәлелдеп көрелік.





Арасы тік бұрыш болатын екі айнадан пайда болған үш кескінді көруге болады





Жазық айнаның қасиетін өмірде қайда қолданамыз?


Перископ-жазық айнаның шағылдыру қасиетіне негізделіп жасалған құрылғы. Бұл құралды әскерде және өмірдің көптеген салаларында қолданады.





Калейдоскоп


Калейдоскоп-бірнеше жазық айналардың өзара әл түрлі бұрышпен орналаса отырып бір дененің бейнесін көрсететін құрылғы





Өзара 10° жасай орналасқан екі жазық айнаның ортасына зат қойылды. Айналардан заттың неше кескінін көруге болады?
Жауабы: 35
Жазық айна қандай кескін береді?
Жазық айна шын кекін бере ме?


Жазық айна тақырыпшасын пысықтауға есептер шығару





Назарларыңызға рахмет