Файл: А. П. Исаев исемендге Макыл урта гомуми белем бир мктбе.doc

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 12.12.2023

Просмотров: 22

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Татарстан Республикасы Югары Ослан районы

Муниципаль гомуми белем бирү учреждениясе

А.П.Исаев исемендәге Макыл урта гомуми белем бирү мәктәбе

“ Безнең бакчада “

дигән темага дәрес эшкәртмәсе

(1 нче сыйныфның рус төркемендә татар теле дәресе)

Укытучы: Гордеева Миләүшә Миннула кызы,

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

2023 нче ел

Укытучы
Гордеева Миләүшә Миннула кызы

Дәрес
Татар теле

Сыйныф
1

Дәрес төре
ныгыту дәресе

Дәреснең технологик төзелеше



Дәрес темасы
Безнең бакчада

Максат
Яшелчәләр, җиләк- җимешләр темалары буенча өйрәнелгән сүзләрне, грамматик конструкцияләрне кабатлау.
Эш куша белү, эшне бергә планлаштыра белү күнекмәләрен камилләштерү.

Укучыларны җөмләләрне дөрес төзергә өйрәтү.

Татар сүзләренең матур яңгырашына кызыксыну уяту.

Төп терминнар, аңлатмалар
сүз, аваз, хәреф, транскрипция, схема, проблема



Ирешеләчәк нәтиҗә

Предмет күнекмәләре

Язу күнекмәләре

-каллиграфик дөрес итеп язу

- транскрипция билгеләрен дөрес язу

-дөрес итеп күчереп язу

Уку-язу күнекмәләре:

-татар теленең орфографик һәм пунктуацион кагыйдәләрен саклау

-татар теленә хас авазларны дөрес әйтү

Тел күнекмәләре:

- Сүзләрнең мәгънәсен белү

-татар сүзләрен дөрес әйтү

- сүзләрне урынлы куллану

-җөмләдә сүз тәртибен белү

- сүзләр белән сүзтезмәләр, җөмләләр төзи белү
Шәхескә кагылышлы УУГ:

-дөрес сөйләм булдыруга омтылыш

-үз фикереңне әйтә белү;

-төркемнәрдә килешеп эшли белү

-иптәшеңә рухи ярдәм күрсәтә белү

--фикереңне дәллили белү

Регулятив УУГ:

-уку бурычларын кую

-барлыкка килгән ситуациядә ориентлаша белү

-үз фикереңне төгәл җиткерү

-дөрестән дөрес түгелне аеру

-таныш арасыннан таныш булмаганны билгели белү

-нәтиҗәләр формалаштыру

Танып –белү УУГ

-тиешле мәгълүматны табу һәм аерып алу;

-төрле рәвештә бирелгән мәгълүматны кабул итү һәм аңлау;

-рәсемнәр, иллюстрацияләр ярдәмендә сорауларга җавп таба белү;

-укыганны анализлау;

Коммуникатив УУГ:

-башкаларның сөйләмен ишетү һәм тыңлау;

-үз фикереңә ышандыра белү;

-башкаларга аңлаешлы сөйләм төзү.



Эшне оештыру

Эш формалары
Ресурслар

фронталь эш

төркемнәрдә һәм парларда эш

индивидуаль эш
Куллану өчен дәреслек:

Хәйдәрова Р.З. Күңелле татар теле

Эш дәфтәре

Техник чаралар: компьютер, презентация, мультимедиадиск

Өйрәнү технологиясе

Дәрес этаплары
Формалаштырылырга тиешле күнекмәләр
Слайдлар, күрсәтмәлекләр, картина
Укытучы гамәлләре
Укучылар гамәлләре

Оештыру өлеше
УУГ

регулятив

-үзбәя
коммуникатив

-бүтәннәрнең сөйләмен тыңлау һәм аңлау;

-үз фикереңә ышандыра белү;

-башкаларга аңлаешлы сөйләм төзү

-Исәнмесез! Хәерле көн! Барыбыз да исән-сау, матур. Дәрестә без нинди булырга тиешбез?
Бүген сыйныфта кем дежур? Дежур укучының отчетын тыңлап китик.
Исәнмесез! Хәерле көн!

Без игътибарлы. Без бүген яңа сүзләр беләчәкбез. Без- укучылар.
Дежур отчет бирә.



Актуальләш-терү

Уку мәсьәләсен кую

Уку мәсьәлә-сен чишү

Яңа белем һәм күнекмәләрне куллану

Рефлексия
-татар алфавитына кергән хәрефләрне белү;

-щ хәрефе турында мәгълүмат бирә белү;
Танып белү УУГ:

-сорауларга дөрес җаваплар табу;

-белү-белмәү чикләрен таный белү;
Предмет нәтиҗәләре:

-авазлардан сүзләр төзи белү;

-сүзләрдән җөмләләр төзи белү
Коммуникатив УУГ

-башкаларның сөйләмен тыңлау, аңлау;

-иптәшең белән килешеп эшләү
регулятив УУГ:

-үз сүзеңне дөрес итеп әйтү;

-дөрестән-дөрес түгелне аеру;

-хаталарны төзәтү юлларын эзләү
шәхескә кагылышлы УУГ:

-авазларны дөрес әйтү күнекмәләрен формалаштыру;

Коммуникатив УУГ:

-проблеманы ачу, карар кабул итү һәм аны гамәлгә ашыру;

-башкаларның сөйләмен тыңлау һәм аңлау.
Метапредмет
танып белү УУГ:

-кирәкле мәгълүматны табу һәм аерып алу;

-төрле рәвештә бирелгән мәгълүматны кабул итә һәм аңлау

регулятив УУГ:

-телдән һәм язма сөйләмдә бирелгән мәгълүматны дөрес аңлау;

-ишеткәнне системага салу;

-рус һәм татар сөйләмен чагыштыру, каршы кую.

- үз сөйләмеңне бәяләү
коммуникатив УУГ:

-мөстәкыйль мәгълүмат эзли белү;

- үз фикереңне әйтә белү

Метапредмет УУГ
регулятив:

-дәреснең максатын билгеләү, аңа формулировка ясау;

-укытучы ярдәмендә үз эшчәнлегеңне планлаштыру;

-уку һәм булачак эшчәнлек арасында бәйләнеш булдыру.

Предметные:

-ч хәрефен дөрес язу;

-сүзләр төзү;

сүзләрнең мәгънәләрен аңлый белү

-кагыйдәләрне аңлап дөрес итеп куллану.

Шәхескә кагылышлы УУГ:

-төркемнәрдә һәм парларда эшли белү

коммуникатив УУГ:

-сорауларга җавап бирә белү;

- диалог төзи белү

- иптәшеңне тыңлый белү;

үз фикереңне төгәл җиткерә белү
танып белү:

-эшләгән гамәлеңдә дөрес ориентлаша белү;

-сорауларга дөрес җаваплар табу;

-белү-белмәү чикләрен белү.


регулятив:

-бирелгән план буенча эшләү;

-уку материалы буенча үз гипотезаларыңны чыгару;

- хаталарны билгели белү

;

-үз эшчәнлегеңне бәяли белү

Предметные

-сүзләрне дөрес итеп язу;

-язылганнарның дөреслеген тикшерү;
Метапредмет ууг
регулятив:

-дөресне дөрес түгелдән аера белү;

-үзара контроль булдыру
Танып белү:

-уку материалын анализлау

-нәтиҗәләр формалаштыру

- төрле материаллардан, чыганаклардан файдалана белү
коммуникатив:

-бүтәннәрнең сөйләмен тыңлау һәм аңлау;

-үз фикереңне аңлаешлы итеп җиткерү

Метапредмет
регулятив:

-үз эшчәнлегеңә бәя бирү;

-үз уку эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру
коммуникатив:

-үз фикереңне төгәл итеп әйтү







кыяр
кәбестә
бәрәңге
әфлисун
груша

суган






б















а















к





















ч


















а













Без чәчәбез яшелчә:

Кишер, кыяр, кәбестә.

Су сибәбез, су сибәбез

Алар үсә дә, үсә.

Күктә кояш елмая,

Җылы яңгырлар ява,

Рәхәт кенә җил исә,

Яшелчәләр зур үсә.




М ин -ыйм

С ин аш(а) -ыйсың

У л - ый

Яшисең ,уйныйм ,яшим, барасың,барам, шуам, биим, җырлыйм ,алам, бирәсең, язам.
М ин -ыйм

С ин аш(а) -ыйсың

У л - ый

ч ия тозлы

лимон кызыл

помидор баллы

кишер әче

кыяр каты
Без сезнең белән узган дәрестә нәрсә турында сөйләшкән идек?

Сез бу хәреф турында нәрсә әйтә аласыз?

Берничә мисал китерегез әле.
Әлеге сүзләрне кертеп сүзтезмәләр төзеп карагыз әле.

Әлеге сүзтезмәләргә сорау куегыз.

1 төркем
2 төркем


Хәзер бер-берегезгә шул ук сорауларны бирегез һәм җавап та бирегез.
Сезнең арада нәрсә булып узды?( Өстәмә сораулар: Сез нишләдегез.Биедегезме, җырладыгызмы?)
Ничә кеше сөйләште?

Бу сөйләшүне ничек дип атыйбыз.

Димәк, диалог нәрсә ул?
Хәзер тактага карагыз әле.
Сүзләрне туры килгән рәсемнәр белән тоташтырыгыз

Балалар, үз төркемнәрегездән сайлап алынган кешеләрне такта янына чакырам.
Тикшереп чыгыгыз әле.Хаталар юкмы?
суган, груша сүзләрен транскрипциядә язып карагыз әле.

Ни өчен суган сүзе өчен [гъ] вариантын сайладыгыз?

Бу сүзләр арасында барысы да татар сүзләреме?

Димәк, бу сүзне без ничек укыйбыз?
Әйдәгез бергәләшеп фонетик зарядка ясап алыйк.

Уку мәсьәләсен кую

Барлык рәсемнең дә сүзләре бармы?

Кайсы рәсемнәргә сүзләр тапмадыгыз?
Экранга карагыз .Анда сүзләрнең тәрҗемәсе бар. Укып чыгыгыз.
Бу сүзләр сезгә танышмы?

Бу нинди сүзләр?
Бу сүзләрдә уртак бер хәреф бар. Табыгыз әле.

Сез рус теле дәресләрендә инде бу хәреф турында сөйләштегез. Ә менә татар теле дәресендә әле безнең бу турыда сөйләшкәнебез юк.
Хәзер игътибар белән мультимедиадискны карап алырбыз. (диск авторы Хәйдәрова Р.З.)
Сез игътибарлы булдыгызмы икән? Тыңланганнан чыгып нәрсә әйтә аласыз?

Әйе, дөрес. Хәзер минем арттан кабатлап карагыз әле.

чәчәк, чөгендер, чия, борыч, әче
Рус сүзләрен әйтеп карыйбыз: чашка, чай, черешня

Нәтиҗә ясагыз әле.
Сез яшелчәләр ашыйсызмы?

Как вы скажете что любите картошку и т.д.

Ни өчен кыяр яратасың?

Хәзер Я ем. Ты ешь. Он ест дигән конструкцияне татарча әйтеп карыйк. Вы знаете слово аша. Переведите
С помощью этих слов ты можеш сообщить другим, о том, что ты еш, он ест.

То есть, если я скажу :Я еш вы поймете, о чем это я.
почему нет?

А слова кушай, еш с какой интонацией произносим?
А если ты хочешь сообщить , что ты кушаеш, нужен приказывающий тон. Тогда слово аша подойдет?
Значит нам что надо знать?


Как думаете о чем мы с вами будем говорить сегодня?

Яңа сүзләр өйрәнәчәкбезме?
Уку мәсьәләсен чишү.

Балалар хәзер ч хәрефен алфавиттан табып күрсәтегез әле.

Һавада язып күрсәтегез әле.
Тактага чыгып язып та күрсәтегез инде. Сез нинди ч ны яздыгыз. Башка төрле ничек әйтәбез.
Эш дәфтәрләрендә ч хәрефен бер юл языгыз.
[ч ] авазы турында без нәрсә әйтә алабыз?
ч хәрефе кергән сүзләр уйлап әйтегез әле.
Тактага карагыз әле. Анда кроссворд бирелгән. Рәсемнәр сезгә ярдәм итәр.
Нинди сүз килеп чыкты?
Нәрсә ул бакча?

Бакчада нәрсә үсә?
Бакчада чия, чөгендер үсәме?

Чия нинди?

Чия нинди төстә?

Сладкий сүзе татарча ничек була?

Нәрсә баллы?

Ә лимон нинди?

Кислый сүзен сүзекләрдән табыйк әле. Хәзер әйтегез инде: Лимон нинди?

Лимон, чия, алма нәрсә? Яшелчәме, җимешме?

Сез чия яратасызмы? Бер-берегездән сорагыз әле .

Аня, син ни өчен чия яртасың?


Лиза, син ни өчен лимон яратмыйсың?
Чия кайда үсә?
Как вы у мамы спросите любит ли она яблоко.

Спросите какое яблоко ей надо Предлагайте маме яблоко.
Хәзер физкультминутка ясап алыйк.

Рифмовка-“Без яшелчә чәчәбез”.

Тиздән аш вакыты җитә. Без нәрсәләр ашарбыз икән. Вы все , надеюсь, кушаете овощи? Как называется суп, где много овощей?

Син щи яратасыңмы?

Щидә нәрсә бар?

Ә син нәрсә яратасың?
Рәсемгә карагыз әле. Бу нәрсә?

Тәлинкәдә нәрсә бар?

Прикажите зайцу кушать морковь.

А как заяц ответит, что он ест морковь?

Нам нужно найти ответ на этот вопрос.

Ребята, а теперь откройте учебники. Китапларны ачтык. Текстны табып укып чыгыгыз. (Гөжләп уку)

Хәзер Я ем. Она ест. Ты кушай. Дигән җирләрен табып әйтегез.

Әйдәгез схема төзеп карыйк.

Укып күрсәтегез әле.


Яңа белем һәм күнекмәләрне куллану

Хәзер алдыгыздагы тартмалардан уенчык яшелчә-җимешләрне алыгыз. Аша сүзен төрле формаларда кулланып диалог төзеп карыйк.

Парларда эшлик.1) Предлагайте друг-друге то что у вас есть.2) Благодорите.3) Пожелайте приятного аппетита
Балалар ни өчен Тәмле булсын дигән сүзләрне кулландыгыз? Бу нинди сүз?
Давайте поиграем в игру “ Кафеда”.

Булдырдыгыз! Хәзер тактадагы биремне карап китик.
Бирелгән сүзләрне ике баганага аерырга кирәк. Укып чыгыгыз. Нинди билгеләренә карыйк икән?
Алдан язган схеманы карагыз әле.
Болар нәрсәне аңлата соң?

Дөрес, укучылар.
Хәзер схемага таянып ике баганага аерып языгыз. Иптәшегезгә булышып җибәрегез.

Сделайте домики.Пусть окончания в домиках побудут.
Слайдны карагыз әле.

Бирем: сүзләр белән сүзтезмәләр төзегез. Алдыгыздагы “алмаларга”җавапларыгызны языгыз.
Балалар,әйдәгез дәресебезгә нәтиҗәләр чыгарыйк. Без бүген нәрсә турында сөйләштек?

Ул ничек укыла?

Ул кайда языла?

[ч]авазы сузыкмы, тартыкмы?

Нәтиҗә ясагыз.

Нәтиҗә:
Нинди яңа сүзләр белдегез?

Куян дустыбызны кире кайтарыйк әле.

Мы могли зайцу приказывать. А теперь что скажете?

Ни өчен ашый вариантын сайладыгыз?

Про себя что скажете?

Нәтиҗә ясагыз.

Нәтиҗә:
Дәреслектәге таблица белән чагыштырыгыз әле үз җавабыгызны. Туры киләме?
Рефлексия

Афәрин, укучыларым! Булдырдыгыз. Барыбыз да яхшы эшләдек дип саныйм. Әйдәгез, хәзер үзебезне мактыйк әле.
Ә хәзер мин сезгә рәсемнәр таратам. Булдыра алган кадәр өйдә буяп килергә тырышыгыз. Бу рәсемнәрдә нәрсә сурәтләнгән?

Әйе. Димәк, киләсе дәрестә безнең булышчыларыбыз кәҗә белән малай булачак. А вот , что они будут делать –это уже в следующем уроке.

Сезгә дәрес ошадымы? Дәрес файдалы булдымы?
Саубулыгыз.
Щ хәрефе турында.
Щ хәрефе бары тик рус теленнән кергән сүзләрдә генә була.

Борщ, щи, щетка
Борщ тәмле.

щи тозлы

щетка яңа
1 төркем Борщ нинди?

Щи нинди?

Щетка нинди?

2 төркем Нәрсә тәмле?

Нәрсә тозлы?

Нәрсә яңа?

-Борщ нинди?

-Борщ тәмле.
Аралашу. Сөйләшү.

Ике кеше.

Диалог.

Диалог ул ике кеше сөйләшүе.

Укучылар сүзләрне рәсемнәр белән тоташтыралар.

Балалар үз сүзләрен әйтәләр.
[с у гъ а0 н]

[г р у ш а]

Чөнки бу калын әйтелешле сүз.
Юк. Груша сүзе рус сүзе.
Русча ничек укысак, шулай укыйбыз.

[г] [гъ] [к] [къ] [ә] [ү] [ө]

кабак, кишер, бәрәңге, груша, суган, гөмбә

Юк.

свекла, перец, вишня
Балалар укыйлар

Юк.

Бу яңа сүзләр.
ч хәрефе

Ч авазы башка төрле әйтелә.
Кабатлыйлар.

Татар телендә[ ч] авазы йомшак әйтелә.

Әйе.

Мин бәрәңге яратам.

Мин кыяр яратам.

Кыяр тәмле.
Еш, кушай.

Әйе
Юк

Потому что так не говорят. Надо сказать Я ем.
Когда мы так говорим, мы приказываем.
Нет.
Нет. Не подойдет.
Нам нужно знать, как сказать Я ем.
Ты ешь. Он ест.
Ч хәрефе һәм [ч] авазы турында.

Аша сүзен төрләндерәчәкбез.

Яңа сүзләр өйрәнәчәкбез.
Табалар.

Һавада куллары белән язалар.

Кечкенә ч . Зур ч.

Юл хәрефе. Баш хәрефе.

Эш дәфтәрләрендә эш.

[ч] авазы тартык.
борыч, чәй, чәчәк, эч,агач, бакча, яшелчә

Кроссвордны чишәләр.

Бакча
Бакча- огород, сад

Бакчада алма, кыяр, кәбестә, суган,чәчәк үсә.

Әйе. Бакчада чия, чөгендер үсә.

Чия тәмле.

Чия кызыл төстә.

Баллы, татлы.

Җиләк баллы.

Лимон кислый.
Лимон әче.
Лимо, чия, алма җимеш.

-Син чия яратасыңмы?

-Әйе, мин чия яратам.

Чия тәмле, баллы.
-Син лимон яратасыңмы?

-Юк, мин лимон яратмыйм.

Лимон әче.
Чия бакчада үсә.
Әни, син алма яратасыңмы?
-Әни , сиңа нинди алма кирәк?

-Миңа кызыл алма кирәк.

-Мә, әни кызыл алма.

Әйе.
Щи.
Әйе. Мин щи яратам.

Щидә суган, кәбестә, бәрәңге бар.

Мин чөгендер яратам.
Бу-куян.

Тарелкада кишер бар.

Куян, кишер аша.
Белмибез.

Менә өстәл. Өстәлдә салат бар. Мин салат ашыйм. Салат бик тәмле. Сеңлем дә салат ашый. Әни, мә салат аша.
Мин ашыйм. Сеңлем ашый.аша

Мин ашыйм

Син ашыйсың
Ул ашый.
-Артем, мә груша аша.

-Рәхмәт.

-Тәмле булсын!

Чөнки без тәрбияле булырга тиешбез. Бу матур сүз.
Балалар үз араларыннан официант һәм кунакларны сайлап куялар. Уен болайрак уза:

-Исәнмесез!

-Исәнмесез!

-Сезгә меню кирәкме?

-Әйе, кирәк.

- Син нәрсә ашыйсың?

-Мин борщ ашыйм. Миңа борщ кирәк. ........

-Яхшы. Менә борщ.

-Рәхмәт.

-Тәмле булсын!


Сүзләрне укыйлар. Некоторые слова оканчиваются на -сың, а некоторые на- м.

Указывает на того кто это делает.

Мин, син
Укучылар язалар. Җавапларын укыйлар.

Кушымчаларны билгелиләр.


Балалар биремне эшлиләр.


Ч хәрефе һәм [ч]авазы турында.

ч хәрефе татарча йомшак укыла.

Ул сүз башында, сүз ахырында, сүз уртасында языла.
тартык аваз.
Без бүген ч хәрефен һәм [ч авазын ъттек.]ч хәрефе татарча йомшак укыла.

Ул сүз башында, сүз ахырында, сүз уртасында языла.

тартык аваз.

Борыч, чия, чөгендер, әче

Куян, аша.

Мы можем сказать, что заяц кушает морковь.

Куян кишер ашый.
Куян-ул

Мин кишер ашыйм. Син кишер ашыйсың.
Слово аша приказывающее слово.

Если хотим сообщить , что я ем. Ты еш, или он ест, то надо так сказать:

Мин ашыйм.
Син ашыйсың
Ул ашый.

Әйе.

Без-тырыш. Без- уңган. Без- булдырабыз.

Кәҗә. Малай.
Әйе.Ошады.

Дәрес файдалы булды. Без яңа сүзләр белдек, аша сүзен төрләндерергә өйрәндек.

Саубулыгыз.

Смотрите также файлы