Линзалар. Жұқа линза формуласы.
Мақсаты : Оқушылар төмендегі сұрақтарды меңгеруі тиіс:


Линза дегеніміз не?
Линза фокусы, оптикалық ось, фокустық қашықтық, фокаль жазықтығы, линзаның оптикалық центрі, линзадағы сәулелер жолы, линзалар түрлері дегеніміз не?

*

Линза – деп екі жағы сфералық беттермен шектелген мөлдір денені айтамыз.

Дөңес линза түрлері:

Қос дөңес (1)
Жазық дөңес (2)
Ойыс дөңес (3)

Ойыс линза түрлері:

Қос ойыс (4)
Жазық ойыс (5)
Дөңес ойыс(6)

Ғ- линзаның бас фокусы О- линзаның оптикалық центрі

.


Линзадағы негізгі белгілеулер:


О


бас оптикалық ось


Линза (жинағыш, шашыратқыш)


Ғ


Ғ


Фокустық жазықтық

*

Егер бас оптикалық оське параллель жарық сәулелерін түсірсек линзаның бас F фокусында жиналады.
Линзадан фокусқа дейінгі қашықтық деп аталады және f әрпімен белгіленеді.
Дөңес линза өзі арқылы өткен жарықты бір нүктеге жинайды, сол себепті дөңес линза жинағыш д.а.

*

Шашыратқыыш линзалардың шеті қалың ортасы жұқа болып келеді.
Өзі арқылы өткен жарықты шашыратады.
Шашыратқыш линза әр уақытта жалған кескін береді.

Жұқа линза формуласы

d – нәрседен линзаға дейінгі қашықтық
f - линзадан нәрсеге дейінгі қашықтық
Ғ- линзаның бас фокусы

Формуланы түрлендірейік

.

Линзаларда кескін салу:

Бас оптикалық оське параллель сәулелер линзадан сынғаннан кейін оның фокусы арқылы өтеді.
Линзаның оптикалық центрі арқылы өтетін сәуле сынбайды
Линзаның бас фокусы арқылы өтетін сәуле линзадан сынғаннан кейін бас оптикалық оське параллель кетеді

Егер дене 2Ғ фокуста орналасса , онда кескін шын, тең, төңкерілген болады.
Егер дене Ғ пен 2Ғ фокус аралығында орналасса, онда кескін шын, кері, үлкейтілген болады.
Егер дене Ғ фокуста орналасса, онда кескін болмайды.
Егер дене фокус пен оптикалық центр арасында орналасса, онда кескін жалған, тура , үлкейтілген болады.

---

Шашыратқыыш линзада кескін салу:
D – линзаның оптикалық күші дптр=1м-1

Линзаның оптикалық күші деп бас фокус арақашықтығына кері шаманы айтады:

Линзалардың ұлғайтуы

Линзаның ұлғайтуы деп кескіннің сызықтық шамасының нәрсенің сызықтық шамасына қаытнасымен анықталатын физикалық шаманы айтады.

Фокус аралығы 4 см жинағыш линзадан нәрсе 6 см қашықтыққа орналасқан. Кескіннің линзадан арақашықтығын және қандай болатындығын анықтаңыз.

Берілгені: Шешуі:

NN –

NN –
F –
C –
S-
S/ -

Фокус аралығы 25 см шашыратқыш линзаның оптикалық күшінің абсолют мәні нешеге тең?

Берілгені: Шешуі:

Сұрақ-жауап


Линза дегеніміз не? Түрлерін ата?
Линзада кескінді қалай саламыз?

Жұқа линза формуласын жаз?
Линзаның оптикалық күші дегеніміз не?

Линзаның ұлғайтуы дегеніміз не?

VI Үйге тапсырма:

VI Үйге тапсырма:
Жұқа линзаның формуласын жаттау

Назар аудар!

Көзіңіз шаршаса не істейсіз?
      Емтиханға дайындалу кезінде көзге ауырлық түседі. Егер көзің шаршаса, онда ағзаң шаршайды. Мұндайда емтихан тапсырмасын орындауға күшің жетпейді. Сондықтан да көзіңнің демалуына жағдай жасау қажет.
      Кез-келген екі жаттығуды орында:
-   кезегімен жоғары-төмен (25 сек), оңға-олға (15 сек) қара;
-   көз қарашығыңмен аты-жөніңді жаз;
-ұзақтығы бір затқа 20 секунд, сосын алдыңдағы қағазға 20   секунд көзіңді тік;
-   сағат тілі бойынша оған кері етіп, көз қарашығыңмен және квадрат, үшбұрышты сал.

---

Смотрите также файлы

• Протокол 1 Согласовано на заседании шнмс мбоу сош 16игоск рук шнмс мбоу сош 16игоск.doc

• Тундра представляет собой обширный биом, покрывающий более 20% земной поверхности.docx

• Законодательство изменилось, акционерные общества стали двух видов публичные (пао) и непубличные (АО).docx

• 1 Информация.docx

• Образец заданий и схемы выставления баллов Задания суммативного оценивания.docx