Файл: Силлабус 2014 Стом.pdf

Пәннің саясаты: Қазақстан тарихы пәнін оқытудың саясаты тарихи-танымдық сананы, мәдениетті, салт-дәстүрді, ұрпақтар сабақтастығын қалыптастырады. Тарих қазіргі кезеңдегі оқиғалар масштабын ой елегінен ӛткізуге мүмкіндік береді, сонымен қатар ол академиялық тұлғаның ӛркениет феномені, қазіргі кезеңдегі ғаламдық және локалдық проблемар диалектикасын ұғынудың негізі болып та табылады.

Қазақстан тарихының ертедегі дәуірінен бастап, бүгінге дейін негізгі кезеңдері туралы оның этногенезі, Қазақ халқы мемлекеттілігінің орнығуы мен дамуының үздіксіздігі, сабақтастығы туралы объективтік тарихи білім беру.

Адамзат тарихындағы кӛшпелі ӛркениеттің ролі, Қазақстанды мекендеуші этностардың тарихы, Қазақстанның мемлекттілігінің құрылу, қалыптасу жолдарынан нақты білім беру.

Қазақстан Республикасының бұрынғы, қазіргі кезеңдердегі дамуының ерекшеліктері жӛнінде терең білім беру.

Түпдеректік материалдарды жүйелеп, оқып талдай білуе, негізгі оқиғалар мен процестерге сыни баға беріп, ұғына білуе, тарихи ұғымдарды пайдалан білуе үйрету. Пәнді оқытуда қазіргі кезеңдегі проблемаларды ұғынуға, түсінуге және шешім қабылдауға мүмкіндік жасау. Тарихи тәжірибені оқып – үйрену тарихи сананы, мәдениетті, салтдәстүрді, ұрпақтар сабақтастығын қалыптастыру.

Қазақстан тарихына қазіргі тұрғыдан қарау дегеніміз, оны дүниежүзілік тарихпен, Евразиялық контингент тарихымен, кӛшпелілер ӛркениетімен, түркі халықтарының тарихымен және Орталық Азия елдері тарихымен бірлікте қарастыру деген сӛз. Біртеберті оның маңыздылығы мен кӛп функционалды рӛлі де арта түсуде. Оның функцияларының ең бастасы, ол мемлекттік маңызы бар оқу пәніне айналып отыр, мұның ӛзі оның Қазақстан қоғамын дамытудың маңызды міндеттерін жүзеге асырудағы рӛлінің арта түскендігінен. Сондықтан да бұл еліміздің барлық жоғары оқу орындарының (ЖОО) оқу жоспарларына енгізілді. Студенттер жоғары білім дипломын алу үшін мамандық пәні сияқты Отан тарихынан да мемлекеттік емтихан тапсырады. Мұның ӛзі Қазақстан тарихын оқытатын оқытушыларға да, студенттерге де, ЖОО басшыларына да үлкен міндеттер жүктейді.

Егеменді Қазақстан мемлекетінің қалыптасып, нығаю міндеттеріне жауап бере алатын тарих білімінің теориялық және әдіснамалық базасын жасау;

Қазақстан халықтарының ортақ тарихы негізінде Қазақстандық қоғамның бірігуі үшін идеологиялық база дайындау;

Батыс пен Шығыстың ғаламдық тарихы құрамында ӛзара байланыста қарастырылатын Қазақстан тарихының ӛзіндік қайталанбас орнын, сондай-ақ дүниежүзілік тарих пен адамзат ӛркениетінің тасқынында қарастыруды кӛздеуі;

Тұтас қабылдауға негізделген Отан тарихының бірыңғай логикалық стрежінін құру, олар мемлекеттік құрушы ұлттар – қазақтар мен Қазақстан халықтарының этногенезі; Қазақстан территориясындағы мемлекеттіліктің эволюциясы, тарихи фактілер мен оқиғалардың жиынтығы; тарихтың сабақтары;

Тәуелсіздіктің орнығуы жылдарындағы Қазақстандық даму моделінің мазмұнын, ақиқаттың ғылыми-тарихи біліммен толықтырып, осы арқылы Қазақстанның патшалық империядан кейінгі кезеңнен ойдағыдай шығуына әсер еткен басты себептер мен факторларды анықтау, сӛйтіп оның ХХХХІ ғасырлар аралығында шаруашылық және идеялық – мәдени даңғылға шығып, ӛзін-ӛзі қамтамасыз ететін дәрежеге жеткенін кӛрсету.

Н БҚММУ 703-06-12. Силлабус. Бірінші басылым. Ф ЗКГМУ 703-06-12. Силлабус. Издание третье.

Кіріспе

Қазақстан тарихы егеменді, тәуелсіз мемлекет тарихы. Қазақстан Республикасы территориясында ӛмір сүрген, қазірде ӛмір сүріп жатқан қазақ және басқа да халықтардың ескерткіші. Қазақстан тарихы бүкіл адамзат тарихының бір бӛлімі, ӛйткені ол дүниежүзі тарихы, Евразия тарихы, кӛшпенділер ӛркениеті, түркі халықтары тарихы, Орталық Азия елдерімен ұштасып жатады. Қазақстан тарихы – Қазақстанның территориясында ежелгі уақыттан бүгінгі күнге дейін болған тарихи оқиғаларды, құбылыстарды, фактілерді, процестерді, тарихи заңдар мен заңдылықтарды аша отырып, тұтас қарастыратын ғылым.

Қазақстан Республикасы егемендік пен тәуелсіздікке ие болғаннан бері «Қазақстан тарихы» оқу пәнінің маңызы арта түсті, оның негізгі міндеттері: халықтың тарихи жадын қалпына келтіру, ұлттық сана мен бірлікті қалыптастыру, азаматтанушылық пен патриотизмді тәрбиелеу.

Қазақстан тарихы курсы Қазақстан территориясында болып ӛткен тарихи оқиғаларды, қоғамдық құбылыстарды іргелес елдердегі халықтардың тарихымен ӛзара байланыстыра кӛрсететін Отандық тарихтың басты және жалпы бағыттарын анықтауға мүмкіндік жасайды.

«Қазақстан тарихы» пәнін оқу тарихи-танымдық сананы, мәдениетті, салт-дәстүрді, ұрпақтар сабақтастығын қалыптастырады. Тарих қазіргі кезеңдегі оқиғалар масштабын ой елегінен ӛткізуге мүмкіндік береді, сонымен қатар ол академиялық тұлғаның ӛркениет феномені, қазіргі кезеңдегі ғаламдық және локалдық проблемар диалектикасын ұғынудың негізі болып та табылады.

«Қазақстан тарихы» пәнін оқытудың негізгі мақсаттары:

-Қазақстан тарихының ертедегі дәуірінен бастап, бүгінге дейін негізгі кезеңдері туралы оның этногенезі, Қазақ халқы мемлекеттілігінің орнығуы мен дамуының үздіксіздігі, сабақтастығы туралы объективтік тарихи білім беру.

-Адамзат тарихындағы кӛшпелі ӛркениеттің ролі, Қазақстанды мекендеуші этностардың тарихы, Қазақстанның мемлекттілігінің құрылу, қалыптасу жолдарынан нақты білім беру.

-Қазақстан Республикасының бұрынғы, қазіргі кезеңдердегі дамуының ерекшеліктері жӛнінде терең білім беру.

-Түпдеректік материалдарды жүйелеп, оқып талдай білуе, негізгі оқиғалар мен процестерге сыни баға беріп, ұғына білуе, тарихи ұғымдарды пайдалан білуе үйрету.

-«Қазақстан тарихы» пәнін оқытуда қазіргі кезеңдегі проблемаларды ұғынуға, түсінуге және шешім қабылдауға мүмкіндік жасау. Тарихи тәжірибені оқып – үйрену тарихи сананы, мәдениетті, салт-дәстүрді, ұрпақтар сабақтастығын қалыптастыру.

Қазақстан тарихына қазіргі тұрғыдан қарау дегеніміз, оны дүниежүзілік тарихпен, Евразиялық контингент тарихымен, кӛшпелілер ӛркениетімен, түркі халықтарының тарихымен және Орталық Азия елдері тарихымен бірлікте қарастыру деген сӛз. Біртеберті оның маңыздылығы мен кӛп функционалды рӛлі де арта түсуде. Оның функцияларының ең бастасы, ол мемлекттік маңызы бар оқу пәніне айналып отыр, мұның ӛзі оның Қазақстан қоғамын дамытудың маңызды міндеттерін жүзеге асырудағы рӛлінің арта түскендігінен. Сондықтан да бұл еліміздің барлық жоғары оқу орындарының (ЖОО) оқу жоспарларына енгізілді. Студенттер жоғары білім дипломын алу үшін мамандық пәні сияқты Отан тарихынан да мемлекеттік емтихан тапсырады.

Мұның ӛзі Қазақстан тарихын оқытатын оқытушыларға да, студенттерге де, ЖОО басшыларына да үлкен міндеттер жүктейді.

«Қазақстан тарихы» пәнін оқытудың негізгі міндеттері:

- Егеменді Қазақстан мемлекетінің қалыптасып, нығаю міндеттеріне жауап бере алатын тарих білімінің теориялық және әдіснамалық базасын жасау;

Н БҚММУ 703-06-12. Силлабус. Бірінші басылым. Ф ЗКГМУ 703-06-12. Силлабус. Издание третье.

-Қазақстан халықтарының ортақ тарихы негізінде Қазақстандық қоғамның бірігуі үшін идеологиялық база дайындау;

-Батыс пен Шығыстың ғаламдық тарихы құрамында ӛзара байланыста қарастырылатын Қазақстан тарихының ӛзіндік қайталанбас орнын, сондай-ақ дүниежүзілік тарих пен адамзат ӛркениетінің тасқынында қарастыруды кӛздеуі;

-Тұтас қабылдауға негізделген Отан тарихының бірыңғай логикалық стрежінін құру, олар мемлекеттік құрушы ұлттар – қазақтар мен Қазақстан халықтарының этногенезі; Қазақстан территориясындағы мемлекеттіліктің эволюциясы, тарихи фактілер мен оқиғалардың жиынтығы; тарихтың сабақтары;

-Тәуелсіздіктің орнығуы жылдарындағы Қазақстандық даму моделінің мазмұнын, ақиқаттың ғылыми-тарихи біліммен толықтырып, осы арқылы Қазақстанның империялықтан кейінгі кезеңнен ойдағыдай шығуына әсер еткен басты себептер мен факторларды анықтау, сӛйтіп оның ХХХХІ ғасырлар аралығында шаруашылық және идеялық – мәдени даңғылға шығып, ӛзін-ӛзі қамтамасыз ететін дәрежеге жеткенін кӛрсету.

Іргелі тарих ғылымының аса актуалды прблемаларының біріТәуелсіз Қазақстан мемлекетінің орнығуы мен дамуының теориялық проблемаларын тарихи тұрғыда танып білу. Республикамыздың қысқа уақыт аралығында егеменді ел болып орнығуы, бір жағынан тарихтың дүниежүзілік біртұтас процесс екенін түсінуге мүмкіндік берсе, екінші жағынан кеш келген тарихи білімнің айналасымен байланыстылығын тағы да айқындай түседі.

Қазіргі уақытта тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстанның даму моделінің мазмұнын шындық тұрғысынан ғылыми-тарихи біліммен толықтыру қажеттігі туып отыр , оның негізгі міндеті Қазақстанның империялық дәуірден кейінгі қиындықтарды ойдағыдай

жеңіп, ӛзін-ӛзі шаруашылық және идеялық-мәдени жағынан жеткілікті дәрежеге жеткізуінің басты себептері мен факторларын анықтау қажеттілігі туындап отыр.

«Қазақстан тарихын» оқытудың соңғы нәтижелері:

-Елдің бүтіндігіне кепіл болатын мемлекеттік құрылыстың унитарлық сипаты;

-Қазақстанның әлеуметтік құрылымын жаңа этникалық қауымдастық негізінде емес, ӛздерінің азаматтығын ӛздері анықтайтын түрлі ұлттардың азаматтарының қауымдастығы ретінде қалыптастыру.

-Халық-шаруашылықтық және әлеуметтік-мәдени кешендерді модернизайиялау;

-Кезең-кезеңмен жүргізілетін саяси реформаларды экономикалық жағынан ең қолайлы кезде жүзеге асыру;

-Қазақстанның халықаралық аренада іс жүзінде әрекет етіп тұрған фатор ретінде орнығуы.

Реквизитке дейінгі:

-адамзат тарихындағы кӛшпелі ӛркениеттің ролін анықтау;

-Қазақстан территориясын мекендеуші этностардың тарихын білу;

-Қазақстан Республикасының мемлекттілігінің қалыптасу және құрылу жолдарын

білу;

-түпдеректік материалдарды жүйелеп, талдай білу;

-негізгі оқиғалар мен процестерге сыни баға беріп ұғына білу;

-тарихи ұғымдарды пайдалана білу;

-конспект жасау әдістемесін меңгеруі, ӛзіндік жұмыстар жасау дағдыларына ие

болу;

-Қазақстан картасында еркін бағыт-бағдар жасай алуы;

Реквизиттен кейінгі:

-Биология – адамның пайда болуы туралы сұрақтың тууын оқып-білу барысында;

-Мәдениеттану – Қазақстан мәдениетінің түрлі даму кезеңдерін оқып үйренгенде;

-Қазақ тілі – Қазақ мәдениеті мен тарихи тұлғалардың шығармаларын оқыпүйренгенде;

НБҚММУ 703-06-12. Силлабус. Бірінші басылым.

Ф ЗКГМУ 703-06-12. Силлабус. Издание третье.

-Экономикалық теория негіздері – Қазақстанның экономикалық дамуын оқып үйренгенде;

-Саясаттану – қоғамның саяси даму мәселелерін оқып-үйренгенде;

-Әлеуметтану – қоғамның тарихи типтері мен ҚЭФ оқып-үйренгенде.

Пәннің қысқаша мазмұны:. Егеменді Қазақстан мемлекетінің қалыптасып, нығаю міндеттеріне жауап бере алатын тарих білімінің теориялық және әдіснамалық базасын жасау

Сабақтардың тақырыптық жоспары:

Дәріс сабағының тақырыптық жоспары

Семинар сабақтарының тақырыптық жоспары

Н БҚММУ 703-06-12. Силлабус. Бірінші басылым. Ф ЗКГМУ 703-06-12. Силлабус. Издание третье.